Onze wereld hangt aan elkaar van geopolitieke spanningen en andere, al dan niet door mensen veroorzaakte rampen. Afgelopen zomer stond de ene helft in brand en de andere helft overstroomde na overvloedige regenval. Sommige landen kregen eerst het een, en toen het ander. Regeringen en mensen die er anders over denken grijpen naar wapens, en veroorzaken daarmee een hel voor gewone mensen, die meestal ook alleen maar proberen om het hoofd boven water te houden en hun leven te leiden.
Het mag dus weinig verbazing wekken dat mensen soms op de vlucht slaan. Zonder eten en drinken woestijnen doorkruisen. Zich voor heel veel geld in wrakke bootjes laten zetten om gevaarlijke overtochten te maken. Op zoek naar veiligheid en een beter leven. Ik heb het zelf gelukkig (nog) niet meegemaakt, volgens mij geen enkele verwende Nederlander, maar de meeste mensen laten volgens mij niet zomaar huis en haard en familie achter om op de vlucht te slaan. Oorlogsvluchtelingen. Klimaatvluchtelingen. Mensen die kritiek uiten op een niet geheel democratisch regime. Mensen die vervolgd worden om hun gender-identiteit. Ze hebben meestal één ding gemeenschappelijk. Hun leven en veiligheid wordt ernstig bedreigd.
Aan dit trieste rijtje falen van de menselijke beschaving kunnen we binnenkort een nieuwe categorie toevoegen. De BOX 3 vluchteling. Mensen die Nederland gaan verlaten omdat ze in hun voortbestaan en veiligheid bedreigd worden door de nieuwe plannen rond vermogens(aanwas)belasting.
En je zou ook bijna medelijden met ze krijgen. <cynisme aan> Een homoseksueel in Iran, een criticus van de Chinese regering in Hong Kong, een oppositie-politicus in Rusland, allemaal hebben ze het makkelijk vergeleken met het onrecht wat onze landgenoten met vermogen wordt aangedaan. Ik vermoed dan ook dat andere landen ze met open armen zullen ontvangen. Luxe vluchtelingenkampen in zullen richten met zwembaden, golfbanen, en onbeperkt champagne… <cynisme uit>
Zo makkelijk gaat dat niet….
Het moge duidelijk zijn, al is het maar door mijn cynisme-accolades: zo gemakkelijk zal dat niet gaan. Menig vluchteling uit Rusland wordt nog steeds achtervolgd (en vergiftigd) door de Russische geheime dienst. En als je uit Nederland vertrekt dan laat onze eigen Belastingdienst jou ook niet zomaar los. Ze willen echt zeker weten dat je helemaal uit Nederland verdwenen bent voordat ze zullen accepteren dat je geen belastingen meer wilt betalen in dit gave landje ( © Mark Rutte).
Alle banden doorsnijden…
En dat betekent nog wel iets. Je huis verkopen bijvoorbeeld. En ook een vakantiehuisje in Nederland aanhouden kun je wel vergeten. Daar is de Belastingdienst zeer alert op. Ik ben eens even door wat jurisprudentie heengegaan, om te kijken welke argumenten de Belastingdienst zoal aanvoert om te stellen dat je een dubbele woonplaats hebt of anderszins nog stevig met Nederland verbonden bent. Want dat is een aanwijzing dat je niet of vooral om fiscale redenen verhuisd bent, en dan oordeelt de rechter al gauw in het voordeel van de Belastingdienst en jouw Nederlandse mede-belastingbetalers, en ben je dus gewoon belastingplichtig in Nederland. Feestdagen in Nederland doorbrengen? Elke twee weken je kinderen in Nederland bezoeken? Grote uitgaven in Nederland doen? Kun je maar beter vergeten…
Het echte (belasting)paradijs bestaat niet…
Tsja, en waar ga je naartoe? België? Zwitserland? De Bahama’s? De Kanaaleilanden? Het zou kortzichtig zijn om bij de keuze van je nieuwe woonplaats alleen maar te kijken naar de fiscale aspecten en dat fijne zonnige klimaat. Misschien dat je er qua vermogensbelasting op vooruit gaat. Maar wat kost medische zorg daar, en is die überhaupt beschikbaar? Toen Geldnerd in het Verre Warme Land woonde had hij een aanvullende verzekering die er vooral op neerkwam dat we bij het minste of geringste probleem overgevlogen zouden worden naar Nederland voor noodzakelijke zorg. Idem onderwijs. Hoe zit het met de kosten van voeding, de dagelijkse boodschappen, nutsvoorzieningen als water, elektra en internet? Ook die waren in het Verre Warme Land van Geldnerd schreeuwend duur. Onze kosten van levensonderhoud waren er zelfs hoger dan in Nederland. Op die manier verdwijnt je fiscale voordeel als sneeuw voor de zon…
En je krijgt ook nieuwe uitgaven. Heel af en toe zul je toch je familie en vrienden in Nederland willen zien? Dat betekent dus extra reis- en verblijfskosten.
Er zijn natuurlijk uitzonderingen. Je kunt in een goedkoop dorpje of in een bos in ’the middle of nowhere’ gaan wonen. Zelf je groenten verbouwen, en de kosten van levensonderhoud verlagen. Maar ja, dat kan ook in Oost-Groningen. Wil je dat wel?
Leuker willen we het niet maken
Het lijkt mij lastig om vol te houden, dat belastingvluchteling spelen. Misschien zou ik er nog wel gemotiveerd aan kunnen beginnen. Maar dat zal best wel verwateren. En als je dan de aandacht van de Belastingdienst trekt…. Ik stel me zo voor dat ik met mijn agenda en mijn boekhouding in de hand van dag tot dag moet verantwoorden waar ik geweest ben, wat ik waar en waarmee betaald heb, en waarom. Hoezo privacy?
En als er dan geconstateerd wordt dat je alleen maar verhuisd bent om de belasting te ontwijken? Dan mag je alsnog betalen, met terugwerkende kracht en met navorderingen. Ben je alsnog meer geld kwijt. En je hebt natuurlijk ook allerlei dure fiscale en juridische adviseurs moeten inhuren om je te ondersteunen in je vluchtelingenstatus en je gevecht met de Belastingdienst.
Ik stel me ook voor dat de Belastingdienst rond zo’n hervorming van Box 3 extra alert zal zijn op belastingontwijking. Een hogere pakkans, en extra aandacht. Dat doen ze vast op hun eigen onhandige manier, dus waarschijnlijk komt er na een paar jaar wel weer een schandaal van omdat ze de privacy van de ‘verdachten’ ernstig geschonden hebben. Een parlementaire enquête of zo. Maar ik denk dat de gemiddelde Nederlander minder compassie zal hebben bij een belastingvluchteling dan bij een toeslagenouder.
Het fiscale voordeel moet wel heel groot zijn voordat ik dit risico ga nemen. Tonnen of miljoenen, geen (tien)duizenden Euro’s. Roep je nu al heel hard dat je wilt verhuizen vanwege de hervorming van de vermogensbelasting? Terwijl de plannen nog niet eens door de Kamer heen zijn? Dan vind ik je vooral heel sneu….
Hoe kijk jij naar de potentiële Box 3 vluchtelingen?