Tussenstand begroting en realisatie 2023

Geldnerd is één van die nog steeds schaarse gekkies die werkt met een jaarlijkse begroting. Veel mensen vinden budgetteren nog steeds eng, of denken dat het gelijk staat aan zo zuinig mogelijk zijn. Maar dat hoeft helemaal niet. Budgetteren is juist bedoeld om rust te geven en je te helpen bewuste keuzes te maken over wat je met je geld mag en moet doen. En wie wil er nou geen financiële rust en stabiliteit in het leven?

De voorbereiding voor de begroting van jaar T begint hier in Huize Geldnerd in het laatste kwartaal van jaar T – 1. Dat is een ingewikkelde manier om te zeggen dat ik de laatste maanden van 2022 gebruikt heb om de begroting voor dit jaar te maken, en dat ik vanaf oktober dit jaar nadenk over de begroting voor 2024. Maar ook gedurende het jaar kijk ik regelmatig even hoe we er voor staan. Dat deed ik eerder dit jaar toen we meer geld dan verwacht overhielden, en dat doe ik ook nu het jaar iets meer dan halverwege is.

Eerder schreef ik dat ik voor beide administraties een specifiek ‘alarmbelletje’ heb om snel te zien of er grote afwijkingen van de begroting zijn. Voor de gezamenlijke huishouding is dat het saldo aan het eind van de maand, net voordat we de nieuwe bijdrage voor de komende maand overboeken. En voor mijn persoonlijke administratie is dat de stand van het werkelijke spaarpercentage ten opzichte van het gebudgetteerde spaarpercentage.

Persoonlijke Administratie

Het alarmbelletje voor mijn persoonlijke administratie is dit jaar nog niet afgegaan. Mijn spaarpercentage was in het eerste halfjaar hoger dan begroot.

In mijn persoonlijke administratie valt allereerst wel een post op die de afgelopen tien jaar nauwelijks activiteit liet zien. Mijn zorguitgaven. Gegeven mijn gezondheidsperikelen zal het niemand verbazen dat ik iets meer kwijt ben aan mijn eigen risico dan in afgelopen jaren. Gelukkig heb ik daar een potje voor.

Het maakt wel dat ik me realiseer dat alleen een potje voor het eigen risico op langere termijn niet genoeg gaat zijn. Er zijn immers ook zorgkosten die niet gedekt worden door de basisverzekering. Zo heb ik inmiddels fysiotherapie ter ondersteuning van het herstel na mijn longontsteking, en dat wordt niet gedekt door mijn basis zorgverzekering. Eerder is er natuurlijk flink gesleuteld aan mijn kaak, dat heb ik ook helemaal zelf betaald. Ik betaal het dus uit eigen zak. Maar ik vind het nog lang niet rendabel om een aanvullende verzekering af te sluiten. Voorheen hanteerde ik een maximum voor het potje Eigen Bijdrage Zorg, gelijk aan mijn (maximale) jaarlijkse eigen risico van € 885. Dat maximum laat ik los, ik ga het potje gewoon verder bijvullen.

Verder ben ik het eerste kwartaal van 2023 vaker dan afgelopen jaren op kantoor geweest, en heb ik helaas ook weer meer uitgegeven in het bedrijfsrestaurant. Het gaat niet om grote bedragen, maar toch vind ik het niet wenselijk. Zowel vanuit de financiën als vanuit mijn gezonde levensstijl. Inmiddels gaat de broodtrommel dus weer mee naar kantoor. En in mijn nieuwe interimklus werk ik ook weer vaker thuis. Daar is de koffie immers ook goedkoper en beter.

Verder zie ik in mijn administratie geen substantiële uitgaven waar geen reservering voor gemaakt was. Ik ben natuurlijk wel een nieuw potje gestart voor mijn Belastingen en heb daarin ook een extra inleg gedaan door IKB-uren te verkopen. Ook heb ik mijn maandelijkse bijdrage aan de voorzieningen hiervoor verhoogd. Dat zou voldoende moeten zijn om de komende jaren mijn inkomstenbelasting te kunnen betalen.

Gezamenlijke Administratie

Begin dit jaar hielden we elke maand fors geld over op de gezamenlijke rekening. Na een eerste analyse hebben we onze maandelijkse inleg verlaagd. Dat deden we een paar maanden later nog eens. Ook boekte ik een deel van het resterende saldo terug naar onze persoonlijke rekeningen, en gebruikten we het saldo voor het betalen van iets buiten onze reguliere begroting, dat we normaal apart zouden verrekenen. Daarmee kwam ons saldo eind mei uit op ongeveer € 100. Dat is wel ongeveer de gewenste situatie. En in juli ging het, door wat uitgaven die we in de vakan tie hebben gedaan vanaf de gezamenlijke rekening en een paar ongeplande eenmalige uitgaven, weer mis en moesten we wat bijstorten. Het kan verkeren.

De grote post in onze gezamenlijke huishouding is de rente en aflossing op onze hypotheek. Maar die loopt uiteraard geheel volgens begroting. De begroting is immers opgesteld op basis van de geplande aflossing in mijn hypotheekspreadsheet.

De overige kosten gerelateerd aan het huis lopen ook in de pas. De eindafrekening van Shell Energy voor de dure maanden van afgelopen winter viel mij alleszins mee, we hoefden maar € 65 bij te betalen. ZIGGO gaat ons de komende maanden wel een beetje pijn doen. Onze vorig jaar bedongen korting liep in juni af en hun tarief is fors verhoogd, vanaf deze maand betalen we € 62,50 per maand in plaats van € 39 per maand. In oktober verloopt mijn jaarcontract, de tegenprestatie voor de korting was uiteraard dat ik ze beloofd heb nog minstens een jaartje te blijven, en dan ga ik weer eens rondkijken. Oftewel: op z’n minst ZIGGO bellen en wederom dreigen over te stappen naar KPN. Dat meen ik dan ook nog.

In alle media lees ik over de duurdere boodschappen, en zelf zag ik er ook wat voorbeelden van toen ik mijn jaarlijkse koffieblog schreef. Geldsnor publiceerde in juni zelfs afschrikwekkende maandbedragen waardoor ik beter begrijp waarom hij niks voor energie kan en wil betalen… Het was dus een beetje met angst en beven dat ik keek naar de ontwikkeling van onze maandelijkse uitgaven in de supermarkt.

En wat blijkt? Wij komen nog altijd ruim uit met ons budget van gemiddeld € 525 per maand voor ons tweepersoons huishouden. Er heeft zelfs een trendbreuk plaatsgevonden. Het 18-maands gemiddelde vertoont een lichte daling. Met alle lof voor Vriendin, die een expert is in koopjes jagen en wekelijks een maaltijdplanning maakt rond de aanbiedingen. Het helpt ook dat we vrijwel geen alcohol meer drinken in Huize Geldnerd, dat waren toch altijd dure boodschappen. En ja, ik weet dat € 525 per maand voor een tweepersoonshuishouden een hoog budget is. Overigens is dat de optelsom van alle uitgaven in de supermarkt. Daar zitten ook schoonmaakmiddelen, wasmiddelen, en soms uitgaven voor persoonlijke verzorgingsproducten in. En ik heb de boodschappen tijdens onze vakantie ook gewoon meegerekend.

Verder zijn er eigenlijk geen bijzonderheden. Een paar kleine uitgaven voor tuin en balkon die ik niet begroot heb. Ook Hondje loopt keurig in de pas en heeft de afgelopen periode geen medische capriolen gehad. Afkloppen maar dat dit zo blijft. We komen dus mooi uit met de maandelijks bijdrage naar onze gezamenlijke rekening.

Hoe voelt dat?

Per saldo ben ik zeer tevreden. Geen vervelende verrassingen, en vooral: weinig tegenvallers. Ik ben vooral aangenaam verrast over ons boodschappenbudget. Hopelijk blijft dat ook de rest van het jaar zo!

Maak jij ook een begroting? En kijk je dan ook wel eens hoe het daarmee gaat?

Einde van een papieren tijdperk

Al in 2017 sprak ik er mijn verbazing over uit. De acceptgiro bestond nog steeds, en zou zelfs nog even blijven. Voor mij was het toen al een verre herinnering, maar ik snap ook wel dat niet iedereen zo elektronisch is als Geldbotnerd.

Maar nu is het onvermijdelijke moment er dan toch. Vandaag, 1 juni 2023, wordt de stekker uit de acceptgiro getrokken. Geldnerd is oud genoeg om ‘m nog actief meegemaakt te hebben, de eerste jaren dat ik op mijzelf woonde kwamen alle rekeningen op papier binnen, meestal voorzien van een deels vooringevulde acceptgiro. Dat was handig. Maar al snel werd de acceptgiro ingehaald door automatische incasso en digitale facturen.

Ik ben niet zo nostalgisch aangelegd, dus een traantje ga ik er niet om laten. Digitalisering heeft het bijhouden van mijn administratie namelijk een stuk minder arbeidsintensief gemaakt.

Heb jij nostalgische gevoelens bij het einde van de acceptgiro?

Budgetmutaties

Budgetteren is een kunst, geen exacte wetenschap. Zelfs als je (zoals Geldnerd) al 20 jaar je financiën bijhoudt word je af en toe verrast. Ik heb afgelopen jaar extra aandacht besteed aan onze begroting voor 2023. Er was immers stevige inflatie en allerlei kostenstijgingen. Maar eind januari hielden we € 650 over op onze gezamenlijke rekening. Fors meer dan eind december. In februari ben ik dus maar eens gaan kijken wat er aan de hand is. Waar wijken onze uitgaven af van de planning, en is dat structureel? Welke rekeningen vallen mee? En welke vallen tegen?

De energierekening

Eind vorig jaar stapten wij over naar Shell Energy. Onze oude leverancier Greenchoice stelde ons namelijk een maandbedrag van ruim € 550 voor. Bij Shell kregen we voor hetzelfde verbruik een aanbod van € 345 per maand. Dat was dus ook het bedrag waar ik in mijn begroting van was uitgegaan.

Inmiddels is er natuurlijk een prijsplafond. En betalen wij dus voorlopig de maximumtarieven die hiervoor zijn vastgesteld. Daarmee heeft Shell Energy ons maandbedrag opnieuw vastgesteld, we betalen nu ‘slechts’ € 245 per maand. Nog steeds het dubbele van ons oude contract, maar die tijden zullen wel niet meer terugkomen…. Maar wel € 100 per maand minder dan begroot.

Hondje

Ook het budget voor ons Hondje is aan verandering onderhevig. De dierenarts stopt met het HuisdierenZorgPlan waar wij aan deelnamen. Vanaf volgende maand dus geen maandelijkse premie meer. Netto zijn we hierdoor wat duurder uit, want feitelijk leverde dit zorgplan ons korting op bij de reguliere halfjaarlijkse controle, de jaarlijkse vaccinaties, en zijn maandelijkse pilletje tegen vlooien, teken en ander ongedierte.

Ook laten we Hondje sinds begin dit jaar weer vier dagen per week met de uitlaatservice meegaan, van maandag tot en met donderdag. Dat zijn de werkdagen van Geldnerd en Vriendin. We zijn weer wat vaker op kantoor te vinden, en het geeft ons meer flexibiliteit als hij dan gedurende de werkdag niet door ons uitgelaten hoeft te worden. Bovendien vindt Hondje het nog steeds erg fijn om met zijn roedel op stap te gaan. Het gaat fysiek weer uitstekend met hem, dus we gunnen hem dit zo lang als het kan. Het betekent wel dat we een treetje omhoog zijn gegaan in de maandelijkse abonnementskosten voor de uitlaatservice.

Boodschappen

Je zal het niet geloven met alle berichten over prijsstijgingen in de supermarkt en grote bedrijven die daar schaamteloos van profiteren, en de supermarkten die dat ook lijken te doen, maar wij blijven nog steeds ruimschoots onder ons boodschappenbudget. Nu was dat, met € 525 per maand voor ons tweepersoonshuishouden, ook wel redelijk ruim bemeten. Het sterk verminderen van de consumptie van alcoholhoudende dranken en ons koolhydraatarme eetpatroon maakt dat we minder uit blijven geven. Dit budget heb ik dus neerwaarts bijgesteld, naar € 475 per maand.

Kleine Verschuivingen

Verder zijn er allerlei kleinere verschuivingen zichtbaar. Sommige in ons voordeel, andere (zoals de sterker dan verwachte verhoging van de gemeentebelastingen) in ons nadeel. Het zijn geen grote posten, en ik kan de voordeeltjes en de nadeeltjes dus eigenlijk tegen elkaar wegstrepen.

Bijstellen bijdrage

Toch hebben Geldnerd en Vriendin besloten om hun maandelijkse bijdrage naar de gezamenlijke huishoudrekening iets naar beneden bij te stellen. Het is immers geen doel om contant geld over te houden op onze gezamenlijke rekening. Integendeel.

We verlagen de inleg per deze maand met in totaal € 100 per maand. Dat wordt volgens de in ons samenlevingscontract afgesproken verdeelsleutel (naar rato van netto inkomen) over ons beiden verdeeld. We houden dus elk ongeveer € 50 per maand meer over op onze privérekeningen. Dat is niet slecht in deze economisch onzekere tijden.

Kijk jij ook regelmatig naar jouw budget?

Hoe importeer ik in GnuCash?

In een van mijn eerste blogposts over GnuCash heb ik wel eens iets geschreven over de import van banktransacties. Maar dat was destijds nog niet heel uitgebreid. In deze blogpost een uitgebreidere beschrijving, naar aanleiding van vragen van lezers. Ook deel ik de spreadsheet die ik gebouwd heb om de exportbestanden van mijn bank ‘voor te bewerken’.

Zoals ik op mijn blog wel eens beschreven heb, werk ik met de Rabobank en met ABN AMRO. Bij die eerste staat mijn persoonlijke rekening, bij die tweede de gezamenlijke huishoudrekening. Bij de Rabobank download ik regelmatig het standaard CSV-bestand met rekeningtransacties, bij de ABN AMRO download ik het TXT-bestand. Die worden daarbij automatisch in mijn standaard Windows downloads directory geplaatst.

GnuCash Converter

Ik voer daarna inderdaad wat bewerkingen uit om die bestanden om te zetten in versies die makkelijker te importeren zijn in GnuCash. Ik heb hiervoor uiteraard een spreadsheet met macro’s ontwikkeld, die deze handelingen met één druk op de knop voor mij doen. Want als ik ergens een bloedhekel aan heb, dan is het aan identieke handmatige acties die ik regelmatig uit moet voeren. We leven in 2023, daar is ICT voor…

En ik heb daarvan inmiddels zelfs twee versies. Eentje voor Microsoft Excel (die ik zelf niet meer gebruik) en eentje voor LibreOffice Calc. Beide zijn op mijn Downloads-pagina te vinden, onder het kopje ‘GnuCash’. Let op, die werkt dus alleen voor bestanden van Rabobank en ABN AMRO! Voor de Rabobank importeer ik niet alleen de reguliere banktransacties, maar ook mijn creditcardtransacties.

De opzet van de spreadsheets is simpel. Op het werkblad ‘Settings’ vul je eenmalig jouw Downloads-directory in, ook de directories waar je wilt dat jouw originele bankbestand gearchiveerd wordt, en de GnuCash Import directory waar je wilt dat het voorbewerkte importbestand door de spreadsheet wordt opgeslagen. Daarna ga je naar het werkblad ‘Dashboard’. Hier kies je in het keuzevenster voor Rabobank Boekingen, Rabobank Creditcard, of ABN AMRO.

Vervolgens druk je op de knop ‘Process File’. Die start de verwerking op. Het bestand dat je vooraf gedownload hebt van de bank wordt gekopieerd naar de archiefdirectory. Daar wordt het geopend en tijdelijk ingelezen in de Converter spreadsheet. Die voert vervolgens een aantal bewerkingen uit. Datum en cijfervelden worden in het juiste formaat gezet, overbodige velden worden verwijderd, een aantal velden worden gecombineerd tot één veld. Het bestand dat overblijft wordt vervolgens opgeslagen in jouw ingestelde GnuCash Import directory.

GnuCash Import

Vervolgens start ik GnuCash. In mijn administratie ga ik naar ‘File | Import | Import Transactions from CSV…’. Dit opent de importfunctie van GnuCash.

Wat belangrijk is om te weten: in de importfunctie van GnuCash kun je vaste importprofielen aanmaken en opslaan. Die heb ik uiteraard gemaakt voor mijn importbestanden. Ik selecteer dus het juiste importbestand, kies daarna voor het bijbehorende importprofiel, en dan weet ik zeker dat het importbestand (de output van mijn Converter spreadsheet) goed wordt ingelezen. Hieronder beschrijf ik die profielen.

Wat ook prettig is om te weten: GnuCash leert van jouw boekingen. Als jij een keer een bepaalde boeking op rekening X geboekt hebt (bijvoorbeeld ‘supermarkt X’), en GnuCash komt bij een volgende import een boeking tegen met dezelfde kenmerken, dan zal GnuCash zelf voorstellen om die ook op rekening X te boeken. Dat scheelt handmatig werk. Let wel op, het systeem is niet onfeilbaar. Ik controleer dus altijd zelf tijdens het importeren de rekeningen die GnuCash voorstelt. Maar in meer dan 90% van de gevallen heeft GnuCash het goed gezien.

Stappen in het importproces

Eerst krijg je een informatiescherm over de Transaction Import Assistant. Als je op ‘Next’ klikt krijg je een scherm waar je het in GnuCash te importeren bestand kunt kiezen. De output van de Converter spreadsheet. Daarvoor kies je de directory die je op het Settings werkblad van de Converter hebt ingevuld als GnuCash Import directory. Als je die kiest, zie je (als het goed is) een bestand staan met de datum van vandaag. Dat selecteer je, je klikt weer op ‘Next’.

Vervolgens krijg je het scherm met de importinstellingen. Die beschrijf ik hieronder apart.

Import Rabobank Transacties

In onderstaand scherm zie je de instellingen die ik gebruik om Rabo Transacties te importeren. Als je deze instellingen gedaan hebt, typ dan een naam in venster (1) en klik dan op knopje (2) om de instellingen op te slaan. Dan kun je ze bij een volgende import met één druk op de knop hergebruiken.

Bij (3) zie je dat ik mijn banktransacties standaard op de grootboekrekening ‘Activa:Huidige Activa:Lopend Rabo’ (mijn standaard Rabo betaalrekening) importeer. Van daaruit laat ik ze dan boeken op de juiste kostenrekening, de juiste tegenrekening in activa (bijvoorbeeld een overboeking naar mijn spaarrekening of beleggingsrekening), of op een andere rekening (bijvoorbeeld hypotheektransacties die ik rechtstreeks tegenboek op de rekening ‘Passiva:Hypotheek’).

Als ‘separators’ tussen de velden van het importbestand gebruik ik puntkomma’s. Dat stel je in bij (4).

Het datumformat stel je in bij (5). Encoding en Currency Format heb ik op de defaultwaarde laten staan.

Bij (6) zie je dat de import begint bij regel 2 van het importbestand, want in regel 1 heb ik de kolomnamen staan.

Op de onderste helft van het scherm kies je bij (1) tot en met (5) de GnuCash-velden waar de betreffende importvelden weggeschreven moeten worden.

Zo simpel is het, dit zijn de instellingen die je nodig hebt om de output van de GnuCash converter te importeren. Vergeet je niet om de instellingen op te slaan?

Import Rabobank Creditcard Transacties

In onderstaand scherm zie je de instellingen die ik gebruik om Rabo Creditcard Transacties te importeren. Als je deze instellingen gedaan hebt, typ dan een naam in venster (1) en klik dan op knopje (2) om de instellingen op te slaan. Dan kun je ze bij een volgende import met één druk op de knop hergebruiken.

Bij (3) zie je dat ik mijn banktransacties standaard op de grootboekrekening ‘Passiva:Creditcards:Mijn Creditcard’ importeer. Van daaruit laat ik ze dan boeken op de juiste kostenrekening.

Als ‘separators’ tussen de velden van het importbestand gebruik ik puntkomma’s. Dat stel je in bij (4).

Het datumformat stel je in bij (5). Encoding en Currency Format heb ik op de defaultwaarde laten staan.

Bij (6) zie je dat de import begint bij regel 2 van het importbestand, want in regel 1 heb ik de kolomnamen staan.

Op de onderste helft van het scherm kies je bij (1) tot en met (4) de GnuCash-velden waar de betreffende importvelden weggeschreven moeten worden. Je ziet dat de eerste regel van het importbestand is weggestreept, daar staan de veldnamen en die hebben we bij (6) op het instellingenscherm ingesteld.

Import ABN AMRO Transacties

In onderstaand scherm zie je de instellingen die ik gebruik om ABN AMRO Transacties te importeren. Als je deze instellingen gedaan hebt, typ dan een naam in venster (1) en klik dan op knopje (2) om de instellingen op te slaan. Dan kun je ze bij een volgende import met één druk op de knop hergebruiken.

Bij (3) zie je dat ik mijn banktransacties standaard op de grootboekrekening ‘Activa:Huisidige Activa:Gezamenlijke Rekening’ importeer. Van daaruit laat ik ze dan boeken op de juiste kostenrekening, de juiste tegenrekening in activa (bijvoorbeeld een overboeking naar mijn spaarrekening of beleggingsrekening), of op een andere rekening (bijvoorbeeld hypotheektransacties die ik rechtstreeks tegenboek op de rekening ‘Passiva:Hypotheek’).

Als ‘separators’ tussen de velden van het importbestand gebruik ik puntkomma’s. Dat stel je in bij (4).

Het datumformat stel je in bij (5). Encoding en Currency Format heb ik op de defaultwaarde laten staan.

Bij (6) zie je dat de import begint bij regel 2 van het importbestand, want in regel 1 heb ik de kolomnamen staan.

Op de onderste helft van het scherm kies je bij (1) tot en met (3) de GnuCash-velden waar de betreffende importvelden weggeschreven moeten worden.

Vervolg Importproces

Als je het bestand geselecteerd hebt, de juiste importinstellingen hebt gekozen, en weer op ‘Next’ hebt gedrukt, gaat GnuCash aan de slag. De transacties worden ingelezen, en GnuCash probeert er zelf de juiste tegenrekening bij te vinden. Dat wordt je gepresenteerd via onderstaand scherm. Zelf vind ik dat soms best onoverzichtelijk. Het motiveert me om regelmatig mijn transacties in te lezen zodat er geen grote aantallen regels het scherm vervuilen.

Bij groene regels (1) denkt GnuCash zelf een matchende tegenrekening (2) gevonden te hebben. Dat is fijn, maar zoals ik al zei: het systeem is niet onfeilbaar, dus controleer het goed!

Bij gele regels (3) kan GnuCash geen tegenrekening voorstellen. Het systeem stelt dan standaard voor om het op een aparte rekening ‘IMBALANCES’ te boeken. Meestal kijk ik even naar de boeking en pas dan handmatig de tegenrekening aan. Dat doe je door de gele regel te selecteren met de rechtermuisknop te klikken op het rekeningveld waar ‘IMBALANCES’ staat, en te kiezen voor de optie ‘Assign a transfer account to the selection’.

Rode regels (niet in bovenstaand scherm) wil GnuCash om een of andere reden niet importeren. Door aan de rechterkant het juist vinkje bij veld A (4) te zetten kun je het systeem op andere gedachten brengen. Je kunt dan ook een tegenrekening instellen en de regel wordt gewoon geïmporteerd.

Soms markeert GnuCash zelf al boekingen (5) waarvan het systeem denkt dat die al eerder geïmporteerd zijn. Dat kun je zelf even controleren, de importfunctie staat (in elk geval onder Windows) open in een apart venster naast het eigenlijke GnuCash scherm. Je kunt dus makkelijk even schakelen tussen de vensters.

En daarna klik je weer op ‘Next’. De boekingen worden dan geïmporteerd in jouw GnuCash administratie, met de door jou geselecteerde tegenrekeningen. Scheelt een hoop tijd ten opzichte van handmatig invoeren!

Werk jij jouw administratie nog handmatig bij? Of heb je dat geautomatiseerd?

Het logo van GnuCash aan het begin van dit artikel is eigendom van de GnuCash developers.

NB: Op mijn startpagina vind je een overzicht van al mijn blogposts over GnuCash.

Verdere uitwerking begroting 2023

Mijn voorbereidingen voor de persoonlijke begroting van 2023 begonnen al in september van dit jaar. Inmiddels is het december, en staat het financiële jaar 2023 op het punt om te beginnen. Mijn begroting is er bijna helemaal klaar voor.

In het verleden maakte ik de begroting in mijn administratiespreadsheet (de nieuwe versie voor 2023 komt binnenkort hier beschikbaar). Maar die gebruik ik zelf niet meer in het nieuwe jaar, want ik voer mijn administratie nu in GnuCash. Daar heb ik ook mijn begroting ingevoerd. Voor de uitwerking van mijn begroting gebruik ik nu een simpele spreadsheet, zonder macro’s en andere toeters en bellen. In LibreOffice Calc uiteraard, niet meer in Microsoft Excel. Elke nieuwe spreadsheet begint nu in LibreOffice, en mijn afhankelijkheid van Microsoft Office wordt snel minder.

Hoofdlijnen

Mijn begroting maak ik op maandbasis. Het centrale punt van elke maand ligt op de 25e. Het salaris is dan binnen en de ‘grote brokken’ worden verdeeld. Zie onderstaand voorbeeld met deels fictieve bedragen, het is bedoeld om te laten zien hoe ik redeneer. Ik betaal mezelf eerst, wat overblijft is zakgeld.

PostBedrag (€)
Salaris inclusief IKB en thuiswerkvergoeding5.200
Bijdrage aan gezamenlijke huishouding-/-1.300
Bijdrage aan reguliere en extra aflossing hypotheek-/-1.200
Inleg beleggingsrekening-/-1.300
Inleg voorzieningen-/-1.200
Rest200

Zakgeld

Die € 200 per maand ‘rest’ lijkt niet veel, en dat is het ook niet. Het is mijn persoonlijke ‘zakgeld’ voor de maand. Toch is het ruim voldoende. De enige vaste last die ik er van moet betalen is mijn telefoonabonnement. Verder persoonlijke OV-kosten, horeca-uitgaven en enkele abonnementen. Kleding en de sportschool worden uit voorzieningen betaald. In de praktijk kom ik er ruimschoots mee uit.

Inleg beleggingsrekening 2023

In mijn eerdere vooruitblik op de begroting heb ik al aangegeven dat ik de maandelijkse inleg op de beleggingsrekening wilde aanpassen aan de inflatie. Die is dus verhoogd van € 1.200 per maand naar € 1.300 per maand. In 2017 ben ik de reguliere maandelijkse inleg begonnen met € 1.000 per maand, en tussentijds is het diverse keren verhoogd.

Inleg voorzieningen 2023

Ik rekende op een verhoging van de maandelijkse reservering voor de Zorgverzekering met € 10. Maar dat is onvoldoende als ik naar de premiestijgingen van dit jaar kijk. Dat wordt dus een verhoging van € 20 per maand. Ik heb er overigens voor gekozen om bij AnderZorg te blijven in 2023.

Ook had ik al besloten om de maandelijkse reservering voor Gezond Leven en Sport te verhogen van € 100 naar € 150 per maand. Daar staat tegenover dat ik de maandelijkse inleg in het potje voor Eigen Risico Zorg verlaag van € 75 naar € 60 per maand, omdat het potje goed gevuld is. Netto stijgt de maandelijkse inleg in de voorzieningen dus met € 55 per maand.

VoorzieningMaandelijkse inleg
2023 (€)		Maandelijkse inleg
2022 (€)		Delta
(€)
Zorgverzekering120,00100,00+20,00
Vakanties200,00200,00
Gezond Leven150,00100,00+50,00
Kleding300,00300,00
Gadgets / Tech200,00200,00
Onderhoud Huis100,00100,00
Bril50,0050,00
Abonnement Economist20,0020,00
Eigen Risico Zorg60,0075,00-15,00
Totaal maandelijks1.200,001.145,00+55,00

Begin 2023 zal ik mogelijk nog wat geld herverdelen tussen de potjes, op basis van de actuele stand aan het einde van dit jaar en de verwachte uitgaven in 2023.

Reguliere en extra aflossing hypotheek

Voorlopig willen wij onze strategie met een maandelijkse extra aflossing van € 1.000 plus een sneeuwbal volhouden. Die sneeuwbal groeit nog elke maand met het bedrag dat we aan rente en aflossing op onze lineaire hypotheek besparen door de aflossing. In het voorjaar zal ik weer de reguliere halfjaarlijkse update van onze hypotheek geven.

Bijdrage aan gezamenlijke huishouding

In het samenlevingscontract hebben Geldnerd en Vriendin heldere financiële afspraken gemaakt. De aflossing op onze hypotheek en investeringen in de woning doen we strikt 50/50. De uitgaven voor onze gezamenlijke huishouding doen we ‘naar draagkracht’. Voor ons is dat een verdeelsleutel op basis van ons beider netto-salaris. Nu is het verschil tussen onze salarissen niet zo heel groot, de verdeelsleutel ligt dichter bij 50/50 dan bij 55/45. In de begroting van onze gezamenlijke huishouding kijken we wat we elke maand nodig verwachten te hebben, en de verdeelsleutel bepaalt vervolgens wat ieder van ons elke maand bijdraagt. Vakanties en andere uitstapjes rekenen we indien nodig apart af, die gaan ook 50/50.

Tijd dus voor een blik op de begroting van onze gezamenlijke huishouding in 2023…

Begroting gezamenlijke huishouding

Onze begroting is erg uitgebreid. Ik behandel dus alleen de beangrijkste verschuivingen ten opzichte van 2022.

We hebben een aantal sterke stijgingen in de categorie woonlasten. Voor de energierekening begroot ik € 350 per maand in 2023, dat was € 125 in 2022. Naast de hogere energietarieven gaan ook de tarieven van de netbeheerders immers omhoog in 2023. Maar ook bij de gemeentelijke belastingen en de waterschapslasten verwacht ik een stijging van 10%. Geldnerd City zit op zwart zaad, en het waterschap heeft steeds meer geld nodig om te zorgen dat onze voeten droog blijven. Ik kan er niets aan doen… En eind november meldden de drinkwaterbedrijven dat de tarieven volgend jaar omhoog gaan, ook daar heb ik dus een paar tientjes meer begroot.

Ook de maandelijkse kosten van onze bankrekening en onze verzekeringspremie zullen wel weer stijgen. Maar deze posten zijn tot op het bot geminimaliseerd, dat gaat om niet meer dan € 1 à 2 per maand.

Voor internet en TV heb ik enkele maanden geleden met één telefoontje voor 9 maanden € 20 korting per maand geregeld. Dat loopt nog door tot medio 2023. Voor 2023 als totaal laat deze begrotingspost dus een daling zien. En in de tweede helft van 2023 zien we dan wel weer verder.

De boodschappen zijn maandelijks een grote uitgavenpost in Huize Geldnerd. Voor 2022 hadden we het budget al verhoogd naar € 525 per maand. Vervolgens bleven we daar in eerste instantie flink onder door de verandering van ons eetpatroon. Ondanks de fors gestegen prijzen in de supermarkten komen we nog steeds ruimschoots uit met dit budget. Ik denk dat wij een van de weinige huishoudens zijn die hun boodschappenbudget in 2023 niet hoeven te verhogen.

De maandelijkse uitgaven aan ons Hondje zullen naar verwachting wel licht stijgen, als de Uitlaatservice de tarieven weer verhoogt vanwege de inflatie. Maar ik reken hier op maximaal een tientje per maand.

Verder laat een analyse van de werkelijke uitgaven tot en met november van dit jaar geen vreemde verschuivingen of onverwachte stijgingen zien. De schade is dus beperkt in onze begroting. Het zijn vooral de gestegen energielasten die maken dat we in 2023 naar verwachting maandelijks extra geld uit gaan geven. De overige stijgingen worden al opgevangen, we hielden in 2022 vrijwel elke maand geld over op de gezamenlijke rekening. Ik verhoog de benodigde maandelijkse bijdrage dus met maar liefst € 225 om die energielasten op te vangen. Niet fijn, maar het valt ergens nog wel mee. En we kunnen het betalen, met dank aan onze CAO.

Tenslotte

Het zal niemand verbazen dat er best veel stijgingen en veranderingen in onze begroting zitten. Het jaar 2022 was bijzonder, met een extreem hoge inflatie na vele jaren van extreem lage inflatie. We zijn het niet meer gewend. Maar het lijkt erop dat we deze klappen in Huize Geldnerd goed op kunnen vangen. Onze uitgangspositie was natuurlijk ook niet slecht, qua inkomsten, qua grip op de uitgaven, en qua financiële buffers. Dat is niet vanzelfsprekend, weet ik.

De reguliere en extra aflossing hypotheek, en de inleg op mijn beleggingsrekening, zijn onderdeel van mijn spaarpercentage. Het deel van mijn inkomen dat ik niet uitgeef, maar toevoeg aan mijn vermogen. Met bovenstaande cijfers zou ik uitkomen op een spaarpercentage van ongeveer 48%. Dat is een goede basis voor verdere vermogensgroei.

Is jouw begroting al op orde voor 2023?

Twintig jaar financiële data

1 januari 2023 vier ik een klein feestje. Een nerdfeestje. Ik heb dan twintig jaar aan persoonlijke financiële data gestructureerd bij elkaar.

In 2003 ben ik stapsgewijs begonnen met het bijhouden van mijn financiën in spreadsheets. Eerst eens per kwartaal, maar al snel werd dat een wekelijkse bezigheid. Vanaf 1 januari 2003 heb ik elke banktransactie, elke creditcardtransactie, elke beleggingstransactie, en vrijwel elke contant geld transactie in beeld.

In die twintig jaar is er veel veranderd in mijn vastlegging. Ik begon ooit met 10 kostensoorten, inmiddels heeft mijn GnuCash administratie ongeveer 250 grootboekrekeningen. Dat levert een veel verfijnder beeld op. Tegelijkertijd is het bijhouden nu minder werk, omdat meer dan 95% van de boekingen bij het importeren automatisch op de juiste grootboekrekening terechtkomt.

Sinds 1 januari 2013 is het hard gegaan met mijn administraties. Tijdens ons verblijf in het Verre Warme Land bouwde ik mijn administratiespreadsheets verder uit, en bouwde ook een uitgebreide beleggingsspreadsheet. Die laatste bevat al mijn beleggingstransacties sinds 1 januari 2013, mijn eigen financiële leven na mijn echtscheiding. Ook de GnuCash administratie bevat alle financiële transacties sinds 1 januari 2013. Dat is dus een tienjarig jubileum.

De Basis

Het bijhouden van je inkomsten en uitgaven blijft voor mij de basis van gezonde persoonlijke financiën. Wat je meet beïnvloedt wat je doet. Ja, als je ruim in je inkomsten zit en niet (meer) op de kleintjes hoeft te letten kun je dat op een iets minder gedetailleerd niveau doen, maar zelf blijf ik toch alle inkomsten en alle uitgaven tot op de cent volgen. Dat is ook een beetje beroepsdeformatie, dat geef ik toe. Maar ik blijf ook trouw aan deze basis. Inkomsten en uitgaven bijhouden geeft je de mogelijkheid om te analyseren. Om bewuste afwegingen te maken. Wil ik bedrag X uitgeven aan Y? Om te kijken of je meer of minder uitgeeft dan andere mensen, onder andere het NIBUD heeft een schat aan informatie beschikbaar. Kortom, om te sturen op jouw eigen persoonlijke financiën.

Niet iedereen kan zich een spaarpercentage van tientallen procenten veroorloven. Veel mensen hebben moeite om elke maand de eindjes aan elkaar te knopen. Maar iedereen die tot tien kan tellen kan wel zijn of haar eigen persoonlijke financiën bijhouden. Je kunt het zo simpel of ingewikkeld maken als je zelf wilt.En het hoeft helemaal niets te kosten. Ik schreef er ooit een uitgebreide blogpost over als onderdeel van mijn ‘cursus met een knipoog’ Financiën Op Orde. Die kun je nog steeds vinden op mijn startpagina onder het kopje ‘Persoonlijke Financiën’. En op mijn Downloads pagina vind je de spreadsheets die ik zelf gebruik. Alles helemaal gratis, zoals je van mij gewend bent.

Cijfertjes

En bij een Geldnerd jubileum horen cijfertjes! Nerdcijfertjes! Een actualisering van de cijfertjes die ik in een eerdere blogpost schreef. In mijn persoonlijke boekhouding hebben de afgelopen 10 jaar ruim 6.500 banktransacties plaatsgevonden. In mijn beleggingsadministratie zijn het er ruim 600 in diezelfde periode.

Het jaarlijkse aantal boekingen in de gezamenlijke administratie is behoorlijk constant. De woonlasten, de boodschappen, de uitgaven voor ons Hondje, dat draait elke maand gewoon door. Het aantal transacties in mijn persoonlijke administratie is sterk gedaald. De invloed van corona, geen dagelijkse uitgaven in het bedrijfsrestaurant meer. Ik verwacht dat het aantal transacties in mijn persoonlijke administratie nooit meer uit zal komen op het niveau van v’2019 en eerder. Maar we zullen zien…

Cijfers 2022 prognose op basis van de boekingen tot en met 3 december.

Ik kan met de hand op mijn hart zeggen dat ik nog elke keer geniet als mijn cijfertjes kloppen. Als de saldi in de administratie tot op de cent matchen met de saldi op de bank en het contante geld in mijn portemonnee. Alleen al om die reden zal ik ermee doorgaan. Op naar nog twintig jaar aan financiële data!

Hoe lang houd jij jouw administratie al bij?