Label: vermogensrendementsheffing (Page 1 of 3)

Het was al een tijdje duidelijk dat er door de politiek gesproken werd over de vermogensrendementsheffing (VRH), de Box 3 van ons belastingstelsel. De belasting van oorspronkelijk 30% over een fictief rendement van 4% (effectief dus 1,2%) op je vermogen (boven de drempel) lag al een tijdje onder vuur. Voor zover Nederlanders vermogen hebben staat het merendeel gewoon op een spaarrekening. En het is al heeeeeeel lang geleden dat je daar 4% rente op kreeg. Oneerlijk, vinden we dus. De VRH is onlangs al een keertje aangepast, en ‘getrapt’ gemaakt, met een hogere belasting naarmate je meer vermogen hebt. Dit vanuit de aanname dat mensen met meer vermogen vaker beleggen, waar (gemiddeld genomen) een hoger rendement gemaakt wordt. Maar dat was slechts uitstel van het onvermijdelijke.

Toch onverwacht, in elk geval voor mij, werd afgelopen vrijdag een nieuw voorstel door staatssecretaris Snel van Financiën aan de Tweede Kamer gestuurd. Ik heb het in vrijwel alle media langs zien komen en ook op de website van de Rijksoverheid stond een uitgebreid bericht met een infographic. Die helaas niet alle vragen beantwoordt maar er ook een aantal oproept… Op sommige blogs en nieuwssites zie ik al verkeerde informatie verschijnen, alsof de VRH wordt afgeschaft. Maar dat is zeker niet zo. Het is een heel fundamentele hervorming, met grote impact voor iedereen die streeft naar financiële onafhankelijkheid.

Dus ben ik ook in de Kamerbrief gedoken. Daarin staan de voorstellen uitgebreider uitgewerkt. Ik ga het niet allemaal herhalen. Op hoofdlijnen staat het best OK in de media en de nu bekende details staan in de Kamerbrief. Voor de echte details zullen we moeten wachten op het wetsvoorstel, dat vóór de zomer van 2020 naar de Tweede Kamer wordt gestuurd.

Rekenvoorbeelden

Maar hier wel even wat rekenvoorbeelden op basis van wat ik nu gelezen heb. Ik wil daarbij nog wel even wijzen op mijn disclaimer, want ik ben uiteraard geen specialist of adviseur. Het is mijn interpretatie van de brief aan de Tweede Kamer.

Wat me in elk geval opvalt is dat er anders gekeken wordt naar het heffingvrij vermogen. In de huidige situatie mag je dat aftrekken van je totale vermogen, en betaal je alleen VRH over het deel van je vermogen boven die grens van (op dit moment) € 30.846 per persoon. In de nieuwe situatie wordt je vermogen aangeslagen zodra het hoger is dan € 30.846. In de praktijk blijft er wel een vrijstelling door het heffingvrij inkomen in het nieuwe voorstel, maar die is voor beleggers veel lager dan nu.

Volgens de berichten betalen op dit moment 2,9 miljoen mensen VRH. Daarvan gaan ongeveer 1,35 miljoen mensen straks geen belasting meer betalen over hun spaargeld in box 3, en gaan bijna een half miljoen mensen minder belasting betalen dan dat zij nu doen. Dat betekent dat iets meer dan 1 miljoen mensen méér belasting gaan betalen. Want de operatie is ‘budgetneutraal’, een mooie Haagse term voor ‘de overheid gaat er in elk geval niet minder inkomsten uit halen’.

Alleen sparen

Men neme een brave burger met € 150.000 op een spaarrekening. Aan beleggen wordt niet gedaan, dat is veel te spannend. Dat levert onderstaand beeld op voor Box 3. De brave burger wordt er beter van. In het huidige stelsel betaalt hij € 980 VRH, in het nieuwe stelsel helemaal niets!

Op weg naar FIRE met cashbuffer en aandelenportefeuille

Dan iemand als Geldnerd. Een minimale cashbuffer van € 10.000, en voor de rest zit het vermogen in het eigen huis (dat in Box 1 zit) en € 140.000 in een aandelenportefeuille. Bij elkaar evenveel als de spaarder. Dat levert onderstaand beeld op voor Box 3. Deze FIRE zoeker gaat in het nieuwe stelsel fors meer VRH betalen, ruim het dubbele.

Hier schrik ik wel even van. Waar de spaarder van bijna € 1.000 aan VRH naar € 0 gaat, wordt de belegger (die in dit voorbeeld precies evenveel vermogen heeft) fors zwaarder aangeslagen. Ruim € 1.350 extra gaat de belegger betalen, een stijging van 140%.

Op weg naar FIRE met Vastgoed

Zit je in vastgoed, dan is het helemaal leuk. Of eigenlijk niet. Ik reken met een beetje spaargeld (€ 10.000), € 500.000 aan panden en € 400.000 aan hypotheek op die panden. Ik weet dat er in het huidige stelsel een drempel op de schulden zit, maar die reken ik in dit voorbeeld voor het gemak niet mee.

Bijna het tienvoudige gaat de vastgoedbelegger uit dit voorbeeld betalen. Au.

€ 440.000 Belastingvrij?

Tsja, dan nog even over dat enthousiaste kopje dat ik overal lees. De eerste € 440.000 euro voor mensen met alleen spaargeld wordt belastingvrij. Uhuh. Met het huidige forfaitair rendement over spaargeld van 0,09% wel, ja. Zie onderstaand rekenvoorbeeld.

Maar ja, rentes veranderen. De afgelopen 10 jaar is de rente van 5% op een IceSave rekening naar 0,01% bij sommige grootbanken gegaan. De omgekeerde weg is natuurlijk ook mogelijk. Wat nou als over 5 jaar de rente weer op 5% staat? En als het forfaitair rendement over spaargeld, dat in de huidige voorstellen jaarlijks wordt bijgewerkt naar de actuele rendementen, van 0,09% stijgt naar 4,0%. Dat levert een heel ander plaatje op.

Natuurlijk heb je in dit voorbeeld keurig een rente gevangen van € 17.600 over die € 440.000. Maar daar betaal je tegen die tijd dus ook € 5.676 belasting over, oftewel 32,3%.

Zit je tegen die tijd met een forfaitair rendement van 4,0% ook maar 1 euro boven de huidige vermogensgrens, dan betaal je meteen € 275 VRH… Dus dan gaan we vast en zeker weer vragen om een nieuw stelsel!

En mocht je denken “Nou, dan verkoop ik toch gewoon mijn aandelen op 31 december en koop ik ze 2 januari weer terug, zodat het op 1 januari (de peildatum) telt als spaargeld”: rond de peildatum komen zogenaamde arbitragetermijnen. Als jij dus op 31 december verkoopt en op 2 januari weer terugkoopt, dan mag je aan de Belastingdienst uitleggen of jij daar bijzondere redenen voor hebt. Zo niet, dan kan het als belastingontwijking worden aangemerkt, en kun je alsnog aangeslagen worden als waren het beleggingen en/of een boete krijgen.

Wat verwacht Geldnerd?

Dit soort plannen wordt meestal, voordat ze bekend gemaakt worden, afgestemd binnen de regeringscoalitie. In de Tweede Kamer is een meerderheid dus vrijwel zeker. En PvdA en Groen Links zullen waarschijnlijk niet tegen een voorstel zijn dat ‘de rijken zwaarder belast’ en dat ‘de gewone spaarder’ ontziet. Dus dan is er in de Eerste Kamer ook een meerderheid. Er zal uiteraard veel gedebatteerd worden, maar over details en uitzonderingen. Ik verwacht dat de hoofdlijnen van het verhaal echt wel overeind blijven. Maar ik ga het debat met interesse volgen en ik wacht vol spanning op het wetsvoorstel.

Tsja… Vermogensbelasting is en blijft een belasting over geld waar je meestal al een keer belasting over betaald hebt. Het was ooit loon, winst uit onderneming of een erfenis. Dubbele belasting voelt toch een beetje oneerlijk. Financieel specialisten gaan het druk krijgen met verzinnen van nieuwe optimalisatie- en ontwijkingsroutes. Er komen ongetwijfeld nieuwe (riskante?) producten. En dus ook veel voer voor blogjes!

Ik word persoonlijk behoorlijk geraakt door deze plannen. Mijn box 3 vermogen zit voor het merendeel in beleggingen. Ik heb maar een kleine buffer in spaargeld. Volgens een berekening met mijn eigen bedragen ga ook ik ruim het dubbele aan VRH betalen.

Update: diverse andere bloggers hebben ook geschreven over de plannen, zoals mijn goede vriend CheesyFinance en ook Luxe of Zuinig. En Groeigeld komt ook tot dezelfde conclusie.

Wat betekent de voorgenomen hervorming van Box 3 voor jouw vermogen?