Toen Geldnerd nog een klein Geldnerdje was, zag het medialandschap er heel anders uit dan anno nu. Het huis waar ik woonde met mijn ouders had een klassieke antenne op het dak. Daarmee ontvingen we Nederland 1 en 2 en, gegeven dat we in zuid-Nederland woonden, ook drie Duitse en twee Vlaamse TV-zenders. Onze TV had dan ook 8 knopjes voor 8 verschillende zenders, waarvan er eentje leeg was. Afstandsbediening? Dat kenden we niet.

Als we vanaf dat punt een jaar of 40 vooruit spoelen naar het heden, dan ziet de mediawereld er heel anders uit. Ergens begin jaren ’80 kregen we kabeltelevisie met de BBC en Discovery Channel en MTV, dat toen nog alleen maar videoclips uitzond. En een TV met afstandsbediening en teletekst…

Vanaf midden jaren ’90 kwam het internet voorzichtig om de hoek kijken. Eerst gewoon inbellen met een modem en een telefoonlijn, maar later steeds hogere snelheden via COAX kabel (ZIGGO) of ADSL via de telefoonlijn (KPN) en de laatste jaren steeds vaker glasvezel. Het kabellandschap consolideerde tot eigenlijk alleen ZIGGO en een aantal kleinere regionale aanbieders overbleef.  ZIGGO en KPN boden via hun netwerken (digitale) televisie aan met decoders en steeds meer kanalen en extradubbelpluspakketten tegen steeds hogere prijzen.

Stromen

En de laatste jaren zien we alweer een verschuiving. Er ‘stromen’ via het internet allerlei nieuwe kanalen onze huizen binnen. Netflix is de bekendste aan de videokant, maar Videoland en Disney+ en Amazon Prime en NPO Start Plus en HBO en Discovery+ en NL Ziet en vele anderen zijn ook allemaal betaalde opties met elk hun eigen unieke aanbod. Als je dus alles wilt kunnen zien en horen moet je steeds meer verschillende abonnementen nemen, die allemaal maandelijks abonnementsgeld van je willen ontvangen. En dat kan aardig in de papieren lopen…

Kosten

Geldnerd is eens even in zijn boekhouding gedoken, die ik al bijhoud sinds 2003. En ik heb op een rijtje gezet wat ik in totaal per jaar heb uitgegeven aan media en vaste communicatie. Vaste telefoon, internet, en (kabel)televisie. Mobiele telefonie laat ik buiten beschouwing, dat is nog een hele andere categorie. En er zit een gat van 2013 tot en met 2016, toen we in het Verre Warme Land woonden. Maar verder heb ik een compleet overzicht, zowel uit mijn oude situatie met Ex als de huidige situatie met Vriendin.

De situatie is natuurlijk niet helemaal vergelijkbaar. Want wij hebben nu oneindig veel sneller internet dan in 2003. Ik vond in mijn mailarchief nog een berichtje dat XS4All destijds onze internetsnelheid verhoogde van (downstream/upstream) 1536/256 Kbit/s naar 2048/640 Kbit/s. En dat was destijds het snelste ADSL-abonnement. Tegenwoordig hebben wij een ‘middenabonnement’ bij ZIGGO, met een snelheid van 250/25 Mbit/s. En de vaste telefoon heb ik ook al jaren niet meer.

Maar toch opvallend, we betalen voor toegang tot de netwerken minder dan 18 jaar geleden. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen. De grote ‘klapper’ was in 2010. Voor die tijd hadden we afzonderlijke abonnementen voor kabeltelevisie (CASEMA, één van de voorlopers van ZIGGO), vaste telefoon (KPN Telecom) en internet (XS4All). In 2010 namen we een Alles-In-Een abonnement. Dat, zoals je kunt zien, veel goedkoper was. Alles van één aanbieder.

Vanaf 2017 zie je de kosten voor toegang weer stijgen. Dat was na de aankoop van Geldnerd HQ, waar we sinds dag 1 een ZIGGO-abonnement hebben. Het ‘midden’ qua internetsnelheid, geen vaste telefoon, en tot eind 2018 ook met digitale televisie. Vanaf begin 2019 is het alleen maar internet en de basiszenders op de TV (waar we nauwelijks naar kijken). Eigenlijk was het dus voor 2017 en 2018 ook een beetje content, dat wel. Maar vanaf 2017 zien we ook de aparte contentkosten terug. In Huize Geldnerd luisteren we naar muziek via Spotify en we hebben een abonnement op Netflix. En dus het ZIGGO-abonnement dat trouw elk jaar een beetje (meer dan de inflatie) in prijs verhoogd wordt. Met steevast als argument dat ze stevig investeren in het netwerk.

Waar gaat het heen?

Met die enorme groei van het aantal aanbieders van ‘content’ ligt een verdere kostenstijging op de loer. Als jij fan bent van Star Wars (Disney+), Game of Thrones wilt kijken (HBO of ZIGGO), mee wilt kunnen praten over The Crown (Netflix) en ook af en toe een RTL-programma (Videoland) of serie van de NPO (NPO Start Plus) vooruit wilt kijken, dan zit je vast aan abonnementen van per stuk zomaar een tientje per maand. Wie doet dat? Er zijn ook al berichten dat piraterij, het illegaal downloaden of streamen van TV-series of films, weer toeneemt omdat mensen een grens stellen aan het aantal abonnementen dat ze willen nemen. En wie van mijn lezers deelt z’n Netflix en/of Spotify-abonnement? Het mag niet volgens de Algemene Voorwaarden, maar het is een eenvoudige manier om de kosten binnen de perken te houden.

Wat doet Geldnerd?

Hier in Huize Geldnerd proberen we het simpel te houden. We zijn tevreden over het ZIGGO-internetabonnement met de basiszenders op TV, want we kijken (behoudens het nieuws en een enkele documentaire) niet zo heel veel TV. Afgelopen maand is er hier voor de deur glasvezel ingegraven, en we krijgen binnenkort ook een aansluitpunt. Maar de huidige combinatie van stabiel internet en gratis TV lijkt me moeilijk te verslaan, al ga ik wel eens rondshoppen als de glasvezelaansluiting er is. We houden het voorlopig ook bij Netflix en Spotify.  Spotify gebruiken we vrijwel dagelijks, en bij Netflix lukt het ons al nauwelijks om het aanbod bij te houden. Vriendin wil nog wel eens een weekendje bingewatchen, maar mij lukt het meestal niet om meer dan één of twee afleveringen van een serie per avond te doen. En zeker niet een hele week op een rij.

Wat hoopt Geldnerd?

Ik zie een belangrijk verschil tussen de muziekmarkt en de TV-markt. Spotify is er in geslaagd om vrijwel alle muziek onder één dak en in één abonnement te verenigen. De TV-markt beweegt juist de andere kant op, met een grote diversiteit aan aanbieders met ieder meer of minder unieke content. Ik denk dat de meeste mensen zich echt niet op alles gaan abonneren. Hopelijk fuseren er een aantal streamingdiensten, en komt er een ‘voordeelabonnement’ met meer aanbod. Want ik kan me niet voorstellen dat alle streamingdiensten die het afgelopen jaar gelanceerd zijn of nog gelanceerd gaan worden ook daadwerkelijk gaan overleven in een overvolle markt.

Hoe zit het met jouw mediaconsumptie?