Hoeveel geld nodig na pensioen?

  • Berichtcategorie:Pensioen

Het is een belangrijke vraag voor iedereen die financieel bewust probeert te leven. Hoeveel geld heb je nodig nadat je stopt met werken? Hoe minder hoe beter, want des te minder kapitaal en passief inkomen je nodig hebt om eerder te kunnen stoppen met werken. Voor mij geldt dat FIRE niet echt mijn doel is. HOTS is dat wel – Happy, Opportunity-rich, Time-rich en Simple. Maar toch vind ik het belangrijk om te weten hoeveel eerder ik zou kunnen stoppen met werken. Daarom heb ik het maar eens in verschillende scenario’s op een rijtje gezet.

De huidige uitgaven van het gezamenlijk huishouden van Geldnerd en Vriendin zijn ongeveer € 3.500 per maand. Daar zitten overigens twee substantiële uitgaven in die we niet meer zouden hebben als we stoppen met werken: de uitlaatservice voor Hondje à € 275 en de schoonmaakster à € 100 per maand.

We geven op dit moment € 1.550 per maand uit aan rente en aflossing op de hypotheek (dat is onderdeel van de € 3.500). Bij normaal aflossen dalen de lasten maandelijks met ongeveer € 2 per maand. Doordat we nu elke maand extra aflossen is dat ruimschoots het dubbele.

Mijn privé-uitgaven zijn ongeveer € 1.000 per maand. Daar zit alles in, dus ook mijn bijdrage aan gezamenlijke vakanties en dergelijke. Maar daarin zit dus ook een budget van gemiddeld € 200 per maand aan zakelijke kleding, en € 65 voor lunches en koffie buiten de deur. Maar ik reken hier maar even met € 800 per maand.

Rekensommetje

Even rekenen dus. Als we gezamenlijk € 3.125 per maand uitgeven, dan is mijn aandeel € 1.562,50 uitgaande van een 50/50 verdeling. In ons samenlevingscontract staat een bijdrage naar draagkracht, maar ik ga er dan even vanuit dat Vriendin en ik samen stoppen met werken. Tel daarbij op € 800 aan eigen uitgaven, dan heb ik € 2.362,50 per maand nodig, en dat betekent € 28.350 netto per jaar.

Als onze hypotheek afgelost zou zijn dan hebben we maar € 1.600 per maand nodig voor onze gezamenlijke huishouding. Dat is € 800 voor mij (weer uitgaande van 50/50). Plus € 800 eigen uitgaven, is € 1.600 per maand oftewel € 19.200 netto per jaar.

Uitgaande van een conservatieve Safe Withdrawal Rate van 3,0% is er dan € 945.000 nodig in een situatie waarin de hypotheek nog niet is afgelost, of € 640.000 in een situatie waarin de hypotheek wel is afgelost.

Reeds opgebouwd pensioen

Maar… Hoeveel pensioen heb ik al opgebouwd als ik vandaag zou stoppen met werken? Volgens mijn (onlangs ontvangen) Uniform Pensioenoverzicht 2018 was dat € 26.270 bruto per jaar bij het ABP en € 2.390 bruto per jaar in ‘vergeten pensioen’, oftewel in totaal ongeveer € 28.500 bruto per jaar. En ik krijg vanaf (naar verwachting) 69,5 jarige leeftijd natuurlijk ook nog AOW (hoop ik), ongeveer € 9.700 bruto per jaar op dit moment. In totaal is dat € 38.200 bruto per jaar, oftewel € 3.180 bruto per maand. Als ik daar een bruto/netto berekening op loslaat (rekening houdend met loonheffing en bijdrage ZVW) dan blijft er netto ongeveer € 2.350 per maand over.

Dan zou ik dus vanaf mijn 69,5 levensjaar al bijna geen aanvulling uit mijn vermogen nodig hebben om toch mijn huidige levensstijl te kunnen handhaven. Als (1) alle regelgeving blijft zoals ‘ie is en (2) er geen inflatie zou zijn….

Kloof opvullen

Eerder heb ik wel eens een tekeningetje gemaakt over hoe ik de bestemming van mijn vermogen zie. Het gaat om aanvulling op mijn pensioen, en het overbruggen van ‘de kloof’ tussen het moment dat ik wil stoppen met werken, en het moment dat de pensioenen uit beginnen te betalen. Maar met onze huidige levensstijl (waar we erg tevreden over zijn en waar we niks in missen) kan een groot deel dus ingezet worden voor het overbruggen van de kloof, en is er veel minder vermogen nodig. En helemaal als we de hypotheek versneld aflossen.

Overigens heb ik absoluut geen plannen om te stoppen met werken, want ik vind mijn werk veel te leuk. Maar daar zal ik binnenkort nog wel eens over schrijven.

Hoeveel geld denk jij nodig te hebben als je stopt met werken?

Pensioen vroegtijdig opnemen

  • Berichtcategorie:Pensioen

Soms doet de politiek een voorstel waarvan ik niet meteen weet of ik voor of tegen ben. Waar ik over na moet denken. Dat gaat vanzelf. Als het me raakt dan nestelt het zich tussen mijn oren. En meestal ontstaat er dan na verloop van tijd wel een beeld.

Zo ben ik nu al even aan het nadenken over de lopende pensioendiscussie. Waar het kabinet vorige week een onderzoek aan toegevoegd heeft. Ze willen de mogelijkheid bekijken om (een deel van) je pensioen vrij op te nemen.

In Groot-Brittannië kan dat al een tijdje. Vanaf hun 55e kunnen Britten vrij beschikken over 75% van hun pensioengeld. ‘Pension Freedom Day’ noemen ze dat daar. Maar het is nog geen onverdeeld succes. Er zijn voorbeelden van mensen die alles opmaken en in de bijstand belanden. Nu zijn dat gelukkig meestal uitzonderingen, maar het geeft wel te denken. Want ook in Nederland merken we dat er grenzen zijn aan de zelfredzaamheid van mensen. Je kunt hier meer informatie vinden over het Britse Pension Freedom systeem. Daarbij moet je wel in gedachte houden dat Groot-Brittannië een heel ander pensioensysteem heeft dan Nederland.

Ik heb er gemengde gevoelens over. Aan de ene kant ben ik een warm voorstander van ‘zelf doen’. Vooral ook omdat ik de overheid een onbetrouwbare partner vind die (te) vaak van gedachten verandert. Maar te veel mensen zijn niet goed in denken voor de lange termijn. Dat merk ik ook bij mezelf. Het heeft me jaren gekost om mijn lange-termijn plannen uit te werken en in te regelen.

Daarnaast vind ik het een beetje laat als je pas op 55-jarige leeftijd de kans krijgt om zelf nog iets te doen. Je tijdshorizon is dan erg kort en je bent erg afhankelijk van wat er in de markt gebeurt. Dat maakt het riskant. Stel je voor dat je in 2007 de beschikking had gekregen over 75% van ‘jouw pensioenpot’. Een verantwoordelijk burger als jij gooit dat natuurlijk niet over de balk, maar belegt het. En tussen medio 2007 en eind 2008 verdampt ruim 40% van de waarde van die beleggingen? Geen denkbeeldig scenario, de Amerikaanse Dow Jones index daalde van 14.000 punten naar ongeveer 7.500 punten. Daarna waren er wel weer 5 jaar nodig om terug te komen op je uitgangspositie.

De hele pensioendiscussie is onderdeel van een bredere discussie over ons Nederlandse sociale stelsel. Weer veranderingen dus, die wellicht ook mijn FIRE-plannen gaan raken. Wel iets om te blijven volgen.

Wat zou jij doen als je 75% van je pensioenpot vrij op mocht nemen?

Babyboomer perspectief

Op mijn stukje over de pensionado-opstand kreeg ik een onverwachte reactie. Namelijk van mijn ouders. Ik weet al een tijdje dat ze hier meelezen, soms maken ze een opmerking. Maar nu was het een uitgebreide reactie via de e-mail. Eigenlijk een soort financieel levensverhaal van de baby-boomer generatie. Met een aantal interessante perspectieven. Dus met instemming van mijn ouders heb ik hun reactie omgewerkt naar een blogje.

Mijn ouders zijn geboren aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Echte ‘baby-boomers’ dus. Opgegroeid in de tijd van de wederopbouw. Hun financiële leven begon eigenlijk echt in de jaren ’60 van de vorige eeuw. Mijn ouders konden (moesten) met 15, 16 jaar gaan werken en ’s avonds opleidingen en cursussen volgen die ze zelf dienden te betalen.

Mijn vader moest ook nog 2 jaar in militaire dienst, omdat we er van uit gingen dat de Russen langs zouden komen. Die diensttijd werd betaald, het geweldige salaris was eerst 0,50 gulden (€ 0,20) per dag en werd later fl. 1,00 (€ 0,45) per dag.

Midden jaren ’50 werd de Algemene Ouderdomswet (AOW) geïntroduceerd. Vanaf het moment dat zij werken betaalden mijn ouders de AOW voor de oudere generatie(s). Sinds 2002 is het zo dat mensen die AOW ontvangen een deel daarvan zelf financieren via de gewone belasting die zij betalen. En mijn ouders hebben pas sinds 2010 AOW, dus zij betalen ook mee aan hun eigen AOW.

Mijn ouders betaalden de opleiding van hun kinderen (nogmaals dank daarvoor!), losten de hypotheek van hun huis af en bouwden en passant ook nog een pensioen op voor ‘later’, als ze 65 jaar zouden worden.

Hier vind ik mijn ouders overigens niet zielig. Mijn vader werkte, en dat was toen al uitzonderlijk, in een sector waar premievrij pensioen werd opgebouwd, en het grootste deel van zijn opbouwperiode waas dit gebaseerd op een eindloonregeling. Dat is dus wel iets rianter dan mijn opbouw waarvoor ik zelf ook premie betaal, en die gebaseerd is op een middelloonregeling

Die pensioenopbouw van mijn ouders werd belegd tegen rentepercentages tot 12 à 13 %. Dan groeit het wel beter dan nu tegen 0,0% en een heel klein beetje.

Nu werken beide partners, maar vroeger werden vrouwen ontslagen als ze trouwden en/of zwanger werden. Mijn moeder is inderdaad ontslagen toen ik in aantocht was. Er bleef dus een éénverdiener over. Veel vrouwen bouwden hierdoor geen pensioen op, ook al omdat vrouwen pas vanaf 30 jaar in het pensioenfonds opgenomen konden worden. Pas veel later, toen Geldnerd naar de middelbare school ging, is mijn moeder weer echt toegetreden tot het arbeidsproces. En ook weer een beetje ‘eigen pensioen’ op gaan bouwen. Maar niet voldoende om ‘economisch zelfstandig te zijn’, iets wat sinds de jaren ’80 langzaam overheidsbeleid werd. En tot op de dag van vandaag een uitdaging is in dit soms nog erg ouderwetse landje van ons.

Sinds het pensioen inging bleek de indexering ervan voor mijn ouders niet gegarandeerd, het nominale pensioen zelf ook niet. Dat merk ik zelf ook, ik heb in de opbouw al een procent of 15 aan indexering gemist. Daar heb ik nu geen last van, dat merk ik pas als ik met pensioen ga. Maar mijn ouders merken het wel. Net als de stijgende zorgkosten, het eigen risico dat gestegen is van € 150 in 2008 naar €
400 in 2018.

Nu wordt er gezocht naar nieuwe manieren om pensioenen goedkoper te maken. Gelukkig hopen ook mijn ouders dat onze generatie(s) een stabiel pensioen zullen krijgen. Want op een stevige erfenis reken ik niet, ik hoop dat ze alles op kunnen maken.

Hoe zag het financiële leven van jouw ouders er uit?

Pensionado-opstand

  • Berichtcategorie:Pensioen

Opstand! Revolutie! De vorige generatie, die de jaren zestig nog bewust heeft meegemaakt (die van de vorige eeuw), de laatste generatie die nog weet wat protesteren is (was), die generatie pikt het niet langer.

In een open brief aan de voorzitter van de FNV maken de gepensioneerden hun ongenoegen kenbaar. Ze vragen de vakbond om niet akkoord te gaan met voorgestelde (en van het nieuwe kabinet verwachte) wijzigingen van het pensioenstelsel. De Telegraaf bericht erover, en ook het FD.

Tsja, wat moet je hier nou mee? Het lijkt me lastig om een manier van hervormen te vinden waar niemand nadeel van gaat ondervinden. Ik zie het ook bij collega’s: er altijd vanuit kunnen gaan dat ze met 60 konden stoppen, en dan ‘ineens’ nog 7 of 8 jaar door moeten. Dat geldt ook voor mij, maar ik heb nog twee decennia extra om aan het idee te wennen. En oh ja, volgens deze analyse mag mijn leeftijdsgroep er ook nog het meeste voor gaan betalen. Wel de lasten, nooit meer de lusten.

Gelukkig deed Plus Magazine een tijdje geleden een poging om haar achterban (ook pensionado’s) voor te lichten en een aantal misverstanden over het pensioenstelsel weg te nemen. Dus mijn ouders weten nu hopelijk dat ik er niet op uit ben om hun pensioen te roven. Maar blijkbaar ben ik juist de klos, en moet ik bang zijn voor de jongere generatie? En voordat je denkt dat ik de Plus lees: nee, dat doe ik niet. Daar heb ik de leeftijd nog niet voor. En zelfs al had ik de leeftijd, dan nog is de kans heel erg klein.

Wat verwacht jij van je pensioen?

400 biljoen dollar pensioentekort

Er zijn dagen waarop ik het niet op mijn bankrekening heb staan… Vierhonderd biljoen Amerikaanse dollar, oftewel US$ 400.000.000.000.000. Dat is het bedrag dat volgens het World Economic Forum wat er, op basis van een heleboel aannames, wereldwijd te weinig beschikbaar zal zijn om iedereen comfortabel met pensioen te laten gaan. Ze nuanceren het gelukkig zelf ook, want het is erg moeilijk om precies te bepalen wat ‘genoeg’ is voor een pensioen. Dat is een vraag waar vrijwel iedereen die op weg is naar financiële onafhankelijkheid ook mee worstelt.

En ach, het maakt ook niet zoveel uit of er 200 biljoen of 400 biljoen of 600 biljoen tekort gaat zijn. Maar dat er te weinig is lijkt wel duidelijk. Als voornaamste reden geven zij de fors gestegen (en nog stees stijgende) levensverwachting. Toen de meeste pensioensystemen bedacht werden, ging men er niet van uit zó lang te moeten betalen. Toen de Nederlandse AOW bedacht werd (en nog begon op 65) gingen de bedenkers er van uit dat er gemiddeld 8 jaar betaald zou moeten worden. Inmiddels is dat ongeveer 16,5 jaar en wordt uitgegaan van ongeveer 21 jaar in 2050. Dat verschil moet wel overbrugd worden, en daar is veel geld voor nodig.

Het artikeltje en het rapport wijzen er terecht ook op dat het probleem voor vrouwen nog groter is dan voor mannen. Vrouwen leven gemiddeld langer, en bouwen gemiddeld wereldwijd nog steeds 30-40% minder pensioen op dan mannen.

Het probleem valt voor Nederland nog wel mee. Nu 2 triljoen dollar, en in 2050 bij ongewijzigd beleid 6 biljoen dollar. Maar die 2 triljoen is wel ongeveer 8 keer de jaarlijkse begroting van de Rijksoverheid. Dus ik verwacht niet dat die het gaat oplossen. Ik verwacht sowieso weinig van de overheid. We zullen het dus zelf moeten gaan sparen (en beleggen). Het blijven onvoorstelbare bedragen.

Lig jij wakker van dit pensioentekort? Ik niet.

Pensioenpotjes samenvoegen

  • Berichtcategorie:Pensioen

Het was maar een klein berichtje, eind vorige week. Tot mijn verbazing werd het niet erg uitgebreid opgepikt, behalve in de vakpers. Maar blijkbaar is het kabinet akkoord gegaan met een wetsvoorstel dat het samenvoegen van meerdere kleine pensioenen mogelijk maakt. Het wetsvoorstel zelf is nog niet openbaar, dat gebeurt pas als het kabinet het naar de Tweede Kamer stuurt.

Ook ik heb nog een klein pensioen, daar heb ik eerder over geschreven. Op zich niet storend, maar ik vind het wel een prettig en overzichtelijk idee om alles bij elkaar te hebben. Dus zodra het wetsvoorstel er is zal ik het eens gaan bekijken. En ik heb voor begin 2018 alvast een reminder in mijn agenda gezet om te kijken wat het oude pensioenfonds en het huidige pensioenfonds op dit gebied te bieden hebben.

Heb jij nog een vergeten pensioen?

Einde van de inhoud

Geen pagina's meer om te laden