Hoe houd je een kasboek bij?

Het bijhouden van een kasboek, ik heb er al vaak over geschreven. Jarenlang heb ik er een haat/liefde verhouding mee gehad. Het bijhouden was best veel werk, zeker toen ik nog vaak met contant geld betaalde en het op papier bijhield. Geldnerd is niet altijd een spreadsheet-tijger geweest. Maar steeds kwam ik er toch bij terug. Het is gewoon noodzakelijk als je echt wilt weten waar je geld naar toe gaat. En dan is 1 januari, die alweer bijna voor de deur staat, natuurlijk een mooie datum om te beginnen. Een nieuw jaar, een nieuw decennium zelfs, nieuwe kansen om je financiën en je leven op orde te brengen.
Voor de opkomst van de smartphones (Opa Geldnerd…) was papier bijna onvermijdelijk voor een kasboek. Tegenwoordig is het een stuk gemakkelijker. Er zijn apps. En het is makkelijker geworden om elektronisch te betalen. Tegenwoordig betaal ik meestal contactloos met mijn pinpas, of via Apple Pay op mijn telefoon. Dat betekent dat de transactie gewoon automatisch meekomt met de boekingen, die ik elke week download bij mijn bank en verwerk in mijn administratie. Ter vergelijking, in 2013 deed ik in totaal 954 betalingen, waarvan 286 met contant geld. In 2019 deed ik tot en met 21 december in totaal 429 betalingen, waarvan slechts 2 met contant geld (en ja, ik heb het totale aantal transacties ook fors verminderd). In 2013 deed ik overigens ook bijna 300 betalingen met de Chipknip, wie weet nog wat dat was…!
Maar niet iedereen wil of kan alles elektronisch betalen. En dan is een kasboek toch eigenlijk wel onmisbaar, tenminste als je ‘in control’ wilt zijn.
Hoe je dat doet maakt eigenlijk niet zoveel uit. Als je in de appstore van jouw telefoon zoekt op ‘kasboek’ dan vind je tientallen mogelijkheden, gratis en betaald. Maar je kunt ook gewoon de notitie-app gebruiken, of een papieren blokje, en ze regelmatig overtypen in een spreadsheet. Kies een methode die bij je past. Ik adviseer wel om het uiteindelijk in een spreadsheet te zetten, want dat maakt het gebruik van de gegevens een stuk makkelijker.
Want daar gaat het uiteindelijk om. Aan alleen vastleggen wat je uitgeeft heb je niet zoveel. Af en toe zul je er even rustig voor moeten gaan zitten. En een wat uitgebreidere analyse moeten maken van waar je geld naartoe gaat. Je houdt het kasboek niet bij als doel, maar als middel om je eigen gedrag te analyseren en bij te sturen.
Het eerste wat je vastlegt is uiteraard wat er nu in je portemonnee zit. Je beginsaldo. Dan kun je altijd narekenen of de huidige inhoud van je portemonnee klopt met je kasboek. Daarna begin je de transacties bij te houden. In elk geval leg je de volgende informatie vast:
- Datum van de transactie
- Bedrag
- Waar en waaraan je het geld besteed hebt
Sommige mensen leggen inkomsten en uitgaven in aparte kolommen vast, maar je kunt ook alles in één kolom vastleggen en een minnetje voor de uitgaven zetten (of de inkomsten). Dat maakt niet uit. Kies je eigen systeem en pas het consequent toe. En oh ja, nieuwe gewoontes hebben tijd nodig om in te ‘slijten’, om onderdeel te worden van je systeem. Gun jezelf daar de tijd voor. Geef dus niet op 5 januari alweer op!
Hoe ziet dat er dan uit? Nou, zo bijvoorbeeld!
Datum | Bedrag | Omschrijving |
01-01-2020 | 52,50 | Beginsaldo |
02-01-2020 | – 30,00 | Naar de kroeg met X en Y |
02-01-2020 | 10,00 | Terugbetaald door X |
03-01-2020 | – 2,60 | Koffie @ Stationskiosk |
Over kasboekjes wordt veel geschreven. Bijvoorbeeld bij Leuke Geit. De meeste mensen die serieus met hun geld bezig zijn komen er vroeg of laat, al dan niet tijdelijk, bij terecht.
Houd jij een kasboek bij? Of ben je van plan er een te beginnen?