Maak je geen zorgen, dit is geen ‘Dr. Doom’ berichtje. Maar de titel slaat wel op een gedachte die door mijn hoofd schoot toen ik afgelopen weekend discussieerde met ‘ex-lurker’ en sinds kort ’the HOT-test man in blog-business’ Chris… De discussie startte naar aanleiding van mijn berichtje over studenten die lenen om te sparen, en focuste vooral op huizen en hypotheken.
Chris wijst er terecht op: schuld is schuld. Zijn intuïtie is dan: aflossen. Dat ben ik grotendeels met hem eens. Maar veel mensen, ik ook wel, kijken toch anders naar de hypotheek. Enerzijds wil ik ‘m zo snel mogelijk aflossen, want ‘schuld is slecht’ en het zou schelen in de maandlasten. Maar de rente op mijn hypotheek is laag, zo laag dat ik zelf beter rendement kan halen op mijn eigen geld. En als ik ‘alleen maar aflos’ houd ik geen geld over om mee te beleggen, en beleggen geeft mij veel meer het gevoel dat ik ‘actief met mijn geld bezig ben’. Dat is allemaal tussen de oren, dat weet ik, maar het is wel tussen mijn oren…
Bovendien: Als je een huis koopt en daar een hypotheek voor neemt, dan staat er iets van waarde tegenover. Dat huis namelijk. Niet om er zoveel mogelijk rendement op te halen, maar het heeft wel een zekere waarde. En het wordt elke maand een beetje meer van mij. De hypotheeklast knip ik ook in tweeën: de rente is een uitgave, en de aflossing beschouw ik als sparen. Lenen om te consumeren, dat vind ik geen goed idee. Een reis maak je en dan is het geld weg (maar de herinnering blijft), en zelfs een auto daalt zo snel in waarde dat ik het als een consumptie-artikel beschouw. Als ik lees dat mensen dat doen met hun studielening, dan word ik een beetje onrustig.
Een huis is ook een kostenpost en ook een consumptie artikel, ondanks de waarde. Naast aflossing moet ik inderdaad ook de uitgaven voor groot onderhoud meerekenen in wat ik ‘in het huis stop’, maar dan nog is het mijn enige bezit waarvan ik verwacht dat ik er ooit in mijn leven (de timescope van mijn financiën) in elk geval een substantieel deel van het geld dat ik erin steek ook weer terug krijg. Verder gebeurt dat misschien met bijzondere kunstvoorwerpen en dergelijke (die ik overigens niet bezit). In die zin is een huis eerder een speculatief bezit dan een investering. Mijn huis zal een keer omvallen of worden gesloopt, maar niet zolang ik het bezit en onderhoud. Alles zal ooit ineenstorten, maar uiteindelijk is het een kwestie van de tijdslijn die je hanteert.
Ook hier zie je weer dat emotie het meestal wint van verstand. Chris’ emotie is zo spoedig mogelijk alle schuld aflossen ondanks een lager verwacht rendement. Mijn emotie wordt heen en weer geslingerd tussen aflossen en (meer) rendement op eigen vermogen. Wat we met elkaar gemeenschappelijk hebben is dat we ons huis niet als investering zien. Die fout heb ik ooit wel gemaakt. In 1997 kocht ik een appartement dat ik 4 jaar later met 50% winst verkocht. Dat heb ik heel lang ook verwacht van mijn daaropvolgende appartement, maar dat bleek met een min of meer gedwongen verkoop in mijn echtscheiding in 2012 toch een beetje tegen te vallen. Timing is ook belangrijk, zullen we maar zeggen.
Ik zie het huis in elk geval niet als investering. Maar het is wel heel anders dan een ‘consumptie-artikel’ als een reis of een auto. Bovendien, ik moet ergens wonen (liever niet onder een brug). En wat ik echt uitgeef aan mijn huis (rente op hypotheek, G/W/L, belastingen, et cetera) kost mij in de huidige situatie veel minder dan de huur van een vergelijkbaar object. In die zin vind ik het huis eerder een ‘vooralsnog niet onverstandige consumptie-beslissing’.
Ik geniet van discussies als deze. Het helpt me om mijn eigen gedachten te ordenen en aan te scherpen. Dankjewel Chris!
Hoe kijk jij naar je huis?
Ik denk dat een koop huis wel op termijn voordeliger is dan een huurhuis. Je bent wel verantwoordelijk voor onderhoud en evt VVE bijdrage, maar zodra het is afbetaald heb je lagere woonlasten. Mijn ouders huren al hun hele leven en betalen veel meer huur dan ik in hypotheek en VVE lasten betaal.
Ik zie een huis niet als een investering, alhoewel er natuurlijk waarde tegenover de schuld staat. Toch ben ik versneld aan het aflossen zodat ik in geval van rampzalige werk ontwikkeling hier kan blijven wonen. Dus ook met een extreem minimaal pensioen bijvoorbeeld.
Ik (correctie “wij”) proberen de emotie zoveel mogelijk uit het financiële plaatje te halen (das moeilijk, zal er niet om heen draaien). Kortom, een huis is een enorme kosten post. Echter, met de huidige hele lage rentes is het veel aantrekkelijker om geld te investering in plaats van je huis af te lossen. Wij hebben zitten kijken naar het optimum van de hoeveelheid geld die we in het huis moeten stoppen om maximaal rendement te halen. Dit was ongeveer 10% van de koopsom. Dat zit er nu in, en de rest gaat naar ander vastgoed, index fondsen en aandelen.
Ik huur nog, deels ook omdat ik op 26 jarige leeftijd met een onduidelijke carrière loopbaan mij nog niet wil vast zetten op een specifieke locatie.
Sommige mensen noemen het weggegooid geld om te huren, maar doordat ik goed spaar en beleg zie ik dat helemaal niet zo. Bovendien hoop ik dat in een jaar of 5 de huizenmarkt in de randstad iets minder gek wordt.
Bij beleggen wordt altijd gezegd: spreiden, spreiden, spreiden. Dus waarom niet beide doen? Beide gaat dan minder hard dan zou kunnen als je op één paard zou wedden, maar het maakt je ook minder kwetsbaar regelwijzigingen.
Misschien dat ik daar eens een blogje over schrijf..
Wij zien ons eigen huis niet als investering, daarentegen kunnen we de overwaarde op ons huis wel weer investeren in iets anders. Dat had niet gekund als we dit huis niet hadden gekocht… Word hiermee ons eigen huis toch een soort van investering, al was dat niet de intentie?
Verder proberen we net als Team CF, de emotie zoveel mogelijk uit het financiële plaatje te halen, Het aflossen van een schuld geeft vooral veel rust in je leven. Voor velen kan dit zo belangrijk zijn dat het aflossen een prioriteit wordt. En dat is prima.
Wij hebben ervoor gekozen zo min mogelijk (extra) af te lossen, en juist dat geld te investeren. Het moge duidelijk zijn dat wij dus juist niet op zoek zijn naar rust, maar naar maximaal rendement 🙂
Ik hoop dat het jullie (en team CF) blijkt lukken om de emotie eruit te houden als er tegenwind komt…
En jullie huis is misschien geen investering, maar wel een vehikel voor leverage. Denk aan de discussie hierover tijdens Meetup-3 (en de waarschuwende woorden van Financial Freedom Sloth)…
Wij zijn van ’team Chris’. Aflossen, aflossen, aflossen. Volgend jaar bouwen we ons huis hypotheekvrij. En we beleggen niets (behalve ons pensioen natuurlijk; daar ontkom je niet aan). Als je reorganisatie na reorganisatie overleeft, kan je toch niet anders dan concluderen dat beursgenoteerde bedrijven al die besparingen doorvoeren om beleggers tevreden te houden. Daar ben je dan als belegger zelf debet aan. Dus enerzijds blij met je mooie rendement op je aandelen, maar anderzijds geen vast contract meer waar je op vertrouwen kan.
Als we straks hypotheekvrij wonen kunnen we zoveel sparen dat een tweede huisje relatief snel realiseerbaar is (de grond kopen we nu al). Dat huisje kunnen we dan verhuren (inkomen) of verkopen (vermogen vrij maken als nodig). Maar goed, ik realiseer me dat dit mogelijk is vanwege een hoger dan gemiddeld inkomen.
Respect voor de manier waarop je in het leven staat en over aandelen nadenkt Merel. Je zet mij en ik hoop anderen aan het denken. Het is voor het bedrijfsleven inderdaad een race to the bottom met de arbeidsvoorwaarden voor de winstmaximalisatie van de aandeelhouder.
‘Team Chris’, het gaat hard met die beweging van je!
Eens met de race to the bottom en de macht van de aandeelhouder. Door als aandeelhouder mee te doen hoef je niet alleen mee te doen aan de inleverkant van het spel maar ook aan de winkant van het spel. If you can’t beat them, join them!
Ik c.q. wij zouden het persoonlijk ook liever anders zien, maar tot dan zit er weinig anders op dan het spel mee te spelen!
Wij willen in 10 jaar volledig afgelost zijn en dat moet makkelijk kunnen, zelfs 8,5 of 9 jaar eerder als we jaarlijks 15.000 kunnen aflossen. We hebben voor die 10 jaar (net bijna 1 jaar opzitten) een zeer gunstige rente van 1,69%.
Ik wilde eerst zo snel mogelijk omdat er ook lasten meteen wegvallen zoals je ORV en je gemeentebelasting wat betreft WOZ. Maar omdat we ook zoetjes aan willen beleggen heb ik mijn emotie beteugeld door te denken om de volle 10 jaar (nu dus nog 9 jaar) te gebruiken om compleet afgelost te zijn. Dat betekent dat we eigenlijk steeds meer kunnen gaan investeren in beleggingen ipv steeds sneller te kunnen aflossen. Hiermee bouwen we dan sneller aan ons beleggingsplan. Als 48-er en 50-er hebben we ook niet een heel breed beleggingshorizon dus is zoetjes aan een goede insteek.
Je gemeentebelasting wat betreft WOZ valt niet weg als je hypotheek is afgelost hé? Alleen je eigen-woning-forfait hoef je niet meer te ‘betalen’.
OK, dan is dat het, maar en dus minder gemeentelasten toch 🙂
Wij lossen niets extra’s af. Wij lossen met onze hypotheek jaarlijks ca 2,8% van de beginstand van de hypotheek af.
We betalen 1,49% bruto voor de komende 6,5 jaar, daar is al bijna tegenop te sparen 😉 Liever beleggen en liquide houden voor andere kansen in het leven.
Daar speelt wel mee dat de huidige hypotheek ca 65% van de huidige verkoopwaarde is, dus zelfs als de boel 30% in elkaar zakt staan we niet onder water. Dat slaapt lekker rustig 😉
We oriënteren ons ook op vastgoed om een inkomstenstroom op te zetten. Hiervoor zijn liquide middelen wel zo handig en eigenlijk pure noodzaak.
Ik lees redelijk wat FIRE blogs en boeken, en ik blijf me er over verbazen dat men over zowat de hele linie zonder blikken of blozen zomaar blijft rekenen met rendementen van 6 tot zelfs 10% op jaarbasis. Zowel in de Nederlandse als Amerikaanse schrijfsels. Er is blijkbaar een oneindig vertrouwen in een blijvende stijging van de economie, wat zich dan weer kan uiten in blijvend stijgende koersen en huizenprijzen. Zijn we het recente verleden al zo snel weer vergeten?
Als ik het verhaal dan lees over beleggen in plaats van aflossen lijkt het helemaal alsof ik me weer in 1998 of 2006 bevind. Hoe is dit anders dan overwaarde uit je huis halen om ermee te gaan beleggen? Tuurlijk, de gemaakte rekensommen zijn correct, maar vallen uiteindelijk alleen positief uit als de situatie blijft zoals ie nu is. Totdat de huizenbubbel knapt en/of de rentes weer stijgen…
Hier dus ook een +1 voor Team Chris. 😉 Mijn uitgangspunt blijft dat je niet moet beleggen met geld dat je niet kunt missen. Zeker, er staat tegenover je huis inderdaad een waarde, maar die is afhankelijk van derden (de markt) en daar wil je dus nooit van afhankelijk zijn. Wat ik overigens wel acceptabel zou vinden is als je maximaal aflost tot aan de boetevrije grens, je pensioengat maximaal belasting-gunstig hebt aangevuld, en dan de beleggersroute op gaat met het overgebleven bedrag.
Erg leuk deze blogs van de laatste paar dagen 🙂 Het beantwoord de vragen waar ik zelf ook mee zit en geeft inzicht in hoe anderen daar over denken, thanks allemaal.
Na een aantal jaren met oogkleppen te hebben geleefd zijn wij nu op het punt aangekomen dat we aflossen en extra aflossen, het inzicht dat er amper pensioen is opgebouwd in de afgelopen 15 jaar heeft ons doen besluiten om in te spelen op zo laag mogelijke maandlasten in de toekomst. Ondanks een lage rente (1.89%) verwacht ik binnen 9 jaar hypotheekvrij te zijn. Beleggen doen we ook, maar nog niet met de bedragen waarmee we op dit moment aflossen.