Derde kwartaal 2023

Het derde kwartaal van het jaar 2023 zit er weer op, we zitten alweer in de laatste maanden van het jaar. En voor de 29e (!!) keer kijk ik op dit blog terug. Lees hier mee met de ontwikkelingen van mijn persoonlijke financiën op de woelige baren van de wereldeconomie…

Aandelenmarkten

Dit keer begin ik maar eens met het beleid van de centrale banken, de FED in de Verenigde Staten en de ECB in Europa. Want die waren vrij bepalend voor het gedrag van de aandelenmarkten in de zomer van 2023.

Op 26 juli verhoogde het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de FED, de rente van 5,25 naar 5,5 procent. Het hoogste niveau sinds 2001. Een dag later volgde de ECB met 3,75 procent, een evenaring van record uit 2000. En op 14 september ging de rente bij de ECB zelfs naar 4,0 procent. Een absoluut record in het bestaan van ‘onze’ Europese Centrale Bank. De FED gaf in september aan de rente constant te houden omdat er signalen waren dat de inflatie in de Verenigde Staten daalt, maar sloot verdere renteverhogingen ook niet uit. Ik ben toch steeds weer verbaasd hoe sterk de markten reageren op dit soort berichten. Het begint vaak euforisch, maar niet zelden realiseert men zich dan ‘oh shit, mogelijk gaan we nog verder omhoog’, en dan duikelen de aandelenkoersen weer naar beneden. Een achtbaan.

En er gebeurde nog iets bijzonders, begin augustus verlaagde kredietbeoordelaar Fitch de kredietwaardigheid van de Verenigde Staten van het (hoogste) niveau AAA één trapje naar beneden naar AA+. Dit met verwijzing naar al het politieke gedoe in dat maffe land. Dan hebben we als Nederland ook nog wel wat neerwaarts potentieel, denk ik dan….

In eerste instantie klom de aandelenmarkt in het derde kwartaal gewoon verder omhoog. Maar in augustus kwam de klad erin. Wereldwijd daalden de aandelenmarkten door zorgen over de achterblijvende economie van China, en het vooruitzicht van meer renteverhogingen (of in elk geval langdurig hoge rente) in Amerika. Eventjes leek de markt zich eind augustus te herpakken, maar met al het gedonder door de centrale banken en de zorgen over een mogelijke ‘shutdown’ in de Verenigde Staten omdat ze weer eens tegen hun zelfopgelegde schuldenplafond aanzitten, kwam in september de klad er weer in.

De beurzen in Europa bewogen minder fel dan de Amerikaanse markt. Er ontstonden zorgen over ‘stagflatie’, de combinatie van lage economische groei en hardnekkige inflatie. Die laatste zou de Europese Centrale Bank dwingen om de rente te verhogen om de inflatie omlaag te krijgen, terwijl dat eerste juist een lagere rente vraagt om de groei te stimuleren. Aldus de economische theorie. Wordt het toch nog weer een barre economische winter?

Verder kijk ik ook elk kwartaal naar de VIX-index, ook wel bekend als de Fear Index, de maatstaf van volatiliteit in de markt. En daar blijf ik mij over verwonderen. Onze planeet is onrustiger dan ‘ie in decennia geweest is. Met geopolitieke spanningen, oorlog, en de steeds zichtbaarder en desastreuze gevolgen van klimaatverandering. Genoeg reden voor onzekerheid in de aandelenmarkt, zou je zeggen. Maar de VIX? Die blijft hardnekkig laag staan. Moeten we die index niet omdopen in de KIZ? Kop In het Zand Index?

En zoals gebruikelijk ook een blik op de dollarkoers. Inmiddels krijg je voor € 1,00 ongeveer US$ 1,06. Aan het einde van het tweede kwartaal van 2023 was dat US$ 1,09. Ik heb zelf alleen nog indirecte blootstelling aan de Amerikaanse dollar, voor mijn eigen portefeuillebeheer is de dollar niet meer van belang. De laatste dollartransactie in mijn administratie dateert van februari 2022.

Afgelopen kwartaal werd het verschil tussen de Verenigde Staten en Europa goed zichtbaar in de valutakoers. De Euro is het afgelopen kwartaal gestaag weggegleden ten opzichte van de dollar. Of dat helemaal terecht is? De Amerikaanse economie draait veel beter dan de verzameling Euro-economieën. Wij hier in Europa hebben bovenmatig veel last van de zwakte van de Duitse economie. Alleen… Het lijkt wel dat we er met z’n allen ook van uitgaan dat de bomen in Amerika tot in het oneindige tot aan de hemel blijven groeien. Dat is onmogelijk. Er komt een moment dat het om gaat slaan. Maar vooralsnog ziet de EUR/USD koersgrafiek van de afgelopen maanden eruit als een skihelling voor gevorderden.

Mijn portefeuille

Mijn portefeuille beweegt zoals altijd keurig mee met de wereldwijde aandelenmarkten en obligatiemarkten, met dank aan VWRL en IUSN aangevuld met enkele dividend-ETFs. Sinds een tijdje koop ik alleen nog VWRL. Gewoon gestaag verder bouwen. Zo saai mogelijk.

Het was een druk kwartaal met beleggingstransacties. In juli ruimde ik mijn portefeuille verder op en ging terug van zeven naar vier ETFs. De opbrengst van de verkoop van de drie vertrekkende ETFs heb ik in een dividend-ETF gestoken, ISPA.

Verder heb ik ook dit kwartaal elke maand normaal bijgekocht met mijn maandelijkse storting. In onderstaande tabel voor elke maand van dit kwartaal de reguliere transactie die ik uitgevoerd heb, met per maand de ETF, het aantal aandelen dat ik gekocht heb, en de aankoopkoers (in EUR tenzij anders vermeld).

MaandFondsAantalKoers
JuliVanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL)35104,1000
AugustusVanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL)13102,0200
SeptemberVanguard FTSE All-World UCITS ETF (VWRL)20101,8800

Mijn portefeuille bewoog ook dit kwartaal weer keurig mee op de golven van de wereldwijde aandelenbeurzen. Saai. Zo zie ik het graag. Je ziet wel een scherpe knik naar beneden en daarna een scherpe knip omhoog. Dat komt door de eerder genoemde aanpassing van mijn portefeuille en door een eenmalige meevaller waarmee ik extra bijgekocht heb.

Hoe lees je deze grafiek? De (op dit moment) bovenste zwarte lijn geeft de actuele waarde van mijn beleggingsportefeuille op de betreffende datum. De (op dit moment) onderste zwarte lijn geeft de totale inleg tot die datum weer. Je ziet dat ik de afgelopen jaren elke maand een inleg doe. Het groene vlak tussen de twee lijnen is mijn huidige papieren beleggingswinst. Als ik op verlies zou staan (de portefeuille is minder waard dan de inleg) dan wordt er een rood vlak zichtbaar. Zie ook mijn nadere uitleg over hoe ik deze grafiek opgebouwd heb.

Op 22 juli 2023, vlak na de vereenvoudiging van mijn portefeuille, tikte ik voor het eerst weer een Virtual All-Time High (VATH) aan. Dat is verder dit kwartaal weer niet gelukt, ik sta op dit moment ruim 2 procent onder dat VATH. Het VATH bereken ik door het vorige reële All Time High te nemen plus alle inleg sinds die datum. In onderstaande grafiek zie je het verloop van mijn portefeuille ten opzichte van het VATH.

De totale waarde van mijn beleggingsportefeuille staat inmiddels 49,1% boven mijn totale inleg. Aan het einde van het tweede kwartaal van 2023 was dat 55,4%. De ROI YTD is per einde van het afgelopen kwartaal 9,3%. De 12-maands XIRR staat op 17,2%. Dit derde kwartaal was mager, maar het is vooralsnog zeker geen slecht beursjaar.

Indicator2022 Q32022 Q42023 Q12023 Q22023 Q3
% boven inleg45,3%47,4%51,3%55,4%49,1%
ROI YTD-11,1%-8,7%3,7%7,7%9,3%
XIRR 1Y-3,8%-8,3%-3,5%10,3%17,2%

Dividend en Spaarrente

In het derde kwartaal van 2023 ontving ik netto € 1.553,41 aan dividend op mijn rekening. In het derde kwartaal van 2022 was dat nog € 1.105,15 en in het tweede kwartaal van 2023 ontving ik netto € 2.066,20. Het zijn mooie bedragen, ik zal binnenkort weer eens wat uitgebreider stilstaan bij de ontwikkeling van mijn dividend-inkomen. Het is namelijk alweer een paar jaar geleden dat ik dat echt gedaan heb. En door de herschikking van mijn portefeuille heb ik inmiddels een groter aandeel dividend-ETFs in mijn portefeuille.

Ik registreer mijn dividend op netto contante basis in Euro’s, de basisvaluta van mijn administratie. Dat betekent dat ik het netto dividendbedrag opneem in mijn administratie op het moment dat het op mijn beleggingsrekening bijgeschreven wordt. Als het een dividend in buitenlandse valuta (US dollar) is, dan reken ik het om naar Euro’s tegen de wisselkoers van het moment van ontvangen op mijn rekening.

Dan de spaarrente. Die begint weer wat voor te stellen, en komt nu zelfs in de buurt van de inflatie. In het derde kwartaal ging het tempo van de verhogingen van de spaarrente wat omlaag. Tussen september 2022 en 1 juli 2023 noteerde ik 4 renteverhogingen bij de Rabobank en 11 renteverhogingen bij Lloyds.

Medio juli, medio augustus, en medio september, verhoogde de Rabobank de spaarrente. Drie keer in een kwartaal. Vanaf september werd er weer gediversificeerd. Nu heb ik zelden meer dan een paar honderd Euro in de kleine buffer bij de Rabobank staan. Daarvoor is de rente inmiddels 1,70%. Bij Lloyds ging de afdeling renteverhogingen op zomervakantie na de verhoging naar 2,00% per 1 juli 2023. In de tweede helft van augustus werd de spaarrente daar weer verhoogd naar 2,50%. De hoogste rente die ik heb ontvangen sinds ik medio 2012 begon met het actief volgen van de rentestanden.

NB: actuele weergegeven spaarrente Rabobank is voor saldo tot en met € 20.000.

Spaarpercentage

Mijn spaarpercentage was dit kwartaal niet super. De voorlopige belastingaanslag 2022 moest betaald worden, net als het eigen risico. Het spaarpercentage voor het hele jaar tot nu toe (YTD) staat op 47,6%. Mijn doelstelling voor 2023, gebaseerd op mijn begroting, is 48,0%. Ik zeil dus scherp aan de wind op mijn begroting, en er is eigenlijk nog wel een klein eindsprintje nodig om de doelstelling te halen.

Eigen Vermogen

Dit kwartaal was er zoals gebruikelijk alleen het reguliere salaris, inleg in mijn beleggingen, reguliere en extra aflossingen van de hypotheek, en natuurlijk de bewegingen van de beleggingsportefeuille op de golven van de aandelenmarkten. Geen aanpassing van de WOZ-waarde, en geen rente-inkomsten. Wel een eenmalige financiële meevaller. Die is grotendeels naar de beleggingen gegaan, en voor een klein stukje naar de buffer.

Verder de gebruikelijke positieve bijdrage van de hypotheekaflossing aan mijn vermogen. En ook de aandelenmarkt leverde een (bescheiden) positieve bijdrage.

En dat leidt tot onderstaande ontwikkeling van mijn vermogen per kwartaal. In het derde kwartaal van 2023 is mijn eigen vermogen gegroeid met 6,6%. Dat lijkt misschien niet zoveel, maar het is wederom ruimschoots meer dan ik met mijn reguliere baan verdiend heb.

Beste Uitgave(n)

Zoals elk kwartaal ben ik met de stofkam door mijn administratie heen gegaan. Er kwam een stevige rekening voor het eigen risico op de zorgverzekering. Dit wordt het eerste jaar dat ik mijn volledige (en maximaal opgehoogde) eigen risico helemaal ga gebruiken. Gelukkig heb ik er een potje voor. En ik heb mijn abonnement op The Economist weer met drie jaar verlengd. Ook daar heb ik een potje voor. Dat staat nu lichtelijk in de min, want de abonnementskosten waren iets meer gestegen dan ik verwacht had. Maar dat trekt wel weer bij. Het betekent wel dat ik in mijn komende begroting 2024 de maandelijkse reservering voor The Economist iets moet gaan verhogen.

Hoe was jouw derde kwartaal?

Je kunt oude kwartaalberichten teruglezen via mijn overzichtspagina.

Hypotheekupdate najaar 2023

  • Berichtcategorie:Wonen

Eind september! De zomer is onherroepelijk voorbij en het najaar steekt z’n gure kop op. Toch zijn er lichtpuntjes in het leven. Eén daarvan is mijn halfjaarlijkse hypotheekupdate.

Het is nog steeds het saaiste en meest voorspelbare deel van de financiën van Geldnerd. Vooral bedoeld om te laten zien dat gewoon stug doorgaan echt werkt. Je begint met een kleine sneeuwbal van een paar Euro, en elke maand groeit die sneeuwbal verder. Elke maand hebben wij dezelfde maandlasten, maar wel elke maand een hoger bedrag aan aflossing en een lager bedrag aan rente. Welkom bij de tiende halfjaarlijkse Hypotheekupdate!

Afgelopen week las ik over de effecten van de hogere rente op de hypotheekmarkt. Vooral minder oversluiters en bijleners. Lijkt me logisch, het wordt een dure grap op deze manier. Gelukkig staat onze rente nog vast tot eind 2036, en is de planning nog steeds om ruim voor die tijd klaar te zijn met aflossen. De afgelopen jaren was onze rente van 2,21% hoger dan wat je kreeg op een nieuwe hypotheek. Maar inmiddels is onze rente al weer een tijdje erg aantrekkelijk. Het maakt niet uit voor ons, het is een constante factor in mijn financiële plaatje.

Mijlpalen

De reis naar financiële onafhankelijkheid is een feestje, maar je moet wel zelf de slingers ophangen. En niet verbaasd zijn als iedereen je vreemd aankijkt als je vertelt wat je te vieren hebt…

Ook deze keer is er weer een mijlpaal te melden. Sinds augustus van dit jaar is onze maandelijkse bruto reguliere hypotheeklast lager dan € 1.000 in de maand. Tot de bruto reguliere hypotheeklast reken ik de rente en aflossing die we contractueel aan de bank moeten betalen. Dat is dus exclusief onze vrijwillige sneeuwbal en extra aflossing. Ik ben blij met deze mijlpaal.

Lineaire Hypotheek

De vaste lezers weten dat wij een lineaire hypotheek hebben. Eéntje maar, één hypotheekdeel, simpeler dan simpel. Die kenmerkt zich door elke maand dezelfde aflossing (hypotheekbedrag gedeeld door aantal maanden looptijd) en dus ook elke maand een lagere rente over het resterende uitstaande bedrag. Dit in tegenstelling tot een annuïteitenhypotheek. Daar zijn de maandlasten elke maand hetzelfde. Aan het begin van de looptijd betaal je veel rente en weinig aflossing, en naarmate de looptijd vordert daalt het rentebedrag en stijgt de aflossing. We doen hier niet aan aflossingsvrije hypotheken, prima voor sommige mensen, maar daar heb ik een paar dure lessen mee geleerd.

Onze strategie is en blijft simpel en doeltreffend. Onze totale maandlasten blijven gelijk, maar een steeds groter deel bestaat uit aflossing en een steeds kleiner deel bestaat uit rente. De sneeuwbal is inmiddels meer dan € 770 per maand en groeit met ruim € 15 per maand, oftewel € 180 per jaar.

De tijden zijn veranderd

In de vorige update schreef ik al over de verbouwing van mijn hypotheekspreadsheet in Excel naar LibreOffice Calc. De vorige update was nog ‘hybride’ met deels Excelgrafieken, en deels Calc. Inmiddels zijn de laatste plooitjes gladgestreken en de laatste grafiekjes gemigreerd. Zelfs bovenstaande tekening van onze hypotheekstrategie is opnieuw gemaakt in LibreOffice. Ook deze blogpost is dus 100% open-source gebaseerd.

Het begin

Als reminder eerst nogmaals de situatie van ons huis toen we van start gingen, eind november 2016. We hebben toen ongeveer 30% van de aankoopprijs met eigen geld gefinancierd. De rest werd ingevuld met de lineaire hypotheek.

Waar staan we nu?

In onderstaande grafiek zie je hoe de verschillende onderdelen van onze maandlasten zich ontwikkelen. Je ziet dat de reguliere aflossing (de groene lijn) de afgelopen maanden lager is geworden dan de sneeuwbal (de paarse lijn). En de ‘verplichte’ maandlasten (reguliere aflossing en rente, oranje lijn) zijn nu minder dan € 1.000 per maand. Een groot verschil met de ruim € 1.800 per maand die wij moesten betalen toen we de hypotheek net afgesloten hadden. En dat is (slechts) zes en een half jaar geleden.

En dat betekent dat we doorgaan op de bekende weg. Een steeds groter percentage aflossing, en steeds minder rente. Van elke euro die we in de hypotheek steken gaat inmiddels 88 cent naar ons vermogen. En nog maar 12 cent naar de bank. Terwijl onze totale maandlasten gewoon constant blijven.

Het wonder van de sneeuwbal blijft ook mijzelf verbazen. Erover lezen is toch echt anders dan het voor je eigen ogen zien gebeuren. Je ziet de grafiek gewoon exponentieel worden, het lijntje gaat steeds steiler omhoog. Een Geldnerd als ik kan daar dus oprecht van genieten, elke maand weer.

Inmiddels lossen we elke maand 1,35% van de resterende hypotheek af. Zes maanden geleden was dat nog 1,25%. Dat gaat steeds harder. Want de aflossing wordt elke maand hoger, en de resthypotheek elke maand kleiner.

De totale aflossing bedraagt inmiddels 53,4% van de oorspronkelijke hypotheek (voorjaar 2023: 49,6%). En de huidige loan-to-value ratio (LTV) bedraagt 24,4%, dat was 73,3% toen we het huis net gekocht hadden en 26,4% in het voorjaar van 2023. In onderstaande grafiek zie je de ontwikkeling van de LTV sinds de aankoop.

De piek begin 2017 kwam uiteraard doordat onze eerste WOZ-waarde lager was dan de aankoopprijs. De grotere dalingen in 2017 komen door de eerste extra aflossingen, het jaarlijkse sprongetje naar beneden is het moment dat ik een nieuwe WOZ-waarde gebruik om de LTV te berekenen. Maar het fijne blijft toch nog steeds de gestaag dalende lijn… Een steeds kleiner deel van het huis is schuld, een steeds groter deel is vermogen.

Om de voortgang verder te visualiseren heb ik de plaatjes met de stand van zaken van november 2016 en nu nog even naast elkaar gezet.

Prognose

De prognose is nog steeds dat we medio 2029 hypotheekvrij zijn, ongeveer 12,5 jaar na aankoop van het huis. De originele looptijd van onze hypotheek is 30 jaar. Dit scenario gaat er van uit dat we elke maand de extra aflossing blijven doen, en dat we de sneeuwbal consequent verder doorzetten.

En dit alles met de gebruikelijke disclaimer dat het leven altijd anders kan gaan dan je van plan bent! Maar dat schreef ik in alle vorige hypotheekupdates ook, en vooralsnog zijn we weer een half jaar dichter bij een hypotheekvrij leven (de verticale lijnen markeren de maanden van eerdere blogposts). En bijna vijf jaar dichter bij een hypotheekvrij leven dan in mijn eerste hypotheekupdate.

Hoe is het met jouw hypotheek?

Sinterklaas is vroeg dit jaar…

Sinterklaas is vroeg dit jaar. En dan bedoel ik niet de pepernoten en chocoladeletters, die lagen (zoals inmiddels gebruikelijk) in de loop van augustus al in de winkels. Nee, ik doel op de gratis cadeautjes die de dames en heren politici aan het rondstrooien zijn.

Want afgelopen week was het Prinsjesdag. Met een toespraak, geschreven door de regering, en voorgelezen door een man met een baard en een leesbril die met veel fantasie wel iets weg heeft van Sinterklaas. Onze koning. En de dagen daarna was er het hoogtepunt / dieptepunt van het politieke jaar. De Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer. Waarbij de Kamerleden aangeven wat ze vinden van al dat moois dat het kabinet (of eigenlijk: wij ambtenaren) in de begrotingen voor het komende jaar hebben opgeschreven.

Bijzonder jaar

Nu is dit natuurlijk een bijzonder jaar. Een demissionair kabinet, dus ze moeten ’terughoudend’ zijn met nieuwe plannen. Veel wisselingen van de wacht, er vertrekt een generatie politici en kersverse (of iets minder verse) opvolgers staan te trappelen. Nieuwe partijen die nu nog met één (of een paar) zetels in de Kamer zitten, maar straks na 22 november zo maar eens bij de grote partijen kunnen horen, en het voortouw mogen nemen bij de vorming van een nieuw kabinet.

En normaliter scharen de coalitiepartijen zich eensgezind achter de voorstellen van ‘hun kabinet’. Dat zorgt ervoor dat de begroting eigenlijk altijd wel op een meerderheid kan rekenen. Soms wordt er voor de vorm nog geschoven met een paar miljoen, wordt er ook iets gegund aan de oppositie. Maar dat is maar voor de vorm. Nu is het echter anders. De huidige coalitie is volledig uitgekeken op elkaar en concurreert stevig om aandacht. D66 en vooral CDA staan er beroerd voor in de peilingen, VVD is zich aan het voorbereiden op een kabinet met heel andere partijen waarin ze mogelijk niet eens meer de grootste zijn. Men gunt elkaar het licht in de ogen niet.

Dus moeten er dingen gedaan worden voor de kiezer. De ‘hardwerkende’ Nederlander die dankzij het gebrek aan politieke aandacht in de afgelopen tien jaar ondanks een volledige baan nauwelijks rond kan komen. Die arme fossiele brandstof verstokende automobilist, overigens bovengemiddeld vaak een man van middelbare leeftijd met een bovengemiddeld inkomen, die nu al straks bij de benzinepomp de Euro’s nog sneller uit z’n portemonnee ziet stromen doordat de accijnskorting zou worden beëindigd. De Tweede Kamer vraagt actie van het kabinet. Maatregelen. Het maakt allemaal niet uit wat het kost, hoe nuttig het is, en hoe schadelijk het op de langere termijn. Actie! Nu! Want wij, de politiek, die bezig moet zijn met een beter Nederland en de langere termijn, kijken toch echt niet verder dan 22 november 2023….

En dus werden er moties ingediend. ‘De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering ………… en gaat over tot de orde van de dag’. Geldnerd, die vanuit z’n werk min of meer verplicht is om dit drama in meerdere delen van begin tot eind te volgen, zat het met tranen in zijn ogen en toenemende stoom uit zijn oren te bekijken.

Als ambtenaar krijgt Geldnerd het liefst moties op z’n bureau die geld kosten, maar waarin niet wordt aangegeven hoe dat betaald moet worden. Tenzij het een onderwerp is waarvan je weet dat jouw minister er ook wel oren naar heeft, mag je dan gewoon opschrijven ‘Ontraden, want financiële dekking ontbreekt’. Zo zag ik een motie van het lid Nepblondje Wilders om de BTW op boodschappen op nul te zetten. Punt. Broehaha… Klaar. Idem met de slordige motie van een bekende tractorbestuurster (gesteund door de Heilige Sint Pieter) om het minimum-loon ‘iets te verhogen’ en dat te dekken ‘aan de uitgavenkant’. Leeg populisme. Zelfs de monden van het CDA en de ChristenUnie vielen open van verbazing bij zoveel niksigheid. Klaar.

Maar sommige Kamerleden maakten er duidelijk meer werk van. Twee dagen lang werd er, zichtbaar in de Kamer en onzichtbaar in ‘de wandelgangen’, onderhandeld. Werd er in het verleden onderhandeld met de minister-president, nu werd er met elkaar onderhandeld. Het resultaat was nog niet altijd even fraai, maar als aanpak was het wel weer eens verfrissend. Ik hoop maar dat de Kamer het volhoudt, ook als er straks weer een nieuw meerderheidskabinet zit.

Miljarden verschuiven

Want er werden dus ook moties aangenomen, op de website van de Tweede Kamer staat de volledige lijst met stemmingsuitslagen. Een extra verhoging van het minimumloon met 1,7%, te financieren uit ondermeer een extra verhoging van het toptarief in box 2 en box 3 (ik moet nog even uitzoeken wat dat betekent, want volgens mij kent box 3 geen tariefschijven). Met nog wat maatregelen rond kinderopvang erbij kost dit € 2 miljard.

En ook de verlenging van de accijnskorting op fossiele brandstoffen met een jaar, waarvan de financiering nog een beetje onduidelijk is maar waarschijnlijk deels uit het Nationaal Groeifonds komt. Hier wordt Geldnerd verdrietig van. Geld voor het versterken van onze economie op langere termijn wordt gestopt in het eenmalig verlengen van een korting op iets waar we eigenlijk vanaf willen. Van investeren naar consumeren. Populisme van de VVD…. Kosten € 1,2 miljard.

Sympathieker vind ik een motie om te zorgen dat ook transferpassagiers en privéjets vliegbelasting gaan betalen, en de opbrengst van deze maatregel te gebruiken om de energierekening voor huishoudens te verlagen door middel van een lager tarief in de eerste schijf van de aardgasbelasting. Ben benieuwd wat het kabinet ermee doet, want ongetwijfeld heeft de Schiphol-lobby al vergaderingen gepland met het verantwoordelijke ministerie om krokodillentranen te huilen over de eigen concurrentiepositie.

En dan natuurlijk de motie om de voorziene prijsstijgingen in 2024 in het regionaal openbaar vervoer en bij de NS structureel te voorkomen en de beschikbaarheid hiervan structureel te verbeteren. Kost slechts € 420 miljoen.

Sigaren uit eigen doos

Dus…. Cadeautjes… Sigaren uit eigen doos. Of we er in alle gevallen blij mee moeten zijn, dat vraag ik me af. Het zijn geen fundamentele hervormingen, geen fundamentele herschikking tussen belastingen op ondernemen, kapitaal, en arbeid. Ons klimaatprobleem schiet er niks mee op, integendeel. En de dienstverlening van de overheid (hallo, toeslagenouders…) wordt er geen haar beter van. Maar ja, het is verkiezingstijd. De enige periode, eens in de paar jaar, dat termen als ‘hardwerkende Nederlanders’ en ‘bestaanszekerheid’ het debat in de Tweede Kamer domineren… Nog even volhouden, de verkiezingen zijn over minder dan twee maanden. Daarna wordt alles weer gewoon.

Hoe blij ben jij met de cadeautjes dit jaar?

Eigen Risico is een risico

Op Amerikaanse financiële blogs lees je regelmatig horrorverhalen over mensen die failliet gaan aan hun zorgkosten, of overlijden omdat ze de noodzakelijke zorg niet kunnen betalen. Op die momenten ben ik toch altijd weer blij met ons Nederlandse systeem van zorgverzekeringen. Zeker niet perfect, maar wel tegen een redelijk bedrag een enorm risico afgedekt.

Ik maak al jarenlang elk jaar een aantal bewuste keuzes rond mijn zorgverzekering. Het is een van mijn vaste acties aan het einde van het financiële jaar. Sinds 2016 heb ik hierbij steeds gekozen voor een maximaal verhoogd eigen risico op mijn zorgverzekering. Het standaard eigen risico van € 385 per jaar hoog ik dan op met € 500 naar maximaal € 885 per jaar. Ik vond en vind dat een verantwoord risico. Ik heb jarenlang geen zorginstelling van binnen bekeken, en het scheelde me jaarlijks ruim € 200 aan zorgverzekeringspremie. En ik heb voldoende geld achter de hand om dat eigen risico te kunnen betalen, ik heb er zelfs een apart potje voor in mijn potjessysteem waar ik elk maand € 75 in stort. Eerst hanteerde ik daarbij een maximum van € 885 als saldo in dat potje. Maar dat heb ik losgelaten, omdat er ook (steeds meer) zorgkosten zijn die niet binnen het pakket van de basis zorgverzekering vallen. Dat realiseerde ik mij toen ik eerder dit jaar bij de fysiotherapeut terechtkwam.

Jarenlang is dit financieel een heel verstandige keuze geweest. Sinds 2020 heb ik in mijn administratie een aparte grootboekrekening voor de eigen bijdrage die ik moet terugbetalen aan mijn zorgverzekeraar. Zoals je kunt zien ben ik lange tijd niet in de buurt gekomen van zelfs maar het basis eigen risico van € 385 per jaar. Dat was dus makkelijk verdiend, die besparing in de zorgpremie.

Maar zoals wel vaker met dit soort dingen gaat de kruik net zo lang te water tot ‘ie barst. Vergeef mij het gebruik van dit archaïsche gezegde, en foei als je niet weet wat het betekent (tekortkoming in je educatie!). Hier staat het. Het werd 2023, en ik kwam wat vaker bij de dokter. En ook bij een paar specialisten.

En dat laatste, dat is duur. Het eerste halfjaar druppelden er een aantal facturen binnen, rond de zomer zat ik op een totaalbedrag dat ik normaal in een heel jaar aan eigen risico spendeerde. En toen kwam er medio augustus een aankondiging van de zorgverzekering dat er ruim € 430 aan eigen risico geïncasseerd ging worden. En ik wist op dat moment al dat dit niet alles zou zijn, want ik had nog een paar nieuwe zorgafspraken in mijn agenda staan.

Financieel was en is dit natuurlijk allemaal geen enkel probleem. Gelukkig maar. Er zit ruim voldoende geld in mijn potje om het hele verhoogde eigen risico voor 2023 te betalen. Maar het is natuurlijk wel een bijzondere situatie. Voor het eerst sinds 2016 ga ik het hele verhoogde eigen risico opgebruiken en uit eigen zak betalen. Niks € 200 besparen op de zorgpremie van dit jaar, maar € 500 extra betalen aan eigen risico.

Gelukkig kan ik dit nog wegstrepen tegen de ruim € 1.800 die ik sinds 2016 bespaard heb door elk jaar mijn eigen risico maximaal te verhogen. Dit is het risico wat nou eenmaal bij dit soort financiële keuzes hoort. En een reminder om dit soort afwegingen bewust te maken, en te zorgen dat je het risico ook financieel afgedekt hebt.

Alle bedragen in euro (€)2020202120222023
VerzekeraarCZAnderZorgAnderZorgAnderZorg
Premie Basisverzekering (€ / jaar)1.451,401.392,001.431,001.617,00
Korting bij maximaal eigen risico-/- 210,00-/- 300,00-/- 264,00-/- 240,00
Korting bij jaarbetaling-/- 23,38-/- 21,84-/- 11,64-/- 13,80
Netto premie (€ / jaar) voor Geldnerd1.145,421.070,161.155,361.363,20
Verandering ten opzichte van voorgaand jaar-/-6,6%+8,0%+18,0%

Zorgverzekering 2024

Over minder dan twee maanden is het alweer tijd voor de keuzes voor de zorgverzekering in 2024. Welke aanbieder, welk pakket, welk eigen risico. Ik zal hier nog beter dan voorgaande jaren over nadenken. En goed kijken hoe het er dan voorstaat met mijn gezondheid. Bij (de uitgelekte cijfers voor) Prinsjesdag las ik dat het kabinet verwacht dat de zorgpremie € 12 per maand gaat stijgen, € 144 per jaar. En afgelopen jaren bleek de inschatting van het kabinet meestal een ondergrens te zijn… We gaan het weer zien.

Maar de kans is groot dat ik wederom kies voor een basisverzekering met maximaal verhoogd eigen risico. Want voor een gezond persoon vind ik dat nog steeds een financieel gezonde keuze.

Hoe staat het met jouw eigen risico?

Plastic en de persoonlijke verzorging van Geldnerd

Het wordt tijd voor een beetje intimiteit hier bij Geldnerd. Vandaag neem ik jullie dan ook graag mee in mijn persoonlijke verzorging. Een blogpost waar ik al heel lang geleden aan begonnen ben. Om precies te zijn in oktober 2020, naar aanleiding van een uitzending van de Keuringsdienst van Waarde waar ik toevallig naar keek.

Uiteraard had ik al wel eens gelezen over de milieuschade van onze persoonlijke verzorging. Ik had mij verbaasd over de hoeveelheid plastic flessen die ik voor mijzelf ons huis binnen sjouwde. We hebben al jarenlang pompjes in onze badkamer die zorgen dat we veel zuiniger zijn met douchegel en shampoo, en dat we de flessen ook echt leeg kunnen maken. Want ook dat verbaast me iedere keer weer. De hoeveelheid spul die achterblijft in een fles of een tube is vaak genoeg voor nog dagen- of wekenlang gebruik. En ik had ook wel eens gelezen over de hoeveelheid ‘microplastics’ die er in het gemiddelde verzorgingsproduct zitten, maar die informatie heb ik vooral zorgvuldig genegeerd en mijn kop in het zand gestoken gearchiveerd voor later gebruik.

De hygiëne van Geldnerd

Ik ontken dat ik smetvrees heb, maar ben wel gesteld op mijn persoonlijke hygiëne. Er wordt dus (vrijwel) dagelijks een douche genomen (ik ben niet van het badderen…). Scheren doe ik één, soms twee keer in een week. Ik koester de stoppelbaard… En ik scheer nat, ik heb nog geen apparaat gevonden dat glad en fris genoeg scheert. Mijn tanden poets ik minimaal drie keer per dag, en minimaal twee keer per week heb ik een uitgebreider mondreinigingsritueel. In mijn werktas heb ik ook een etui met een tandenborstel en tandpasta, dus zelfs op kantoor wordt er keurig gepoetst. En ik ben ook één van die schaarse mensen die trouw gebitsragers gebruikt voor het betere reinigingswerk.

Maar Geldnerd hanteert (als typische man) ook wel een minimalistische strategie in persoonlijke verzorging. Ik gebruik al zolang als ik me kan herinneren dezelfde douchegel en shampoo, ook omdat ik weet dat ik van sommige andere producten allergische reacties krijg. Ook heb ik een vast merk scheerschuim, after-shave, deodorant, en tandpasta. En gebruik héél lang hetzelfde scheersysteem. Maar het zijn wel allemaal ’traditionele’ verzorgingsproducten van de grote merken.

Denken en meten

Maar goed, die (inmiddels drie jaar oude) uitzending zette mij dus wel een beetje aan het denken. Ik downloadde een app over microplastics die ook genoemd werd in de uitzending, en haalde al mijn vaste verzorgingsproducten hier doorheen. En schrok toch wel van de hoeveelheid plastic en andere vervelende ingrediënten die langskwamen…

Tegelijkertijd vroeg ik mij ook af hoeveel ik er nu eigenlijk van gebruikte. Ik had daar werkelijk geen idee van. In mijn financiële administratie heb ik wel een grootboekrekening voor persoonlijke verzorgingsproducten, maar het bedrag dat daar jaarlijks staat zegt niet zoveel. Hoeveel flessen shampoo, douchegel, deodorant, tubes tandpasta, en andere dingen ik nou gebruik? Geen idee!

Ruim een jaar lang heb ik dus bijgehouden hoeveel persoonlijke verzorgingsproducten ik verbruik. Er was een spreadsheet voor, uiteraard! Dat was een nuttige exercitie. Door mijn verbruik precies bij te houden weet ik nu beter wat ik verbruik. En wat dus per product een verstandige voorraad is. En kan ik toch tijdig de aanbiedingen scoren. Want dat valt me wel op, ik ben gek als ik ooit verzorgingsproducten koop voor de normale prijs. In vrijwel alle gevallen zijn er regelmatig aanbiedingen van het kaliber ‘2e gratis’ te scoren. Dat scheelt dus behoorlijk in mijn uitgaven.

VerzorgingsproductVerbruik
Deodorant90 dagen
Scheerschuim65 dagen
Aftershave200 dagen
Tandpasta35 dagen
Douchegel240 ml/maand
Shampoo180 ml/maand

Duurzame producten?

Ik worstel al een tijdje met de overstap naar duurzame verzorgingsproducten. Terug naar het aloude (steeds ranziger wordende) stuk zeep in de badkamer (dat ik nog ken uit mijn jeugd) vind ik niet meteen een aanlokkelijk vooruitzicht, En een bus scheerschuim is ook gewoon makkelijker in het gebruik dan de aloude kwast. Bovendien zie ik ook een beetje op tegen de noodzakelijke experimenten om nieuwe merken te vinden waar ik me prettig bij voel.

Maar dat is allemaal pure gemakzucht, ik weet het. Ik vind eigenlijk wel dat het hoog tijd wordt om over te stappen naar duurzame verzorgingsproducten. Beter voor mijzelf. En beter voor de omgeving. Dat wordt dus een goed voornemen voor de komende periode!

Who stole my cheese tandpasta…?

Een tijdje geleden verving ik ook weer eens mijn lege tandpastatube door een nieuwe. En constateerde dat ik ongeveer een week korter met deze tube had gedaan dan de vorige. Dat mysterie werd gelukkig snel opgehelderd. Het bleek dat Vriendin een week lang mijn tandpasta gebruikt had toen de hare op was. Zij is minder van de grote hamstervoorraad dan Geldnerd, dat moge duidelijk zijn. Meten is weten, dat blijkt maar weer… Ik heb het haar maar vergeven. Want ze draait wel altijd keurig het dopje op de tandpasta. 😘

Hoe zit het met jouw persoonlijk hygiëne? En heb je tips voor duurzame verzorgingsproducten?

Adviesrapport en open deuren….

Al een tijdje zat ik er op te wachten. Het eindrapport van de commissie die keek naar het sociaal minimum in Nederland. Dat zou in juni komen. En het was zowaar op tijd. Nog net. Ook net voordat het kabinet viel. En dat is dan wel weer jammer. Ik had nog niet eerder tijd om me er eens goed in te verdiepen, maar dat heb ik afgelopen week wel gedaan. Dat kan ik iedereen aanraden om dat ook te doen. Al was het maar om nog eens goed na te denken over wat je aan gaat kruisen in het stemhokje op 22 november.

In de eerste reactie van minister Schouten lees ik ondermeer ‘Het kabinet heeft in het coalitieakkoord afgesproken om vanaf deze kabinetsperiode iedere vier jaar opnieuw te bekijken of het mogelijk is van het sociaal minimum te leven en mee te doen in de samenleving’. Cynisch als ik ben denk ik dan meteen: ja, en een volgend kabinet kan meteen weer afspreken om dat niet meer te doen… Ik hoop dat dit rapport dat typisch Haagse lot bespaard blijft. Dit soort dingen spelen meestal een rol bij nieuwe verkiezingen en kabinetsformaties. Wat dat betreft komen die vervroegde verkiezingen dus als geroepen. Want de conclusie is helder. Van het sociaal minimum kun je niet meer volwaardig meedoen in de samenleving. Je kunt er van overleven. Meestal dan.

Het kabinet had € 13 miljard klaarliggen voor het Landbouw-oh-nee-toch-niet-akkoord. Voor de 51.000 in Nederland nog overgebleven boeren die vooral voor de export produceren (tien keer zoveel tomaten als we zelf opeten, en vier zoveel varkensvlees), en op hun trekker rondjes rijden voor mijn deur. En de provincies willen zeker 15 miljard euro meer voor natuur. Volgens het Sociaal-Cultureel Planbureau leven dit jaar in Nederland 815.000 mensen in armoede, en meer als het kabinet geen aanvullende maatregelen neemt. Dan is de € 6 miljard per jaar die volgens de commissie sociaal minimum nodig is om de bijstand en het minimumloon te verhogen toch een koopje? Om dat te financieren schaffen we toch gewoon een paar fiscale regelingen af? Verhogen we de belasting in Box 3 met 0,1 procentpunt? Het is geen kwestie van geld, maar gewoon van politieke wil.

Want armoede hoort in een rijk en beschaafd land toch niet thuis? Al is dat ‘rijk’ en vooral dat ‘beschaafd’ misschien ook een beeld dat inmiddels enige bijstelling behoeft?

Wat vind jij van de ongelijkheid in Nederland?