Afgelopen vrijdag viel er zomaar ineens een blauwe envelop in onze brievenbus. Geadresseerd aan mij. En daar houd ik niet zo van. Zeker niet als ik geen post verwacht van de vrienden van de Belastingdienst, en ook niet de brief al een week eerder digitaal heb ontvangen via MijnOverheid.
Met een mengsel van nieuwsgierigheid en doodsangst maakte ik de envelop dus open. Moest ik betalen? Krijg ik een audit aan mijn broek? Hebben ze een onrechtmatigheid gevonden in een aangifte van zes jaar geleden en word ik aan een schandpaal genageld?
Het was niks van dat alles. Het was een brief over mijn (onterechte) registratie in de Fraude Signalering Voorziening (FSV). Met een ambitieuze titel. ‘Afsluitende brief Fraude Signalering Voorziening’ stond er boven. Ik was benieuwd…
Een aantal waarnemingen. Ten eerste schrijft de Belastingdienst dat het hen spijt dat ze mijn persoonsgegevens in de FSV hebben opgenomen. Dat is nieuw. In de ruim twee jaar dat ik nu met hen correspondeer over dit heikele onderwerp hebben ze zich nog niet eerder ertoe kunnen zetten om spijt te betuigen.
Ten tweede schrijft de Belastingdienst dat uit hun onderzoek is gebleken dat mijn registratie geen gevolgen heeft gehad voor mijn relatie met de Belastingdienst, dat mijn gegevens niet gedeeld zijn met andere organisaties, en dat er geen bijzondere persoonsgegevens van mij in de FSV stonden. Dat moet ik dan maar geloven, ik kan het niet controleren.
Ten derde, ik zie een opgaande lijn in de leesbaarheid van de brieven van de Belastingdienst. Dat was overigens ook wel nodig. Hun eerste brief, en hun eerste antwoord op mijn vragen, blonken namelijk uit in ambtelijk-wollig-juridisch-ontwijkend taalgebruik van de buitenste categorie. Dusdanig ernstig dat zelfs Geldnerd, als ambtenaar toch al meer dan 20 jaar getraind in het lezen van onleesbare ambtelijke epistels, er moeite mee had. Als dergelijke brieven door mijn medewerkers geschreven zouden worden, dan zou ik ze voor straf naar een cursus leesbaar schrijven voor beginners sturen, en ze ook nog eens registreren in de Onleesbare Ambtenaren Signalering Voorziening bij de Belastingdienst…
Maar goed, dit beantwoordt wel de laatste vragen die ik nog open had staan bij de Belastingdienst. Daar hebben ze ook behoorlijk wat tijd voor nodig gehad. De eerste brief over mijn registratie in de FSV kreeg ik in april 2021. Diezelfde dag heb ik mijn eerste brief met vragen retour gestuurd. Daar kreeg ik in juli 2021 een eerste antwoord op, met een toezegging voor meer ‘in het najaar’. Na een reminder in december 2021 en in maart 2022 kreeg ik een tweede gedeeltelijk antwoord eind maart 2022. En nu, eind juli 2023, uiteindelijk de resterende antwoorden en iets van een spijtbetuiging. Dat heeft ze dus meer dan twee jaar gekost.
En dat ze spijt hebben, dat geloof ik dan maar. Ze zeggen ook dat mijn registratie in de FSV geen gevolgen voor mij heeft gehad. Maar daarin vergissen ze zich toch een beetje. De registratie in de FSV, en de manier waarop de Belastingdienst met dit proces is omgegaan, heeft mijn vertrouwen echt wel geschaad. In de overheid, mijn eigen werkgever notabene. En dat komt niet zomaar weer terug. Dat komt misschien wel nooit meer terug. En dan is wat er met mij is gebeurd nog kinderspel vergeleken met wat bijvoorbeeld ouders in de toeslagenaffaire meemaken. Vertrouwen is iets om heel zuinig op te zijn.
Geldnerd is al jaren op een queeste om los te komen van closed source software. Op dit moment gebruik ik nog steeds Microsoft Office (tegenwoordig Microsoft 365, waarbij ik er van uit ga dat 365 het bedrag in Euro’s is dat Microsoft eigenlijk per jaar wil gaan rekenen voor het gebruik). Maar daarnaast is (was) vooral Evernote een hindernis in deze queeste. Ik heb al eerder alternatieven geprobeerd, maar dat was geen doorslaand succes. Dus bleef ik Evernote gebruiken. Een betaald abonnement, die ik zelfs vergat te vermelden in mijn abonnementen-overzicht (schaam!). Ik gebruik nog een oud soort abonnement dat al jaren niet meer verkocht wordt (omdat het een goede deal was).
Mijn gebruik van Evernote
De afgelopen jaren ben ik Evernote stapsgewijs wel veel minder gaan gebruiken. Omwille van veiligheid heb ik veel notities uit Evernote de afgelopen jaren omgezet in persoonlijke handboeken. Dat heb ik bijvoorbeeld gedaan met alle informatie rond het onderhoud van onze woning, en de inrichting van het ICT-netwerk in Huize Geldnerd. Die handboeken zijn gewone documenten in LibreOffice Write. En staan lokaal, en op mijn NAS, maar niet in een cloud.
Daarmee werd Evernote nog meer een tool ter ondersteuning van mijn blog. En ook voor mijn verschillende systemen. Ik houd er mijn Eetdagboek in bij, bijvoorbeeld. En de wijzigingen die ik programmeer in mijn spreadsheets. Mijn financiële dagboek voor het lopende jaar. En allerlei actielijstjes en checklisten. Op het hoogtepunt een aantal jaren geleden stonden er zo’n 1.200 notities in Evernote. Bij de eerdere opruimacties had ik dat al teruggebracht naar ongeveer 350 notities. De afgelopen 6 maanden stonden er nog tussen de 150 – 200 notities in Evernote. Dat aantal is met name afhankelijk van het aantal blogideetjes dat ik in verschillende stadia van bewerking heb staan.
Een online notitieboek vind ik nog steeds erg handig. Maar Evernote bleef knagen. Er kwam een nieuwe versie die erg ‘onaf’ voelde, en die maar heel langzaam beter werd. De communicatie daarover was erg slecht. En dus kwamen er geruchten dat het slecht ging met het bedrijf. Uiteindelijk werden ze eind 2022 overgenomen door een ‘toonaangevend Europees tech-bedrijf’ waar ik nog nooit van gehoord had, Bending Spoons. En ja, dan kun je als eenvoudige gebruiker alleen maar afwachten totdat het mis gaat, zoals destijds bij Binck en Saxo Bank.
De zoektocht ging verder
Ondertussen probeerde ik van alles. Microsoft OneNote bijvoorbeeld. Best een aardig product, al maakt Microsoft er wel een puinhoop van. Maar het is geen open-source, en ik wilde nou juist afscheid nemen van Microsoft. Ik keek ook naar de Notitie-app van Apple. Daar kun je tegenwoordig ook mappen in maken, en het ecosysteem van Apple gebruik ik toch al vanwege mijn voorliefde voor hun telefoons en andere gadgets. Maar het blijft voor mij toch vooral de elektronische equivalent van een Post-It blokje, waar ik even snel een paar krabbels op zet of een boodschappenlijstje maak. Niet het notitieboek waar ik uitgebreide blogposts en andere verhalen in schrijf. En de notitie-app van Apple heeft geen Windows- of Linux-client.
Regelmatig zocht ik op internet verder naar alternatieven voor Evernote, en ik volgde de discussies over dit onderwerp op Reddit. En toen viel mijn oog ineens op Joplin….
Hallo Joplin
Ik had er een paar jaar geleden al eens naar gekeken, maar toen was het nog geen ‘rijp’ product. Inmiddels wel. Ik kon heel veel wensen afvinken:
Er is een client van Joplin voor Windows, Linux en MacOS. En er zijn allerlei plugins om de client verder naar eigen wens in te richten.
Joplin heeft apps voor mijn smartphone en tablet.
Je kunt jouw notitieboeken naar keuze in een cloud van Joplin opslaan, of op een willekeurige andere cloud, zodat je er overal bij kunt. En een backup kunt maken.
Joplin importeert probleemloos mijn Evernote notities, en ik kan ze ook weer exporteren in diverse bestandsformaten.
Je kunt bijlagen in de notities opnemen. Dat gebruikte ik erg veel in Evernote, en was een van de blokkades bij de eerdere poging om over te stappen op StandardNotes.
Ik kan mijn notities versleutelen.
Dus heb ik Joplin maar eens gedownload en op mijn laptop geïnstalleerd. En heb ik mijn notities uit Evernote maar eens geëxporteerd, en een poging gedaan om ze in Joplin te importeren. Dat ging in één keer goed. Dus installeerde ik ook de app op mijn mobiele telefoon. En ging eerst maar eens een tijdje proefdraaien. Ik moest wel even wennen aan de manier van tekstbewerking in Joplin. Die werkt met MarkDown language voor de opmaak. Maar dat went snel, inmiddels vind ik het zelfs erg handig.
Vanaf 1 januari 2023 werk ik met Joplin als primair systeem. Mijn Eetdagboek en Financiële Dagboek voor het nieuwe jaar ben ik erin begonnen. Het is nu de plek waar ik alle concepten van mijn blogposts schrijf. En ik heb niet meer teruggekeken.
Het einde van een tijdperk
Tijdens het schrijven van dit stukje kwam ik er ook achter dat de prijs van mijn oude Evernote-abonnement bij de eerstvolgende verlenging in juni met 50% verhoogd wordt, van € 29 per jaar naar € 43,50 per jaar. Evernote probeert mij waarschijnlijk te ‘motiveren’ om de (nog net iets duurdere) Personal subscription te nemen. Het moge duidelijk zijn dat ik daar geen behoefte meer aan heb. Ik heb een laatste backup gemaakt van mijn resterende Evernote-notities voor in mijn digitale archief, en mijn Evernote vervolgens leeggemaakt. Mijn abonnement heb ik stopgezet, en de apps zijn verwijderd van mijn telefoon, tablet, en laptop, en mijn account heb ik verwijderd. Het einde van een tijdperk, ik heb meer dan 10 jaar gebruik gemaakt van Evernote. Hopelijk houd ik het bij Joplin net zo lang uit.
Er is een wolkje nodig
Ik realiseer me inmiddels wel dat ik in de toekomst toch iets van een wolkje nodig ga hebben. Daarmee bedoel ik geen linkse wolk, maar een cloudvoorziening. Met een smartphone is het bijna onvermijdelijk om ‘de cloud’ te gebruiken, en van mijn smartphone wil/kan ik geen afscheid nemen. De iCloud van Apple is voor mij onvermijdelijk. Maar Joplin is juist met die cloud niet compatible. Dat komt vooral ook doordat Apple z’n cloud hermetisch gesloten houdt. Een beetje jammer vind ik dat wel. Iets om over na te denken… Maar verder koester ik Joplin!
In het voorjaar van 2021 kreeg Geldnerd een verrassende brief van de Belastingdienst. Ook ik, brave ambtenaar bij uitstek, was opgenomen in de Fraude Signalering Voorziening (FSV). Het systeem waarin de boefjes van de blauwe enveloppen brigade mensen opsloegen waarvan vermoed werd dat er iets mis was.
De brief waarin mij dat gemeld werd blonk uit in het niet bevatten van nuttige informatie. Ik heb dus meteen een brief geschreven met een aantal vragen. Wat was er over mij vastgelegd? Sinds wanneer en met welke aanleiding? En met wie was deze informatie gedeeld. Logische vragen, volgens mij. De brief ging diezelfde dag nog op de post. Ik kreeg al snel een ontvangstbevestiging. Daarna werd het even stil. Ondertussen vernam ik wel dat er ruim 250.000 mensen in die FSV stonden. Ik bevond me dus in goed uitgebreid gezelschap.
Op 21 juli 2021 kreeg ik een reactie van de Belastingdienst. Met een aantal persoonlijke gegevens die van mij geregistreerd stonden in de FSV. En de mededeling dat men mijn andere vragen niet kon beantwoorden. Men verwachtte dat in het najaar wel te kunnen doen. Nu ken ik dit soort ambtelijke vertragingstactieken, ik pas ze zelf ook toe. Ik zette dus een reminder in mijn agenda. Maar niet op zomaar een datum. Op 21 december. De dag dat het najaar over zou gaan in de winter.
En je raadt het al, op 21 december had ik nog niks gehoord. Maar mijn tweede brief lag al klaar. Waarin ik de Belastingdienst fijntjes herinnerde aan mijn openstaande vragen, hun brief, en het feit dat het najaar inmiddels was overgegaan in de winter.
Dit keer maakten de vrienden het wel heel erg bont. Ik hoorde namelijk helemaal niks. Geen ontvangstbevestiging. Geen antwoord. Langzamerhand namen twee emoties het over. Als rijksambtenaar raakte ik enorm teleurgesteld in mijn collega’s van de Belastingdienst en begon ik te twijfelen aan hun goede bedoelingen. Als burger was ik inmiddels gewoon boos. Boos over het onvermogen van de overheid om mijn eenvoudige vragen te beantwoorden nadat ze eerst jarenlang illegale dingen hadden gedaan.
Ik wachtte ruim twee maanden. Maar op 11 maart was ik het zat. Ik stuurde een derde brief, met de tweede (onbeantwoorde) brief als bijlage. En sprak misschien ook wel een heel klein beetje mijn boosheid en teleurstelling uit. Dit keer kreeg ik wel snel antwoord. Op vrijdag 18 maart ontving ik een brief. Die nota bene maar anderhalve pagina lang was en ook leesbaar voor gewone stervelingen. Er werd eindelijk bevestigd waarom ik in de FSV ben terechtgekomen. Maar nog niet met wie de gegevens gedeeld zijn. Dat onderzoek loopt nog. En kan nog wel een half jaar duren.
Nog steeds geen sorry
Sorry seems to be the hardest word, zong Elton John ooit. En dat lijkt ook voor mijn ambtelijke collega’s van de Belastingdienst nog steeds het geval. Want het is inmiddels wel duidelijk dat ik ten onrechte in de FSV ben opgenomen, of op z’n minst weer verwijderd had moeten worden toen mijn bezwaar tegen de afwijzing van mijn aangifte over 2014 was toegewezen.
Maar geen van de drie brieven die ik ontving bevat het woordje ‘sorry’, of een andere formulering die als zodanig kan worden opgevat. Het enige wat de Belastingdienst spijt is dat sommige gegevens onterecht zijn opgenomen of verkeerd gebruikt zijn, dat stond tenminste in de eerste (algemene) brief. Maar persoonlijke excuses heb ik nog niet ontvangen. Terwijl ik inmiddels wel vind dat ik die verdiend heb. Ik denk dat ik maar brieven blijf schrijven totdat ik die excuses wél ontvangen heb… Eens kijken of ze dat gaan snappen.
Ben jij wel eens teleurgesteld in Geldnerd de overheid?
Zul je net zien. Ik kondig aan dat ik een maandje vakantie neem, zet wat blogposts klaar, en prompt gebeurt er weer iets dat het bloed onder mijn nagels vandaan haalt een extra blogpost rechtvaardigt.
Een tijdje geleden kreeg Geldnerd een brief van de Belastingdienst. Eentje waar ik niet vrolijk van werd. Ik had namelijk het voorrecht om, samen met enkele honderdduizenden andere Nederlanders, geregistreerd te staan in de Fraude Signalering Voorziening (FSV). Het systeem waarin de Belastingdienst ‘risicosignalen’ registreerde. Er konden allerlei redenen zijn om daarin opgenomen te worden. Heel simpel, bijvoorbeeld als een gemeente of het UWV het inkomen van iemand opvroeg. Of dat een belastingaangifte volgens het computersysteem van de Belastingdienst misschien niet klopte.
De brief blonk destijds niet uit in informatie. Er stond niet in wat er van mij geregistreerd was, maar ook niet wat de aanleiding was en sinds wanneer ik geregistreerd was. En als mondige burger klom ik dus in de pen en schreef een heuse brief aan de Blauwe Enveloppen Brigade. Dat doe ik niet vaak meer, maar het was de enige optie die men mij bood.
Ik kreeg al snel een ontvangstbevestiging. Met de mededeling dat ze een maand hadden om op mijn vraag te reageren. Maar dat ze die termijn ook twee keer met een maand mochten verlengen. En dat dat ze dat ook alvast deden, want ze verwachtten meer vragen. Een typische bureaucratische standaardbrief zoals ik ze zelf ook regelmatig verstuur, heel confronterend. Dus ik zette een reminder voor de deadline in mijn agenda en ging rustig afwachten. Want ik weet, ambtelijke molens malen traag maar wel gestaag. Dus dat antwoord ging echt wel komen.
En het kwam. Een week voor de deadline. Een lijvig epistel van 5 hele pagina’s A4. Op papier. In een welbekende blauwe envelop, zoals ik ze niet vaak meer ontvang. Dus ik ging er eens goed voor zitten.
En ik werd weer teleurgesteld. Op meerdere fronten.
Teleurstelling
Ten eerste de brief zelf. Die is onleesbaar. Tenzij je zelf lid bent van de Haagse Samenzwering Om Burgers Te Pesten bij de overheid werkt, en geoefend bent in het lezen van juridisch correcte en zeer doorwrochte edoch nauwelijks leesbare epistels. Lezers van mijn blog hebben een voorsprong. Want ik schrijf als een ambtenaar…
Ten tweede ook de inhoud. Nadat ik alle juridische mitsen en maren en voorbehouden en standaardformuleringen en voorbehouden had weggestreept bleef er een kort overzicht over van de gegevens die van mij geregistreerd waren. Ze zijn ook eerlijk genoeg om toe te geven dat ze sommige vragen die ik gesteld heb nog niet kunnen beantwoorden. Zoals de vraag waarom ik in de FSV stond. En de vraag met wie mijn gegevens gedeeld zijn. Ze verwachten die vragen in het najaar wel te kunnen beantwoorden. En beloven mij dan een nieuwe brief te sturen.
Reconstructie
Door de informatie in de brief kan ik zelf in elk geval wel een kleine reconstructie maken. Het lijkt inderdaad gerelateerd aan mijn verblijf in het Verre Warme Land (VWL). Ik heb wel eens geschreven dat mijn fiscale situatie toen bijzonder was. Ik woonde weliswaar in VWL en werkte voor een lokale werkgever, maar was toch belastingplichtig in Nederland. Dat komt niet veel voor. Mijn werkgever hield wel lokale belastingen en premies in, dus dat mocht Nederland niet meer doen. Het werd er erg ingewikkeld van.
Ik heb destijds dan ook regelmatig gecorrespondeerd met de vrienden van de afdeling Buitenland van de Belastingdienst. Voordat ik mijn aangifte 2014 indiende heb ik per mail uitgebreide afstemming gezocht over hoe ik de aangifte in zou gaan vullen. Na wat correspondentie heen en weer kreeg ik per e-mail een keurige bevestiging dat dit de goede manier zou zijn.
Dus diende ik mijn aangifte in. Die vervolgens werd afgewezen door een medewerker van afdeling B omdat hij/zij niet wist wat afdeling A met mij afgesproken had. Tegelijk met de afwijzing werd er blijkbaar een registratie in de FSV gezet omdat ik in mijn aangifte gegevens had gebruikt die niet zouden kunnen kloppen. Fraude dus. Geldnerd is een witteboordencrimineel.
Ik heb vervolgens keurig bezwaar gemaakt tegen de afwijzing, met daarbij de hele e-mailcorrespondentie tussen mijzelf en afdeling A inclusief hun instemming. Dat bezwaar is toegewezen en mijn aangifte werd alsnog goedgekeurd. Maar daarbij is (blijkbaar) niet mijn registratie in de FSV verwijderd. Dat had wel gemoeten, want die was ten onrechte. Ik heb daar ook niet om gevraagd, wij onschuldige slachtoffers van de Grote Boze Staat burgers wisten toen nog helemaal niet van het bestaan van deze database. Ik heb inmiddels wel een vermoeden waarom al mijn aangiften sindsdien wat meer tijd nodig hadden om behandeld te worden…
En nu?
Ik ben best nog een beetje boos. En teleurgesteld. In mijn eigen werkgever notabene… Ik voel me onheus bejegend. Maar ik ga eerst even rustig afwachten. Op de volgende brief, met meer informatie. En even opletten of ik ergens in de media nog meer reacties zie van mensen die in de FSV hebben gestaan. Wordt vervolgd dus.
Het meest teleurgesteld ben ik door het feit dat nergens in de brief het woord ‘sorry’ of ‘excuses’ staat. Terwijl juist dat mij milder had kunnen stemmen. Een gemiste kans voor de Blauwe Beulen die ik ook collega mag noemen. Sorry seems to be the hardest word.
Iedere Nederlander heeft inmiddels wel gehoord van de problemen bij de Belastingdienst. Het kinderopvangtoeslagschandaal is het meest schrijnende voorbeeld, maar ook op andere terreinen is de Belastingdienst de afgelopen jaren negatief in het nieuws geweest.
Als ambtenaar volg ik dat nieuws met meer dan gemiddelde interesse. Ik werk weliswaar zelf niet bij de Belastingdienst, maar de diverse onderzoeken leggen een probleem bloot dat breder en dieper gaat dan alleen de Belastingdienst. Ik denk dat elke Haagse ambtenaar wel een aantal conclusies uit deze rapporten herkent. Geldnerd in elk geval wel. En in mijn werk ben ik ook hard bezig met het implementeren van een aantal van de verbetervoorstellen die de diverse commissies gedaan hebben.
Maar onlangs op een vrijdag kwamen de problemen van de Belastingdienst wel erg dichtbij. Er plofte een welbekende Blauwe Envelop in onze brievenbus. Geadresseerd aan Geldnerd. Dat is vrij bijzonder, want Geldnerd ontvangt alle overheidspost digitaal. En ik verwachtte eigenlijk ook geen post van de Blauwe Enveloppen Brigade. Dus nieuwsgierig maakte ik die envelop open.
“U krijgt deze brief omdat uw gegevens in de Fraude Signalering Voorziening (FSV) van de Belastingdienst stonden”. Zo luidde de eerste zin. Het duurde even voordat ik verder kon lezen. Ik had al het nodige gelezen over die FSV. De FSV was een (risico)signaleringssysteem, waarin de Belastingdienst ‘risicosignalen’ registreerde. Er konden allerlei redenen zijn om daarin opgenomen te worden. Heel simpel, bijvoorbeeld als een gemeente of het UWV het inkomen van iemand opvroeg. Of dat een belastingaangifte volgens het computersysteem van de Belastingdienst misschien niet klopte.
Ik snap de noodzaak van zo’n systeem in een uitvoeringsproces. Maar er waren twee problemen met de fraudesystemen van de Belastingdienst. Ten eerste konden er veel te veel mensen bij en voldeden de systemen niet aan de privacyregels. Maar het tweede probleem is dat je, alleen door de registratie in het FSV, automatisch al als verdacht kon worden beschouwd. En dus extra controles kreeg. Of dat de Belastingdienst niet meewerkte aan betalingsregelingen. Dus is de Belastingdienst begin 2020 gedwongen om het systeem uit te schakelen. Ik had er al veel over gelezen, en ook al veel gesprekken gehad over dit soort systemen. Maar ik had werkelijk geen moment gedacht dat ik zelf in dat systeem van de Belastingdienst geregistreerd zou staan.
De brief riep ook meteen allerlei vragen bij mij op. Wanneer ben ik in dat systeem terechtgekomen? Waarom? Welke gegevens staan er van mij geregistreerd? In de brief stond dat ik een aanvraag kon doen tot inzage in mijn persoonsgegevens. Daar moest ik dan wel weer zelf een brief voor sturen aan de Belastingdienst. Iets wat ik heel erg klantonvriendelijk van ze vind. Je kunt op je vingers natellen dat vrijwel iedereen die deze brief ontvangt dezelfde vragen heeft. Maar ik heb die brief wel meteen geschreven en op de post gedaan. In de brief vraag ik inderdaad om inzage in alle gegevens die van mij in dat FSV geregistreerd stonden. En ook om de datum van registratie en de reden van registratie. Zelf vermoed ik dat het iets met mijn jaren in het Verre Warme Land te maken heeft. Ik had een complexe fiscale situatie waardoor ik wel in Nederland aangifte moest doen, en het heeft jaren geduurd voordat die afgehandeld konden worden en daarbij is wel eens van de aangifte afgeweken. Maar ik wil het wel graag zeker weten.
De overheid is een onbetrouwbare partner, schreef ik in 2015. Ik werk er al 20 jaar, dus ik ben op z’n minst medeplichtig daaraan. En nu ben ik zelf ook nog verdacht door diezelfde overheid. Zo voelt die registratie in dat FSV tenminste wel. Ik ben er een beetje beduusd van. En ben benieuwd wanneer ik antwoord krijg op mijn vragen.
Ongeveer een jaar geleden was ik in de ban van Operatie Data Footprint. Een actie om bewust na te denken over hoe ik omga met mijn persoonlijke gegevens en de beveiliging daarvan. Als je hierover na gaat denken dan ontstaat het risico op paranoia. Je gaat al gauw denken dat je niets meer veilig kunt doen. En misschien is dat ook wel zo. Soms krijg ik dan ook de neiging om een rol aluminiumfolie te kopen en er een hoedje van te vouwen. Maar dat kunnen anderen dan weer veel beter dan dat ik het kan….
Een jaar later ben ik nog steeds erg blij met de resultaten van mijn actie. Maar ik vind ook nog steeds aandachtspunten. Overigens zijn dat vaak ook dingen die ik al jaren doe, maar waarvan ik me nu pas realiseer dat ze ook hiermee te maken hebben. En er is nog steeds voortgang in mijn pogingen om mijn Data Footprint op het grote boze Internet te optimaliseren.
Fysieke beveiliging
Geldnerd heeft al jarenlang een papierversnipperaar, eentje van klasse 4. En bij elk velletje papier dat ik niet bewaar doe ik even een check. Staat er een persoonsgegeven op? Naam, adres, informatie over onszelf en onze financiële situatie, medische gegevens, dat soort dingen? Als dat zo is, dan gaat het velletje door de shredder heen en gaan de snippers mee met het oud papier. Er gaat hier geen enkel privacy-gevoelig gegeven leesbaar de deur uit. Zelfs de adreslabels op de dozen van online winkels moeten eraan geloven. De afgelopen maand ben ik weer begonnen met de eindejaars-opruimactie. Dat leverde nog weer een extra zak met papiersnippers op die keurig met het oud papier meegaan.
Er zit ook al jarenlang een webcam-cover op de webcam van mijn laptop (geen aandelen). En een tijdje geleden heb ik ook een privacyscherm voor mijn smartphone gekocht, zodat het moeilijk is om mee te lezen. En het scherm is ook nog eens beschermd tegen krassen.
Internet
Ik gebruik de zoekmachine van Google bijna nooit meer, vrijwel alleen nog DuckDuckGo. Google gebruik ik eigenlijk alleen nog als ik specifieke nieuwsberichten zoek, op één of andere manier is DuckDuckGo daar (nog) minder goed in. Maar in vrijwel alle andere gevallen vind ik via DuckDuckGo prima datgene waar ik naar op zoek ben. Heb je een Google Account, neem dan trouwens eens een kijkje op jouw Google Dashboard. Daar vind je, keurig gerangschikt per product, een overzicht van alles wat Google van je weet. En kun je het in de meeste gevallen ook verwijderen. Niet alles overigens.
Mijn Websites
Mijn andere website is inmiddels gemigreerd van Joomla naar WordPress. Dat ging redelijk probleemloos. Een paar mensen vroegen om het adres, maar dat geef ik niet. Het wordt dan namelijk iets te eenvoudig om de echte identiteit van Geldnerd te achterhalen. Beide websites hebben uiteraard extra beveiliging en het admin-gedeelte is niet toegankelijk via de standaard URL. Ook gebruik ik twee-factor authenticatie. En op beide websites worden de plugins en de WordPress-software automatisch bijgewerkt. Verouderde software is immers een van de grootste beveiligingsrisico’s, zeker op internet.
Een tijdje geleden werd er, bij een Tweakers artikel over een datalek, door iemand gelinkt naar mijn artikelen over privacy en beveiliging. Dat leverde nog wat commentaar op over de trackers en cookies die hier op Geldnerd.nl staan. Het lijkt helaas onvermijdelijk om een link naar Facebook en naar Twitter te hebben zonder dat soort dingen, en ook mijn advertenties via Google Adsense zijn natuurlijk niet helemaal cookie-vrij… Als iemand nog suggesties heeft, dan houd ik mij van harte aanbevolen. Mijn onderzoek om dit anders op te lossen loopt nog. Projectje voor de Kerstvakantie.
Dan ga ik ook nog eens kijken naar mijn reactieformulier (waar toch ook regelmatig Spam doorheen glipt. En volgens mij worden er ook een aantal fonts van mijn opmaak van een externe server gehaald, ik zal eens kijken of ik die lokaal neer kan zetten. Goed voorbeeld doet goed volgen, collega Uitklokken heeft eerder dit jaar de privacy op zijn blog ook verbeterd.
Wachtwoorden
Verder ben ik nog eens door de wachtwoordenlijst in Keepass heen gegaan. Vrijwel alle oude wachtwoorden zijn nu vervangen door unieke, langere, door de generator bedachte, wachtwoorden van de hoogste categorie. Ook zijn de laatste wachtwoorden vervangen die ik nog op verschillende sites hergebruikte. Ik vind het wel opvallend bij hoeveel websites je alleen maar relatief korte wachtwoorden van maximaal 16 karakters in kunt geven. Verder heb ik overal waar mogelijk nu twee-factor authenticatie ingesteld. Daarvoor gebruik ik de Authy-app op mijn smartphone.
Op weg naar 100% open-source?
Eerder heb ik al eens geschreven dat ik nog maar een paar ‘closed source’ applicaties gebruik. Microsoft Office 365 vanwege mijn spreadsheets. SyncBack om de gegevens op mijn laptop te synchroniseren met mijn server. En iTunes voor het back-uppen van mijn iPhone en iPad. En eigenlijk gebruik ik iTunes ook nog voor het managen van de muziekcollectie op mijn telefoon. Maar ik krijg tegenwoordig zoveel data bij mijn mobiele telefoon dat ik het daar niet eens meer voor hoef te doen. Ik kan gewoon streamen. En tenslotte Evernote voor mijn notities en het voorbereiden van blogjes.
Ter vervanging van SyncBack heb ik uiteindelijk gekeken naar Duplicati en DirSyncPro. Duplicati is eenvoudig in te stellen en (maar) voegt alle bestanden samen in één groot versleuteld backup-bestand. DirSyncPro maakt (net als SyncBack) een kopie van de bestanden in dezelfde herkenbare directorystructuur. Maar de gebruikersinterface van DirSyncPro is minder vriendelijk en vooral het kiezen van de directories die je wel of niet wilt backuppen is nogal een klus.
Ik heb uiteindelijk voor DirSyncPro gekozen. Want ik vind het belangrijk om mijn backup-bestanden rechtstreeks toegankelijk te hebben op mijn server, zonder eerst met een aparte tool te moeten ‘ontsleutelen’. Het instellen is meer werk, maar dat doe je maar één keer. En het werkt prima.
LibreOffice is hier ook geïnstalleerd. En ik heb een analyse gemaakt van mijn gebruik van Microsoft Word en Microsoft Powerpoint, de tekstverwerker respectievelijk het presentatieprogramma van Microsoft Office 365. In Powerpoint heb ik eigenlijk maar twee bestanden die van belang zijn. De eerste is het beplantingsontwerp van onze tuin, waarop ik bijhoud waar ongeveer welke planten staan. Die opent en bewaart probleemloos in LibreOffice Impress. Het tweede bestand is een serie sheets met daarop de figuren die ik gebruik t heb op deze website. Bijvoorbeeld onderstaande klassieker, die ooit het begin was van de FIRE Calculator. Die figuren teken ik altijd in Powerpoint, maar dat gaat net zo makkelijk in Impress. En ook dit bestand opent en bewaart net zo makkelijk in Impress.
Ik heb beide bestanden geconverteerd naar het Open Document Format van LibreOffice. En op mijn taakbalk het Powerpoint icoon vervangen door het Impress icoon. In Word is het ook karig. Daar schrijf ik af en toe (steeds minder vaak) een brief. En ik houd er mijn CV up-to-date. Als ik ze verstuur dan gaat dat meestal gewoon als PDF. Een format dat je ook prima vanuit LibreOffice Writer kunt produceren. Ook hier heb ik mijn CV inmiddels geconverteerd naar het Open Document Format. En op mijn taakbalk is het Word icoon vervangen door het LibreOffice Writer icoon. Bizar eigenlijk hoe weinig ik privé gebruik maak van Microsoft Office. Dat komt ook om dat mijn werkgever niet toestaat dat we werkzaken op privé-apparatuur afhandelen. Daarvoor moet ik inloggen op onze beveiligde online werkomgeving, waar ik gewoon over alle functionaliteit van mijn zakelijke werkplek kan beschikken. En dat vind ik prima. Maar Office 365 voor thuisgebruik wordt er wel duur van, ondanks dat ik het met maximale korting koop met dank aan de Pricewatch van Tweakers.
Microsoft Excel is natuurlijk een ander verhaal. Daarin zitten mijn spreadsheets. Sommige zijn eenvoudig, zoals mijn spreadsheet met sport- en gezondheidsstatistieken en de spreadsheet waarin ik wat statistiekjes van mijn websites bijhoud. Daar zitten geen macro’s in. Die werken dus ook probleemloos in LibreOffice Calc. Maar mijn ‘stelsel’ van financiële sheets bevat de Visual Basic macro’s. En dat is het langere-termijn project waardoor ik op dit moment nog niet helemaal van Microsoft Office 365 af kan.
Dan iTunes. Eigenlijk alleen nog nodig voor de reguliere back-up van mijn iPhone en iPad. Dat wil ik het liefst zonder iTunes en iCloud doen, op een manier die niet alleen onder Windows en MacOS kan, maar ook op Linux. Dit artikel beveelt DearMob aan. Of je hebt IMyFone. Maar beide zijn niet open-source en alleen beschikbaar voor Windows en Mac. En ik wil eigenlijk de optie hebben om over te stappen naar Linux. Er was een tool onder Linux, en de pagina van dat project is enkele maanden geleden weer tot leven gekomen. Maar ik heb nog geen tijd gehad om me daar echt in te verdiepen. Het staat nog op de actielijst.
En tenslotte Evernote. Daar heb ik nog steeds geen goede vervanger voor gevonden. Standard Notes kwam het dichtst in de buurt. Maar werd het uiteindelijk niet, vanwege de manier waarop ze omgaan met bestandsbijlagen. En ook heeft Standard Notes geen goede exportmogelijkheden. Het is fijn om al mijn informatie in zo’n tool te kunnen stoppen, maar hoe kom je er ooit weer vanaf? Overiogens is na een grote opschoonactie van jarenlang Evernote gebruik bijna tweederde van mijn notities opgeruimd.
Resterende losse eindjes…
Er moet dus nog wat gebeuren hier op deze website, met Evernote, en met iTunes. Het verbouwen van mijn spreadsheets blijft de grote klus. En verder zijn er nog wat kleinere losse eindjes:
Ik heb nog geen goede oplossing om het adresboek en de agenda van mijn smartphone op mijn eigen server te hosten.
Ook heb ik nog geen goed alternatief voor Google Alerts, waarmee ik een aantal interesses in de gaten houd en ook bewaak wat er over mij op het internet geplaatst wordt.
Ik heb me nog niet echt verdiept in OpenStreetMap als alternatief voor Google Maps.
Het is nog niet af, maar we zijn een heel eind. Stapje voor stapje komen we er wel. Ben jij bewust bezig met jouw Data Footprint?
Geldnerd.nl gebruikt cookies. Voor nadere informatie zie de disclaimer pagina. AccepterenWeigeren
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
