Financial Weapon of Mass Destruction
In 2014 werd er in Nederland ruim 2,9 miljard keer gepind. De totale waarde van die transacties was 88,5 miljard Euro. Wij zijn echt een land van pinners. Ook werd er 180,2 miljoen keer met iDEAL afgerekend, het internet-betaalsysteem van de banken. Cijfers over het gebruik van creditcards zijn iets moeilijker te achterhalen, maar die lijkt in 2014 tussen de 40 en 50 miljoen keer te zijn gebruikt. Dat is dus fors minder.
We hebben in Nederland een behoorlijk modern betaalsysteem. Op mijn buitenlandse reizen zie ik dat bijvoorbeeld pinnen in andere landen minder gangbaar is. Maar iDEAL is wel echt een Nederlands systeem. Bij een buitenlandse webwinkel kun je er meestal niet mee betalen.
En daar komt de creditcard in beeld. In veel andere landen veel meer gebruikelijk dan in Nederland, al schijnt het dat 60% van de Nederlanders er minimaal eentje in z’n portemonnee heeft zitten. Niet geheel onomstreden, en veel goeroe’s op het gebied van personal finance noemen het doorknippen van al je credit cards als één van de eerste stappen op weg naar financiële gezondheid. Nederland is geen grote fan van creditcards, schreef ook de NRC een tijdje geleden.
Het is waar dat een creditcard risico’s heeft. Dat zit in de aard van het beestje. Creditcardbetalingen worden pas aan het eind van de maand afgeschreven, het geld wordt dus voorgeschoten. Zonder rente, als je de creditcardrekening aan het eind van de maand ook echt betaalt. Doe je dat niet, dan wordt er rente berekend. En die is met zo’n 15 procent per jaar een stuk hoger ligt dan bijvoorbeeld een lening of gewoon rood staan bij de bank.
Wij calvinistische Nederlanders zijn niet zo heel dol op schulden, daar zal onze ‘instinctieve afkeer’ van de creditcard vast mee te maken hebben. In de Verenigde Staten is de creditcard een veel breder gebruikt betaalmiddel. En daar wordt ook gretig gebruik gemaakt van de mogelijkheden. Medio 2015 had het gemiddelde Amerikaanse huishouden een creditcard-schuld van $ 7.281. Let op: dit is gemiddeld! Dus dat is inclusief huishoudens die geen schulden hebben. Voor de meeste huishoudens is dit meer dan een maandsalaris. En 15% rente op dit bedrag is ruim $ 1.092 per jaar. De schuld stijgt dan ook nog iedere maand. In een artikel heb ik de creditcard wel eens omschreven zien worden als een ‘Financial Weapon of Mass Destruction’: geef iedereen een creditcard en de meeste mensen blazen zichzelf op.
Zelf heb ik een creditcard, die is onderdeel van het standaardpakket van mijn bank. Ik gebruik ‘m vooral om grotere aankopen te doen voordat mijn salaris binnenkomt, zodat ik het geld op mijn spaarrekening niet hoef te gebruiken. En ook bepaalde (online) aankopen zoals vliegtickets en hotelboekingen doe ik ermee. Als ik iets ‘voor moet schieten’ voor mijn werk doe ik het ook vaak met de creditcard. Als ik dan direct declareer heb ik het geld meestal al binnen voordat de creditcardafrekening komt. En mijn creditcard wordt keurig elke maand afbetaald.
Het is natuurlijk best een groot risico: creditcards maken het wel heel gemakkelijk om te veel geld uit te geven – en met die rente wordt het dan al snel een heel duur krediet. Een creditcard gebruiken vereist discipline. Maar dat is eigenlijk het centrale thema van omgaan met geld, of niet?
Hoe sta jij tegenover creditcards?