Stille revoluties in Beleggingsland?

  • Berichtcategorie:Beleggen

De wereld van het beleggen klinkt best wel spannend, en sommige mensen vinden het geen fijn idee dat de waarde van hun inleg kan dalen. En ook achter de schermen rommelt het. Er zijn grote veranderingen aan de gang bij de tussenpersonen waar je als particulier je centjes kwijt kunt.

Beleggen in vroeger tijden

Toen Geldnerd ooit begon met beleggen, vele jaren geleden, was dat het domein van de grootbanken. Die boden hun klanten toegang tot ‘de beurs’ en een select aantal fondsen, meestal van hun eigen fondshuis. Geldnerd had z’n hele financiële huishouding destijds bij de Rabobank geparkeerd, en daar was je dus veroordeeld tot de fondsen van Robeco (dat toen een volledige dochter van de Rabobank was). De kosten van handelen waren hoog. Als ik in mijn archief kijk, dan werd er rond het jaar 2000 rustig € 12 gerekend voor een order in een AEX-fonds die een waarde van minder dan € 1.000 had. En ook de (verborgen) kosten van de Robeco-fondsen waren hoog. Ik verdiepte me daar destijds nog totaal niet in, maar in een oud jaarverslag vond ik een cost ratio van ruim 1,1%. Dat zijn ongekende kosten voor hedendaagse begrippen.

In mijn beleggingsspreadsheet van het jaar 2008 (toen maakte ik voor elk jaar nog een nieuwe sheet!) duikt ineens SNS Fundcoach op. Het bedrijf Fundcoach was een aantal jaren eerder opgericht, en inmiddels overgenomen door SNS Reaal. Het presenteerde zich als de eerste Nederlandse fondsensupermarkt, had een breder aanbod en hanteerde ook fors lagere tarieven. Vanaf dat moment zie ik ook meer ‘exotische’ beleggingen opduiken in mijn portefeuille. Fondsen van Blackrock en Merrill Lynch bijvoorbeeld, maar ook het eerste Vanguard fonds duikt op in mijn beleggingen, net als het Noorse Skagen.

Goed voorbeeld doet goed volgen. Inmiddels was er ook Alex Vermogensbeheer. Daar heb ik net na mijn echtscheiding een deel van mijn vermogen ondergebracht, uiteindelijk heb ik van 2013 tot 2017 van hun diensten gebruik gemaakt. SNS Fundcoach en Alex zijn overigens beide overgenomen door Binck Bank, en inmiddels volledig geabsorbeerd. Binck biedt nog wel een dienst aan met de naam Fundcoach, maar de merknaam Alex is volledig verdwenen. En Binck Bank is natuurlijk inmiddels overgenomen door het Deense Saxo Bank. Die overigens inmiddels voor ruim 51% eigendom is van de Chinese autofabrikant Geely, las ik toen ik er wat dieper in dook. Ik weet niet of ik daar nou meteen zo enthousiast van word….

Versnippering

De Nederlandse beleggingsmarkt is inmiddels ook behoorlijk versnipperd. DeGiro heeft als goedkope broker stevig aan de weg getimmerd, maar is inmiddels overgenomen door de nog goedkopere ‘new kid on the block’ Flatex. En dan is er ook nog Lynx. Daarmee hebben we de belangrijkste brokers wel gehad, denk ik. Alhoewel vergelijkingssite Finner een uitgebreider overzicht heeft.

Maar goed, er valt dus het nodige te kiezen. En voor een breed aanbod aan beleggingsopties hoef je echt niet meer de hoofdprijs te betalen. Mr. FOB houdt een uitgebreid overzicht bij van de goedkoopste opties om te beleggen, bij verschillende beleggingsprofielen. En al die tijd zaten de Grootbanken in de verdediging. Te duur, te log, en het aanbod te beperkt. Een weldenkende belegger zit dus niet meer bij één van de grote banken?

De terugkeer van de kolossen?

Het afgelopen jaar viel het me op dat de grote banken zich toch weer begonnen te roeren. Er werd weer geadverteerd met hun beleggingsaanbod. Deels heeft dat natuurlijk te maken met de sterke stijging van de aandelenbeurzen. En ook met de rentestand. Banken moeten hun overtollig spaargeld stallen bij de Europese Centrale Bank, en daar betalen ze momenteel netto rente voor. Eigenlijk hebben ze dus liever dat hun spaarklantjes het geld in aandelen steken. Dat is goedkoper voor de bank.

Puur uit nieuwsgierigheid heb ik een tijdje geleden het aanbod van de Rabobank weer eens bekeken. Het was voor het eerst in meer dan 10 jaar dat ik mij daar in verdiepte. Dat kwam ook omdat een lezer mij vroeg om eens te kijken naar zijn portefeuille, die volledig bij de Rabobank geparkeerd stond. Voor mij is het nog steeds niet aantrekkelijk. De kern van mijn portefeuille wordt gevormd door een handvol exchange-traded funds (ETFs) van Vanguard en iShares. Maar geen enkel fonds uit mijn portefeuille is verkrijgbaar bij de Rabobank. Rabo rekent tot € 100.000 0,06% per kwartaal, en over het meerdere 0,03%, met een minimum van € 5 en een maximum van € 100 (Binck: maandelijks €3,50 + 0,01% van de portefeuille). Daarmee ben ik bij Binck veel goedkoper uit. De transactietarieven van Rabo zijn wel lager dan vroeger, maar met één transactie per maand ben ik bij Binck echt goedkoper uit. En beleggers bij DeGiro betalen één keer per maand zelfs helemaal geen transactiekosten als ze een fonds uit de kernselectie kopen. Ook bij ABN AMRO vind ik de kosten nog niet echt laag en het assortiment beperkt, ook hier kan ik geen enkel fonds uit mijn huidige portefeuille verhandelen.

Banken willen het zelf doen

Onlangs las ik een interessant artikel in het FD. Het ging over de manier waarop de grote banken proberen om iets meer geld over te houden aan hun beleggende klanten. Niet door de tarieven te verhogen (die zijn al vrij hoog, zagen we net), maar door de fondsen die ze aanbieden goedkoper te maken. Ze maken namelijk eigen fondsen. Het is een langere-termijn gevolg van het provisieverbod, dat in Nederland in 2014 is ingegaan. Nu de fondsaanbieders de banken niet meer mogen betalen voor het voeren (en aanprijzen) van hun producten, lopen de banken inkomsten mis. Bovendien willen steeds meer beleggers (goedkoop) passief beleggen en liefst ook duurzaam, een gebied waar (te) weinig aanbod is. Dus gaan de grote banken het zelf doen, maar wel elk op een andere manier.

ING wordt zelf een soort van fondshuis, en gaat huisfondsen samenstellen met vooral individuele aandelen en obligaties. Alleen voor specialistische categorieën, zoals schuld uit opkomende markten, worden externe beleggingsfondsen gebruikt. ABN AMRO, blijkbaar Nederlandse marktleider in vermogensbeheer, maakt ook deels eigen huisfondsen met individuele aandelen en obligaties, Verder gebruiken ze hun Franse dochtermaatschappij ABN Amro Investment Solutions om te bekijken welke manager het beste is voor specialistische categorieën. ABN bepaalt hoe die het fonds moet beheren en tegen welke kosten, er komt dan een soort speciaal fonds exclusief voor ABN-klanten. Rabobank maakt gebruik van BlackRock, de grootste vermogensbeheerder ter wereld, die voor Rabo gaat bekijken welke fondsen aan hun eisen voldoen. BlackRock regelt dan ook een speciaal fonds voor Rabo-klanten. Het is een juridische constructie voor de beleggingen. Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar ik word niet meteen enthousiast. Want ‘huisfonds’ heeft voor mij toch de smaak van ’te klein en te duur’. ING en Rabobank beginnen hier net mee, maar het artikel sluit af met de constatering dat ABN AMRO de kosten voor klanten niet verlaagd heeft. Het gaat dus opnieuw om de eigen winstmarge, lijkt het.

Tenslotte

Terug naar de grootbanken? Ik niet. Wel volg ik met interesse de ontwikkelingen bij Binck Bank (mijn broker) na de overname door Saxo Bank, en de ontwikkelingen bij de combinatie van DeGiro en Flatex. Want vooralsnog lijken me dat de combinaties met het meest brede en goedkoopste beleggingsaanbod.

Kijk jij ook af en toe naar wat er gebeurt in beleggingsland?

Dit bericht heeft 2 reacties

  1. Marianne

    Ja, op jouw blog hihihi ik heb wel eens naar het Robeco fonds gekeken maar daar hield het wel bij op. Het leek me toen gewoon wel lekker makkelijk.

  2. Leesgraag

    Ja hoor, ik lees alle ontwikkelingen graag. Maar wel fijn dat jij (met levenservaring) weer eens even fijntjes het geheugen opfrist omtrent banken+kosten. Dat geheugen is bij velen nogal selectief of erg kort.

    “Iedereen” lijkt momenteel massaal over te stappen naar abn, rabo of ing op basis van kostenberekeningen die dan over de komende 20 of 30 jaar gaan… tja.

    Helaas zie je nu wel weer ontwikkelingen dat de goedkope brokers, die toch de banken in beweging hebben gekregen, zelf weer prijzen gaan opvoeren (of dat in de toekomst van plan zijn, zie https://www.tijd.be/markten-live/nieuws/algemeen/nieuwe-eigenaar-degiro-de-prijzen-voor-onlinebeleggen-gaan-omhoog/10208604.html )

Reacties zijn gesloten.