Met een dubbele moraal en de rug naar de samenleving

Geldnerd is dol op bedrijven. En op de winst die ze maken en waarvan dividend betaald wordt. Via de ETFs in mijn portefeuille beleg ik in duizenden en duizenden van die instituties. Beleggen in bedrijven is de hoeksteen van mijn strategie voor financiële onafhankelijkheid.

Maar er is natuurlijk meer dan winst. Een bedrijf zou ook een positieve bijdrage aan de samenleving moeten leveren, vind ik. En daar schort het nog wel eens aan. De laatste maanden regent het berichten van bedrijven die laten zien dat ze de weg een beetje kwijt zijn. Helemaal losgezongen van de omgeving, geen voeling met de emoties die er leven in de samenleving. Bedrijven die we in het verleden nog wel als nationale trots durfden te beschouwen.

Allereerst brouwer Heineken. Eerst waren ze niet helemaal eerlijk over het afbouwen van hun activiteiten in Rusland en deden ze er erg lang over om wel met een plausibel verhaal te komen. En eind maart bleek dat ze erg traag waren met de invoering van statiegeld op blikjes ondanks de langdurige voorbereidingstijd. Ik vond hun bier al erg lijken op seks in een kano (fucking close to water…), maar hier gaan ze wat mij betreft echt te ver. Zoals jullie weten wordt er hier thuis nauwelijks alcohol meer geconsumeerd, maar buiten de deur mijd ik nu actief de gelegenheden die alleen Heineken (en andere Heineken-merken zoals Amstel, Brand, Texels, Affligem, en anderen) schenken, Ik heb niet de illusie dat die paar druppels van mijn consumptie iets uitmaken, maar het eigen gevoel wil ook een rechtvaardiging. En als je dan als bedrijf nog steeds durft te zeggen dat het ligt aan het huidige klimaat van maatschappelijk wantrouwen, dan bewijs je volgens mij vooral dat je heel erg met je rug naar de samenleving staat.

Dan KLM. Nooit te beroerd om de hand op te houden voor staatssteun als het even tegenzit. Niet alleen in geld, maar ook in ontheffingen, vrijstelling van natuur- en omgevingsvergunningen, en vrijstelling van accijnzen en heffingen. En wat doen die ondankbare honden? Ze slepen de overheid voor de rechter zodra die eindelijk eens een keer een grens gaat trekken.

En zeg je KLM, dan zeg je Schiphol. Nationale bron van overlast en hee lang van plan om dat nog erger te maken met een vakantie-dependance in Lelystad en nieuwe aanvliegroutes zodat ook de laatste stukjes Nederland je kunnen zien aankomen of wegvliegen op je zoveelste overbodige vakantie. Nu lijken ze daar onlangs het licht te hebben gezien, maar vergeef me mijn cynisme als ik zeg ‘eerst zien dan geloven’… KLM-dochter Transavia was er in elk geval als de kippen bij om angst te zaaien met het bericht dat anderhalf miljoen Nederlanders dan niet meer op vakantie zouden kunnen. En er is nu zelfs een campagne ‘Red Schiphol‘. Wie het financiert blijft onduidelijk, maar er is genoeg geld om een professioneel communicatiekantoor in te zetten… Aan de lange rijen in de meivakantie te zien is Schiphol inderdaad op sterven na dood… 🤣

Dan komen we bij Shell. Verhuist naar Groot-Brittannië om minder belasting te betalen. Viezer dan de meeste concurrenten. En dan nog steeds verwachten dat we met Nederlands belastinggeld bijdragen aan hun verduurzaming? Terwijl je zelf al sinds eind jaren zestig van de vorige eeuw weet dat je misschien met smerige zaakjes bezig bent?

Verhuizen, daar kan die andere voormalige ‘nationale trots’ Unilever overigens over meepraten. En we kunnen het ook nog hebben over Tata Steel (vroeger Hoogovens geheten), vooral bekend vanwege de gezondheidsklachten in de omgeving. Of Nyrstar, een bij het grote publiek vrij onbekend zinkbedrijf in het zuiden van ons land dat in z’n eentje ongeveer 1% van het Nederlandse elektriciteitsverbruik voor z’n rekening neemt terwijl we overal lezen dat ons stroomnet voorlopig overbelast is.

Nationale trots? Nou nee, eerder nationale schaamte. Maar die heb ik ook steeds vaker bij onze politiek, helaas. We hebben bedrijven nodig voor onze welvaart, dat ben ik met iedereen eens. Maar voor wat hoort wat. En die balans voelt niet altijd goed. Als samenleving leveren we veel in. Ruimte. Kwaliteit van leven en leefomgeving. We zijn een drukbezet landje, in ruimte, in voorzieningen. Maar we krijgen er niet altijd iets zichtbaar positiefs voor terug. Ondertussen profiteren bedrijven wel maximaal van alles wat het Nederlandse vestigingsklimaat te bieden heeft aan belastingvoordelen en dergelijke. Ik vind het moeilijk om een goede maatschappelijke kosten-batenanalyse te maken van de bijdrage versus de kosten van sommige bedrijven aan onze samenleving. Maar ik zie zelfs niet het begin van een maatschappelijke discussie hierover. Dat vind ik jammer.

En tegelijkertijd ben ik zelf ook niet zonder dubbele moraal. Want ik sluit deze bedrijven niet uit in mijn beleggingen. Ze zitten gewoon in de ETFs waar ik in beleg. Ook dat vind ik lastig. Het is voor een particulier bijna ondoenlijk om zicht te houden op wat bedrijven allemaal doen. En ‘duurzaam beleggen‘ heeft ook zo z’n beperkingen. Maar stoppen met beleggen? Ik hoop dat we als samenleving andere manieren vinden om bedrijven de goede kant op te bewegen.

Heb jij ook wel eens last van een dubbele moraal?

Dit bericht heeft 12 reacties

  1. Belia / Opnieuwbegonnen

    Terecht dat je naar rendementen kijkt. Doet de politiek ook. Tata steel en vliegtuigen. Pensioenfonds ABP heeft vreselijk veel verlies geleden door in klimaat te investeren.
    20% meer kosten heeft PGGM gedraaid. Geen winst.
    Mocht er eindelijk wel winst gedraaid worden kun je overwegen het anders te doen.

  2. Adrie

    Ik denk dat de meeste mensen last hebben van een dubbel moraal.. Vooral als het impact heeft op hun leefgenot. Daar willen we geen afstand van doen of niet verminderen.

    Het lijkt mij ook niet verstandig volledig afhankelijk te zijn van het buitenland voor basisbehoeftes, staal en zink behoren daar bij. Bier voor sommige mensen ook…Heiniken natuurlijk niet, blah…

    Verder is de wereld ook wel erg complex en hangt alles samen. Niemand weet hoe het precies werkt en echt in elkaar steekt. co2 is slecht, maar de planten hebben het ook nodig, water hebben we nodig op planten te laten groeien, maar te veel of weinig is ook niet goed (tsunami’s en droogtes).
    Op de plek waar Nederland ligt is heel vroeger een tropisch regenwoud geweest, maar er hebben ook tijdens de ijstijd hoge ijsbergen heen en weer geschoven.

    De planeet red het wel of er ook nog mensen op rond lopen is een ander vraagstuk. Klimaat my ass, het is meer save myself…

    1. geldistijd

      Inderdaad! Ik krijg als “vegetarier die wel vis eet” ook veel verwijten naar me toegeworpen dat ik een dubbel moraal heb. Een dubbel moraal is altijd beter dan geen moraal…

  3. Hoi!

    Ik herken je beeld wel een beetje, maar het is wel iets waar ik vaak rekening mee houdt bij de keuze van etf’s/indexfondsen.

    Volgens mij zijn AVIAW (kosten 0,08%, 3 ‘Morningstar wereldbollen’, 1262 bedrijven) en TSWE (kosten 0,20%, 4 ‘Morningstar wereldbollen’, 250 bedrijven) prima duurzame(re) alternatieven voor VWRL (kosten 0,22%, 2 ‘Morningstar wereldbollen’, 3673 bedrijven) kijkende naar de prestaties/rendementen…

    Groet!

  4. Vdv

    Mooi verwoord Geldnerd, ik ben Belg maar heb net hetzelfde gevoel. Zowel de “local heroes” als de multinationals met maatschappelijke zetel elders, van zodra er iets terug verwacht wordt op maatschappelijk vlak gaan ze steigeren. Roepen om lagere belastingen en vereenvoudiging (maar die fiscale achterpoortjes sluiten voor hun sector, ho maar). En maar polariseren (+ aandacht vestigen op anderen) zodat het daarna business as usual is. Enerzijds walging, anderzijds onmacht…. en tja, investeren doen we gewoon door.

  5. Ri

    Rake woorden.

  6. Rita

    En dan de top van Ahold: 4 personen die samen 20 miljoen verdelen. En dan het personeel in de distributiecentra afknijpen met een miezerig loonbod….

  7. Anoniem

    Via mijn werk bouw ik pensioen op, en dat pensioen zal niet op een andere manier tot stand komen. Het is mijn knieval voor een financieel ruimere toekomst, want verder wil ik niet met beleggingen te maken hebben. Ik heb er te weinig verstand van om goede (minst slechte) keuzes in te maken. Er zijn wel enige NL initiatieven op het gebied van klimaatbeheersing die ik volg, maar zij hebben voor zover ik kan nagaan geen interesse in/baat bij kleine investeerders. Jammer. Ik leg me er bij neer dat ik niet rijk wordt en dat mijn kinderen geen inherited wealth zullen hebben, al is dat laatste een ontegenzeggelijk voordeel in de maatschappij.

  8. Marianne

    Wij hebben een klein deel belegd voor een aanvullend pensioen maar toen deden we gewoon wat ons werd aangeraden. Nu beleggen we zelf niet meer omdat ik dat niet kan verantwoorden voor mezelf.
    Leestip/kijktip: Het waterwerk van ons geld.
    Ook wij zijn afhankelijk van een pensioenfonds en toch heb ik het idee dat er ‘vroeger’ ietsje meer om mensen werd gedacht en nu de hebzucht regeert.

    1. Timo

      Ik kan het alleen met je eens zijn, maar (misschien dat het door mijn mediabubbel komt) ik zie wel wat meer tegengeluiden richting de macht van bedrijven:
      * Lubach
      * Follow the money (en specifiek wat Marianne zegt: het waterwerk van ons geld)
      * Johnny Harris (youtuber)
      * De ESB (platform voor economen, ik vond dit artikel goed aansluiten bij wat je zegt: https://esb.nu/de-europese-unie-vergroot-de-nationale-autonomie/ )

      Wat moraal betreft: ik zit ook in een spagaat. Zoveel mogelijk geld verdienen om voor mij en de mijnen te zorgen, of me maximaal inzetten om een mooiere wereld achter te laten? Nu doe ik nog vooral het eerste, maar ik hoop dat de fire reis me de mogelijkheid biedt om over te stappen.

    2. Jantien

      Ik heb zelf dat ik het niet te doen vind om individuele aandelen te kopen. Dan ga ik me in een bedrijf verdiepen en zie ik hoe (slecht) ze handelen. Bij een etf heb ik daar geen last van, terwijl daar natuurlijk vergelijkbare bedrijven in zitten…

  9. mevrouwniekje

    Absoluut! Wanneer ik vrij ben kan ik naar de markt voor groente en fruit. Maar het liefst zou ik biologische groente en fruit kopen. Dat doe ik maar af en toe. Ik kan het betalen maar toch loop ik de aanbiedingen in de supers ook af. Vind ik flauw van mezelf maar ik blijf het doen. Hoe raar is dat? Ik ben gewoon niet consequent in dit soort dingen.

Reacties zijn gesloten.