Schuiven met huisjes en hypotheekjes….

Bericht gepubliceerd op:13-11-2023
Berichtcategorie:Denken over Financiën The FIRE Life Wonen

In Huize Geldnerd vindt de laatste weken koortsachtig overleg plaats. Geldnerd z’n spreadsheets maken overuren. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het Project Elders. Er moet een huis verkocht worden. En we zoeken ‘iets nieuws’.

Dat ‘iets nieuws’ is nog wel een dingetje. Toen ik eerder schreef over mijn FIRE-plan heb ik ons beeld geschetst van dat kleine fijne boerderijtje ergens buiten, met een lapje grond waar we zoveel mogelijk zelfvoorzienend kunnen leven. Moestuin Elders, zullen we maar zeggen. Bedoeld voor de rest van ons leven, in elk geval zo lang als wij het aankunnen.

Het goede nieuws is dat deze droom in de regio Elders zonder meer haalbaar lijkt te zijn. We keken daar al ~~een tijdje~~ een paar jaar mee op Funda, en zagen regelmatig objecten voorbij komen waarbij wij kwijlend aan onze schermpjes gekleefd zaten. Het liefst kopen we iets dat dringend aan renovatie toe is. Want dan kun je het in één klap verduurzamen en helemaal naar je eigen zin maken. Ook dat is in de regio Elders geen probleem. Regelmatig gaan er oude omaatjes dood die meer dan vijftig jaar samen met opa in dat boerderijtje gewoond hebben, waarbij het zichtbaar is dat er na de initiële investering niet zo heel veel meer aan het huisje veranderd is. Oude eiken meubels en veel schrootjes, en tegeltjes en sanitair waarbij je de tand des tijds ziet, zullen we maar zeggen. FundaFun likt er z’n vingers bij af, maar het is ideaal voor onze plannen.

Plan A

Maar het laatste wat we kunnen gebruiken is tijdsdruk op de zoektocht naar de Moestuin Elders. Daar willen we tegenaan lopen. Dat moet precies goed zijn en een aantal boxjes aftikken. Om dat nu even snel te regelen in een paar drukke maanden lijkt ons geen verstandig idee.

Dus kwam er een Plan A. Huize Geldnerd te koop zetten. En ondertussen al iets huren in de regio Elders waar we voorlopig zouden kunnen wonen. Huren want minder sores. Terwijl we rustig doorzoeken naar de Moestuin Elders.

Dus werden er verhuurders aangeschreven in de regio Elders. Maar die opbrengst viel wel even tegen. Aanbod was er nog wel, en ook tegen prijzen waar we in Geldnerd City niet van schrikken (integendeel). Voor € 1.500 kale huur per maand zou er best wel wat te krijgen zijn. Maar men is in de regio Elders duidelijk niet gewend aan diplomaten en expats en de bijbehorende korter durende huurcontracten. Minimaal één jaar, en meestal zelfs minimaal twee jaar. En dat gaat wel erg ver. Zo lang willen we ons in deze overgangsfase niet vastleggen.

Als Plan A faalt….

…. Dan is er gelukkig nog de rest van het alfabet. Het klinkt misschien gek, maar misschien moeten we onze tijdelijke huisvesting gewoon maar kopen. De regio Elders bestaat uit een stad (OK, ‘stadje’ vergeleken met Geldnerd-City, maar dat is alleen maar een pré) en de regio eromheen met veel kleinere en grotere dorpen en veel landelijk gebied, landbouw, water en natuur.

Dus aan onze eettafel (waarvan Geldnerd hoopt dat ‘ie mee kan, maar zeker is dat nog niet want die tafel is erg groot) bedachten we een plan B. We gaan eerst een paar maanden op een vakantiepark zitten. Ondertussen zoeken we een koop-appartement in Elders-Stad. Idealiter lopen de verkoop van Huize Geldnerd in Geldnerd-City, en de aankoop van dat ‘Tussenappartement’ in Elders-Stad of omgeving, ongeveer synchroon. Wij verhuizen dan met Hondje en onze spulletjes naar Elders-Stad. En hebben dan de komende jaren een stabiele woonomgeving terwijl we op ons gemak zoeken naar de definitieve bestemming, de Moestuin Elders. Geen tijdsdruk. Want tegen de juiste plek aanlopen en die volledig renoveren en verduurzamen kan natuurlijk wel even duren.

Tegen de tijd dat de Moestuin Elders dan gereed is voor bewoning verkopen we het Tussenappartement weer. Of misschien word ik wel huisjesmelker en ga ik het verhuren…. 😉 Dat zien we tegen die tijd wel.

Of we kopen toch meteen al Moestuin Elders. Maar alleen als we er tegenaan lopen voordat we het Tussenappartement vinden.

We realiseerden ons dat dit een haalbare optie zou zijn toen we keken naar de woningprijzen in Elders-Stad. Voor ongeveer de helft van de verwachte opbrengst van Huize Geldnerd kopen we daar een modern appartement met ale voorzieningen. We neigen naar een appartement, omdat we denken dat die straks iets makkelijker weer te verkopen zijn dan een gewone woning.

Hypotheek meenemen?

Met dit plannetje in gedachten was er nog een essentiële vraag over. Wat te doen met onze huidige resterende hypotheek? Wat kunnen we doen? Er resteert nog ongeveer € 175.000 met een rente van 2,21% die vaststaat tot eind 2036. Bij verkoop van ons huidige huis hebben we de optie om het resterende hypotheekbedrag en de huidige voorwaarden mee te nemen naar een nieuwe woning, mits we dat binnen drie maanden doen.

Mijn eerste gedachte was ‘nee, dat doen we natuurlijk niet’. We willen immers hypotheekvrij zijn. En de Geldnerd ging aan het rekenen. Ik neem jullie daar graag in mee, maar wel met enigszins fictieve cijfers.

Wij verkopen straks Huize Geldnerd. Verkoopwaarde minus resterende hypotheek zou dan ongeveer € 500.000 zijn. Als we dat wegzetten in onze beleggingen met een verwacht rendement van 7,0 procent per jaar betaal ik jaarlijks (tegen Box-3 tarief 2024) 0,07 * 0,36 * 500.000 = € 12.600 extra aan belasting. Extra, want ons vermogen zit al boven de vrijstellingsgrens van € 57.000 per persoon.

Maar als ik een Tussenappartement koop van € 350.000 en dat contant afreken betaal ik jaarlijks maar 0,07 * 0,36 * (500.000 – 350.000) = € 3.780 extra aan belasting in Box 3. Een besparing van zo’n € 9.000 aan belasting, omdat het geld van het Tussenappartement in de stenen in Box 1 zit. Dat weegt ruimschoots op tegen het Eigenwoningforfait en het ontbreken van hypotheekrente-aftrek in Box 1. Hypotheekrente-aftrek kan ik sowieso wel vergeten, want de opbrengst van Huize Geldnerd moet ik inzetten als eigenwoningreserve. Omdat Tussenappartement naar verwachting veel minder kost dan de opbrengst van Huize Geldnerd, mag ik geen hypotheekrente meer aftrekken. Dat krijg je als je niet het gebruikelijke ‘groter en duurder’ spoor op de huizenmarkt volgt, maar juist ‘kleiner en goedkoper’ wilt.

Maar toen ik dit vraagstuk voorlegde aan een panel van grootse Nederlandse FIRE-denkers ging ik er toch ook anders naar kijken.

Ik ga het geld immers de komende jaren wel nodig hebben. Onze verwachting is dat we binnen twee jaar tegen Moestuin Elders aan gaan lopen. Dan ga ik die € 500.000 opbrengst van Huize Geldnerd dus nu niet beleggen. Die horizon is te kort en het risico is dus te groot. Het moet dus gewoon naar een spaarrekening om beschikbaar te zijn voor de aankoop van Moestuin Elders. En dan wordt het plaatje heel anders. Dan kost Box 3, uitgaande van 2,0 procent forfaitair rendement, ineens nog maar 0,02 * 0,36 * 500.000 = € 3.600 extra aan belasting. En nog maar € 1.080 als ik Tussenappartement contant afreken.

Maar het plaatje voor het al dan niet aanhouden van de hypotheek wordt dan wel heel anders. Ga even uit van datzelfde Tussenappartement van € 350.000, maar nu financier ik de helft met de oude hypotheek en de andere helft met een deel van de opbrengst van Huize Geldnerd.

We betalen jaarlijks rente, 2,21 procent over € 175.000, dat is ongeveer € 3.860 per jaar. In de praktijk iets minder, want het is een lineaire hypotheek dus de rentelast wordt elke maand iets lager.

Ik krijg rente over het deel van de opbrengst dat ik op een spaarrekening zet (in totaal € 500.000 – € 175.000 = € 325.000). Tegen 2,5 procent levert dat € 8.125 per jaar op.

Ik betaal extra belasting in Box 3 over diezelfde € 325.000 * 0,02 * 0,36 = € 2.340.

Dit plaatje levert een jaarlijkse ‘plus’ van 8.125 – 3.860 – 2.340 = € 1.925 op. En als het Tussenappartement € 450.000 zou kosten dan is de jaarlijkse ‘plus’ 5.625 – 3.860 – 1.620 = € 145 per jaar.
Die € 450.000 is geen toevallige prijs, dat is namelijk de maximale hypotheek die we momenteel van onze huidige hypotheekverstrekker op één salaris zouden kunnen krijgen.

In elk scenario kost het mij geen geld maar levert het me geld op. En het geeft flexibiliteit. Extra financieringsruimte die handig kan zijn bij de aankoop van Moestuin Elders. Een extra € 175.000 die meer oplevert dan dat het kost. Met dank aan mijn lage en nog meer dan 10 jaar vaststaande hypotheekrente en de huidige feitelijke spaarrente.

In onderstaande tabellen zijn de verschillende scenario’s nog even op een rijtje gezet. Ik gebruik daarbij de onderstaande aannames (alle bedragen in Euro’s):

	Waarde
Verwachte opbrengst Huize Geldnerd = Verkoopprijs -/- resterende hypotheek	500.000
Resterende (lineaire) hypotheek	175.000
Hypotheekrente (staat vast tot eind 2036)	2,21%
Belastingtarief Box 3	36,0%

Verder reken ik met de onderstaande gemiddelde rendementen. het forfaitair rendement is waar de Belastingdienst naar verwachting mee rekent voor de bepaling van mijn Box 3 belasting.

	Forfaitair	Werkelijk
Rendement beleggen	7,0%	7,0%
Rendement sparen	2,0%	2,5%

En dat geeft onderstaande resultaten. In alle scenario’s behalve ‘Alles Beleggen’ is de aanname dat het vermogen op een spaarrekening staat. Alle bedragen in Euro’s.

		Alles Beleggen	Alles Sparen	Appartement zonder hypotheek	Appartement met hypotheek	Appartement zonder hypotheek	Appartement met hypotheek
A	Aanschafwaarde appartement			350.000	350.000	450.000	450.000
B	Hypotheek				175.000		175.000
C	Eigen inleg (A – B)			350.000	175.000	450.000	275.000
D	Jaarlijkse opbrengst vermogen (1)	35.000	12.500	3.750	8.125	1.250	5.625
E	Jaarlijkse rentelast hypotheek (2)				3.868		3.868
F	Jaarlijks Box 3 (3)	12.600	3.600	1.080	2.340	360	1.620
	Netto Resultaat (D – E – F)	22.400	8.900	2.670	1.917	890	137

Verwachte opbrengst Huize Geldnerd = Verkoopprijs -/- resterende hypotheek. Beschikbaar vermogen om te sparen = Verwachte opbrengst Huize Geldnerd -/- Eigen inleg Tussenappartement. Jaarlijkse opbrengst vermogen = Beschikbaar vermogen * Werkelijk rendement sparen.
Jaarlijkse rentelast hypotheek = Resterende lineaire hypotheek * Hypotheekrente. In de praktijk lager omdat we maandelijks lineair aflossen en dus elke volgende maand over een lager bedrag de rente betalen.
Jaarlijks Box 3 = Beschikbaar vermogen * Forfaitair rendement sparen * Tarief Box 3.

Voorzichtige conclusie is dat ik dus misschien die hypotheek tegen deze voorwaarden nog wel even wil houden. In elk geval met de huidige belastingregels. Die gaan wel veranderen, maar dat is op z’n vroegst in 2027. En dan willen we toch echt wel op de Moestuin Elders zitten en ziet de wereld (en ons leven) er heel anders uit.

Nadelen en risico’s

Geen voordelen zonder nadelen en risico’s. Dat is hier niet anders. Zo reken ik bijvoorbeeld de kosten koper en andere kosten van het kopen van een woning en verhuizen niet mee. Dat moeten we namelijk toch, en is dus neutraal over alle scenario’s.

Door het kopen van een Tussenappartement betalen we twee keer overdrachtsbelasting. Gelukkig kopen we zowel Tussenappartement als uiteindelijk Moestuin Elders in dit scenario als hoofdverblijf. Dat betekent dat we in aanmerking komen voor het huidige lage tarief van 2,0 procent. Op het geheel der dingen vind ik dat te overzien. Het is minder dan dat we kwijt zouden zijn als we voor deze periode zouden gaan huren.

Daarnaast krijg ik elk jaar een stukje bijtelling in Box 1 van mijn inkomstenbelasting. Het eigenwoningforfait van momenteel 0,35%. Dat is € 1.225 bij een WOZ-waarde van € 350.000 en € 1.575 bij een WOZ-waarde van € 450.000. Maar dat heb ik in elke koopsituatie, ook straks met Moestuin Elders.

Wel zijn we bij een appartement ook elke maand een bijdrage aan de VVE verschuldigd. Maar daar krijgen we ook wat voor terug. Het moet er ondermeer voor zorgen dat het complex goed onderhouden wordt en dat ons appartement de komende jaren z’n waarde behoudt.

Een ander risico dat we niet in de hand hebben is de prijsontwikkeling op de woningmarkt. Het lijkt nu weer wat rustiger maar het afgelopen jaar waren er veel berichten over prijsdalingen. Die zouden overigens ook in ons voordeel moeten werken, want dat zou betekenen dat ook Moestuin Elders goedkoper kan worden aangeschaft. Prijsstijgingen vind ik lastiger te overzien. Het zou moeten betekenen dat Tussenappartement uiteindelijk ook meer opbrengt bij verkoop. Geld dat dan weer naar Moestuin Elders kan.

En er is altijd een risico op wijziging van de belastingtarieven. Dat is te overzien omdat het de bedoeling is dat dit zich allemaal in de komende twee tot drie jaar af gaat spelen. Dat is normaliter een redelijk overzichtelijke termijn. Misschien verandert de overdrachtsbelasting of stijgt het Box 3 tarief nog verder. Ik hoop en verwacht op ons definitieve stekje te zitten voordat er een hele grote hervorming doorgevoerd wordt.

Ik heb er ook nog even over nagedacht om ons huidige Huize Geldnerd te gaan verhuren. Maar we hebben eenvoudigweg geen zin in de sores. Regio Elders ligt ook echt elders, aan de andere kant van het land. Dat is een hoop gedoe (of kosten voor beheer). Psychologisch vinden we het ook belangrijk om de banden met de Randstad nu echt door te gaan knippen. ~~En hoog en droog te wonen voordat de stijgende zeespiegel Geldnerd City verzwelgt….~~

De stip op de horizon

Een Tussenappartement kopen. En dan rustig verder zoeken. Een huisje buitenaf of aan de rand van een dorp, met minstens 1.000 m² grond. De bedoeling is om dan wel volledig hypotheekvrij te zijn. Het doel van ‘gratis wonen’ te bereiken. Want dat is voor ons een belangrijke FIRE mijlpaal.

De letters A en B zijn inmiddels gebruikt in dit planningsproces. Ik ben benieuwd hoeveel letters van het alfabet we nog nodig gaan hebben voordat we op ons definitieve plekje op Moestuin Elders zitten. Maar één ding weet ik wel: ik geniet van dit proces!

Met de voorgenomen verkoop sluiten wij ons aan bij de huidige verhuistrend in bloggersland. Afgelopen week las ik dat Tom’s huis ook verkocht is en dat hij zich buiten de Ring van Amsterdam gaat wagen (oh horror….). En ook De Budgetman verkocht zijn huis om naar Bolivia te vertrekken. En zelfs de Geldsnor wil over een paar jaar huisjes gaan melken, en dan ook nog in het buitenland. Ik hoop vooral dat onze verkoop net zo snel en met net zo’n goede prijs gaat als bij de Budgetman, en dat ons definitieve huis niet zo’n bodemloze put wordt als het kasteel van CheesyFinance.

Maak jij wel eens grootse plannen in het leven? En zie jij nog andere opties of risico’s voor Geldnerd en Vriendin?

Met hartelijk dank aan de FIRE-vriendjes voor het meelezen en meedenken, met een speciale eervolle vermelding voor Spekvet.

Het is stil(ler) rond alternatieve investeringen

Bericht gepubliceerd op:30-10-2023
Berichtcategorie:Denken over Financiën

Geldnerd loopt al een aantal jaren mee in het wereldje van persoonlijke financiën en financiële onafhankelijkheid. Ik lees vooral veel. Maar ik heb dan weer weinig met luisteren en kijken, dus de wereld van podcasts en vlogs gaat gelukkig grotendeels langs mij heen. En mijn eigen strategie zou ik willen omschrijven als saai en voorzichtig. Het nadeel van mijn strategie is dat je niet plotseling heel rijk wordt. Het grote voordeel is dat je niet plotseling veel geld kwijt bent. Voor mij wegen de voordelen ruimschoots op tegen de nadelen, en het is ook nog eens beter voor mijn hart en mijn nachtrust.

Veel mensen zijn minder voorzichtig. En stappen in wat wel ‘alternatieve investeringen’ genoemd worden. Geen aandelen, ETFs of spaargeld. Maar cryptovaluta, crowdfunding, non-fungible tokens (NFTs), goud en andere edelmetalen, dat soort dingen. Recent zag ik zelfs in de weekendbijlage van het FD een advertentie om te ‘beleggen’ in Schotse single malt whisky. Wat mij betreft is dat in de meeste gevallen niet ‘beleggen’ maar ‘speculeren’.

Alternatieve investeringen blijven tulpenbollen, schreef ik in 2021. Destijds zaten veel mensen zich te vervelen tijdens de coronapandemie, en dat leidde tot een stortvloed aan nieuwe beleggers en ook nieuwe beleggingsopties. Spaargeld leverde al een hele tijd niets op vanwege de lage rente, dus al dat geld wist van gekkigheid niet waar het naar toe moest. Maar ook daarvoor waren alternatieve opties al populair. Veel bloggers schreven enthousiast over hun cryptovaluta en peer-to-peer leningen, en moedigden anderen aan om daar vooral ook in te stappen. Een ander mooi voorbeeld was de hype rond Recyclix, waar Geld-Is-Tijd onlangs een mooie terugblik op schreef (inclusief naming-and-shaming van de inmiddels erg stille bloggers die dit om het hardst gepromoot hebben).

Droefenis alom

Nog regelmatig heb ik geamuseerd toegekeken hoe krampachtig er vastgehouden werd aan het eigen gelijk. Zodra de koers van Bitcoin ook maar een beetje steeg werden de diverse bloggers en Twitteraccounts weer actief en riepen om het hardst dat het nu toch echt ging gebeuren, dat de koers van € 100.000 voor 1 Bitcoin nu toch echt in zicht kwam, dat de tijd van de centrale banken voorbij was en dat Bitcoin de toekomst was. En dan daalde de koers weer, en werd het weer stil.

En stil, dat blijft het. Tegenwoordig volg ik het minder, want op Twitter kom ik niet meer. Zo af en toe lees ik iets in de reguliere media (want ik dOe miJn EiGeN oNdeRZoek weetjewel). Over het faillissement van grote cryptobroker FTX en de bijbehorende goeroe/fraudeur Sam Bankman-Fried en de rechtszaken die inmiddels lopen. Er zitten nog veel crypto’s in dat faillissement die (ooit) op de markt zullen komen, veel aanbod en weinig vraag doet meestal iets met de prijs. Over de handel in NFTs die op sterven na dood is. En over Nederlanders die via schimmige kanalen goud kopen. We laten ons graag belazeren en hebberigheid is een eigenschap die blind maakt en het gezonde verstand (wat toch al beperkt aanwezig lijkt te zijn in de samenleving) uitschakelt.

Met de crowdfunding gaat het niet veel beter. Lineaire Hypotheek Versneld Naar Nul is één van de weinigen die daar nog regelmatig een update over geeft. Ook Roadtrip To FIRE geeft in zijn maandupdates nog informatie over de stand van zijn crowdfunding activiteiten, en Financiële Vrijheid lijkt er nog mee bezig te zijn.

Dan lees ik vooral over achterstanden en afgeboekte projecten waardoor op het totaal ternauwernood (of niet) het ingelegde bedrag terugkomt en er van het voorgespiegelde rendement daardoor weinig tot niets meer overblijft. En over faillissementen en rechtszaken waaruit ooit misschien nog een klein beetje geld terugkomt. Helaas zijn veel (voorheen enthousiaste) bloggers stilgevallen zonder ons te vertellen of ze hun geld ook daadwerkelijk teruggekregen hebben. Of ben ik nu op zoek naar leedvermaak?

Nog één keer mijn bezwaren

Ik heb al lang geleden besloten om niet in alternatieve investeringen te stappen. De bezwaren die ik daar eerder over opschreef gelden wat mij betreft nog steeds.

Risico overzien

Mijn belangrijkste bezwaar is dat bij veel van deze investeringen de risico’s verre van transparant zijn. Dat begint al bij de bedrijven die deze investeringen aanbieden. Vaak gevestigd in landen waar andere regels gelden dan in Nederland. Het is lastig om te achterhalen hoe het bedrijf georganiseerd is, of jouw beleggingen op jouw eigen naam in een aparte entiteit zijn ondergebracht bijvoorbeeld. En daarmee beschermd bij een faillissement. Ook het risico van het beleggingsproduct is niet altijd te overzien. Hoe liquide is de markt? Kun je ook weer eenvoudig van het product af als je dat zou willen? Welke afspraken met andere partijen liggen er onder? Krijgt iemand anders misschien voorrang als er iets mis gaat? Je komt er niet of maar heel moeilijk achter.

Regelgeving, toezicht en oplichters

Als het over geld gaat, komt vaak het slechtste in mensen naar boven. Mensen worden hebberig. En daar wordt dan weer geprofiteerd door andere, nog hebberiger mensen. Die tekst gebruikte ik al eerder op dit blog.

Voor veel alternatieve beleggingen is er nog nauwelijks regulering. Dat is niet zo gek, wetgeving loopt wel vaker achter op nieuwe (snelle) ontwikkelingen. Maar dat betekent ook dat je er niet op kunt vertrouwen dat het bedrijf waar jij jouw zuurverdiende centjes onderbrengt goed in de gaten wordt gehouden. Overigens is dat geen 100% garantie, dat weet ik ook wel. Maar ‘geen toezicht’ is soms nog een graadje erger dan ‘falend toezicht‘. Het trekt soms ook een bepaald soort aanbieders aan. Niet alleen vernieuwende idealisten, zullen we maar zeggen… En soms valt er dan eentje om. Of twee. Dat is een risico in een ongereguleerde markt. Groter in elk geval dan in een gereguleerde markt.

Spreiding

Spreiding is een van de belangrijkste principes bij het verminderen van je beleggingsrisico. In alle opzichten. Ik spreid door te beleggen in duizenden verschillende aandelen via indextrackers, maar ook door te beleggen in verschillende indextrackers van verschillende fondshuizen. Spreiding is ook van levensbelang bij alternatieve investeringen.

Ik heb er in het verleden veel over gelezen bij collega-bloggers die actief zijn in crowdfunding. De succesvolle spreiden hun investeringen met kleine bedragen per project over heel veel projecten. Als je besluit om je hele budget in ‘dat ene leuke restaurant-ideetje’ te steken heb je een probleem als de klanten dat ideetje minder leuk vinden en wegblijven. Dan valt het restaurant om en zijn jouw centen ook weg. Of als een restaurant onverwacht heel lang moet sluiten vanwege een pandemietje of zo…. Banken doen dat ook hè. Die spreiden hun portefeuille over heel veel leningen. Daarmee beperk je het risico. En dat werkt dus. Kun je niet spreiden, dan kun je maar beter wegblijven. Dat is in elk geval mijn devies.

En toch…

Je kunt er een hoop mee verdienen, met die alternatieve investeringen. Vroeg instappen, en voor de piek weer uitstappen. Je kunt alleen pas achteraf bepalen of je dat ook gedaan hebt. Ga vooral je gang. Ik zit hier niet om wie dan ook advies te geven, ik vertel alleen maar welke keuzes ik zelf maak en waarom.

En online blijft het ondertussen opletten. Er zijn minder blogs die crypto en zo aan prijzen, maar dat komt volgens mij vooral omdat die activiteiten zich verplaatst hebben naar TikTok en andere (a)sociale media ~~waar het gemiddelde publiek nóg onwetender is~~. Maar laatst zag ik zelfs nog een blog obligaties aanprijzen, zonder te vermelden dat je rendement grotendeels wordt opgegeten door Box 3… Vertrouw dus niemand. Mij ook niet. Want we zijn allemaal op jouw geld uit.

Hoe kijk jij naar alternatieve investeringen?

Medelijden met de Box 3 vluchteling?

Bericht gepubliceerd op:12-10-2023
Berichtcategorie:Belastingen Denken over Financiën

Onze wereld hangt aan elkaar van geopolitieke spanningen en andere, al dan niet door mensen veroorzaakte rampen. Afgelopen zomer stond de ene helft in brand en de andere helft overstroomde na overvloedige regenval. Sommige landen kregen eerst het een, en toen het ander. Regeringen en mensen die er anders over denken grijpen naar wapens, en veroorzaken daarmee een hel voor gewone mensen, die meestal ook alleen maar proberen om het hoofd boven water te houden en hun leven te leiden.

Het mag dus weinig verbazing wekken dat mensen soms op de vlucht slaan. Zonder eten en drinken woestijnen doorkruisen. Zich voor heel veel geld in wrakke bootjes laten zetten om gevaarlijke overtochten te maken. Op zoek naar veiligheid en een beter leven. Ik heb het zelf gelukkig (nog) niet meegemaakt, volgens mij geen enkele ~~verwende~~ Nederlander, maar de meeste mensen laten volgens mij niet zomaar huis en haard en familie achter om op de vlucht te slaan. Oorlogsvluchtelingen. Klimaatvluchtelingen. Mensen die kritiek uiten op een niet geheel democratisch regime. Mensen die vervolgd worden om hun gender-identiteit. Ze hebben meestal één ding gemeenschappelijk. Hun leven en veiligheid wordt ernstig bedreigd.

Aan dit trieste rijtje falen van de menselijke beschaving kunnen we binnenkort een nieuwe categorie toevoegen. De BOX 3 vluchteling. Mensen die Nederland gaan verlaten omdat ze in hun voortbestaan en veiligheid bedreigd worden door de nieuwe plannen rond vermogens(aanwas)belasting.

En je zou ook ~~bijna~~ medelijden met ze krijgen. <cynisme aan> Een homoseksueel in Iran, een criticus van de Chinese regering in Hong Kong, een oppositie-politicus in Rusland, allemaal hebben ze het makkelijk vergeleken met het onrecht wat onze landgenoten met vermogen wordt aangedaan. Ik vermoed dan ook dat andere landen ze met open armen zullen ontvangen. Luxe vluchtelingenkampen in zullen richten met zwembaden, golfbanen, en onbeperkt champagne… <cynisme uit>

Zo makkelijk gaat dat niet….

Het moge duidelijk zijn, al is het maar door mijn cynisme-accolades: zo gemakkelijk zal dat niet gaan. Menig vluchteling uit Rusland wordt nog steeds achtervolgd (en vergiftigd) door de Russische geheime dienst. En als je uit Nederland vertrekt dan laat onze eigen Belastingdienst jou ook niet zomaar los. Ze willen echt zeker weten dat je helemaal uit Nederland verdwenen bent voordat ze zullen accepteren dat je geen belastingen meer wilt betalen in dit gave landje ( © Mark Rutte).

Alle banden doorsnijden…

En dat betekent nog wel iets. Je huis verkopen bijvoorbeeld. En ook een vakantiehuisje in Nederland aanhouden kun je wel vergeten. Daar is de Belastingdienst zeer alert op. Ik ben eens even door wat jurisprudentie heengegaan, om te kijken welke argumenten de Belastingdienst zoal aanvoert om te stellen dat je een dubbele woonplaats hebt of anderszins nog stevig met Nederland verbonden bent. Want dat is een aanwijzing dat je niet of vooral om fiscale redenen verhuisd bent, en dan oordeelt de rechter al gauw in het voordeel van de Belastingdienst en jouw Nederlandse mede-belastingbetalers, en ben je dus gewoon belastingplichtig in Nederland. Feestdagen in Nederland doorbrengen? Elke twee weken je kinderen in Nederland bezoeken? Grote uitgaven in Nederland doen? Kun je maar beter vergeten…

Het echte (belasting)paradijs bestaat niet…

Tsja, en waar ga je naartoe? Be l gië? Zwitserland? De Bahama’s? De Kanaaleilanden? Het zou kortzichtig zijn om bij de keuze van je nieuwe woonplaats alleen maar te kijken naar de fiscale aspecten en dat fijne zonnige klimaat. Misschien dat je er qua vermogensbelasting op vooruit gaat. Maar wat kost medische zorg daar, en is die überhaupt beschikbaar? Toen Geldnerd in het Verre Warme Land woonde had hij een aanvullende verzekering die er vooral op neerkwam dat we bij het minste of geringste probleem overgevlogen zouden worden naar Nederland voor noodzakelijke zorg. Idem onderwijs. Hoe zit het met de kosten van voeding, de dagelijkse boodschappen, nutsvoorzieningen als water, elektra en internet? Ook die waren in het Verre Warme Land van Geldnerd schreeuwend duur. Onze kosten van levensonderhoud waren er zelfs hoger dan in Nederland. Op die manier verdwijnt je fiscale voordeel als sneeuw voor de zon…

En je krijgt ook nieuwe uitgaven. Heel af en toe zul je toch je familie en vrienden in Nederland willen zien? Dat betekent dus extra reis- en verblijfskosten.

Er zijn natuurlijk uitzonderingen. Je kunt in een goedkoop dorpje of in een bos in ’the middle of nowhere’ gaan wonen. Zelf je groenten verbouwen, en de kosten van levensonderhoud verlagen. Maar ja, dat kan ook in Oost-Groningen. Wil je dat wel?

Leuker willen we het niet maken

Het lijkt mij lastig om vol te houden, dat belastingvluchteling spelen. Misschien zou ik er nog wel gemotiveerd aan kunnen beginnen. Maar dat zal best wel verwateren. En als je dan de aandacht van de Belastingdienst trekt…. Ik stel me zo voor dat ik met mijn agenda en mijn boekhouding in de hand van dag tot dag moet verantwoorden waar ik geweest ben, wat ik waar en waarmee betaald heb, en waarom. Hoezo privacy?

En als er dan geconstateerd wordt dat je alleen maar verhuisd bent om de belasting te ontwijken? Dan mag je alsnog betalen, met terugwerkende kracht en met navorderingen. Ben je alsnog meer geld kwijt. En je hebt natuurlijk ook allerlei dure fiscale en juridische adviseurs moeten inhuren om je te ondersteunen in je vluchtelingenstatus en je gevecht met de Belastingdienst.

Ik stel me ook voor dat de Belastingdienst rond zo’n hervorming van Box 3 extra alert zal zijn op belastingontwijking. Een hogere pakkans, en extra aandacht. Dat doen ze vast op hun eigen onhandige manier, dus waarschijnlijk komt er na een paar jaar wel weer een schandaal van omdat ze de privacy van de ‘verdachten’ ernstig geschonden hebben. Een parlementaire enquête of zo. Maar ik denk dat de gemiddelde Nederlander minder compassie zal hebben bij een belastingvluchteling dan bij een toeslagenouder.

Het fiscale voordeel moet wel heel groot zijn voordat ik dit risico ga nemen. Tonnen of miljoenen, geen (tien)duizenden Euro’s. Roep je nu al heel hard dat je wilt verhuizen vanwege de hervorming van de vermogensbelasting? Terwijl de plannen nog niet eens door de Kamer heen zijn? Dan vind ik je vooral heel sneu….

Hoe kijk jij naar de potentiële Box 3 vluchtelingen?

Over financiële goeroes en uitgestorven dodo’s

Bericht gepubliceerd op:07-10-2023
Berichtcategorie:Denken over Financiën

Begin dit jaar maakte ik mij boos over ~~bloggers ‘finfluencers’~~ gewetenloze schurken die tegen betaling de meest onzinnige cursussen aanbieden en pretenderen daar mensen mee te helpen. Maar je hebt altijd ~~baas~~ pretentieuze goeroe boven ~~baas~~ pretentieuze goeroe, merkte ik. Een boodschappencursusje voor een paar tientjes is prutswerk namelijk. De echte finfluencers gaan voor het grote geld.

Volg de goeroes….

Zo werd ik geattendeerd op een zekere Kim Munnecom. Ik had nog nooit van deze persoon gehoord, credits to my bubble zullen we maar zeggen. Van voedingsdeskundige en mindsetcoach is ze doorgegroeid en nu coacht ze ondernemers vanuit alignment, ondernemen vanuit ‘zijn’ in plaats van vanuit ‘doen’. Ik heb het niet verzonnen, het staat op haar ~~website~~ schreeuwende uithangbord op het internetriool.

Cursusje doen? Dan kun je naar de Zes Cijfertjes Academie van Juf Kim! Daarna voel je wat je verdomme hier te doen hebt op aarde (ook die tekst komt live van haar uithangbord). Ze schermt met een wachtlijst, maar goed, dat doen sommige boodschappencursussen ook. Aftrekbaar als zakelijke kosten, of misschien kun je de training als ‘studiekosten’ opvoeren. Ook die accolades zet ze er zelf al omheen, garantie tot aan het bureau van de belastinginspecteur. En dat allemaal voor de actieprijs van € 14.997 (ja je leest het goed) of 12 termijnen van € 1.499 (oftewel € 17.988). En je mag niet zomaar meedoen, ze moet wel voelen dat je een match bent. Geldnerd doet niet eens een poging, ik voel geen enkele match.

Toen Geldnerd uitgelachen was na het lezen van zoveel moois keek hij nog eens verder. Onze Kim is geen uitzondering. Een boodschappencursus is er echt niks bij. Wat denken mensen dan? ‘Het is duur dus het zal wel goed zijn’?

Vroeger wilden we namelijk gewoon een geldboom in de tuin, maar tegenwoordig moet het blijkbaar een Geldmachine zijn. En ook daar zijn cursussen voor. Met de voor de hand liggende naam De Geldmachine. En een in de financiële onafhankelijkheidsbeweging breed bekend modelletje met vastgoed. Gegarandeerd succes ~~totdat de overheid weer aan de belastingregeltjes gaat sleutelen~~. Dus grijp deze kans zolang de machine nog niet hapert! De live variant kost slechts € 4.299, maar daar krijg je dan ook geen Juf Kim voor.

En als je even zoekt zijn er nog veel meer voorbeelden te vinden… Je vraagt je af waarom we niet allemaal succesvol zijn in het leven? Het past zo in een Leven Lang Leren programma waarover Japke-d. eerder deze week terecht tekeer ging. En zou iemand er ooit STAP-budget voor hebben aangevraagd? En ook gekregen?

Lang leve het kapitalisme!

Tsja, wat moeten we nou met dit soort uitingen van het hedendaags kapitalisme? Een systeem dat veel voordelen heeft, maar ook dit soort extreme uitwassen kent. In een discussie met mede-FIRE-enthousiastelingen werd het treffend omschreven als een soort Darwinistische uitkomst van ons huidige systeem. Geldnerd wordt soms wel een beetje verdrietig van Darwin. Zo vind ik het jammer dat de dodo wél is uitgestorven en dit soort Geldmachines en Zes Cijfertjes Academies niet.

Ik vraag me oprecht af wat je er leert. Geen feitelijkheden, die zijn met een middagje zoeken op internet ook wel te vinden. Daarvoor hoef je echt niet meer op cursus. Dus zoeken we er iets anders. Je bent ondernemer, je zit met je handen in het haar, je hebt geen idee wat te doen, en dan ga je als wanhoopspoging met je laatste € 15.000 naar dit soort cursussen? Ik hoop het toch niet? Want het enige wat je er misschien zou kunnen tanken is zelfvertrouwen. Maar als je dit soort dingen nodig hebt om dat te vinden, is het misschien tijd voor iets fundamentelere vragen in het leven. Is dit dan waar je gelukkig van wordt? Koop je geluk en succes met dit soort schreeuwerigheid? Dat is iets wat Geldnerd zichzelf jaren geleden ook al afvroeg toen collega’s zich door een ’tsjakka’ roepende goeroe lieten ompraten om over hete kooltjes te lopen. Ik ben gewoon te cynisch voor dit soort dingen. Of te nuchter.

Begrijp me niet verkeerd, ik gun iedereen zijn/haar/de/het/x succesvolle onderneming. Kim is hard op weg naar de € 1 miljoen omzet, roept ze. Daar heeft ze dan ook maar 70 inschrijvers op de Zes Cijfertjes Academie voor nodig. Maar ik hoop dan toch dat er ook ondernemingen in ons land zijn die iets meer waarde toevoegen.

Heel soms krijgt Geldnerd ook het aanbod om (gratis) deel te nemen aan dit soort evenementjes, in ruil voor publiciteit op dit blog. Daar zeg ik nooit ja op. Ik ben liever niet medeplichtig, denk ik dan maar.

Waar haal jij je zelfvertrouwen vandaan?

Sinterklaas is vroeg dit jaar…

Bericht gepubliceerd op:25-09-2023
Berichtcategorie:Belastingen Denken over Financiën

Sinterklaas is vroeg dit jaar. En dan bedoel ik niet de pepernoten en chocoladeletters, die lagen (zoals inmiddels gebruikelijk) in de loop van augustus al in de winkels. Nee, ik doel op de gratis cadeautjes die de dames en heren politici aan het rondstrooien zijn.

Want afgelopen week was het Prinsjesdag. Met een toespraak, geschreven door de regering, en voorgelezen door een man met een baard en een leesbril die met veel fantasie wel iets weg heeft van Sinterklaas. Onze koning. En de dagen daarna was er het hoogtepunt / dieptepunt van het politieke jaar. De Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer. Waarbij de Kamerleden aangeven wat ze vinden van al dat moois dat het kabinet (of eigenlijk: wij ambtenaren) in de begrotingen voor het komende jaar hebben opgeschreven.

Bijzonder jaar

Nu is dit natuurlijk een bijzonder jaar. Een demissionair kabinet, dus ze moeten ’terughoudend’ zijn met nieuwe plannen. Veel wisselingen van de wacht, er vertrekt een generatie politici en kersverse (of iets minder verse) opvolgers staan te trappelen. Nieuwe partijen die nu nog met één (of een paar) zetels in de Kamer zitten, maar straks na 22 november zo maar eens bij de grote partijen kunnen horen, en het voortouw mogen nemen bij de vorming van een nieuw kabinet.

En normaliter scharen de coalitiepartijen zich eensgezind achter de voorstellen van ‘hun kabinet’. Dat zorgt ervoor dat de begroting eigenlijk altijd wel op een meerderheid kan rekenen. Soms wordt er voor de vorm nog geschoven met een paar miljoen, wordt er ook iets gegund aan de oppositie. Maar dat is maar voor de vorm. Nu is het echter anders. De huidige coalitie is volledig uitgekeken op elkaar en concurreert stevig om aandacht. D66 en vooral CDA staan er beroerd voor in de peilingen, VVD is zich aan het voorbereiden op een kabinet met heel andere partijen waarin ze mogelijk niet eens meer de grootste zijn. Men gunt elkaar het licht in de ogen niet.

Dus moeten er dingen gedaan worden voor de kiezer. De ‘hardwerkende’ Nederlander die ~~dankzij het gebrek aan politieke aandacht in de afgelopen tien jaar~~ ondanks een volledige baan nauwelijks rond kan komen. Die arme fossiele brandstof verstokende automobilist, ~~overigens bovengemiddeld vaak een man van middelbare leeftijd met een bovengemiddeld inkomen,~~ die ~~nu al~~ straks bij de benzinepomp de Euro’s nog sneller uit z’n portemonnee ziet stromen doordat de accijnskorting zou worden beëindigd. De Tweede Kamer vraagt actie van het kabinet. Maatregelen. Het maakt allemaal niet uit wat het kost, hoe nuttig het is, en hoe schadelijk het op de langere termijn. Actie! Nu! Want wij, de politiek, die bezig moet zijn met een beter Nederland en de langere termijn, kijken toch echt niet verder dan 22 november 2023….

En dus werden er moties ingediend. ‘De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering ………… en gaat over tot de orde van de dag’. Geldnerd, die vanuit z’n werk min of meer verplicht is om dit drama in meerdere delen van begin tot eind te volgen, zat het met tranen in zijn ogen en toenemende stoom uit zijn oren te bekijken.

Als ambtenaar krijgt Geldnerd het liefst moties op z’n bureau die geld kosten, maar waarin niet wordt aangegeven hoe dat betaald moet worden. Tenzij het een onderwerp is waarvan je weet dat jouw minister er ook wel oren naar heeft, mag je dan gewoon opschrijven ‘Ontraden, want financiële dekking ontbreekt’. Zo zag ik een motie van het lid ~~Nepblondje~~ Wilders om de BTW op boodschappen op nul te zetten. Punt. Broehaha… Klaar. Idem met de slordige motie van een bekende tractorbestuurster ~~(gesteund door de Heilige Sint Pieter)~~ om het minimum-loon ‘iets te verhogen’ en dat te dekken ‘aan de uitgavenkant’. Leeg populisme. Zelfs de monden van het CDA en de ChristenUnie vielen open van verbazing bij zoveel niksigheid. Klaar.

Maar sommige Kamerleden maakten er duidelijk meer werk van. Twee dagen lang werd er, zichtbaar in de Kamer en onzichtbaar in ‘de wandelgangen’, onderhandeld. Werd er in het verleden onderhandeld met de minister-president, nu werd er met elkaar onderhandeld. Het resultaat was nog niet altijd even fraai, maar als aanpak was het wel weer eens verfrissend. Ik hoop maar dat de Kamer het volhoudt, ook als er straks weer een nieuw meerderheidskabinet zit.

Miljarden verschuiven

Want er werden dus ook moties aangenomen, op de website van de Tweede Kamer staat de volledige lijst met stemmingsuitslagen. Een extra verhoging van het minimumloon met 1,7%, te financieren uit ondermeer een extra verhoging van het toptarief in box 2 en box 3 (ik moet nog even uitzoeken wat dat betekent, want volgens mij kent box 3 geen tariefschijven). Met nog wat maatregelen rond kinderopvang erbij kost dit € 2 miljard.

En ook de verlenging van de accijnskorting op fossiele brandstoffen met een jaar, waarvan de financiering nog een beetje onduidelijk is maar waarschijnlijk deels uit het Nationaal Groeifonds komt. Hier wordt Geldnerd verdrietig van. Geld voor het versterken van onze economie op langere termijn wordt gestopt in het eenmalig verlengen van een korting op iets waar we eigenlijk vanaf willen. Van investeren naar consumeren. Populisme van de VVD…. Kosten € 1,2 miljard.

Sympathieker vind ik een motie om te zorgen dat ook transferpassagiers en privéjets vliegbelasting gaan betalen, en de opbrengst van deze maatregel te gebruiken om de energierekening voor huishoudens te verlagen door middel van een lager tarief in de eerste schijf van de aardgasbelasting. Ben benieuwd wat het kabinet ermee doet, want ongetwijfeld heeft de Schiphol-lobby al vergaderingen gepland met het verantwoordelijke ministerie om krokodillentranen te huilen over de eigen concurrentiepositie.

En dan natuurlijk de motie om de voorziene prijsstijgingen in 2024 in het regionaal openbaar vervoer en bij de NS structureel te voorkomen en de beschikbaarheid hiervan structureel te verbeteren. Kost slechts € 420 miljoen.

Sigaren uit eigen doos

Dus…. Cadeautjes… Sigaren uit eigen doos. Of we er in alle gevallen blij mee moeten zijn, dat vraag ik me af. Het zijn geen fundamentele hervormingen, geen fundamentele herschikking tussen belastingen op ondernemen, kapitaal, en arbeid. Ons klimaatprobleem schiet er niks mee op, integendeel. En de dienstverlening van de overheid (hallo, toeslagenouders…) wordt er geen haar beter van. Maar ja, het is verkiezingstijd. De enige periode, eens in de paar jaar, dat termen als ‘hardwerkende Nederlanders’ en ‘bestaanszekerheid’ het debat in de Tweede Kamer domineren… Nog even volhouden, de verkiezingen zijn over minder dan twee maanden. Daarna wordt alles weer gewoon.

Hoe blij ben jij met de cadeautjes dit jaar?

Adviesrapport en open deuren….

Bericht gepubliceerd op:14-09-2023
Berichtcategorie:Denken over Financiën

Al een tijdje zat ik er op te wachten. Het eindrapport van de commissie die keek naar het sociaal minimum in Nederland. Dat zou in juni komen. En het was zowaar op tijd. Nog net. Ook net voordat het kabinet viel. En dat is dan wel weer jammer. Ik had nog niet eerder tijd om me er eens goed in te verdiepen, maar dat heb ik afgelopen week wel gedaan. Dat kan ik iedereen aanraden om dat ook te doen. Al was het maar om nog eens goed na te denken over wat je aan gaat kruisen in het stemhokje op 22 november.

In de eerste reactie van minister Schouten lees ik ondermeer ‘Het kabinet heeft in het coalitieakkoord afgesproken om vanaf deze kabinetsperiode iedere vier jaar opnieuw te bekijken of het mogelijk is van het sociaal minimum te leven en mee te doen in de samenleving’. Cynisch als ik ben denk ik dan meteen: ja, en een volgend kabinet kan meteen weer afspreken om dat niet meer te doen… Ik hoop dat dit rapport dat typisch Haagse lot bespaard blijft. Dit soort dingen spelen meestal een rol bij nieuwe verkiezingen en kabinetsformaties. Wat dat betreft komen die vervroegde verkiezingen dus als geroepen. Want de conclusie is helder. Van het sociaal minimum kun je niet meer volwaardig meedoen in de samenleving. Je kunt er van overleven. Meestal dan.

Het kabinet had € 13 miljard klaarliggen voor het Landbouw-oh-nee-toch-niet-akkoord. Voor de 51.000 in Nederland nog overgebleven boeren die vooral voor de export produceren (tien keer zoveel tomaten als we zelf opeten, en vier zoveel varkensvlees), en op hun trekker rondjes rijden voor mijn deur. En de provincies willen zeker 15 miljard euro meer voor natuur. Volgens het Sociaal-Cultureel Planbureau leven dit jaar in Nederland 815.000 mensen in armoede, en meer als het kabinet geen aanvullende maatregelen neemt. Dan is de € 6 miljard per jaar die volgens de commissie sociaal minimum nodig is om de bijstand en het minimumloon te verhogen toch een koopje? Om dat te financieren schaffen we toch gewoon een paar fiscale regelingen af? Verhogen we de belasting in Box 3 met 0,1 procentpunt? Het is geen kwestie van geld, maar gewoon van politieke wil.

Want armoede hoort in een rijk en beschaafd land toch niet thuis? Al is dat ‘rijk’ en vooral dat ‘beschaafd’ misschien ook een beeld dat inmiddels enige bijstelling behoeft?

Wat vind jij van de ongelijkheid in Nederland?