Lenen om te sparen

“Boink”! Met een grote klap viel Geldnerd vrijdagochtend van zijn stoel terwijl hij naar het nieuws keek. De reden was dit bericht. Studenten gebruiken hun studielening om te sparen? Zijn ze nu helemaal gek geworden? Voor een auto. Voor een reis. Met andere woorden: voor consumptie. Niet eens voor investeringen.

Aan de ene kant snap ik het wel. De rente op een studielening is momenteel 0,0%. Je leent dus ‘gratis’. Maar dat gaat vast en zeker niet zo blijven. En: het is en blijft een lening. Ooit moet je ‘m terugbetalen. Het beperkt ook je mogelijkheden om na je studie te lenen voor bijvoorbeeld een huis.

Het afschaffen van de studiebeurs is wat mij betreft één van de grootste fouten in de historie van Nederland, dat heb ik al eens geschreven. Beperken van de toegang tot onderwijs is volgens mij de grootste fout die je als samenleving kunt maken. Dus ergens hebben we dit ook zelf veroorzaakt.

Maar ook: Wat betekent dit soort gedrag voor het denken over schulden? Groeit hier een generatie op die schulden normaal vinden, nog normaler dan het nu vaak al lijkt? Wordt hier een generatie verpest?

Zou jij ooit lenen om te sparen?

Dit bericht heeft 26 reacties

  1. Dan gooi ik nu de knuppel in het digitale hoenderhok!

    Waarom verbaasd over studenten die lenen om te sparen? De halve FIRE gemeenschap betaald niet eerst zijn hypotheek af, maar zet wel een deel van zijn savings rate weg in investeringen omdat deze een hoger rendement halen dan de rente die zij op de hypotheek dienen te betalen.

    Of het nu over studieschuld of hypotheek schuld gaat: Schuld = schuld. Ik ben nog steeds van mening dat je eerst je schulden zo spoedig mogelijk aflost voordat je het geld aan andere zaken uitgeeft. Ook al is dat ongunstiger voor je FIRE datum. Lekker ouderwetsch dus….

    1. Hypotheekweg

      Daar heeft Chris zeker wel een punt..

    2. Geldnerd

      Ha fijn! Discussie! Deels ben ik het met je eens, deels ook niet.

      De dubbele houding ten opzichte van de hypotheek herken ik. Die heb ik zelf ook wel. Enerzijds wil ik ‘m zo snel mogelijk aflossen, want ‘schuld is slecht’ en het zou schelen in de maandlasten. Maar de rente op mijn hypotheek is laag, zo laag dat ik zelf beter rendement kan halen op mijn eigen geld. En als ik ‘alleen maar aflos’ houd ik geen geld over om mee te beleggen, en beleggen geeft mij veel meer het gevoel dat ik ‘actief met mijn geld bezig ben’. Dat is allemaal tussen de oren, dat weet ik, maar het is wel tussen mijn oren…

      Bovendien: Als je een huis koopt en daar een hypotheek voor neemt, dan staat er iets van waarde tegenover. Dat huis namelijk. Niet om er zoveel mogelijk rendement op te halen, maar het heeft wel een zekere waarde. En het wordt elke maand een beetje meer van mij. De hypotheeklast knip ik ook in tweeën: de rente is een uitgave, en de aflossing beschouw ik als sparen.

      Lenen om te consumeren, dat vind ik geen goed idee. Een reis maak je en dan is het geld weg (maar de herinnering blijft), en zelfs een auto daalt zo snel in waarde dat ik het als een consumptie-artikel beschouw. Als ik lees dat mensen dat doen met hun studielening, dan word ik een beetje onrustig.

      1. Nou daar gaat “ie” dan 😉

        Alleen verhuurd vastgoed is een investering. Een huis is een kostenpost en in mijn ogen ook een consumptie artikel, ondanks de waarde. Ook de waarde van een huis daalt, want het is feitelijk gewoon een afschrijving. Een Piramide in Egypte gaat dan misschien 5000 jaar mee, maar je huis zal een keer omvallen of worden gesloopt. Of dat nu na 50 of na 500 jaar is. Een huis heeft onderhoud nodig en kost belastinggeld. Alleen omdat wij huizen anders waarderen en afschrijven dan een auto of een reis is de perceptie anders.

        Tegen het argument gevoel bij beleggen kan ik niet op. Emotie zal het meestal winnen van verstand. Mijn emotie is zo spoedig mogelijk alle schuld aflossen ondanks een lager verwacht rendement.

        Uiteindelijk zouden we pas echt een objectief oordeel kunnen vellen wanneer alle factoren in een model zouden worden gegoten: Rendement op investeringen, VRH, inflatie. Maar ook afschrijving op vastgoed, locatie en verwachtingen van het vastgoed, onderhoudskosten en belastingen. En niet te vergeten, leeftijd en levensverwachting.

        Wie durft zich aan zo’n rekenmodel te wagen?

        1. Geldnerd

          Ik geef niet op…

          Ons huis is 110 jaar oud en kersvers gerenoveerd. Naast aflossing moet ik inderdaad ook de uitgaven voor groot onderhoud meerekenen in wat ik ‘in het huis stop’, maar dan nog is het mijn enige bezit waarvan ik verwacht dat ik er ooit in mijn leven (de timescope van mijn financiën) in elk geval een substantieel deel van het geld dat ik erin steek ook weer terug krijg. Verder gebeurt dat misschien met bijzondere kunstvoorwerpen en dergelijke (die ik overigens niet bezit). In die zin is een huis eerder een speculatief bezit dan een investering.

          Ik zie het huis in elk geval niet als investering. Maar het is wel heel anders dan een ‘consumptie-artikel’ als een reis of een auto. Bovendien, ik moet ergens wonen (liever niet onder een brug). En wat ik echt uitgeef aan mijn huis (rente op hypotheek, G/W/L, belastingen, et cetera) kost mij in de huidige situatie veel minder dan de huur van een vergelijkbaar object. In die zin vind ik het huis eerder een ‘vooralsnog niet onverstandige consumptie-beslissing’.

          En een model is per definitie een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Dus ik vrees dat we niet alle factoren in zo’n model kunnen gieten. Het lukt me in elk geval nog niet met de spinsels tussen mijn oren. Alhoewel ik wel wat onderzoek aan het doen ben naar kunstmatige intelligentie, dat wel. Maar dat is meer ter compensatie… 🙂

  2. Truus

    Och, de studielening om te sparen vind ik niet zo gek hoor. Dat deed ik in mijn tijd (de jaren ’90 al). Omdat mijn ouders weinig geld hadden en ik uitwonend was kreeg ik een behoorlijk hoge studiebeurs. Een deel mocht ik houden, een deel moest ik terugbetalen. Dat deel dat ik moest terugbetalen zette ik altijd direct op mijn spaarrekening ‘voor het geval dat’. Ik heb gedurende mijn studietijd af en toe er wat af moeten halen (bijv. voor een fiets die gestolen werd etc.). Wat was dat fijn om wat ruimte te hebben voor echt onverwachte zaken. Daarna zorgde ik er wel voor dat ik dat bedrag weer spaarde. Aan het eind van mijn studietijd heb ik die lening meteen in één keer terug kunnen betalen, maar dit was minder dan op mijn spaarrekening stond (lang leve de rente van die tijd!)

    Een jaar of 5 geleden heb ik opnieuw een studie gedaan waar ook studenten aanwezig waren die een studiebeurs kregen. Sommige kregen tot €1.200,- euro en maakten dit schoon op! Dat vond ik zo onwerkelijk. Na hun studie gingen ze trouwen, kregen kinderen en slechts 1 van hun ging werken. Na 15 jaar vervalt de lening en dan hoeven ze dus een deel niet terug te betalen. Het is een manier die niet de mijne is, maar het gebeurd volop.

  3. Hypotheekweg

    Ik verbaasde me er ook over, maar de opmerking van Chris zette me aan het denken. Zo een beetje rendement maken kan best, alleen vergt het wel een ijzeren discipline om het geleende geld niet de consumeren.

  4. mariimma

    Geld lenen om het via beleggen te laten renderen…. ik snap dat wel!

    Ik ga dat ook doen in de toekomst maar dan wel een lening bij mijn BV. Fiscaal is dat een heel goed idee. Aldus mijn accountant…

    Van de studielening zou ik dat dan weer niet doen omdat het geld daar niet voor bedoeld is en ook – vooral – omdat studenten in hun stadium in hun leven nog te veel onzekerheden kennen om ervan uit te gaan dat zij binnen afzienbare tijd een stabiel inkomen te krijgen.

    Consumeren van een studielening? Met mate…..
    Ik heb geen probleem met het kopen cm brood van dit geld, bijvoorbeeld. Ik deed dat indertijd ook. Alles netjes terugbetaald overigens. Pas sinds januari heb ik geen studieschuld meer.

  5. Sam

    Van mijn geleende stufi geld heb ik een wereldreis kunnen gekostigen. Mooie herinneringen, prachtige periode met mijn nu vrouw, beste tijd voor mij geweest voor persoonlijke groei. Mede hierdoor ben ik op de plek waar ik nu ben. De 1,5 jaar durende trip was de beste tijd en investering van mijn leven! (Afgezien van het leven met de kids nu). Nog nooit een moment spijt gehad van deze lening.

  6. Anoniem

    Ik baal dat ik in mijn bachelor nooit heb geleend, omdat ik geld lenen ‘vies’ vond.
    Heb nu voor mijn (2-jarige) master toch maar de maximale lening aangezet en het leenbedrag gaat naar een aparte spaarrekening. Heb ik straks toch maar even 16k op de bank staan. Daar vang ik rente op. En als het terugbetalen straks begint houd ik op het eind de rente over.

    Maar ik kan het geld natuurlijk ook gebruiken mocht ik binnen twee jaar ofzo plotseling trouwen of weet ik veel. Je hebt in ieder geval wat achter de hand.

  7. Ontsladebaas

    In het begin van mijn bachelor leende ik niet, want ik had het niet nodig en lenen is slecht, toch? Toen ik richting het einde van mijn studie financieel steeds beter onderlegd werd ging ik inzien dat dit een mooie kans was. Het laatste jaar heb ik maximaal geleend. Dat geld ging direct naar de spaar en beleggingsrekeningen. Uiteindelijk is het een bedrag van niks (7k ongeveer) maar het levert me al jaren een aardig rendement op. Rente is 0, terugbetalen start pas in 2018, en als het echt moet, om welke reden dan ook, kan ik het in 1x terugbetalen.

  8. marjolein

    Ik heb booit geleend om te studeren, maar dat via een baan gedaan. Zo heb ik mijn BA en Master gehaald. Dan werk en studeer je dus. Ik heb vroeger wel voor een auto geleend, maar zou dat nu niet meer doen. Ik vind een lease auto ook niets voor mij. Ik heb nu een auto uit 2004, maar wel gewoon cash betaald ervoor.
    Een hypotheek is ook geen inverstering imo. Ik heb er wel een, maar deze is hopelijk over ongeveer twee jaar afbetaald.
    Ik wil heel graag schuldvrij zijn. Daar kan geen hypotheek aftrek tegenop (voor mij dan)

  9. Eduardo

    Het is wel slim van die studenten om gratis geld te lenen.
    Als ze het niet kunnen terugbetalen wordt de schuld kwijt gescholden.
    Dus ze kunnen ongestraft op de beurs speculeren en leren daar dan ook weer van. Best slim : die jongelui van vandaag.
    Ook Onassis is destijds rijk geworden door flink te lenen en Trump is een hedendaags voorbeeld. Na ons de zondvloed….?
    Een chinees spreekwoord spreekt me toch ook wel aan : ” wie zonder lasten is,zwemt het makkelijkst” .

    1. Geldnerd

      Met het risico dat ik vandaag de toorn van alle Nederlandse studenten over me heen ga krijgen… Ik vind het misbruik maken van het systeem. Het systeem van studieleningen is bedoeld om studeren mogelijk te maken. Niet om te sparen. Die studieleningen worden gefinancierd met belastinggeld (of met staatsleningen waar we uit het belastinggeld rente en aflossing over betalen). Iedereen wil toch een zo klein mogelijke overheid en zo min mogelijk belastingen betalen? En dan vinden we ‘lenen om te sparen’ met publiek geld normaal? En vinden we niet dat dit geld beter besteed kan worden aan ouderenzorg, meer politie en andere nobele doelen?

      1. K.Ruigrok

        Ik ben het helemaal met je eens. Ik vind het ook vreemd dat die studenten het geleende geld niet gewoon direct nodig hebben voor hun studie en evt woonlasten. Waarom niet een systeem waarbij je moet aantonen wat je studiekosten + huur en woonlasten zijn en dan je puur dat tegen 0% mag lenen. Ik kreeg toen ik studeerde 2004-2008 een vast bedrag per maand gestort. Maar nu lijk ik te lezen dat er ineens een paar duizend euro wordt gestort. Das dan ook wel vragen om problemen.

      2. lezer

        Geen misbruik maken van het systeem is gewoon dom. Meer mensen zouden dit juist moeten doen.

        De overheid verbeterd het systeem pas als het teveel geld kost.

      3. Meneer en Mevrouw

        Als het systeem er niet voor bedoeld is moeten ze de regels aanpassen.

  10. Anoniem

    Geldnerd, in welke tijd heb jij gestudeerd? Hoeveel stufi kreeg je toen en hoeveel was je kwijt aan collegegeld, boeken etc.?

    1. Geldnerd

      Oef, dat was in de vorige eeuw. De kosten moet ik even opzoeken. Studiefinanciering was toen al over z’n hoogtepunt heen.

  11. Eduardo

    Geldnerd ,je bent enigszins moralistisch. De studenten maken geen misbruik van de regeling maar hooguit oneigenlijk gebruik van de bestaande faciliteiten.
    Net als de velen die de belastingregels kunnen gebruiken om belasting te omzeilen. Is het niet ergerlijker dat het koninklijk huis zich vergaand gevrijwaard heeft van belastingafdrachten?
    En nog erger : een overheid die ervan uitgaat dat we tenminste 4% rendement op onze spaarcentjes maken omdaar direct ca 1,2 tot 1,5 % punten van in te pikken? Die studenten zijn geen struikrovers maar onze overheid lijkt er meer op. Wil je daar s.v.p jouw moraliteit is op laten schijnen in plaats van die levenslustige studenten de maat te nemen?
    Overigens heb ik mijn studie als werkstudent zelf gefinancierd ( de kosten wel fiscaal verrekend,dat dan weer wel)

    1. Geldnerd

      Ik noem het liever principieel, maar moralistisch mag ook. Dat is het voorrecht van het hebben van een eigen blog. 🙂
      Het klopt dat de studenten de regels niet overtreden. Maar het leenstelsel wordt wel gebruikt waar het niet voor bedoeld is: misbruik van het systeem. En daar vind ik iets van, net als de vermogensrendementsheffing (waar ik ook al eens over geschreven heb) en een aantal andere thema’s….

      1. Meneer en Mevrouw

        HRA is ook niet betaald om miljoenenhuizen van te subsidiëren, mag dat dan ook niet ;-)?

        1. Geldnerd

          Daar geldt wat mij betreft inderdaad hetzelfde voor…

  12. Team CF

    Nog steeds spijt dat ik geen gebruik gemaakt heb van het system toen het kon….snap de studenten van nu wel. Beste lening ooit! Maar je moet er wel heel verstandig meer omgaan natuurlijk, en daar zal het bij de meeste nog wel aan schorten…….

    1. Ontsladebaas

      Ik denk dat dit de beste opmerking tot nu toe is. Beste lening die mogelijk is, zolang je er maar een macbook en vakanties van koopt.

    2. Meneer en Mevrouw

      +1

      Ik heb zelf bij DUO bijgeleend om mijn andere studieschuld af te kunnen lossen 😉

      0,6% vs 3%. You do the math!

Reacties zijn gesloten.