Eén van de leuke aspecten van je administratie bijhouden is dat je ongemerkt heel wat gegevens verzamelt. En dat je dus goed kunt kijken naar je eigen gedrag en hoe zich dat ontwikkelt in de tijd. Zo heb ik mijn spaarpercentage in beeld sinds 2003, en elke beleggingstransactie sinds 2000. Daarmee kun je leuke dingen doen.

Onlangs heb ik een tabelletje in mijn administratie gebouwd, die automatisch bijhoudt hoe ik betaal. Die gegevens krijg je vanzelf mee als je jouw boekingen downloadt bij de meeste banken. Er staat dan een tweeletterige code bij. ‘BC’ is bijvoorbeeld ‘Betalen Contactloos’ en ‘BA’ is ‘Betalen Automaat’ (dus met PIN). Ik heb die systematiek de afgelopen jaren zelf ook overgenomen en in mijn administratie twee nieuwe codes toegevoegd. ‘KAS’ zijn transacties met contant geld, die code wordt automatisch toegevoegd als ik mijn kasboekje verwerk. En ‘CC’ staat uiteraard voor creditcard, die code wordt toegevoegd als ik mijn creditcardtransacties verwerk. Het tabelletje werkt vervolgens heel simpel met de ‘AANTAL.ALS’ functie in Excel, en telt het aantal transacties dat de betreffende code heeft. Ik heb het tabelletje meteen ook gekopieerd naar mijn administraties van de afgelopen jaren.

Onderstaande grafiek toont mijn betaalgedrag sinds de terugkeer uit het Verre Warme Land. Dat was rond 1 mei 2016, dus de cijfers van 2016 beslaan maar 8 van de 12 maanden. En het gaat alleen maar om mijn betalingen ‘buiten de deur’. Reguliere dingen die via automatische incasso worden afgeboekt (zoals mijn mobiele telefonie abonnement en de zorgpremie), en zaken waar ik een factuur voor krijg, vallen niet in deze categorieën.

Uit de grafiek blijkt duidelijk dat contant geld bij mij al marginaal was, en steeds marginaler wordt. Ik betaal alleen nog contant als het écht niet anders kan. Tegelijkertijd heb ik wel nog steeds een kleine hoeveelheid contant geld bij me, voor het geval dat. Mijn creditcard gebruik ik vooral tijdens vakanties in het buitenland, voor het betalen van huurauto’s, en voor internetaankopen. En ons Spotify-abonnement loopt ook via mijn creditcard (Netflix loopt via de creditcard van Vriendin).

Contactloos betalen is bij mij de standaard. Als het kan dan doe ik het, ik betaal alleen nog met PIN als er geen contactloze optie is, of als de terminal er (eens in de zoveel transacties) naar vraagt. Sommige mensen betalen liever contant voor het overzicht, maar bij mij is het juist andersom. Een niet-contante betaling komt automatisch, zonder extra inspanning, wekelijks in mijn administratie terecht. Dus niet-contante betalingen zorgen bij mij juist voor overzicht. Wel of niet uitgeven is en blijft een kwestie van discipline, daarbij maakt het volgens mij niet uit of je contant of elektronisch betaalt. Maar dat blijft uiteraard een kwestie van persoonlijke voorkeur.

Waar ik wel blij om ben: het totale aantal transacties vertoont een dalende lijn. Als ik de cijfers voor 2016 extrapoleer voor het hele jaar, kom ik op ongeveer 750 transacties. In 2017 waren het er iets meer dan 600, en in 2018 kwam ik uit op ongeveer 475. De beste manier van besparen is niet uitgeven…

Hoe ziet jouw betaalgedrag eruit?