Gisteren schreef Geld Is Tijd (GIT) over de vermogensrendementsheffing. Is die eerlijk, vroeg GIT zich af? Een goede blogpost, zondermeer, maar ik ben het toch niet met de stelling eens. Maar waarom, daar moest ik even goed over nadenken.
Geld Is Tijd schrijft “Economisch gezien is het slimmer om belasting te heffen op vermogen dan op arbeid: belasting op vermogen stimuleert om het geld niet op te potten maar om in de economie te stoppen; belasting op arbeid stimuleert om juist minder te gaan werken”.
Wat ik in die redenering mis is het onderscheid tussen particulieren en bedrijven. De redenering gaat wat mij betreft op voor bedrijven. Die wil je stimuleren om het geld te investeren. Maar geldt dat ook voor particulieren?
Bij particulieren geldt volgens mij een andere redenering. Want de overheid wil tegenwoordig juist dat we beter voor onze eigen financiële toekomst zorgen. Dan moet je ook de gelegenheid geven om fiscaal vriendelijk (pensioen)vermogen op te bouwen. De afgelopen jaren zien we juist dat de mogelijkheden daarvoor stuk voor stuk weggenomen worden (ik heb daar eerder over geschreven).
Geld Is Tijd noemt het sociaal gezien ook eerlijker om belasting op vermogen te heffen, omdat vermogens in Nederland veel slechter verdeeld zijn dan inkomens. Op basis van de statistieken vind ik dat wel meevallen, de vraag is of de ongelijkheid zo groot is dat het rechtvaardigt dat je gewenst gedrag (vermogen opbouwen) gaat ontmoedigen om een mogelijk ongewenst effect (kleine groep zeer vermogenden) te ‘bestrijden’. Dan zou een iets meer gedifferentieerd model van vermogensbelasting beter werken. Nu is het ‘iedereen boven de minimumgrens 1,2%’, en dat is wel erg plat.
Waarom bouwen mensen vermogen op? Een kleine groep doet dat om snel financieel onafhankelijk te worden. Maar meestal sparen mensen voor heel andere dingen: aanvulling op een (steeds soberder en onzekerder) pensioen, of voor straks studerende kinderen, of voor andere uitgaven op lange termijn, zoals verwachte hoge zorgkosten of wellicht andere dingen zoals een wereldreis, of het helpen van kinderen met financiële problemen. Als je ondernemer bent, is je vermogen vaak zelfs de enige vorm van pensioen. Dan heb je als overheid ook de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat mensen hun vermogen op zijn minst in stand kunnen houden, en kunnen laten groeien met minimaal de inflatie.
De overheid geeft met de huidige vermogensrendementsheffing, en met de beperkte mogelijkheden voor fiscaal vriendelijk vermogen opbouwen, dus een dubbele boodschap. Dat vind ik niet verstandig. Principiëler is voor mij toch het punt van dubbele belasting. Over mijn vermogen heb ik al inkomstenbelasting betaald. En dan ieder jaar nog weer die vermogensrendementsheffing. Dat vind ik echt onjuist. Van mij mogen we weer naar een systeem waarbij ik belasting betaal over de inkomsten die ik haal uit mijn vermogen. Op basis van echt rendement dus.
In 2011 bedroeg de opbrengst van de vermogensrendementsheffing slechts € 3,67 miljard (zie hier). Wat het nu precies is weet ik niet, maar volgens dit artikel omstreeks € 4 miljard. De verwachte uitgaven van de Rijksoverheid in 2017 bedragen € 264,4 miljard, lees ik in de Miljoenennota. De opbrengst is dus 1,5% van de Rijksoverheidsuitgaven. Ik ga de komende periode maar eens in de verkiezingsprogramma’s kijken of de diverse partijen hier nog creatieve ideeën voor hebben.
Wat is jouw mening over de vermogensrendementsheffing?
Ik vind een belasting op het echte rendement te verdedigen. Maar dan moet er ook een belastingteruggave zijn die even hoog is bij verlies op vermogen. Anders gaat het wel heel scheef lopen in situaties zoals bijvoorbeeld beursjaren 2008-2009
Zo ver wil ik niet gaan. Er van uitgaande dat je altijd wel ergens positief rendement kunt halen (met spaarrente is nu de vraag: hoe lang nog?), vind ik wel dat de overheid niet hoeft op te draaien voor mijn ‘verkeerde’ beleggingsbeslissingen. Als ik een echt goede belegger zou zijn, had ik negatief rendement op tijd zien aankomen en het geld op een spaarrekening gezet. Dus negatief rendement is niet automatisch dan ook een teruggave…
Denk dat je beeld van een goede belegger misschien wat erg optmistisch is. Zelfs een goede belegger maakt “fouten” (denk Warren Buffet) en zal negatief rendement kunnen halen over bepaalde delen van zijn portfolio. Zakelijk mag je verlies ook aftrekken van de eventeuele winst in de jaren erna, waarom dan niet ook voor rendement op vermogen? Misschien is een teruggave niet realistisch, maar verrekening met later rendement lijkt me wel zo terecht.
Wow, dan is het inkomen voor de staat toch een stuk lager dan ik dacht wat betreft de inkomsten uit Box 3.
Beetje dubbel gevoel bij dit vraagstuk, opzich heb ik geen problemen met belasting betalen (je krijgt er tenslotte een hoop voor terug in de vorm van veiligheid, droge voeten, etc.). Ga ik heel presoonlijk kijken dan sluit ik me bij je aan dat vermogensbelasting (wat is opgebouw, zowel in prive als zakelijk, na belastingafdracht) idd onder het kopje dubbele belasting valt. Dit zit mij ook niet lekker. Verder is het nooit leuk dat als je probeerd financieel onafhankelijk te worden, door hard te werken en te sparen/investeren, je dus nog langer door moet gaan omdat je nog een belasting rekening krijgt (en deze dus moet compenseren).
Ik vind het prima om iets te moeten betalen over vermogen. Maar dan op basis van werkelijk behaald rendement, of over de inkomsten uit vermogen. En we gaan in 2017 richting een progressief tariefstelsel in box 3 (hoger tarief naarmate het vermogen groter is). Daar ben ik op tegen – net zoals dat ik voorstander ben van een vlaktaks over box 1 inkomsten.
Bedankt voor het uitgebreide antwoord;-)
En ik snap dat ik de knuppel in het hoenderhok heb gegooid. (voor de duidelijkheid: mijn voorstel was om 1.2% te verhogen naar 1.56%, zodat de heffingsvrije voet van grofweg 50.000 naar 100.000 kan)
Maar bedenk ook de voordelen van mijn voorstel voor mensen die FI willen worden: tijdens het opbouw van je vermogen kun je veel langer profiteren van een grote belastingvrije voet. Pas als je vermogen meer dan ruim 2 ton is, begint het nadeliger te worden.
Ja, je blog zette mij aan het denken. En ik zie de voordelen van de (forse) verhoging van de belastingvrije voet. Dat is in elk geval een stuk beter dan de huidige platte 1,2% op een heel lage belastingvrije voet. Maar dan blijft mijn principiële bezwaar (belasting betalen over geld waarover al eens belasting betaald is) overeind staan. Daarom ben ik voorstander van een belasting over de echte opbrengsten van mijn vermogen.
Macro-economisch gezien is het oppotten van geld natuurlijk niet goed. Dat geldt net zo goed voor particulieren. Hoe minder we met zijn allen consumeren, hoe beroerder dat is voor de economie. Daarom hoeft de overheid vermogensopbouw m.i. ook niet te stimuleren. Een buffer is natuurlijk wel verstandig, maar daarvoor voldoet die 25.000 euro belastingvrij vermogen wel. Idem voor studerende kinderen en zo.
Voor mensen die niet in loondienst zijn of een pensioengat hebben, is er belastingvrij pensioensparen, dus ook daar biedt de overheid ruimte voor.
Het lastige is natuurlijk ook dat het leeuwendeel van de vermogensbelasting niet betaald wordt door spaarzame, naar FO strevende mensen, maar door een klein groepje zeer rijken, die dat soms gewoon door geboorte zijn geworden. Daarom vond ik het voorstel van TIG ook zo aardig.
Ik ben het helemaal met geldnerd eens. De overheid geeft dubbele boodschappen. Zorg voor jezelf en als je dat doet dan mag je daar weer belasting over betalen. Ik vind dat een eerste huis sowieso buiten de vrh moet vallen.
Je huis zit in box 1. Hier wordt geen box-3 belasting (VRH) over geïnd.