Ze vlogen ons weer om de oren deze week, de Koopkrachtplaatjes. Allemaal vertelden ze ons welk effect Prinsjesdag zal hebben op onze portemonnee. Maar als ik jou was, zou ik even wachten met het kopen van die nieuwe televisie of die grotere auto. Want aan dit soort politieke beloftes kunnen helaas geen rechten ontleend worden. Ook vorig jaar voorspelde men een stijging van de koopkracht. Uiteindelijk ging ik er netto € 18,56 per maand op achteruit. Want de politiek heeft minder invloed dan ze soms denken. Niet op de zorgpremie, niet op de pensioenpremie. Beiden stegen meer dan het kabinet op Prinsjesdag verwachtte. En daar gaat het dan mis. Voor mij in elk geval.
Koopkracht, het is een prachtig economisch begrip. NRC noemde het vorig jaar ‘een eufemisme uit de koker waskracht en krachtwijken’. Nietszeggende dooddoeners dus. Het is wat je onderaan de streep overhoudt om van te leven. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) definieert koopkracht als het besteedbaar inkomen per huishouden, gecorrigeerd voor de ontwikkeling van de consumentenprijzen. In mijn geval: mijn netto inkomen.
Koopkracht is altijd een momentopname, het gaat erom hoe het zich ontwikkelt door de tijd. Het is een maat voor hoe de situatie van mensen zich ontwikkelt, om groepen mensen en landen te kunnen vergelijken. Maar het zegt dus weinig over jouw persoonlijke situatie. Daarvoor is maar één maat relevant: jouw eigen netto inkomen, datgene wat je onder de streep overhoudt. Kijken naar de ‘verwachte koopkrachtontwikkeling van zeer algemene groepen’ (en dat is wat Prinsjesdag presenteert) is dus zeer riskant. Daarvoor moet je echt je salarisstrook van januari afwachten, om te zien wat het effect voor jou persoonlijk is.
Zelfs het NIBUD voelde zich, naar aanleiding van Prinsjesdag, geroepen om te waarschuwen voor een té positieve kijk op de eigen koopkracht. Ze hadden van mij wel iets nadrukkelijker mogen waarschuwen voor het begrip ‘koopkracht’, en niet alleen voor de cijfertjes.
Gelukkig sloot premier Rutte af met een oproep tot salarisverhoging, zodat meer mensen profiteren van de economische groei. Geldnerd hoopt dat ze zelf het goede voorbeeld geven met een nieuwe ambtenaren-CAO.
Wat verwacht jij in januari 2018 op jouw loonstrook?
Een paar euro meer netto onder de streep. Hoeveel euro hangt af van of er tegen die tijd in mijn sector een CAO is afgesloten of niet.
Een loonsverhoging is niet eens zo hard nodig. Een belastingverlaging wel. Met een loonsverhoging gaat (net zoals al dir jaren onder Rutte II) bijna alles richting de belastingdienst.
Een flinke achter uit gang. Loonsverhoging zit er niet in, wel dat de kosten van de zorgverzekeraar, elektrakosten, btw-verhoging , enz omhoog gaan. Dus hier lopen we in de min.
Koopkracht is inderdaad een economisch bulkgebrip, waarbij de variatie meestal vele malen groter is dan het gemiddelde. En bovendien is een groot stuk van de koopkracht buiten het bereik van Rutte, zoals salarisverhogingen.
Maar om het een leugen te noemen vind ik erg ver gaan. Heb je een alternatief?
Je hebt een punt. Eigenlijk had de titel moeten zijn: “het is niet waar dat de koopkracht iets over jouw persoonlijke situatie zegt”. Maar dat past niet in het scherm. En heb ik een alternatief: ja! Volgens mij ligt er veel teveel focus op groeien, groeien, groeien in economische termen. Ik vind de discussie over het meten van het bruto binnenlands geluk in plaats van het bruto binnenlands product erg interessant. En dan kom je bij gelukskracht in plaats van koopkracht.
Volgens mij doen ze dat in Bhutan
Haha, ik ben het helemaal eens dat geluk belangrijker dan koopkracht is, maar ik denk dat geluk nog moeilijker te vangen is in een cijfer, laat staan in een individueel cijfer voor iedereen.
Ik verwacht in januari een flinke salarisverhoging ;-). Nouja, ik ben jong, mijn salaris moet nog flink stijgen, dus het zit er wel aan te komen. En wat de politiek doet is dus gerommel in de marge. Als het op je loonstrook straks weer een tientje scheelt valt dat weg tegen een verhoging.