Oudere mensen (zoals Geldnerd) weten het nog goed. Vroeger, heel lang geleden, kreeg je gratis geld als je jouw geld een tijdje op een spaarrekening bij een bank zette. Best veel ook. Geldnerd heeft nog afschriften van de Rabobank in zijn administratie die teruggaan tot 2004. Destijds kreeg je zelfs daar 2,5% rente. In 2008 was dat zelfs 2,8%. En de Rabobank was ook toen al niet de grootste betaler van rente. In die periode was er ook een IJslandse bank actief in Nederland, IceSave, die 5,0% rente betaalde. Dat ging alleen niet helemaal goed…. Maar zelfs in 2011 sloot Geldnerd nog ergens een deposito met een looptijd van 12 maanden af tegen 3,25% rente.

Hoe anders is de situatie nu. In de naweeën van de financiële crisis is de rente alleen maar naar beneden geduikeld. Naar nul. Of, om precies te zijn, 0,01% sinds november 2019 op mijn kleine bufferspaarrekening bij de Rabobank, en inmiddels nog maar 0,03% sinds februari 2021 op mijn grote bufferspaarrekening bij Nationale Nederlanden. Een gestage vrije val. Op het moment dat ik dit schrijf is de hoogste rente die je op een vrij opneembare spaarrekening bij een Nederlandse bank kunt krijgen nog 0,1%. Dat betekent dat je € 1 rente krijgt op elke € 1.000 die je een jaar op die spaarrekening zet.

Het afgelopen jaar is daar een andere trend bijgekomen. Negatieve rente voor grote bedragen op een spaarrekening. Alleen worden die grote bedragen steeds kleiner. Onlangs sloot ook de Rabobank zich aan bij de groeiende groep banken waar je moet betalen om te kunnen sparen zodra je meer dan een ton (€ 100.000) op je spaarrekening hebt staan. En eerder deze week meldde Nationale Nederlanden mij dat de rente tot een saldo van € 100.000 weliswaar voorlopig op 0,03% blijft staan, maar dat er boven een saldo van € 100.000 geen rente meer wordt betaald en dat zij vanaf een saldo van € 250.000 ook een negatieve rente van -0,5% gaan rekenen.

De banken mompelen iets over dat we (in elk geval de ‘we’ met een bovengemiddeld inkomen) veel meer sparen dan ‘normaal’ vanwege corona, en dat ze het allemaal niet weggezet krijgen in hypotheken en leningen aan anderen, en het dus moeten stallen bij de Europese Centrale Bank die er 0,5% rente voor rekent. Maar lastig vinden ze het wel, want iedereen vindt eigenlijk dat sparen moet lonen. ING verwijst spaarders zelfs door naar andere banken. Sparen is goed, maar liever niet bij ons. En niet alleen geld lenen kost tegenwoordig geld, ook geld sparen. Want door de inflatie wordt de koopkracht van je spaargeld vanzelf minder. Overigens heeft het Centraal Planbureau (CPB) eerder deze week de politiek opgeroepen om te zorgen voor meer keuzeruimte bij vermogensopbouw en versoepeling van eisen en regels rond hypotheken en pensioenen.

Wat verwacht Geldnerd?

Zelf verwacht ik nog steeds dat de lage rente nog wel eventjes aan zal houden. Landen en bedrijven lenen zich een weg door de huidige crisis heen, en hebben er dus belang bij dat de rente laag is. Centrale Banken faciliteren dat graag vanuit hun ‘onafhankelijke rol en positie’. En wij, particulieren, zijn geen factor van betekenis in dat spel. In geen enkel spel trouwens. Voor je kijken, doorwerken, doorlopen en doorconsumeren. En niet vergeten onderweg belasting te betalen… Ik ben wel benieuwd of de banken de grens van negatieve rente nog verder durven laten zakken. Allemaal benadrukken ze dat momenteel minder dan 10% van hun klanten geraakt wordt door de negatieve rente. Hoe gaat het met het sentiment als de helft van de Nederlanders met negatieve rente te maken krijgt?

Voor de meeste mensen is € 100.000 nog heel veel geld. De gemiddelde Nederlander heeft het niet op zijn of haar bankrekening staan. Geldnerd zeker ook niet. Ik houd een minimale reserve aan spaargeld aan, vier maanden leefgeld en mijn reserveringen. De rest van mijn vermogen zit in het huis (in de vorm van aflossingen op de hypotheek en het eigen geld dat we ingebracht hebben bij aankoop) en in mijn beleggingsportefeuille. Aan het einde van het eerste kwartaal van 2021 bestond slechts 5,6% van mijn vermogen uit contant geld op mijn spaarrekeningen.

Wat doet Geldnerd?

Minder contant geld vind ik in mijn situatie niet echt een optie. En ik ben ook niet van plan om het van mijn rekeningen te halen en thuis in een oude sok of onder een matras te verbergen. Toch vind ik die nul-grens psychologisch wel belangrijk. Ik ben niet van plan om (nog meer) te gaan betalen voor mijn geld.

Idealiter houd ik wel de huidige scheiding tussen mijn betaalrekening/kleine buffer en grote buffer. Door het bij een andere bank in Nederland te stallen kan het wel altijd binnen één werkdag beschikbaar zijn op mijn betaalrekening. Maar het staat ver genoeg weg om niet te makkelijk uitgegeven te worden. Een rente van nul (0,0%) vind ik inmiddels acceptabel onvermijdelijk. Bij een negatieve rente zal ik wel op zoek gaan naar een andere plek om mijn geld te parkeren. Al lijkt het er wel op dat dat steeds moeilijker gaat worden.

Hoeveel kost jouw geld?