Geldnerd is natuurlijk een bevoorrechte Nederlander. Ik heb minstens zes van de zeven vinkjes en een bovengemiddeld inkomen. Met het schaamrood op mijn kaken beken ik dat ik vroeger lid ben geweest van de VVD en nog wel eens een Heineken-biertje heb gedronken met Mark Rutte. Drie dingen die ik nu nooit meer zou doen…
Mede door mijn werk voor de overheid heb ik meer oog gekregen voor de mensen die het minder makkelijk (of zelfs ronduit moeilijk) hebben. En vind ik ook oprecht dat we daar iets aan moeten doen. We mogen dan hoog staan op allerlei internationale ranglijstjes (dat zei Mark tenminste), er zijn nog genoeg dingen waar we ons als rijk land oprecht voor mogen schamen.
Onlangs las ik bijvoorbeeld dat 60% van de Nederlandse huishoudens financieel kwetsbaar of ongezond is. Er werd uitgebreid over bericht in diverse media. De bron was een jaarlijks onderzoek naar de financiële gezondheid van Nederlandse huishoudens uitgevoerd door Deloitte samen met NIBUD en Universiteit Leiden.
Het rapport noemt de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis, hoge inflatie en de daaruit voortvloeiende verminderde koopkracht als bepalende factoren voor 2022. Maar dat is allemaal korte termijn. Hoe zit het eigenlijk structureel?
Onzekerheid?
Geldnerd leest in het rapport vooral een toegenomen onzekerheid. We zijn onzekerder over de economie, na een decennium waarin de bomen tot in de hemel leken te groeien. Dus zijn we onzekerder of we onze hypotheek nog wel kunnen betalen, de huur, grote uitgaven, en dat soort dingen. En dan is er ook nog een grote groep mensen die het al moeilijk had. Er zijn veel verschillende definities van armoede, maar bij elke definitie kom je uit op een groep mensen met een omvang waar we ons als beschaafd (nou ja) en rijk land voor zouden moeten schamen.
Een van de onderliggende vragen is of de economische groei wel in voldoende mate bij huishoudens is terechtgekomen, of juist bovenmatig bij het bedrijfsleven. Daar was een paar jaar geleden nog een ruzietje over tussen het CBS en de Rabobank, waarbij uiteindelijk volgens de Rabobank ze allebei gelijk hadden. Netto effect is inderdaad dat het gemiddeld besteedbaar inkomen van Nederlandse huishouden al heel lang stilstaat. En ja, dat maakt ons kwetsbaar bij hoge inflatie en economische vertraging / stilstand / achteruitgang.
Geldnerd zit met smart te wachten op de uitkomsten van de commissie die het sociaal minimum herijkt. Die zou voor de zomer moeten rapporteren. Het kan bijna niet anders of dat moet op termijn tot aanpassingen leiden. De wereld verandert, en het sociaal minimum zou mee moeten veranderen. Anno 2023 kun je bijvoorbeeld niet meer volwaardig deelnemen aan de samenleving zonder smartphone, laptop, en internetverbinding. Ook zou je bijvoorbeeld lid moeten kunnen zijn van een vereniging. Onderzoeken wat verschillende huishoudtypes nodig hebben om mee te kunnen doen in de maatschappij stond nadrukkelijk genoemd in het instellingsbesluit van de commissie.
Ik ben benieuwd wat er uit een eindrapport uiteindelijk door zal sijpelen maar de werkelijkheid, en of het daadwerkelijk gaat leiden tot een aangepast (hoger) sociaal minimum. Dat zal vast niet gebeuren vóór de eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen. En dan moeten we ook afleren om te stemmen op nieuwe instabiele partijen die de problemen óók niet op kunnen lossen. Ik hoop wel dat het doorsijpelt, want een grote groep mensen zit financieel klem en heeft daar weinig tot niets in te kiezen. Dat lijkt me een absoluut uitzichtloze situatie.
Eigen verantwoordelijkheid?
Tegelijkertijd gelooft Geldnerd ook heilig in eigen verantwoordelijkheid. Als overheid moeten we de wereld eenvoudig genoeg maken dat zoveel mogelijk mensen mee kunnen doen, ik besef terdege dat we vaak het tegenovergestelde doen. Kijk maar eens naar complexe regelingen als de Toeslagen… Het steekt mij behoorlijk dat we blijkbaar het rekenonderwijs zo verwaarloosd hebben dat steeds minder mensen hun eigen administratie kunnen doen. Om over het financieel onderwijs nog maar te zwijgen. Behalve een plichtmatig (en niet verplicht) Weekje van het Geld wordt daar volgens mij in het primair en voortgezet onderwijs niet of nauwelijks aandacht aan besteed. Dan is het ook niet vreemd dat mensen het overzicht verliezen of zich mee laten slepen in financiële problemen. We hebben ook zelf een verantwoordelijkheid voor onze eigen financiën en situatie. We leven in een wereld vol verleidingen en je leven is uiteraard niet compleet zonder de nieuwste smartphone en drie dure buitenlandse vakanties per jaar, maar het zou verstandig zijn als minder mensen die keuze zouden maken (ook voor het klimaat…).
Een volwassene wordt geacht zijn/haar (/het/de/x/whatever) eigen leven op orde te kunnen houden. Geld is een belangrijke factor in ons leven. Je hebt het nodig om te wonen, te eten, om mee te doen in de samenleving. Dan houd je je geld toch in de gaten. Ik heb makkelijk praten, maar ook ik ben pas na een jaar of 10 werken tot dit inzicht gekomen. Dus zo vanzelfsprekend is het allemaal niet. ‘Had ik bij de aanvang van mijn loopbaan maar geweten wat ik nu weet’, denk ik wel eens…
All animals are equal…
…but some are more equal than others. Deze gevleugelde uitspraak uit de (enigszins dystopische) roman Animal Farm van George Orwell kent vrijwel iedereen. Ken je ‘m niet, ga je dan even diep schamen. In Nederland hebben we heel lang geloofd dat we best een egalitair land zijn. Een land waar iedereen gelijke kansen heeft. Maar we weten al een tijdje dat die gelijke kansen best tegenvallen. Ongelijkheid in Nederland blijft volgens recent onderzoek een hardnekkig probleem. Het werd breed uitgemeten in diverse media. Daar staan we dan met ons goeie gedrag in dit prachtige rijke land. Met groeiende kloven.
Moraal van dit verhaal?
Maar wat is nou eigenlijk de moraal van dit verhaal? Geldnerd heeft immers zelf een groot aantal vinkjes, en heeft nog nooit in zijn leven echte financiële problemen gehad. De echtscheiding was financieel even spannend, maar niet te vergelijken met mensen die echt in de problemen zitten, niet meer weten hoe ze hun rekeningen moeten betalen, of zelfs geen geld meer hebben om hun kinderen een fatsoenlijke maaltijd voor te zetten.
Ik schrijf hier op mijn blog natuurlijk soms ook gewoon dingen van me af. Dingen waar ik van baal en waar ik me ongemakkelijk over voel. En dit is er wel een van. We zijn een van de rijkste landen ter wereld, zelfs een van de gelukkigste, en we klagen wat af. We stemmen op partijen die alles bij het oude willen houden terwijl de wetenschap en onze planeet allerlei signalen geven dat het echt niet houdbaar is. We redeneren in alles vanuit de ikke. Ik mag geen nadeel ondervinden. Ik wil geen windmolens in de tuin, geen asielzoekers of arbeidsmigranten in mijn dorp, geen rondweg voor de deur. Ik wil wel heel snel van A naar B kunnen rijden, goedkope groenten en gratis pakketjes bezorgd krijgen.
En we slagen er niet in om armoede en ongelijkheid zelfs maar te verminderen. Als er een land is dat het zich kan veroorloven, dan zijn wij het. Dat het niet lukt is volgens mij dus gewoon een gebrek aan politieke wil. Geldnerd betaalt veel belasting, dat zou ik een stuk beter te verteren vinden als ik zou weten dat het geld wordt besteed aan het vooruit helpen van mensen die het heel hard nodig hebben. ‘Minder ik, meer wij’ was bij de laatste verkiezingen de slogan van de uitstervende dinosauruspartij CDA. Ik zal niet gauw op ze stemmen, maar als ze dit menen dan hebben ze wat mij betreft wel een punt.
Tsja, ik ben natuurlijk nog steeds die bevoorrechte Nederlander. Maar ik probeer wel een beetje te helpen. Ik ben nog steeds oprecht blij als een bloglezer mij mailt met een vraag die ik kan beantwoorden, of om te laten weten dat mijn schrijfsels of spreadsheets helpen om de eigen financiën beter te beheren. Daar doe ik het voor. Dat is ook de reden dat ik heb aangeboden om mee te schrijven aan de Cursus Budgetteren van ZuinigAan. Het is maar een klein iets, maar iedereen die we ermee kunnen helpen om meer inzicht en overzicht in de eigen financiën te krijgen is mooi meegenomen.
Ben jij ook wel eens boos?
Ja. Hier ben ik boos om. En verdrietig. Ik weet niet of je de oorzaak (alleen) moet toeschrijven aan onderwijs. Het is ook een stuk opvoeding en daarmee omgeving. Kijk eens naar alle reclame waarmee je (al decennia) wordt doodgegooid, het ‘moeten hebben’ om ergens bij te horen. Dat beïnvloedt iedereen om je heen: je ouders, je buren, je vrienden, je leerkracht. Een huishoudboekje bijhouden is niet meer gewoon, want geld moet rollen… Ik ben van een uitstervende generatie kinderen die het beter heeft dan zijn ouders, maar ik dank daarvoor zeker het zakgeld krijgen op jonge leeftijd (en leren dat op op is) en het kasboek wat mijn moeder mij gaf toen ik (met een niet zo ruime prestatiebeurs) uit huis ging.
Van de politiek hoeven we niets te verwachten, maar zouden we niet iets anders kunnen doen? Inmiddels ben ik groot fan van Ynab. ik pleit voor alle minima een abonnement en een Nederlandse cursus erbij. Mijn droom is daar een stichting oid voor op te richten als mijn Fire datum in zicht komt. Je kunt ook via Humanitas mensen in je omgeving helpen met thuisadministratie.
Wat mij betreft zijn er wel 2 groepen financiële kwetsbaren. De ene groep, die er echt niks aan kan doen en door omstandigheden in de problemen zijn gekomen. Daarnaast de andere groep, die je vaak in die TV programma’s ziet met een hoog schreeuw gehalte, 4 honden, 5 katten, 1 pakje peuken per dag, nooit gewerkt hebben (want daar word je moe van) en die alleen gebruik van het systeem willen maken zonder daarvoor zelf offers te willen brengen. Deze laatste groep schreeuwers mag het wat mij betreft nog lastiger krijgen. De stille groep daarentegen moet alle hulp krijgen, die er mogelijk is. Alleen hoe vind je deze groep, ze zijn zo stil en worden overschreeuwd door de andere groep?
Veel mensen hebben het inderdaad moeilijk en inkomen is te weinig gestegen.
Daarbij maak ik me ook aardig boos over hoe alle toeslagen in Nederland werken. Er zijn aardig wat mensen die parttime werken, meer werken kost ze juist geld. Dat zou wat mij betreft niet zo moeten zijn. Omtzigt plaatste op Twitter toevallig gisteren nog een berichtje over hoe iemand met een modaal inkomen eigenlijk slechter af is dan iemand in de bijstand. Dat zou wat mij betreft niet moeten kunnen.
Daarnaast ook helemaal eens dat er op scholen veel meer aandacht naar personal finance mag gaan. Daar heb je concreet wat aan.
Ja, Omtzigt heeft weer eens een bizarre ’twist’ in ‘het systeem’ blootgelegd. Onvermijdelijk gevolg van de stapeling van (te) complexe regeling. De complete set met vragen en antwoorden vind je hier.
Hoi Geldnerd,
Goed verhaal, maar nu nog de oplossing,
Gr.
Clemens
Als ik die zou hebben zou ik de politieke ingaan, denk ik. Ik heb wel wat ideetjes, maar dat is voer voor vervolgblogjes…
Waar we eerder met 3000 netto makkelijk 30 tot 40 procent spaarden voor jaarlijkse uitgaven, reserveringen en onderhoudskosten, investeringen en woningverbetering is het nu elke maand billen knijpen of we achteruitsparen. Eerder kochten we wat we nodig hadden als we het nodig hadden (ok soms iets meer of alvast omdat het nu goed in de aanbieding is, klusspullen die binnen een halfjaar nodig zijn). Nu moeten we eigenlijk een nieuwe jas, nieuwe schoenen en allebei 2 nieuwe setjes voor werk(we hebben nog maar 3 nette setjes voor allebei 32 uur op locatie en 8 uur thuis).
En nee, geen enkel potje is voor ons bestemd. Ja ik ben boos, dat je met 3000 netto in de maand moet billen knijpen als er 2 zussen jarig zijn die je allebei een cadeautje van 15 euro wilt geven, zonder achteruit te sparen.
Wij kennen dus gezinnen die maar 1 keer 32 uur werken en die hebben het beter dan wij, allerlei potjes en tegemoetkomingen, kwijtscheldingen, gratis omdat je weinig inkomen dingen, Kledingbank en voedselbonnen, kringloop binnen, gratis kerstpakket met bruikbaar spul (geen fles wijn van 5 euro met een kaart), gratis uitjes met gratis vervoer. We zouden bijna de pijp aan Maarten geven en onze 40 urige weken inruilen voor bijstand (we werken gerust beide 60 uur per week, maar overuren zijn je eigen probleem).
Eigenlijk is Nederland alleen nog leuk als je wel lid bent van de vvd.
Ik ben grotendeels team eigen verantwoordelijkheid, als je met een (zelfs bij een minimumloon) fulltime baan je financiën niet rond krijgt, leef je mijns inziens op te grote voet en moet je daar wat aan doen, ik heb altijd geleerd dat je niet kan uitgeven wat je niet eerst aan inkomsten verdiend hebt. De (social) media helpen hier niet aan mee, alles is gericht op groter, beter en meer. Gelukkig zijn er ook steeds meer media zoals de jouwe die juist gericht zijn op financiën op orde en gematigd en gelukkig leven met minder spullen. Toch is het ook bij mij zo dat de grootste financiële bewustzijn pas na mijn scheiding kwam. Toen ging ik mij pas afvragen of ik het leven ook alleen kon betalen en is dat zelfs inmiddels een uit de hand gelopen hobby geworden met kritisch zijn op de uitgaves en zorgen voor fire. Als mijn neefje en nichtje bij me zijn en vragen over geld hebben, zal ik ze altijd voorlichten, maar op school zou dit ook een veel grotere rol kunnen spelen. Juist voor de kinderen die het van huis uit niet zo mee krijgen is echt serieus les krijgen in inkomsten en uitgaven via school een must om het financieel later beter te doen als hun ouders. Als ik in mijn 20-er jaren wist wat ik nu weet, had ik denk ik al kunnen stoppen met werken rondom 45 jaar, nu zal dat rondom 60 zijn, ook een fijn idee trouwens, beter dan op mijn 68e en dat met een dood normaal salaris (wel fulltime, maar ook als single met dezelfde vaste woonlasten als een koppel). Verder vind ik het wel mooi dat er een vangnet is voor bijvoorbeeld gescheiden mensen met kinderen, en dan vooral de vrouwen die de grootste tijd de kinderen hebben en daardoor minder kunnen werken. Die hebben de toeslagen echt nodig om rond te komen.
Ach, ik ben vaak genoeg boos.
Het belasting/toeslagenstelsel is zo complex geworden. Dit potje is landelijk, het andere uit de gemeente, of een ander instituut. Honderden loketten en tienduizenden regels. We hebben in de politiek de neiging om alles op basis van koopkrachtplaatjes te repareren tot in de details. Ironie is dan ook dat juist de mensen waarvoor het is bedoeld door de complexiteit opgeven.
De politieke wil ontbreekt ook om zaken begrijpelijk en simpel te maken. Want “het is toch onbestaanbaar dat Pietje een half procent moet inleveren”. Waardoor Pietje er niks meer van snapt en boos wordt.
En mocht de politieke wil er zijn, dan wordt er wel door andere agenda’s zand in de molen gestrooid. Prachtige plannen bedacht door een ministerie, maar dan komt er iemand anders aan de leiding die de boel weer verpest. Lastig hoor, om beleid te maken dat langer duurt om goed te krijgen dan de termijn van de bewindslieden.
Je zou er (haast) cynisch van worden. Toch helpt het om te relativeren. Ondanks dat we af en toe denken dat we met onoplosbare problematiek te maken hebben, hebben we het niet over natuurkrachten. We kunnen het zelf oplossen, als mens zijnde. En als we onze blik verwijden naar de rest van de wereld doen we het echt niet zo slecht. Daar hou ik me maar aan vast, want hoe ik er over denk is een van de weinige zaken waar ik echt controle over heb. En meehelpen aan een cursus budgetteren help ook een beetje, geloof ik. Een goede uitlaatklep voor boosheid.
Het lastige van een complexe samenleving is dat we proberen voor elk probleem een oplossing te bedenken en dat weer toevoegen aan wet en regelgeving. Eigenlijk is er door de eeuwen heen weinig veranderd. Toen: heel veel armen (arbeiders) en een kleine groep die het veel beter had. Nu: veel mensen die niet rondkomen en een groep die het beter heeft. Het is natuurlijk wel enigszins cynisch dat dit niet rondkomen een langere periode omvat daar we nu veel ouder worden. Ik voel me wel af en toe verdrietig dat mijn persoonlijk bereik zo klein is dat maar een heel beperkt aantal mensen geholpen zijn en uit de problemen zijn geklommen.
Ik kan me helemaal vinden in je stuk, ik verbaas me er ook vaak over hoe we zo’n grote (en steeds grotere) ongelijkheid hebben in dit welvarende land – maar dit lijkt ook een wereldwijde trend. Dingen worden ook steeds meer zwart-wit afgeschilderd, er wordt steeds minder podium gegeven aan het midden, ook geholpen door social media en daarop afgestemde algoritmes. Dat baart mij eerlijk gezegd nog het meeste zorgen, want als je de geschiedenisboeken open slaat van WOI en WOII lees je ook over de voorstadia met hierin een polariserende samenleving. Hopelijk hebben we dan toch wel echt iets van onze geschiedenis geleerd, maar de tijd zal het leren.
Dat het midden steeds minder aantrekkelijk lijkt, lijk je financieel ook terug te zien: je kan beter óf heel arm zijn en daardoor van alle regelingen gebruik mogen maken, óf bovenmodaal. Jan Modaal is het slechtste af.
Om ook met een hoopvolle noot te eindigen: ik ben een millenial, en buiten alle negatieve dingen die daarmee geassocieerd worden, zijn wij de eerste generatie die gedurende de jaren steeds minder conservatief blijken te stemmen. Waar wel de wil is om bruggen te slaan en minder te focussen op behouden wat er is (zelf kom ik uit een ‘rechts nest’, stemde ook VVD maar stem inmiddels bijvoorbeeld links). Ik heb het gevoel dat de generaties boven ons juist heel erg willen vasthouden aan wat er is, maar er nu hele generaties aankomen die wel willen dat dingen anders gaan (in mijn omgeving dan, ik heb ook 5 van de 7 vinkjes..). Ik hoop heel erg dat dát de komende jaar meer ruimte gaat krijgen en leven.
Het streven naar geen ongelijkheid vind ik een utopie. Je hebt nu eenmaal mensen met een bepaald opleiding-, leer-, kennis- of ervaringsniveau. Die verdienen meer dan iemand die dat niet heeft. Dat is nu eenmaal zo en moeten we accepteren. Het willen gelijktrekken hiervan werkt zelfs polariserend, aangezien het wij/zij-verhoudingen in de maatschappij versterkt.
Waar ik wel zeker voorstander van ben, is om de minima te helpen. Ik vind het schandalig dat in dit land hele groepen gezinnen niet meer rondkomen. Daar moeten we ze bij helpen, financieel gezien maar ook door te leren betere/andere keuzes te maken. Dat laatste is echter een langdurig traject.
@mrgroeigeld: Je schrijft “Je hebt nu eenmaal mensen met een bepaald opleiding-, leer-, kennis- of ervaringsniveau. Die verdienen meer dan iemand die dat niet heeft.” Dat vind ik een interessante aanname. Waarom is dat zo? En gaat het om letterlijk verdienen of figuurlijk? Zouden we zonder die aanname wel tot een meer gelijke verdeling kunnen komen?
@Anna H: dat is geen aanname, maar is over het algemeen zo. Hogere opleiding/ervaring/kennis wordt meestal meer wordt beloond. In geld bedoel ik, niet figuurlijk. De opleidingen zijn langer, kosten meer investering en een baan erna heeft over het algemeen meer verantwoordelijkheden. Dat wil niet zeggen dat andere banen/kennis figuurlijk minder worden gewaardeerd. Maar om allerlei verschillende niveau’s “ongelijkheid” te noemen, gaat mij wat ver.
Andersom gedacht: waarom zou je een gelijke verdeling willen nastreven? (mensen met een hoog salaris betalen ook meer belastingen)
Mijn vraagstelling was niet duidelijk, denk ik. Waarom is het zo dat een ‘hogere’ opleiding meer wordt beloond. waarom verdien ik als, ik noem maar iets, communicatiemedewerker bij een gemeente, meer dan de administratieve kracht of de schoonmaker? Allemaal vier jaar gestudeerd, allemaal bijdragen aan het goed functioneren van de overheid…
Als mensen met een hoger salaris meer belasting betalen dan streef je daarmee toch gelijkheid na?
Of je een gelijke verdeling wilt nastreven is denk ik een kwestie van levensbeschouwing.
Ik wil verder geen discussie meer aangaan hoor, ik wilde gewoon de vraag opwerpen, ter contemplatie. You do you.
Ik heb zojuist het onderzoek van Deloitte gelezen en vind niet dat je conclusies kan trekken over financiële gezondheid op basis van de vragen die gesteld zijn.
De meeste vragen gaan namelijk over gevoelens van zekerheid (bijvoorbeeld of je denkt dat je de hypotheek kan blijven betalen). En laat die zekerheden nu juist in 2022 wat zijn afgenomen. De gas water licht prijs, toegenomen inflatie en duurdere boodschappen zorgden natuurlijk voor meer onzekerheden. Maar dat wil niet zeggen dat mensen er ook echt op achteruit zijn gegaan in financieel opzicht.
Op een aantal vragen zou ik in 2022 ook anders antwoorden dan het jaar ervoor (bijvoorbeeld of ik mijn gedrag heb aangepast), terwijl ik zeker weet dat onze financiën prima in orde zijn.
Daarnaast vind ik de vragen soms wat suggestief. Zo wordt er bijvoorbeeld vermeld dat veel kosten zijn toegenomen, gevolgd door de vraag hoeveel impact dat heeft gehad. Daarmee stuur je mensen teveel in een bepaalde antwoordrichting.
Kortom, het onderzoek rammelt nogal en zegt volgens mij meer over het financieel sentiment dan over echte financiële gezondheid.
Het zou misschien ook handig zijn als de overheid ons uit kon leggen wat ze onder ‘arm’ verstaan. Heb het gevoel dat ze enkel naar het bruto inkomen kijken van iemand. Ik ken mensen uit mijn familie waar iemand met 1400 bruto uiteindelijk netto meer overhoud dan iemand die werkt en bijna 3000 bruto verdient. Huurtoeslag, zorgtoeslag, vrijstelling gemeentelijke belastingen, compensaties etc, uitkering waarbij bruto netto is.
Nu ook weer met schoolontbijt, enig idee hoeveel gezinnen met een laag inkomen aan toeslagen binnenharken per maand, dan praat je over honderden euro’s netto en maar klagen en met dat extra geld je kinderen geen ontbijt kunnen geven? dat geloof ik niet. Vroeger deden we het met veel minder, we gingen wel niet op vakantie, maar gingen altijd met een volle maag op pad.
Ik sluit mij bij Dave aan…m.i moeten we af van alle toeslagen etc. en terug naar de basis. Niks marktwerking, gewoon 1 aanbieder w.b.t energie, ziekenfonds en particulier ziekenfonds op basis van inkomen. Nu zijn er zoveel bedrijven mee gemoeid waar o.a. de directie hoge salarissen opstrijken. Toen ik nog thuis woonde en mijn eerste baantje had, was het een vaste afspraak dat van mijn loon ik een derde kostgeld betaalde, een derde spaarde en een derde vrij te besteden had. Eenmaal uit huis kreeg ik van mijn ouders een deel van de inrichting van mijn eerste woning ( betaald uit het kostgeld wat ik toen betaald had). Ik heb zelf destijds mijn rijbewijs bekostigd en ook mijn eerste auto zelf betaald. Hoe vaak hoor ik om mij heen dat dit ook door de ouders bekostigd wordt. En nu inderdaad schoolontbijt, maandverband etc. alles vanuit de overheid betaald. Ik begreep dat er eventueel bonnen verstrekt worden om zo de lunch te kunnen bekostigen. Wie zegt mij dat dit dan ook zo is? En dat het niet wordt uitgegeven aan andere zaken?? Wij hadden het vroeger ook niet breed, maar dan werden er ook keuzes gemaakt als in dat mijn ouders de auto weg moesten doen, geen vakantie in het buitenland etc. Ondanks dat heb ik niet het gevoel dat ik iets gemist heb. Maar om het maar eens kort samen te vatten; ik denk dat een goede financiële opvoeding al een groot verschil kan maken, en verder vind ik dat men meer de tering naar de nering moet zetten. Uiteraard zijn er altijd uitzonderingen, die mensen die dan echt om gegronde redenen het niet voor elkaar kunnen boksen, die zouden dan wel geholpen moeten worden.
Het is de week van het geld en bij ons op het mbo wordt hier aandacht aan besteed: gastlessen, workshops en interessante lessen over allerlei geldzaken waar onze studenten echt iets van opsteken!
Wat goed dat jullie dat doen! Ik zou willen dat het verplicht was.
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/11/meeste-mensen-ontstijgen-armoederisico-van-hun-ouders
https://www.ifo.de/pressemitteilung/2018-07-01/einkommen-den-niederlanden-am-fairsten-verteilt
https://www3.weforum.org/docs/Global_Social_Mobility_Report.pdf
Met de ongelijkheid in Nederland valt het reuze mee. In praktisch ieder land ter wereld is de samenleving ongelijker )op het gebied van kansen en inkomen), dat tonen bovenstaande bronnen aan. Daarnaast heeft hoogleraar Coen Teulings recentelijk in de Jortcast (#571 voor de liefhebber) betoogd dat het niet veel beter kan. We moeten accepteren dat ongelijkheid er altijd is geweest en zal zijn (het enige alternatief is volgens mij communisme maar dat betekent iedereen arm en een extreem rijke elite die het geld verdeelt). Overigens meen ik ook dat we ons moeten schamen dat mensen honger hebben in dit land maar het streven naar meer gelijkheid (dmv overheidsingrijpen) heeft doorgaans een tegengesteld effect en zorgt voor achteruitgang van algemene welvaart.
Dat gezegd hebbende denk ik dat we veel meer moeten inzetten op brede welvaart. We hebben nog nooit zoveel te besteden gehad, vliegen gerust meerdere keren per jaren naar Spanje en kopen spullen die we niet nodig hebben om indruk te maken op anderen en tegelijkertijd zijn we nog nooit zo ongelukkig geweest. Er zijn veel mensen met mentale problemen en volgens mij kan dat opgelost worden door minder te focussen op ‘status’ en meer op zaken waar je echt gelukkig van wordt (zoals financiële stabiliteit.)