Stand op de Brokermarkt 2022

  • Berichtcategorie:Beleggen

Als je wilt beleggen is een broker onmisbaar. Het is de partij tussen jou en de aandelenmarkt, die jou in staat stelt om aandelen, beleggingsfondsen, ETFs, opties, en al die andere levensgevaarlijke financiële massavernietigingswapens te kopen en verkopen. Elk jaar kijk ik wel een keertje hoe het gaat op de brokermarkt in Nederland. En soms ook tussendoor als daar aanleiding toe is. Ik maak geen gedetailleerde vergelijkingen tussen brokers. Er zijn anderen die dat veel beter kunnen dan ik, en wat het beste is voor jouw situatie hangt af van hoe je wilt beleggen en van persoonlijke voorkeuren. Maar ik kijk wel naar de grotere ontwikkelingen en de dingen die me opvallen. En wat dat betekent voor mijn eigen keuzes. Toen ik vorige week schreef over mijn overwegingen om (niet) terug te gaan naar één huisbank, realiseerde ik me ook dat het tijd werd om hier weer eens de thermometer in te steken.

Huidige broker: Saxo Bank

Door een aaneenschakeling van overnames is mijn beleggingsportefeuille terechtgekomen bij Saxo Bank. De migratie van de klanten van Binck Bank naar Saxo Bank was geen onverdeeld succes. Er zijn momenten dat ik denk dat het langzaamaan wat beter gaat met Saxo, maar er zijn ook nog genoeg momenten dat ik merk dat ze er nog niet zijn. Te laat zijn met de fiscale overzichten is zo’n moment. En in het eerste halfjaar van 2022 heeft het ook enkele keren langer dan twee werkdagen geduurd voordat mijn maandelijkse storting werd bijgeschreven op mijn Saxo rekening, en ik mijn maandelijkse aankoop kon doen. Maar de afgelopen maanden gaat dat gelukkig weer beter. Afkloppen en hopen dat het zo blijft. Vooralsnog heb ik de (vrijwel ontoegankelijke) helpdesk van Saxo dit jaar al vaker nodig gehad dan die van Binck in drie jaar.

Eind juli schreven het FD en daarna ook de NRC over lopende onderzoeken naar Saxo door zowel de Nederlandse toezichthouder AFM als door de Franse toezichthouder. Voor mij geen reden tot paniek. Hier hebben we immers toezichthouders voor.

Maar het zet me wel weer aan het denken. Ik heb bewust niet gekozen voor de goedkoopste beleggingsoptie die er is. Ik ben bereid om te betalen voor kwaliteit en veiligheid van mijn beleggingsportefeuille, een substantieel deel van mijn vermogen. Maar dan moeten die kwaliteit en veiligheid er natuurlijk wél zijn. Bij Binck had ik daar vertrouwen in, bij Saxo (nog steeds) niet. Misschien wordt het tijd om een tweede broker te nemen en mijn portefeuille te gaan spreiden?

De verdeling van mijn vermogen per einde tweede kwartaal 2022

Ontwikkelingen in de markt

Begin dit jaar plaatste Laura van Geest, voorzitter van het bestuur van de AFM, op social media een post met een aantal interessante ontwikkelingen. Samen met de Franse toezichthouder lobbyt de AFM voor betere afstemming tussen Europese toezichthouders. En ze geeft aan dat een aantal buitenlandse brokers, met name uit Cyprus, na druk van de AFM niet meer actief zijn op de Nederlandse markt. Maar dan blijft er nog genoeg te doen over.

Want de markt internationaliseert en het beleggingsaanbod in Nederland wordt naar mijn mening de afgelopen periode schraler. Niet dat ik de Cypriotische brokers mis… Dat zijn geen partijen die ik serieus kan nemen. Ik vind het ook te kwetsbaar. Cyprus is (ook financieel) een klein land. Dat zegt meestal iets over de kwaliteit en kwantiteit van toezicht. Bovendien betekent het dat er niet heel veel financiële slagkracht zal zijn als er problemen ontstaan. Dat zagen we ook bij IJsland toen IceSave in de problemen kwam. Dat probleem was financieel (te) groot voor IJsland, en het duurde even voordat het geld terugkwam. Nu hebben we in de Europes Unie weliswaar wat mechanismen hiervoor, maar ik heb geen oneindig vertrouwen in de Europese solidariteit. Voor mij dus liefst alleen partijen onder toezicht van Nederland of van een ander groot Europees land.

Qua aanbieders is er het afgelopen jaar niet veel veranderd op de Nederlandse markt. De grootbanken ING, ABN AMRO en Rabobank zijn actief met een relatief duur en relatief schraal aanbod. Ik houd niet van de maatwerkfondsen die ze gelabeld aanbieden (bijvoorbeeld van Northern Trust), die kunnen ze namelijk eenzijdig aanpassen. En ik ben niet vergeten dat de grote banken de particuliere belegger ook zomaar in de steek laten als het speelveld niet meer gunstig voor ze is. Ik ben ooit zelf met mijn beleggingen bij de Rabobank vertrokken om die reden.

Dan zijn er Saxo Bank (eigendom van het Deense Saxo Bank) en DeGiro (eigendom van het Duitse Flatex) als grote gespecialiseerde brokers. Ik had ergens verwacht dat Flatex en DeGiro sneller en steviger geïntegreerd zouden worden, maar dat lijkt to op heden niet te gebeuren.

Schimmige verdienmodellen

Eind 2021 is ook de Duitse broker Trade Republic actief geworden in Nederland. Ze vallen onder Duits toezicht. Trade Republic lijkt qua businessmodel een beetje een Flatex-kloon: ‘gratis’ transacties aanbieden en het geld verdienen door de orders door te verkopen.

Daarmee valt Trade Republic voor mij in hetzelfde rijtje als DeGiro, Flatex, en Bux Zero. Partijen die voor mij als gebruiker een schimmig businessmodel hebben. Ik weet niet precies hoe ze hun geld verdienen. Ik weet wel zeker dat het geen liefdadigheidsorganisaties zijn. Ik weet niet precies wat ik betaal. Ik weet ook niet zeker of ik wel de ‘beste deal’ krijg, omdat de broker niet transparant is over wat er met mijn orders en portefeuille gebeurt. Dat is voor mij persoonlijk een rode vlag. Ik zal niet gauw gebruik maken van de diensten van een broker met een schimmig verdienmodel. Financieel Onafhankelijk Blog heeft eerder een review geschreven over Trade Republic.

De grootbanken kunnen er overigens ook wat van. Rabobank heeft volgens mij inmiddels z’n beleggingsaanbod uitbesteed (ik meen aan BNP Paribas maar kan dat nergens officieel bevestigd krijgen), dat wordt nog interessant als ze daar ooit strategisch van koers willen veranderen (en voor mij een reden om daar zeker niet naar toe te gaan). Als klant zie je er niets van. Overigens vind ik het nog steeds een strategische Blunder met Hoofdletter B van de Rabobank dat ze ooit Alex Vermogensbeheer verkocht hebben. Het beste beleggingsaanbod dat ze ooit gehad hebben. Eikels. En als ik op hun websites kijk dan zie ik dat de grootbanken mensen vooral richting Beheerd Beleggen proberen te bewegen. Daar valt voor de bank immers het meeste aan te verdienen.

Schraal aanbod

Als ik kijk op de overzichtspagina bij vergelijkingssite FINNER dan zijn er momenteel meer dan 25 brokers actief op de Nederlandse markt. Maar als je dieper kijkt, dan wordt de spoeling al snel heel dun. Partijen met schimmige verdienmodellen die orders doorverkopen en/of de effecten uitlenen, partijen onder buitenlands toezicht (in elk geval niet Nederlands of Duits), partijen die op Contracts For Difference of cryptovaluta gericht zijn, allemaal partijen die ik niet eens in overweging wil nemen. De transparantie in de sector is niet bepaald goed te noemen.

En ik negeer ook het aanbod voor beheerd beleggen en modelportefeuilles. Voor mij dus geen Meesman of Peaks of iets dergelijks. Mijn beleggingsstrategie is simpel. Ik wil zelf mijn eigen gekozen ETFs kopen op een echte aandelenbeurs. En dan kom ik niet verder dan de grootbanken, Saxo Bank, of het Amerikaanse Interactive Brokers (waar je als Nederlander gewoon rechtstreeks bij de Europese vestiging in Ierland een rekening kunt openen). En van de grootbanken valt voor mij de Rabobank dan ook nog af omdat het aanbod is uitbesteed. En ook wel omdat ze samenwerken met ‘cijfertjestovenaar’ PorteRenee, dat vind ik persoonlijk geen aanbeveling voor een serieuze financiële dienstverlener… 😈

Flatex/DeGiro gaat ondertussen vooral door met ruzie maken met de toezichthouder. Eind vorig jaar kregen ze ook nog weer een boete van de AFM. Ook dat is voor mij een rode vlag. Het wordt maar niet helder of ze nou iets gedaan hebben met de eerdere opmerkingen van de AFM.

Soms verlang ik er naar dat een marktpartij als Vanguard beleggen voor particulieren aan gaat bieden in Nederland. Hun ETFs blijven mijn favoriet. In Duitsland hebben ze nu een beleggingsplatform voor consumenten, maar ik vrees dat Nederland een te kleine markt voor ze is. Mochten ze meelezen: ik zal als eerste een rekening bij ze openen als ze hier beginnen!

Wat doet Geldnerd?

Kommer en kwel, denk ik als ik mijn bericht zo eens teruglees. De situatie rond mijn huidige broker Saxo Bank is niet ideaal. Maar goede alternatieven zijn schaars. Ik kom dan uit bij ABN AMRO (waar onze hypotheek en gezamenlijke bankrekening zijn ondergebracht) of bij Interactive Brokers.

Zoals ik al schreef: ik overweeg om een tweede beleggingsrekening te openen, naast mijn huidige rekening bij Saxo. Daar wil ik dan mijn nieuwe inleg gaan doen. En daarna stapsgewijs de portefeuille overhevelen vanuit Saxo, of die gewoon laten staan. Ook niet ideaal, het nodige werk, terwijl buy-and-hold juist gebaat is bij rust en saaiheid. Ik ga er nog eens rustig over nadenken…

Welke broker(s) gebruik jij? En waarom?

Campingrally?

  • Berichtcategorie:Beleggen

Nee, geen race met auto’s of caravans op een camping natuurlijk. Of met fietsjes, aangemoedigd door een overenthousiast animatie-team en 500 dronken landgenoten (het moge duidelijk zijn dat Geldnerd geen fan is van campings of kamperen…). Nee, ik bedoel een campingrally op de aandelenbeurzen… Een campingrally of campinghausse is een onverwachte snelle stijging van de beurzen tijdens de doorgaans iets rustiger zomermaanden

Toen ik afgelopen zaterdag in mijn beleggingsspreadsheet op de knop ‘Bijwerken’ drukte viel het me namelijk op. Mijn portefeuille is de afgelopen maand omhoog gespoten. In absolute termen staat de portefeuille op het hoogste punt ooit, en als ik corrigeer voor alle inleg sinds het laatste hoogste punt dan sta ik nog slechts 0,9% onder mijn Virtual All-Time High (VATH). Als je me dat twee maanden geleden had voorspeld dan had ik je voor gek verklaard

Ik blijf me verbazen over dit soort steile bewegingen, zowel naar boven als naar beneden. Het maakt dat ik echt niet meer geloof in een rationele markt en in de ‘homo economicus‘, de mens die rationele beslissingen neemt. Het is allemaal emotie wat we nu zien. Angst, hoop, hebzucht, noem maar op.

Onderliggend zie ik namelijk wel veel ontwikkelingen die me zorgen baren. Huishoudens die te maken krijgen met kostenstijgingen voor boodschappen en energie die een gemiddeld huishouden echt niet kan dragen. Dat worden dus sterke loonstijgingen of sociale onrust. Grote onzekerheden op de wereldwijde energiemarkten. Scherpere verhoudingen tussen de grootmachten de Verenigde Staten, Rusland en China (met Europa als grootmacht wil het maar niet echt lukken). De trend van globalisering draait om, met alle risico’s voor de handel waar ons landje erg van afhankelijk is. En dan heb ik het nog niet over langere-termijn problemen op het terrein van klimaat en leefomgeving die we voor ons uit blijven schuiven maar die toch echt wel steeds dichterbij komen en steeds zichtbaarder worden.

En toch stijgt de beurs. Waarom, denk ik dan? Maar goed, vooralsnog geniet ik gewoon van stijgende grafiekjes en groene cijfertjes. Die zijn fijn. Voor mijn strategie maakt het niks uit. Ik maak elke maand zodra mijn salaris binnenkomt mijn vaste inleg over naar de beleggingsrekening. Daarmee koop ik weer een van mijn vaste ETFs. En dan weer wachten op het volgende salaris. Dat doe ik nu consequent sinds 2017. Ook toen de beurzen sterk daalden in de eerste maanden van de coronapandemie. ook gedurende de recessie-angsten en Russische agressie van het afgelopen jaar. Gewoon doorgaan.

Een van de redenen van het sterke herstel van mijn portefeuille is simpel. De sterkere dollar. Het afgelopen jaar is de dollar in heel hoog tempo sterker geworden ten opzichte van de Euro. Je krijgt steeds minder Amerikaanse Dollars voor 1 Euro. Op sommige momenten zelfs maar 1 Dollar of nog iets minder (mijn grafiek laat alleen de koersen aan het einde van de week zien). Mijn ETFs zijn genoteerd in Euro’s. Maar veel van de aandelen die onderdeel zijn van deze ETFs zijn genoteerd in Dollars. Valuta-effecten dus.

Waarschijnlijk is ‘valuta’ zelfs de belangrijkste reden voor het herstel van mijn portefeuille. Want als ik kijk naar de S&P500 sinds 1 januari dan zie ik de afgelopen maanden wel herstel, maar lang niet zo sterk als het herstel van mijn eigen portefeuille. Dankjewel, sterke Dollar…

Ik ga me niet wagen aan voorspellingen voor de komende periode op de beurs. Dat lukt zelfs de zogenaamde deskundigen niet. Maar als ik naar de historie kijk dan zijn de echt grote correcties (1987, of de dot-com crisis begin deze eeuw) in de orde grootte van 40% ten opzichte van het hoogste punt geweest. Dat hebben we nog lang niet aangeraakt. Het kan dus, gegeven alle onzekerheden, gewoon ook nog weer heel ver naar beneden donderen. Het hangt allemaal af van de emoties.

Profiteer jij ook van de campingrally?

Beren(markt) op de weg…?

  • Berichtcategorie:Beleggen

Het eerste kwartaal van 2022 was niet heel fijn voor beleggers. En zoals verwacht is het tweede kwartaal niet veel beter. Ik schreef twee weken geleden nog over de huidige onzekere wereld. En afgelopen vrijdag kreeg de S&P 500 index dan officieel het predicaat ‘bear market’. Dat betekent dat de index meer dan 20% gedaald is vanaf het hoogste punt, eind vorig jaar. Zeven weken op rij is de S&P 500 lager gesloten, dat is niet meer voorgekomen sinds 2001. De NASDAQ index zit al langer in een ‘bear market’. Daar is meer dan 30% van af. Niet zo gek, de NASDAQ bevat veel technologie-aandelen en die zijn sterker gedaald dan gemiddeld. En onze eigen Nederlandse kneuterindex de AEX kan er ook wat van.

De eerste beleggers zijn al naar de uitgang gehold, hebben hun aankopen van het afgelopen jaar met verlies verkocht, komen nooit meer terug, en zullen de komende twintig jaar op verjaardagsfeestjes vertellen dat beleggen levensgevaarlijk is. Het is natuurlijk ook niet leuk om (papieren) winst te zien verdampen. Het menselijk brein werkt toch gewoon zo dat papieren verlies net zo erg voelt als echt verlies. Dat merk ik ook bij mijzelf.

De afgelopen dagen las ik verschillende interessante blogposts over de dalende aandelenmarkten. En dan bedoel ik niet de horoscopen waar sprookjesvertelster PorteRenee zich tegenwoordig (bij gebrek aan andere verhalen) mee bezig lijkt te houden. ‘Piekeraar‘ Luxe Of Zuinig schreef over de fluctuerende aandelenmarkt. En ook GroeiGeld gaf een inkijkje in de portefeuille na alle dalingen.

Zelfs Mr. Money Mustache (MMM), toch één van de grondleggers van de FIRE-beweging, werd wakker uit zijn FIRE-slaap en verwelkomde de huidige daling van de aandelenmarkten. En ik ben het met hem eens. Het werd ook eens een keer tijd. Ik zit er zelf ook al jaren op te wachten. Al in 2016 was ik er van overtuigd dat de Grote Daling had ingezet. In 2020 werd ik vervolgens alsnog overvallen door de Corona Crash. En nu is er dan de Bear Market van 2022.

MMM heeft een interessant staatje in zijn blogpost staan. Met daarin alle ‘bear markets’ sinds het begin van deze eeuw. Ik heb ‘m ook maar even vertaald en van wat Nederlandse duiding voorzien.

PeriodeOorzaakDaling
(piek naar bodem)		Duur
(maanden)
Maart 2000 – September 2001Dot-Com Crash-/-36%18
Januari 2002 – Oktober 2002Dot-Com en Huizenmarkt-/-34%9
Oktober 2007 – November 2008Grote Financiële Crisis-/-52%14
Januari 2009 – Maart 2009Grote Financiële Crisis II-/-28%2
Februari 2020 – Maart 2020COVID Crash-/-34%1
Mei 2022 – ????De Russen, Inflatie en meer…-/-20% tot nu??
‘Bear Markets’ van de S&P500 sinds het jaar 2000. Bron: Mr. Money Mustache.

MMM constateert terecht dat je, als je jonger dan 40 bent, zeer waarschijnlijk nog geen grote daling van de aandelenmarkten hebt meegemaakt. De COVID Crash was immers van zeer korte duur. Opa Geldnerd heeft elke crash sinds 1987 als actieve belegger meegemaakt. Maar pas de afgelopen jaren lukt het me ook echt om stil te blijven zitten zonder slapeloze nachten. En dan nog geef ik alleen maar een garantie tot vandaag, ik ben immers ook maar een mens.

Als je kijkt naar de ‘bear markets’ van deze eeuw dan is de kans groot dat we de bodem nog niet bereikt hebben. En als dit echt een Grote Beer is (zoals de Grote Financiële Crisis van 2007/2008 en de Dot-Com Crash van 2000 / 2001) dan kan het ook zomaar nog eens één à anderhalf jaar duren voordat de echte bodem bereikt is. Met tussendoor misschien nog wel wat kortere periodes van stijging (‘bear market rally’), maar daarna toch steeds weer een nieuwe daling met een lagere bodem.

En ja, dat duurt heel lang als je nu al nerveus bent. Of als je moet verkopen. Ik vind de blogpost van MMM wat dat betreft ook heerlijk relativerend. En mijn eigen uitgangspositie is niet slecht. Ten opzichte van 1 januari 2022 is mijn portefeuille, die wereldwijd gespreid is, pas 7% gedaald. En vanaf het huidige punt mag de portefeuille nog ruim 35% dalen voordat ik uitkom op een portefeuillewaarde die lager is dan mijn totale inleg.

En zelfs als dat gebeurt: ik geloof niet dat ‘alles nu anders is’ (want dat wordt bij iedere crisis beweerd). Het gaat om tijd. Ik blijf gewoon zitten waar ik zit. Het wordt pas echt verlies als je jouw beleggingen verkoopt voor een lager bedrag dan waar je ze voor gekocht hebt. En ondertussen ga ik gewoon door met inleggen en bijkopen. Morgen ook weer. Inmiddels koop ik mijn favoriete ETF VWRL ruim 10% goedkoper bij dan op de piek. Per 10 aandeeltjes kan ik er met dezelfde inleg dus eentje extra kopen. Ik hoop echt dat ik dit gevoel van rust vast kan houden!

Hoe nerveus ben jij?

(In)Stabiele muntjes

De afgelopen maanden waren niet zo fijn voor de beleggingsportefeuille van Geldnerd. En dan is het altijd een troost om te weten dat er andere mensen zijn die het véél erger hebben dan jijzelf. Daarbij doel ik niet (alleen) op de inwoners van Oekraïne, die zich heldhaftig blijven verdedigen tegen hun veel grotere agressieve oosterbuur. Nee, ik doel ook op iedere bezitter van inmiddels vrijwel waardeloze bits en bytes in een softwareprogramma cryptovaluta.

Want afgelopen week was er blijkbaar een #cryptocrash. Zelfs mijn lijfblad The Economist, dat normaliter vooral over serieuze zaken schrijft, wijdde er een artikel aan. En ook in de andere media las ik allerlei artikelen over de cryptovaluta. Op diverse social media zag ik zelfs al mensen beweren dat ze failliet waren en hun huis kwijt zouden raken.

Om met dat laatste te beginnen: eigen schuld. Ik heb er geen andere uitdrukking voor. Beleggen doe je met geld dat je kunt missen. En speculeren (want van Geldnerd mag spelen met cryptovaluta geen beleggen heten) al helemaal. Als je dan alles kwijtraakt ben je een hebberige domoor.

Twijfel

Al in 2017 schreef ik over mijn twijfels bij cryptovaluta. En ook vorig jaar keek ik nog eens naar deze en andere vormen van ‘alternatieve beleggingen’. Iedereen die ermee wil speculeren wens ik veel succes. Maar kom niet bij mij uithuilen als je geld verliest. Zelf kies ik liever minder riskante beleggingen. Minder kans op een echt grote klapper, maar ook een veel kleiner risico om veel geld kwijt te raken.

De cryptowereld kent veel echte gelovigen en profeten. Nu heeft Geldnerd een stevige afkeer van alles wat naar religie riekt, want met dat soort mensen is meestal geen echt open gesprek mogelijk. Ze zitten vaak vol vooroordelen en verkeerde onbewezen aannames. Maar dat is nou eenmaal een kenmerk van ‘geloven’. Mijn bezwaren tegen de alternatieve investeringen staan nog stevig overeind. De gebeurtenissen van de afgelopen weken hebben dat voor mij alleen maar bevestigd. Voor alle gelovigen die denken dat cryptovaluta aantrekkelijk zijn omdat ze buiten ‘het systeem’ staan: wakker worden! Het is ook een systeem. Waarin je als kleine deelnemer vogelvrij bent en minder bescherming hebt dan in het ‘grote systeem’. En waarbij de risico’s dus navenant groter zijn.

‘Stable’ Coins

De term ‘stable coins’ had ik al wel eens gehoord, maar me er nooit echt in verdiept. Maar ik kwam de term de afgelopen week veel tegen in de artikelen die ik las. Het is een type cryptovaluta dat is gekoppeld aan andere valuta, soms aan een reguliere munt zoals de Amerikaanse dollar. Het ging vooral over een munt genaamd Terra en een daaraan gekoppelde munt Luna. Alleen bleken die ‘stabiele’ muntjes de afgelopen weken niet zo heel stabiel te zijn. Wil je daar meer van weten, dan kan ik je deze uitstekende ‘long-read’ van Lyn Alden aanbevelen.

In elk economieboek kun je lezen dat vertrouwen de basis is van geld. Europa en de Verenigde Staten hebben echt niet genoeg goud in een kluis liggen om de waarde van al die dollarbiljetten en eurobiljetten te garanderen. Maar we vertrouwen erop dat die papiertjes het getal waard zijn dat er op staat. We vertrouwen erop dat mensen de lening terugbetalen en slepen ze voor de rechter als ze dat niet doen. En we rekenen een risico-opslag voor het geld dat toch niet terugkomt, zodat we over de hele populatie heen toch verdienen. Centrale banken bewaken deze systemen. Geen computersystemen, maar samenstellen van mensen en processen en afspraken die het reguliere geldverkeer vormen. En ook cryptovaluta hebben zo’n systeem. Met een paar raakvlakken met het reguliere geldsysteem (want anders kun je voor euro’s en dollars geen cryptovaluta kopen), maar verder grotendeels een apart ecosysteem. Afgesloten van de echte wereld. Zonder onafhankelijk toezicht, en met eigen regels.

Nu is Geldnerd natuurlijk een boze witte man van middelbare leeftijd met toch echt wel 6 van de 7 vinkjes van Joris Luyendijk. En ik vertrouw dus niemand als het over geld gaat, hebzucht is immers een veel voorkomende menselijke eigenschap. Maar hebzucht en misplaatst vertrouwen (ook wel bekend als naïviteit) lijkt ook een belangrijke rol te spelen in de wereld van de cryptovaluta. Die wereld waar alles anders zou zijn, maar mensen toch ook gewoon mensen zijn. Slecht en hebzuchtig.

In onze echte wereld worden valuta geborgd door vertrouwen en door ‘checks and balances’ in het systeem. Er is een Nederlandsche Bank en een Europese Centrale Bank die toezicht houden op het geldsysteem. Er is een Autoriteit Financiële Markten die ons onze ETFjes afneemt die toezicht houdt op mijn broker en mijn bank. Allemaal onderdeel van het systeem. En het is natuurlijk ook erg hip om het systeem niet meer te vertrouwen. Alles is een wereldwijd complot en zo. Maar het zijn instituten zonder commercieel belang. De centrale banken en andere toezichthouders hebben taken die zijn vastgelegd in wetten. En dat is dan toch iets anders dan de commerciële belangen en de ook-niet-zo-transparante algoritmes van de partijen in de cryptomarkt. Want je gelooft toch niet echt dat het allemaal idealisme is als het over miljarden gaat? Een min of meer betrouwbare (r)overheid is soms zo gek nog niet….

Geldnerd is nog steeds niet van plan om cryptovaluta onderdeel te maken van zijn vermogensstrategie. Ik doe aan beleggen, niet aan speculeren. Een enkele collega-blogger houdt blijkbaar wel van een gokje. En jij?

Hoeveel geld ben jij de afgelopen weken kwijtgeraakt?

Onzekere wereld

  • Berichtcategorie:Beleggen
Header003

Beleggen is onvermijdelijk als je je vermogen een beetje op peil wilt houden of laten groeien. Maar beleggen komt met risico’s. Onzekerheden. En die zijn de afgelopen jaren in hoog tempo groter geworden.

We hadden natuurlijk al de corona-pandemie. Waar we in Nederland inmiddels onze kop voor in het zand steken, maar die in China nog steeds tot nieuwe (economie-verstorende) lockdowns leidt. En sinds de tweede helft van 2021 stijgt de inflatie ook sterk. Waar de centrale banken eerst nog heel hard riepen dat dit een tijdelijk iets zou zijn, hoor je dat geluid nu niet meer. De afgelopen week verhoogde de Amerikaanse FED de basisrente met 0,5% naar 1,0%. De tweede renteverhoging dit jaar, en een verhoging met 0,5% is al sinds het jaar 2000 niet meer voorgekomen. Maar we hebben dan ook te maken met de hoogste inflatie in veertig jaar. Ook in Nederland. En dan hebben we verder nog te maken met een oorlog elders in Europa, gestart door een agressieve oosterbuur met een klein pikkie en een groot ego. Oorlogen zijn slecht voor mensen en voor economieën. En verder ben ik er van overtuigd dat we nog niet een begin van een besef hebben van de impact van klimaatverandering. Ook daar steken we graag onze kop in het zand.

Dichter bij huis zijn er ook onzekerheden voor iedere Nederlander die actief met vermogen bezig is. De grote pensioenhervorming en de komende belastinghervorming leiden tot meerjarige onzekerheid over de impact op vermogensopbrengsten en inkomen na pensionering. Terwijl je voor de langere termijn juist rust wilt, geen veranderingen in regelgeving.

Het lijkt erop dat we in één van de meest onzekere periodes zitten sinds de financiële crisis van 2008. Als kleine belegger ben je in dit soort situaties volkomen machteloos. Je hoeft niet rijk te zijn om te beginnen met beleggen. Je hoeft er ook niet voor gestudeerd te hebben. Maar dan moet je wel accepteren dat je meedobbert op de golven van de grote economische en politieke ontwikkelingen op deze planeet, Ik probeer het vooral eenvoudig te houden, van actief handelen wordt alleen jouw bank en/of broker rijker.

Wat ik het moeilijkste vond en vind aan beleggen, is omgaan met deze onzekerheid die het met zich meebrengt. Ja, er zijn weken dat mijn portefeuille ineens 4% of nog meer daalt. Gelukkig zijn er ook weken dat ‘ie 4% stijgt! Niemand kan de toekomst voorspellen. Resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. Dus wat mensen en bedrijven ook beweren, het is op z’n best een gok op basis van feiten uit het verleden. Beleggen is altijd een risico. Begin er dus niet aan als je je geld op korte termijn nodig hebt.

Inmiddels lees ik alweer berichten over ‘de slechtste beursdagen sinds begin 2020’, toen de aandelenmarkten vanwege de onzekerheid over de net in volle hevigheid losgebarsten coronapandemie óók naar beneden denderden.

De afgelopen weken waren niet best… Mijn portefeuille bijgewerkt tot en met de handelsdag van 10 mei 2022.

Spreiden is het volgende toverwoord. Al je geld in één ding stoppen is vragen om problemen. Stel je in op fluctuaties. De opbrengsten op de aandelenmarkten variëren enorm. In 2008 was het rendement -38%. De jaren daarna (terwijl de hele wereld dacht dat we in crisis zaten) was het rendement positief, respectievelijk 25% en 12%. Op de zeer lange termijn, zeg 70 tot 80 jaar, is het gemiddelde rendement 7% – 8%. Volhouden loont. Hopelijk ook in de toekomst. Maar er is niemand die het zeker weet. Vraag het me over twintig jaar nog eens…

Je ziet de huidige zorgen en onzekerheid ook terug in de bewegingen van de VIX volatiliteitsindex (beter bekend als de ‘angst index’). Volatiliteit is de statistische meting van de waarde die een bezit verandert gedurende een bepaalde periode. Die index is een manier geworden om te beoordelen hoe risicovol de aandelenmarkten zijn. Volatiele markten kennen extreem snelle prijsveranderingen en een hoog handelsvolume. Je ziet dat de VIX nog lang niet op de stand staat van het begin van de pandemie, maar de afgelopen maanden wel duidelijk beweeglijker is geworden en omhoog beweegt.

Als het over ons Eigen Geld gaat, maken angst en hebzucht ons al snel zenuwachtig. Dan krijg je al snel de neiging om toch maar weer te verkopen en je geld in andere beleggingen te steken, die veiliger lijken. Uiteindelijk help je hiermee je eigen rendement om zeep. Investeringen moet je vooral met rust laten. Ik kijk er elke week even naar, en soms denk ik dat dat veel te vaak is. Maar meestal blijft het bij kijken, ik heb de afgelopen jaren gemiddeld elke maand een aankooptransactie gedaan, en 1 verkooptransactie per jaar. Geen grote dramatische uitstapmomenten meer zoals in 2016. Kopen en vasthouden en hopen dat het allemaal hoger staat als je het over tig jaar weer verkoopt. Maar zekerheid? Die is er niet. Ook maar beperkt met spaargeld, blijkt weer. Welkom in deze onzekere wereld.

Geldnerd doet verder helemaal niks. Gewoon doorgaan met maandelijks inleggen en bijkopen, in het vertrouwen dat het uiteindelijk wel weer goed komt. Misschien ga ik nu eindelijk een keer rode vlakken zien in mijn favoriete beleggingsgrafiek? Wie het weet mag het zeggen… Het is een dip, maar voorlopig nog geen dip zoals in 2020. We zullen zien hoever het uiteindelijk komt.

Ook Groeigeld schreef deze week een zeer lezenswaardige blog over de huidige marktomstandigheden. En Blondjes Beleggen Beter bewijst dat een strategie met individuele aandelen een groter risico is dan goedkoop breed gespreid beleggen met een ETF…

Hoe ga jij om met de invloed van de wereld op jouw financiën?

Beleggen met GnuCash (deel 2)

In GnuCash wil ik graag één totaaloverzicht van mijn financiën creëren. En daar horen dus ook mijn beleggingen bij. Ik heb al mijn transacties sinds 1 januari 2013 overgezet. Twee weken geleden schreef ik in deel 1 over alle voorbereidingen en de inrichting van GnuCash voor mijn beleggingen. En vandaag dan deel 2, met meer informatie over hoe ik aankopen en verkopen administreer in GnuCash, en hoe ik dividend verwerk in de administratie.

Aandelen kopen en verkopen

In de documentatie van GnuCash worden verschillende manieren beschreven om aandelentransacties te verwerken in je administratie. Ik neem de transacties op tegen inkoopprijs. Eventuele transactiekosten boek ik apart op de kostenrekening die ik daarvoor heb aangemaakt. De grootboekrekening voor een aandeel ziet er iets anders uit dan een reguliere grootboekrekening. Je werkt met het Number (aantal aandelen) en de Price.

Een aankoop ziet er bij mij zo uit als in onderstaande tabel. Ik werk hier met een Split Booking, een transactie die is uitgesplitst naar meerdere grootboekrekeningen. Het voorbeeld is een aankoop van 10 stuks VWRL tegen een koers van € 98,50 per stuk met € 6,00 aan transactiekosten.

Je maakt dus een transactie aan van +10 aandelen met een Price van 98,50 op de rekening ‘Activa: Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF’. De transactiekosten worden geboekt op de rekening ‘Uitgaven:8000 Overige:8040 EUR Transactiekosten Beleggingen’. Het totale bedrag van de transactie (10 * 98,50 + 6,00 = 991,00) wordt afgeboekt van mijn beleggingsrekening rekening ‘Activa:Huidige Activa:Beleggingen Saxo EUR’. In GnuCash ziet dat er uit als volgt:

AccountSharesPriceBuySell
Activa:Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF1098,50985,00
Uitgaven:8000 Kasgeld en Overige:8040 EUR Transactiekosten Beleggingen6,00
Activa:Huidige Activa:Beleggingen SAXO EUR991,00

En in onderstaande tabel zie je een verkooptransactie van 10 stuks VWRL tegen een koers van € 105,00, ook weer met € 6,00 aan transactiekosten.

Je maakt hiervoor dus een transactie aan van -10 aandelen met een Price van 105,00 op de rekening ‘Activa: Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF’. De transactiekosten worden geboekt op de rekening ‘Uitgaven:8000 Overige:8040 EUR Transactiekosten Beleggingen’. De totale netto opbrengst van de transactie (10 * 105,00 – 6,00 = 1.044,00) wordt bijgeboekt op mijn beleggingsrekening rekening ‘Activa:Huidige Activa:Beleggingen Saxo EUR’. In GnuCash ziet dat er uit als volgt:

AccountSharesPriceBuySell
Activa:Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF-10105,001.050,00
Uitgaven:8000 Kasgeld en Overige:8040 EUR Transactiekosten Beleggingen6,00
Activa:Huidige Activa:Beleggingen SAXO EUR1.044,00

Je ziet hier heel mooi de eenvoud en logica van het dubbel boekhoudsysteem. De optelsom van de bedragen in de Buy en Sell kolom moet gelijk zijn. Anders ontbreekt er ergens iets.

Schrobben (‘Scrub’)

Ik heb in het voorbeeld in de voorgaande paragraaf 10 aandelen gekocht voor 98,50 per stuk, en ze weer verkocht voor € 105,00 per stuk. Er is dus winst gemaakt, er zijn opbrengsten uit vermogen gerealiseerd. In het dubbele boekhoudsysteem moet je die zichtbaar maken. Er zijn in GnuCash verschillende manieren om de opbrengsten van een dergelijke transactie (of de negatieve opbrengst als je de aandelen met verlies verkocht hebt) te verwerken. Die staan beschreven in paragraaf 9.7 van de Tutorial and Concepts Guide (‘Conceptengids’).

Ik gebruik de methode voor het automatisch berekenen van winst (of verlies) zoals beschreven in paragraaf 9.7.2. ‘Selling Shares with Automatic Calculation of Capital Gain or Loss Using Lots’. Binnen GnuCash wordt dat ‘scrubbing’ (schrobben) genoemd. In dat proces combineer je aankoop- en verkooptransacties bij elkaar in ‘Lots’ (kavels).

Om te ‘scrubben’ open je de Account van een specifieke belegging. Dan klik je op ‘Action | View Lots’. In het venster dat dan verschijnt klik je op ‘New Lot’ (1), en vervolgens selecteer je in het venster rechtsboven de Lot die dan verschenen is (2).

In het venster linksonder (‘Splits free’) (3) kies je dan de relevante transacties en met de knop ‘>>’ (4) verplaats je die naar het venster ‘Splits in lot’ rechtsonder (5). Vervolgens druk je op de knop ‘Scrub’ (6) en sluit je het venster weer af met ‘Close’ (7).

Op dat moment wordt er een boeking ‘Realized Gains / Loss’ (gerealiseerde opbrengsten / verliezen) gecreëerd, een boeking op (in mijn geval) de rekening ‘Inkomsten:700 Gerealiseerde Opbrengsten:720 Beleggingen EUR’ tegenover de rekening van de belegging die we ‘gescrubt’ hebben. In het eerdere voorbeeld van de aankoop en verkoop van VWRL ziet die boeking er als volgt uit:

AccountChargeIncome
Activa:Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF59,00
Inkomsten:700 Gerealiseerde Opbrengsten:720 Beleggingen EUR59,00

Als ik verlies gemaakt zou hebben, dan stonden de bedragen in de tegenovergestelde cellen. Het dubbel boekhoudsysteem kent geen negatieve getallen, alleen debet en credit. En als het een fonds in Amerikaanse dollars betreft, dan wordt de ‘Realized Gains / Loss’ boeking gedaan op de rekening ‘Inkomsten:700 Gerealiseerde Opbrengsten:730 Beleggingen USD’.

Dividend verwerken

Een aantal fondsen in mijn portefeuille betaalt periodiek dividend uit. in mijn geval altijd ‘cash dividend’, ik krijg dus een geldbedrag gestort op mijn beleggingsrekening. Ook dit kun je op verschillende manieren verwerken in GnuCash, dat staat beschreven in paragraaf 9.8 van de Tutorial and Concepts Guide (‘Conceptengids’).

In onderstaand voorb eeld heb ik op een bepaalde datum € 300,00 aan contant dividend ontvangen op VWRL. Ik boek dat als Income op de inkomstenrekening ‘Inkomsten:600 Opbrengsten Vermogen:620 Dividendinkomsten EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF’. Onder de Placeholder ”Inkomsten:600 Opbrengsten Vermogen: 620 Dividendinkomsten EUR’ heb ik voor ieder fonds dat dividend in Euro’s betaalt een specifieke inkomstenrekening aangemaakt. En ik heb uiteraard dollarrekeningen voor de fondsen die dividend in Amerikaanse dollars betalen onder ”Inkomsten:600 Opbrengsten Vermogen:625 Dividendinkomsten USD’.

Een boeking moet altijd in balans zijn. Ik boek dus ook € 300,00 als Charge op mijn beleggingsrekening ‘Activa:Huidige Activa:Beleggingen SAXO EUR’. Bij dividend in Amerikaanse dollars gaat het uiteraard naar ‘Activa:Huidige Activa:Beleggingen SAXO USD’.

Tenslotte ziet je in deze Split Booking een lege regel ‘Activa:Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF’. Die is er alleen maar voor bedoeld om deze boeking te ‘linken’ aan de specifieke investering. Zo houd ik daar een overzicht van alle dividendtransacties op dat specifieke fonds.

In GnuCash ziet deze boeking er dan als volgt uit:

AccountChargeIncome
Inkomsten:600 Opbrengsten Vermogen:620 Dividendinkomsten EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF300,00
Activa:Huidige Activa:Beleggingen SAXO EUR300,00
Activa:Investeringen:Beleggingsportefeuille EUR:VWRL Vanguard FTSE All-World UCITS ETF

Tenslotte

Al mijn beleggingstransacties worden nu bijgehouden in GnuCash. Maar ook hier moet ik nog aan de slag met de rapportages. Dat wordt het volgende deelproject in mijn overstap naar GnuCash. Op mijn startpagina vind je een overzicht van al mijn blogposts over GnuCash tot nu toe.

Hoe beheer jij jouw beleggingsportefeuille?

Het logo van GnuCash aan het begin van dit artikel is eigendom van de GnuCash developers.