Haat/liefde met het kasboek

Weten wat er in komt en wat er uit gaat. Het is volgens mij de basis van iedere methodiek om je financiën op orde te houden. En dat is een stuk makkelijker geworden met internetbankieren en pinnen. <simplificatie>Je downloadt je boekingen en stopt ze in een spreadsheet. Klaar</simplificatie>.

Maar de meeste mensen gebruiken ook nog behoorlijk wat cash geld. Er zijn zelfs mensen die zweren bij kasgeld, vanuit de gedachte dat het dan makkelijker is om je aan een budget te houden (als de portemonnee leeg is, is het budget op). Zelf ben ik niet van die stroming, maar ik merkte wel dat ik nog best wat cash uitgaf. Waar ging dat geld naartoe?

Tsja. En dan moet je eraan geloven. Een kasboekje. Ik heb me er lang tegen verzet. Maar het bleef knagen. En uiteindelijk ben ik er ook mee begonnen. Eerst op papier, een klein notitieboekje. Maar dat was te arbeidsintensief, want ik wilde het uiteraard wel in mijn spreadsheet hebben. Dus zat ik ieder weekend mijn uitgaven over te tikken. Later een app, op mijn smartphone. Iedere week exporteerde ik de boekingen vanuit die app naar mijn spreadsheet. Het beeld was compleet.

Maar ja, soms vergat ik wel eens iets te noteren. En dan de frustratie als het saldo in dat kasboekje niet klopte met wat er in mijn portemonnee zat. Grrrr… En ook die meewarige blikken uit je omgeving wanneer je weer een uitgave aan het intikken was. Nee, helemaal gemakkelijk voelde het toch niet. Toch heb ik het een aantal jaren volgehouden. En het heeft me geholpen om een aantal sluipende kleine uitgaven te identificeren en te verminderen.

Nu doe ik alweer een tijdje zonder kasboek. Ik heb wel mijn gebruik van cash geld fors teruggebracht, en probeer zoveel mogelijk (ook kleine uitgaven) te pinnen. Maar soms knaagt het weer. Hij komt er weer aan, het kasboek. Ik voel het.

Hoe ga jij om met cash geld?

Betrouwbare Banken?

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) publiceerde vandaag z’n Vertrouwensmonitor Banken 2015. Verschillende media schreven hierover, onder andere AD en nu.nl. Het is voor het eerst dat dit zo uitgebreid naar buiten komt, en het eerste beeld is niet zo best: een 2,8 op een schaal van 1 tot 5.

Geldnerd denkt dat de banken te maken hebben met een algemene vertrouwenscrisis bij hun klanten. Het imago van ‘grootgraaiers ten koste van hun klanten’, dat al een beetje sluimerde, is tijdens de financiële crisis natuurlijk volop naar buiten gekomen. Misschien ook wel terecht. Jarenlang was (is) de CAO voor bankmedewerkers één van de beste van Nederland, en de excessen van de bonuscultuur zijn de afgelopen jaren ook uitgebreid gepubliceerd. En de kosten waren niet zo transparant.

Ik vind het interessant dat mensen volgens het onderzoek meer vertrouwen hebben in hun eigen bank dan in de bankensector. Ons eigen geld is veilig en de andere banken zijn (grotere) boeven? Daar houden we onszelf misschien een beetje voor de gek. Wel merk ik dat mijn eigen bank de afgelopen jaren transparanter is geworden. Dat was ook wel hard nodig. Of misschien ben ik als consument ook wat mondiger geworden? Feit is wel dat ik 10 jaar geleden al mijn financiële diensten bij één bank afnam. Betaalrekening, spaarrekening, creditcard, beleggen, alles van dezelfde grote Nederlandse bank. Inmiddels staat mijn spaargeld bij partijen die meer rente geven en beleg ik via een broker. Dus ik ben minder loyaal geworden en ‘shop’ nu voor de beste deals.

Ik kan je het onderzoek aanbevelen, het staat op de website van de NVB. Vooral de tabel met scores per bank op pagina 24/25 vond ik erg interessant.

Tegelijkertijd mogen we ons in Nederland nog best gelukkig prijzen met onze banken. Geldnerd woont voor een tijdje in een Ver en Warm Land, en als ik dan de banken ga vergelijken verlang ik terug naar Nederland. Geld overboeken van de ene naar de andere bank binnen dit land? Dat doet er zomaar vier werkdagen over. Om over geld overboeken van en naar het buitenland nog maar te zwijgen. De kosten zijn ook hoog, voor vrijwel elke overboeking betalen we een fee van (omgerekend) één of enkele Euro’s. Dat tikt best aan in een jaar. En hoe het internetbankieren hier eruit ziet zal ik je besparen. Veel bedrijven hebben rekeningen bij alle vier de banken in dit land, om het hun klanten iets makkelijker te maken om de rekeningen te betalen. Cheques zijn hier nog een favoriet betaalmiddel, en veel mensen gaan ook in de rij staan bij allerlei bedrijven om hun rekeningen cash te betalen. Dus Nederland, prijs je gelukkig!

Hoe denk jij over jouw bank?

Financiën zijn persoonlijk

Er zijn een aantal Nederlandse en buitenlandse websites die ik volg omdat ze regelmatig over persoonlijke financiën schrijven. Een daarvan is Business Insider. Vooral op de Verenigde Staten en de Amerikaanse situatie gericht, maar af en toe ook iets wat ik nuttig vind voor mezelf. Deze blog is een bewerking van zo’n bericht.

Het antwoord op veel vragen over persoonlijke financiën is niet zwart of wit. Er zijn zo veel variabelen, keuzes en mogelijke uitkomsten. Voor de meeste gevallen is het beste antwoord eenvoudig: het hangt er van af… Zijn er dan helemaal geen financiële waarheden die gelden voor iedereen in elke situatie? Jawel hoor!

Geluk is niet te koop

Amerikaanse onderzoekers claimen bewijs te hebben gevonden dat het hebben van meer geld je niet automatisch gelukkiger maakt. Voor de Verenigde Staten zeggen zij dat het verdienen van ongeveer $ 75.000 per jaar ideaal is. Dat is een landelijk gemiddelde, dat varieert afhankelijk van waar je woont. Geluk kost meer in grote, dure steden als New York en San Francisco.

Met $ 75.000 kan de gemiddelde Amerikaan betalen voor comfortabele huisvesting, betrouwbaar vervoer, goed eten, af en toe een vakantie, en sparen voor de toekomst. Met geld koop je zeker comfort en veiligheid. Maar meer geld koopt niet automatisch meer geluk.

Je Verdienvermogen is je grootste bezit

Traditioneel denken we bij vermogen aan een huis, spaargeld of beleggingen. Maar je vermogen om geld te verdienen is uiteindelijk wat je in staat stelt om vermogen op te bouwen. Je Verdienvermogen is dus ook iets om in te investeren, bijvoorbeeld door opleiding, en om te beschermen, bijvoorbeeld met een arbeidsongeschiktheidsverzekering (dat heeft mij wel aan het denken gezet, dit onderwerp ga ik al jarenlang uit de weg). En onder het motto ‘een gezond Verdienvermogen in een gezond lichaam’ is het ook belangrijk om goed in vorm te zijn, zowel fysiek als mentaal.

Jouw tijd is geld waard

Vaak geven we geld te gemakkelijk uit, omdat we de kosten van onze eigen tijd niet meerekenen. Dit concept is bijvoorbeeld ook belangrijk in het boek ‘Your Money Or Your Life’. Een van de stappen in die methodiek is het uitrekenen van jouw ‘uurprijs’ gebaseerd op je inkomen.

Op basis van de waarde van jouw tijd ga je vervolgens al je (mogelijke) aankopen bekijken. Dan kom je erachter dat dat mooie paar schoenen 20 uur werken kost, en dat tijdschrift kost 1 uur werken. Het is een krachtige manier om echt te begrijpen wat iets kost. Bij mij helpt het echt om zo te denken.

De waarde van je tijd kan ook helpen om te bepalen wanneer je wel mensen in zou moeten huren. Als je iemand in kunt huren tegen een lagere prijs dan je zelf verdient, is het zinvol om de hulp in te huren. Dat gaat er dan wel vanuit dat je die beschikbare uren ook zelf productief kunt inzetten.

Geef minder uit dan er binnenkomt

De enige manier om financieel vooruit te komen is om ervoor te zorgen dat je aan het einde van de maand, na alle essentiële kosten en uitgaven, nog geld over hebt. Daarmee kun je dan sparen en investeren. Zelf betaal ik mezelf meestal eerst, ik spaar het gewenste bedrag al zodra het inkomen binnenkomt. Daarmee verklein ik het risico dat het ‘ineens’ weg is aan het einde van de maand.

Betaal eerst jezelf

Ik noemde het al en het is een gouden regel van de persoonlijke financiën. Het betekent dat je moet sparen en investeren voordat je iemand anders betaalt. Het beste doe je dat op de automatische piloot, door het instellen van een automatische overboeking in je Internetbankieren. Lang leve de ICT! Consistent bijdragen, zelfs kleine bedragen, zorgt op langere termijn voor financiële buffers en appeltjes voor de dorst.

Jouw financiële verleden is irrelevant

Sunk costs (letterlijk vertaald: verzonken kosten) is een term uit de financiële wereld. Daarmee worden bedoeld de kosten die je al hebt gemaakt en die niet meer ongedaan te maken zijn. Bij het nemen van operationele economische beslissingen moet je volgens de theorie geen rekening te houden met deze sunk costs. Beslissingen moet je nemen op basis van wat het beste is voor de toekomst, niet op basis van slechte zetten of ontberingen uit het verleden.

We hebben allemaal persoonlijk sunk costs die we terug zouden willen krijgen, zoals slechte investeringen, aankopen die we echt niet nodig hadden, of onverwachte facturen. Blijf er niet bij stilstaan, met zelfmedelijden of spijt bereik je niets.

Des te eerder je begint, des te makkelijker het is

Vroeg beginnen met investeren is niet altijd gemakkelijk, maar het loont de moeite. Hoe meer tijd je hebt om investeringen voor je te laten werken, des te meer ze opleveren. Het gebruikte voorbeeld gaat er van uit dat iemand met pensioen wil gaan met minimaal $ 1 miljoen:

  • Begin je als je 20 bent, dan moet je $ 300 per maand investeren. Dat is een totaal van $ 144.000 uit eigen zak.
  • Begin je als je midden 40 bent, dan moet je $ 1.700 per maand investeren om datzelfde doel te bereiken. Dat is meer dan $ 400.000 uit eigen zak.

In Nederland ligt het iets anders, omdat veel mensen pensioen opbouwen via hun werkgever. Dat systeem is al gebaseerd op ‘op tijd beginnen en lang doorgaan’. Maar voor je eigen aanvulling op je toekomstig inkomen is het belangrijk om vroeg te beginnen en consequent door te gaan. Beter klein beginnen dan langer wachten.

Meer van hetzelfde zorgt voor meer van hetzelfde

Met andere woorden, het maken van dezelfde slechte keuzes zorgt voor dezelfde problemen als altijd. Als je huidige gedrag er niet voor zorgt dat jouw eigen financiële situatie langzaam maar gestaag beter wordt, dan is het misschien tijd om een andere aanpak te overwegen.

Probeer eens iets anders, zoals verhuizen naar een kleinere woning of appartement, het rijden in een oude auto in plaats van een nieuwe te kopen, het vinden van een beter betaalde baan, of het zoeken van een bijbaantje voor extra inkomen.

Succes komt voort uit je eigen keuzes. Besteed je de avond aan slechte televisie of aan studie of een bijbaan? Ook dat kan in kleine dingen zitten. Gebruik je lunchpauze om te lezen, studeren, je professionele netwerk uit te bouwen. Succesvolle mensen zijn over het algemeen niet slimmer en hebben niet meer geluk dan jij of ik. Maar ze maken efficiënter gebruik van hun tijd en ze maken vaker betere keuzes dan de gemiddelde persoon.

Erg Amerikaans allemaal. Maar er zitten wel wat dingen bij die me aan het denken zetten.

Spreadsheets zijn fijn

Ik houd van spreadsheets. Ik noem mezelf niet voor niets Geldnerd. Spreadsheets zijn fantastisch om dingen met cijfertjes te doen. Het zal je dan ook niet verbazen dat het beheer van mijn persoonlijke financiën draait om spreadsheets. De kern van mijn financiën wordt gevormd door drie spreadsheets:

  1. Mijn financiële administratie
  2. Mijn beleggingen
  3. Mijn meerjaren-sheet

Mijn financiële administratie

In deze spreadsheet houd ik al mijn inkomsten en uitgaven bij gedurende het jaar. Dat doe ik vooral door alle boekingen van mijn bankrekeningen te importeren en in het juiste bakje te doen. Ik werk ook met budgetten voor al mijn uitgaven. Op die manier weet ik altijd hoe ik ervoor sta. En ieder jaar begin ik weer met een nieuwe sheet.

Mijn beleggingen

Iedere week verwerk ik de actuele koersen van al mijn beleggingen in deze spreadsheet. Ook alle transacties houd ik hierin bij. Zo kan ik het verloop van mijn beleggingen in de gaten houden. De spreadsheet rekent allerlei dingen voor mij door, zowel per fonds als voor de portefeuille als geheel.

Mijn meerjaren-sheet

In mijn meerjarensheet houd ik een aantal dingen bij:

  1. Aan het eind van ieder jaar maak ik een Balans, een overzicht van mijn bezittingen en schulden.
  2.  Een meerjarig overzicht van het rendement op mijn vermogen: wat levert het sparen en beleggen mij op? En hoe verhoudt zich dat tot mijn doelstellingen?
  3.  Een overzicht van de stand van mijn pensioenontwikkeling, op basis van de gegevens van mijn jaarlijkse Uniform Pensioen Overzicht.

De spreadsheets zijn allemaal simpel begonnen, maar in de loop van de jaren stevig uitgebreid. Ook in mijn werk gebruik ik veel Excel, en die kennis pas ik ook thuis toe. Zo kan ik tegenwoordig met 1 druk op de knop mijn aandelenkoersen importeren. En mijn administratie kijkt zelf of een boeking in mijn administratie bekend is, zodat vaste uitgaven automatisch in het goede bakje geboekt worden.

Maar ook met hele basale kennis van spreadsheets kun je al een hele goede persoonlijke administratie voeren! Ik zal over mijn verschillende spreadsheets nog wel eens uitgebreider schrijven. Het ziet er misschien ingewikkeld uit, maar het werkt voor mij. Het geeft me rust.

Hoe zit jouw persoonlijke administratie in elkaar?

Wat weet jij van je pensioen?

Vandaag weer een financieel berichtje op nu.nl. Een kwart van de mensen verwacht een te klein inkomen na de pensionering. Dat meldt onderzoeksbureau GfK op basis van een wereldwijd onderzoek onder 23.000 mensen uit negentien landen.

Ik heb nog even gezocht op de website van GfK en het originele persbericht gelezen. Het onderzoeksrapport is uiteraard niet openbaar, daar zullen grote bedrijven wel weer veel geld voor moeten betalen om het te mogen gebruiken.

Waarschijnlijk hebben de onderzoekers niet gevraagd of mensen precies weten hoeveel geld ze krijgen na hun pensioen. Ik denk dat veel mensen geen idee hebben, ik had het tot een paar jaar geleden in elk geval niet. En ja, onzekerheid maakt al gauw bang. Ik ga dit onderzoek maar met een korreltje zout nemen, denk ik.

Weet jij wat jouw inkomen zal zijn na je pensionering?

Hoe ik beleg (2) – Broker keuze

  • Berichtcategorie:Beleggen

Als je besloten hebt dat je wilt gaan beleggen, heb je een aantal belangrijke keuzes te maken. Een belangrijke vraag is welke partij je wilt gebruiken als ‘broker’: via wie ga je handelen in fondsen? In de praktijk vind ik ook hier de grote banken meestal niet de beste keuze. Vaak is hun aanbod beperkter en zijn de kosten hoger. Gelukkig zijn er veel andere (gespecialiseerde) partijen op de markt waar je ook terecht kunt.

Een belangrijke vraag is in welke producten je wilt gaan beleggen. Hou je het simpel of wil je ook complexere producten zoals Futures, Opties en Hefboomproducten? Want die laatste categorie kan niet overal. Ik moet overigens zeggen dat ik me daar nog altijd niet aan waag, de risico’s zijn groter dan ik zelf wil lopen.

Tegenwoordig heeft iedere aanbieder wel een website via welke je kunt handelen. De meeste zijn ook actief met apps voor smartphones en tablets, en telefonisch contact over orders gaat vaak ook nog wel (al zijn daar soms wel kosten aan verbonden). In al die gevallen gaat het wel om zelfstandig beleggen, aan professioneel beleggingsadvies zijn altijd kosten verbonden. En dan moet je ook maar afwachten of je adviseur het bij het juiste eind heeft…

Het Fondsenaanbod van de Broker is voor mij een van de belangrijkste keuzecriteria. Ik wil in zoveel mogelijk verschillende fondsen kunnen handelen. Wat mij opviel toen ik destijds een vergelijking maakte, was dat de meeste brokers daar niet zo transparant over zijn totdat je een rekening geopend hebt en inlogt om een order in te geven. Ik heb ze vooraf gebeld, en de brokers die mij vervolgens een lijst stuurden kregen pluspunten…

Minstens zo belangrijk zijn de Kosten. Wat zijn de kosten per transactie (vaak een percentage van de waarde) en wat zijn de bewaarkosten (de kosten die de broker rekent om de beleggingen voor jou te beheren)? Vaak bieden brokers ook ‘pluspakketten’ aan (bijvoorbeeld realtime beurskoersen of speciale rapportages) tegen een maandelijkse fee. Ik heb daar zelf nog nooit gebruik van gemaakt, ik doe mijn eigen rapportages wel.

Rapportagemogelijkheden zijn voor mij dus wel een keuzecriterium. Ik vraag niet veel, maar ik wil wel elke week mijn eigen beleggingsspreadsheet voeden. Daarvoor heb ik een paar dingen nodig:

  1. Elke week de koers en de waarde in Euro per fonds in mijn portefeuille..
  2. Gegevens over de transacties die ik uitvoer.
  3. Liefst wil ik dat kunnen downloaden in Excel of Tekst (TXT) format.

Zelf ben ik niet dol op de kleinere aanbieders zoals ASN en Meesman. Dat heeft er vooral mee te maken dat ik hun fondsenaanbod voor mijn situatie te beperkt vind. Maar dat is natuurlijk prima als je die beperkte keuze geen bezwaar vindt.
Zelf heb ik destijds vooral gekeken naar Alex , Binck Bank , Lynx en Todays Brokers. Ik heb gekozen voor Alex (dat overigens onderdeel is van Binck Bank) om praktische redenen, ik maak ook gebruik van een andere dienst van Alex (waarover later nog wel een keer meer). Ik houd er namelijk niet van om op 10 verschillende plaatsen in te moeten loggen om mijn financiën in beeld te krijgen.
Overigens ben ik ook nog lid van een Beleggingsclub, waarover vast ook nog wel een keer meer. Met de club beleggen we via Interactive Brokers in de Verenigde Staten.

Je hoeft overigens niet zo heel bang te zijn dat je je beleggingen kwijtraakt als je bank of broker failliet gaat. In Nederland staan de beleggingsaanbieders onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) . Deze instellingen moeten jouw aandelen, obligaties of opties op jouw naam onderbrengen op een aparte rekening bij een bewaarbedrijf. De kans is erg klein dat een bewaarbedrijf failliet gaat, want het bewaarbedrijf is namelijk niet commercieel.
De AFM heeft trouwens een goede website met veel informatie voor beginnende beleggers.

Welke broker heb jij gekozen en om welke redenen?