Mijn eigen (hyper)inflatie

Medio juni schreef ik over mijn salaris en de inflatie. Collega-blogger Geldsnor reageerde met de terechte constatering dat de inflatie alleen iets zegt over een populatie, een grote groep mensen. Maar dat het minder zegt over het individueel niveau. Het CBS gebruikt er een ‘standaard mandje‘ voor. Maar dat mandje vertoont maar beperkte overeenkomsten met het uitgavenpatroon in Huize Geldnerd. Inflatie is dus ook al een persoonlijk iets.

Tegelijkertijd lees je overal berichten dat het leven ineens een stuk duurder wordt. Niet alleen de energieprijzen, maar ook de dagelijkse boodschappen, schieten de lucht in. En vorige week meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een inflatie van 3,4% jaar op jaar, de hoogste inflatie in bijna 20 jaar. Dat merken we ook in Huize Geldnerd. We hebben al een tijdje het idee dat de aanbiedingen van onze grootgrutter minder aantrekkelijk zijn. En dat we meer uitgeven aan de boodschappen. Terwijl ons koopgedrag niet veranderd is. Het blijkt ook uit onze meerjarige ontwikkeling van de Huishoudelijke Uitgaven. Dat is de optelsom van onze dagelijkse boodschappen in de supermarkt en bij speciaalzaken, en andere kleine huishoudelijke uitgaven zoals schoonmaakmiddelen.

Als ik die cijfers per maand op een rijtje zet sinds begin 2017 (lang leve de administratiespreadsheet!) en er een trendlijn doorheen laat lopen, dan zie je duidelijk een stijgende trend. Kwamen we begin 2017 nog uit met gemiddeld € 475 per maand, inmiddels zitten we rond € 600 per maand. Er komt dus gewoon € 25 per kalenderjaar bovenop dit maandbedrag.

En daar blijft het niet bij. Onlangs hebben we ons energiecontract moeten vernieuwen, er kwam ongeveer € 15 bovenop het maandelijkse voorschot. De uitlaatservice heeft aangekondigd de tarieven te verhogen. En ook de gemeente en het waterschap sturen mij elk jaar een hogere belastingaanslag. Binnen de Vereniging van Eigenaren van het gebouw waarin Huize Geldnerd zich bevindt hebben we afgesproken de servicekosten jaarlijks met de inflatie te verhogen. En ook ZIGGO, mijn mobiele telefoonprovider, de verzekeraar en de huisbanken vragen elk jaar net een beetje meer.

Ik heb het eens op een rijtje gezet, al die verhogingen die ik verwacht tussen 2021 en 2022. En schrok er best wel een beetje van. Alle bedragen in Eurootjes uiteraard.

CategorieVerhoging / JaarVerhoging / Maand
Huishoudelijke uitgaven+300+25
Energie+180+15
Uitlaatservice+300+25
Gemeente / Waterschap+120+10
ZIGGO / bank / verzekeraar / VVE+50+4
Totaal+950+79

En dan hebben we het Spotify abonnement à € 13 per maand ook overgeheveld naar de gezamenlijke rekening. Strikt genomen geen kostenstijging, maar wel een uitgavenstijging in de gezamenlijke huishouding. In totaal dus € 92 per maand aan hogere uitgaven. Vriendin en ik hebben alvast afgesproken om het budget voor onze gezamenlijke huishouding per 1 januari 2022 met € 100 per maand te verhogen. Dat budget is momenteel € 1.850 per maand, exclusief reguliere rente en aflossing op onze hypotheek. Als daar maandelijks € 100 bij komt is dat een stijging van 5,4%. Dat is een behoorlijke ‘inflatie’.

Ons inkomen stijgt gelukkig ook, door de nieuwe CAO. Die mazzel heeft niet iedereen, weet ik. Maar het betekent in ons geval wel dat ongeveer driekwart van de verwachte loonstijging naar de gezamenlijke huishoudpot gaat. En dan moeten we nog maar afwachten wat er in januari overblijft als de jaarlijkse optelsom van maatregelen z’n werk doet op de salarisbrief.

Wat merk jij van de inflatie?

NB: Veel vragen gisteren omdat ik niet, zoals al jarenlang gebruikelijk, op maandagochtend een blog publiceerde. De komende weken zullen er wat minder blogjes verschijnen, Geldnerd wordt even meegezogen in de drukte in Den Haag. Maar daar mag ik helaas niks over schrijven…

Een hoger budget voor 2021

De maand januari is inmiddels bijna voorbij, en ik heb nog geen woord geschreven over het budget. Terwijl er toch echt wel een aantal aanpassingen zijn gedaan in Huize Geldnerd. En: voor het eerst sinds 2017 is ons huishoudbudget (en daarmee de bijdrage aan de gezamenlijke huishouding) verhoogd. Lifestyle-inflatie? Tijd voor een overzicht!

Gezamenlijke huishouding

Geldnerd en Vriendin hebben een samenlevingsovereenkomst. Hierin is over de financiën afgesproken dat we de gezamenlijke huishouding ‘naar draagkracht’ betalen. In onze situatie betekent dat op basis van onze beider netto salarissen. Dat is ongeveer 50/50 maar net niet helemaal.

Wat we apart hebben afgesproken in de samenlevingsovereenkomst is dat we wel 50/50 betalen voor (a) reizen, aankopen voor de inboedel en andere bijzondere uitgaven en (b) de aflossing van de gezamenlijke woning. Die verrekenen we apart, buiten de reguliere maandelijkse bijdrage om. Onze woning is dus echt voor 50% eigendom van Vriendin en voor 50% van Geldnerd.

Voor het overige zijn onze salarisinkomsten en onze vermogens strikt gescheiden. Ons salaris komt binnen, we maken over naar de gezamenlijke rekening voor huishouding en aflossing, en de rest is naar eigen inzicht te sparen en/of te besteden.

In de gezamenlijke administratie heb ik een werkblad gebouwd dat jaarlijks voor ons uitrekent wat we allebei maandelijks bij moeten dragen. Uit de hypotheekspreadsheet haal ik de geplande reguliere en extra aflossingen voor het jaar. Uit de begroting komen de verwachte uitgaven voor de gezamenlijke huishouding. En van onze salarisbrieven in januari komen de nieuwe netto-salarissen. Daarmee is het een eenvoudige berekening wat we beide maandelijks bij moeten dragen. Eén keer een herhalende boeking instellen op onze eigen bankrekeningen, en klaar.

We doen dit al zo sinds we eind 2016 Geldnerd HQ kochten, dus al 4 jaar. En de totale verwachte uitgaven voor de gezamenlijke huishouding zijn in die 4 jaar steeds gelijk gebleven. Natuurlijk werden er dingen duurder, maar dat hebben we steeds opgevangen door elders te besparen. We hebben de digitale televisie van ZIGGO de deur uit gedaan. Onze verzekeringen gerationaliseerd. Een goedkoper energiecontract afgesloten. Steeds wisten we wel ergens te besparen, en daarmee de totale huishouduitgaven min of meer constant te houden. Tot 2020.

Knipperend lampje

In mei 2020 maakte ik al melding van een knipperend rood lampje in de administratie. Het geld was op en er was nog een stukje maand over. Maar ook in de latere maanden was het af en toe nodig. Meestal maakte ik dan snel even een bedrag over van mijn persoonlijke rekening naar de gezamenlijke rekening, om dat weer terug te boeken nadat we de maandelijkse reguliere bijdrage hadden gestort. Maar op die manier bouw je natuurlijk wel een structureel tekort op dat je van maand naar maand meesleept. Geen gezonde situatie.

Bij de analyse van de jaarcijfers 2020 en het opstellen van de begroting 2021 ben ik er dus diep ingedoken. Naar het voorbeeld van The Pursuit Of Hot die vorig jaar ook eens meerjarig naar de uitgaven keek. Wat waren de oorzaken van dat terugkerende tekort? Zijn die oorzaken incidenteel of structureel? En hoe lossen we het op? Want ik wil ook wel elke maand een hele bak met geld overhouden. Bij een incidentele oorzaak past een eenmalige bijstorting om ook op de gezamenlijke rekening wat ‘buffer’ te hebben. Maar bij een structurele oorzaak hoort een structurele oplossing: verder bezuinigen in vaste lasten of de begroting (en maandelijkse bijdrage) ophogen.

Analyse

Niet zelden is er meer dan één oorzaak voor een probleem. Zo ook hier. We hebben in 2020 niet altijd bijgestort voor niet-gebudgetteerde uitgaven, we betaalden ze uit de gewone maandelijkse bijdrage. In de jaren daarvoor kon dat ook, er was genoeg vrije ruimte op de rekening. Maar inflatie en prijsverhogingen deden in 2020 de balans omslaan. ‘Het leven wordt duurder’ is geen loze kreet.

Want ook onze reguliere huishouduitgaven stijgen door. Rente en aflossing houden we constant, maar andere kosten stijgen wel.

Onze gezamenlijke huishouding is vrij eenvoudig:

  • We hebben de kosten van wonen (exclusief hypotheek). VVE-bijdrage, gemeentelijke belastingen, waterschap, gas/water/elektra/internet, en onze schoonmaakster.
  • Daarnaast de kosten voor financiën. De kosten van de bankrekening en verzekeringen.
  • Niet te vergeten de kosten van ons Hondje.
  • De boodschappen.
  • Horeca: uit eten en thuisbezorgd.
  • Overige kosten

In onderstaande grafiek heb ik de kosten voor deze categorieën op een rijtje gezet voor de periode 2017 tot en met 2020.

Uit de grafiek blijkt duidelijk een stijgende lijn vanaf 2018. Het beeld over 2017 wordt nog een beetje vertekend door kosten na de aanschaf van ons huis. Ons Hondje werd duurder vanaf 2019. Niet alleen door de medische kosten (die zijn hopelijk eenmalig), maar ook omdat zijn vorige uitlaatservice ermee ophield, en we een nieuwe (en duurdere) uitlaatservice in de plaats genomen hebben. Maar vooral zie je dat de kosten voor wonen en boodschappen omhoog kruipen. Het financiële spook dat inflatie heet.

Velen van jullie zullen het herkennen. Ieder jaar een paar Euro per maand erbij voor de internetverbinding, het TV-abonnement, de gemeentelijke belastingen. Op termijn van een paar jaar tikt het aan. Volgens het CBS bedroeg de inflatie over de periode begin 2017 tot en met eind 2020 in totaal ongeveer 7,2%. Er zit een grens aan wat je kunt bezuinigen zonder dat je inlevert op kwaliteit en comfort. En er zit ook een grens aan hoeveel kwaliteit en comfort je in wilt leveren.

Bron: CBS

In 2020 was in Huize Geldnerd vooral de post Boodschappen een uitschieter. Deze uitgavenpost was in de jaren 2017 – 2019 vrij constant, tussen 2018 en 2019 was het verschil zelfs nog geen twee tientjes. Maar in 2020 hebben we ineens 25% meer uitgegeven. Dat is veel. Maar eigenlijk ook wel weer verklaarbaar. We zijn vanaf medio maart vrijwel elke dag thuis geweest. Drie maaltijden per dag. Geen lunches op kantoor, geen vier weken vakantie elders. En zeker in de lockdownperiodes ook iets meer luxe dan gebruikelijk.

Tegelijkertijd is de post Horeca weliswaar lager dan eerdere jaren, maar slechts een paar honderd Euro. Ja, we zijn beduidend minder uit eten geweest. Dat is ook lastig als alle horeca gesloten is… Maar we hebben wel ongeveer wekelijks een keer thuis laten bezorgen. Het netto effect van iets minder horeca en veel meer boodschappen is dat er in 2020 in Huize Geldnerd veel meer aan eten en drinken is uitgegeven.

De vraag is hoe zich dat in 2021 zal ontwikkelen. Wij gaan er van uit dat we in elk geval tot in het najaar volledig thuiswerken. Pas als een substantieel deel van de bevolking is ingeënt, zullen wij mogelijk deels terug gaan naar kantoor. Eigenlijk ga ik er dus van uit dat de situatie in het grootste deel van het jaar hetzelfde zal zijn als in 2020. En het uitgavenpatroon dus ook.

Kan het dan niet goedkoper in Huize Geldnerd? Zeker. Snijden in de vaste lasten. De uitlaatservice (gedeeltelijk) de deur uit. De schoonmaakster opzeggen. Nog beter op de aanbiedingen letten bij het boodschappen doen. Minder uit eten of thuisbezorgen. Een internetabonnement met minder bandbreedte en lagere abonnementskosten (en net zo vaak ‘hangen’ als sommige andere collega’s tijdens de videovergadering). Snijden in kwaliteit. Snijden in comfort.

Er was 7,2% inflatie in 4 jaar tijd. En ons budget heb ik na 4 jaar moeten verhogen met 2,9% om een beetje bij te blijven. Sinds begin 2017 is mijn salaris gestegen met 9,4% zie ik in mijn administratie. Dat is geen slechte verhouding toch? Voorlopig  houden we kwaliteit en comfort op het huidige niveau. Dan maar een maandje later financieel onafhankelijk.

Vreet de inflatie ook aan jouw huishoudbudget?

Bijdrage in de gezamenlijke huishouding

Geldnerd en Vriendin zijn niet getrouwd. Dat is ook logisch, anders zou ze wel Echtgenote heten op dit blog. Wij hebben wel een Samenlevingscontract. Dat hebben we ooit afgesloten toen we vertrokken naar het Verre Warme Land, en een aantal dingen netjes wilden regelen. Dat vonden we toen best wel een dingetje. We hebben er goed over nagedacht. En onlangs constateerden we dat het model nog steeds goed voldoet.

Twee zaken waren de basis van dit contract. Ten eerste de wens om zoveel mogelijk gescheiden financiën te houden. Dat is voor ons allebei een belangrijk element. Voor Vriendin omdat ze het belangrijk vindt om financieel zelfstandig te zijn. Voor mij omdat ik al een huwelijk in gemeenschap van goederen achter de rug heb.

De tweede basisvoorwaarde is de wens om onze uitgaven en bezittingen eerlijk met elkaar te delen. ‘Eerlijk’ hebben we als volgt gedefinieerd: De kosten van het huishouden (inclusief hypotheekrente) verdelen we naar draagkracht, oftewel naar verhouding van onze reguliere netto maandsalarissen. Alle andere uitgaven, zoals de (reguliere en extra) aflossing op de hypotheek, vakanties en overige aankopen (inrichting, tuin) verdelen we gelijk, we betalen allebei de helft. Daarmee is bijvoorbeeld ons huis dus ook echt voor de helft van Vriendin en voor de helft van mij.

Jaarlijks, nadat het salaris van januari is gestort, maak ik een nieuwe berekening. En als ons salaris tussentijds verandert passen we de bedragen ook aan. Ik kijk dan naar wat we in het voorgaande jaar uitgegeven hebben, en naar de verwachtingen voor dit jaar. De meeste maandbedragen zijn al wel bekend, we hebben inmiddels de WOZ-waarde en bijbehorende belastingen van gemeente. Ik wacht alleen nog op het waterschap, maar daar kan ik met de bedragen van afgelopen jaren wel een gooi naar doen. De boodschappen kan ik nu ook wat nauwkeuriger budgetteren, na mijn recente analyse van de boodschappen in de afgelopen twee jaar.

Voor wat betreft de aflossing van onze hypotheek hebben we in Huize Geldnerd een mooie afspraak. Zoals bekend bij regelmatige lezers hebben wij een lineaire hypotheek. Daarbij los je elke maand hetzelfde bedrag af, waardoor je elke maand een beetje minder rente betaalt en dus dalende maandlasten hebt. Onze afspraak is dat we het totaalbedrag aan rente en aflossing ‘vastklikken’ op het niveau van begin 2017. De werkelijke lasten dalen elke maand een beetje, en dat beetje stoppen we in extra aflossen. Dat wordt een sneeuwbal. En sinds vorig jaar lossen we ook maandelijks nog extra af, en ook de besparing die dat oplevert steken we in de sneeuwbal van extra aflossing. Die sneeuwbal is inmiddels € 250 per maand, en groeit elke maand met een aantal euro’s.

Geldnerd en Vriendin verdienen ongeveer evenveel. Dus het verschil in bijdrage is tientjeswerk. Dat is makkelijk, bijvoorbeeld bij een gesprek over het vakantiebudget. Het is niet zo dat één van ons op een luxe cruise zou willen, terwijl de ander zich net een weekje kamperen op de Veluwe kan veroorloven (al heb ik begrepen dat je de kosten van zo’n camping in het hoogseizoen ook niet moet onderschatten…).

Uiteraard is de berekening van de bijdrage ingebouwd in mijn administratiespreadsheet. Dat had al een werkblad met de prognose van de maandelijkse uitgaven. Mijn hypotheekspreadsheet vertelt mij de maandelijkse rentebetalingen en aflossingen. Ik vul de netto salarissen in, en het systeem vertelt ons wat we per persoon bij moeten dragen. De formule is simpel:

In de prognose zijn vakanties en grote aankopen niet meegenomen, die verrekenen we apart. Maar alle huishoudelijke uitgaven zitten er wel in. In de praktijk werkt deze aanpak prima voor ons. In de praktijk zijn er sinds 2016 geen grote verschuivingen geweest. Kostenstijgingen door inflatie zijn gecompenseerd door besparingen, zoals onlangs door het opzeggen van het TV-abonnement. Vroeger, in het Verre Warme Land, was dit een stuk ingewikkelder. Vriendin werd in Nederland betaald en kreeg een inkomen in Euro’s met allerlei toeslagen. Geldnerd had een inkomen ter plekke en in de lokale valuta. We verrekenden elke maand. Daarvoor gebruikte ik de valutakoers van de verrekendatum. Dat heeft nog behoorlijk geschoven, want de verhouding tussen de lokale valuta en de Euro is in de periode dat wij er woonden zo’n 30% veranderd.

Hoe regelen jullie de kosten van de gezamenlijk huishouding?

Maandelijkse inkomsten en uitgaven

Geldnerd is meestal een beetje terughoudend geweest als het gaat om het delen van zijn eigen financiële details. Maar langzaam maar zeker ben ik dat aan het loslaten. Glasnost bij Geldnerd.nl! Daarom vandaag maar eens een blogje over mijn persoonlijke maandelijkse inkomsten en uitgaven.

Het onderstaande beeld is nog wel een beetje vertekend. Geldnerd en Vriendin wonen nog in een tijdelijk, gemeubileerd en duur appartement. Maar het geeft wel een beeld, denk ik.

Maandelijks netto inkomen€ 4.000
Bijdrage aan gezamenlijke huishouding-/- € 1.300
Mobiele telefoonabonnement-/- € 26
Abonnement Staatsloterij-/- € 30
Zorgverzekering-/- € 77
Overige verzekeringen-/- € 34
Kleedgeld-/- € 150
Zakelijke (representatie)kosten-/- € 100
Persoonlijke boodschappen-/- € 100
Over na maandelijkse uitgaven€ 2.183

Het abonnement op de Staatsloterij is mijn ‘guilty pleasure’. Het is mijn ’ticket to dream’, waardoor ik iedere maand minstens één keer mag denken ‘stel je voor dat’….

Vriendin draagt op dit moment ook € 1.300 bij aan de gezamenlijke huishouding. We verdienen op dit moment ongeveer evenveel. Zodra zij ook weer een vaste functie heeft, gaan we de maandelijkse bijdrage herijken. Want in ons samenlevingscontract staat dat we naar draagkracht zullen bijdragen. Ons totale huishoudbudget is dus momenteel € 2.600 per maand. Dat wordt als volgt verdeeld:

Huur, inclusief elektra, water en internet € 1.600
Hondje, inclusief uitlaatservice 5 dagen per week€ 310
Boodschappen€ 300
Overige€ 390

Het budget voor ‘Overige’ wordt op moment vooral besteed aan etentjes en uitjes. Dat hebben we gemist tijdens ons verblijf in het Verre Warme Land, en daar zijn we dus met een inhaalslag bezig.

Hoe staat het met jouw maandelijkse inkomsten en uitgaven?