Onze toegang tot de meeste Amerikaanse fondsen zijn we kwijt, en de minister verschuilt zich achter de AFM. Dan wordt het tijd voor actie. Protest. Nou is Opa Geldnerd daar redelijk ‘old school’ in. Ik ben geen millenial van de social media generatie. Maar ook weer niet zó old school dat ik met een spandoek ga staan protesteren voor het kantoor van de AFM… Opa Geldnerd is van de brieven.
Dat is ook een stukje beroepsdeformatie. Het schrijven van mooie ambtelijke epistels is jarenlang een belangrijk onderdeel van mijn werk geweest. En soms gun ik het mijzelf om er nog weer eens eentje te schrijven. Dat heeft er ook mee te maken dat ik weet dat ambtenaren en aanverwante clubs (zoals de AFM) meestal gevoeliger zijn voor een goed doorwrocht epistel dan voor een stapel tweets en Facebook comments. Argumenten willen we horen, liefst goed gestructureerd.
Ik ben dus begonnen met het schrijven van een brief aan de AFM. Met wat ik beschouw als feiten en logische argumenten. De opzet deel ik graag met jullie, vooral ook om ideeën en extra input te verzamelen. Als de brief af is en ik ‘m verstuur, zal ik die ook delen. Ik hoop dan natuurlijk dat andere mensen hetzelfde doen, en dat we samen de AFM op andere gedachten kunnen brengen. Ambtelijke molens malen meestal traag, maar ze malen wel gestaag…
Sinds 3 januari 2018 is de Europese Richtlijn 2014/65/EU (beter bekend als ‘MIFID-II’) van kracht. Deze regelgeving, en dan vooral ook de manier waarop toezichthouders zoals de AFM hiermee omgaan, heeft grote negatieve impact voor particuliere beleggers zoals ikzelf. Ik beleg met een doel, namelijk mijn financiële onafhankelijkheid vergroten. Dit om te compenseren voor de terugtredende overheid en de hervormingen van het Nederlandse pensioenstelsel. Hierin word ik sterk beperkt door de handelwijze van de AFM.
Voor het managen van mijn beleggingen maak ik gebruik van de dienstverlening van Alex, onderdeel van BinckBank NV. Deze dienstverlener heeft tot op heden meer dan 1.000 beleggingsproducten, met name ook Exchange Traded Funds, uit haar aanbod moeten verwijderen. Dit omdat de buitenlandse aanbieders de documentatie niet in de Nederlandse taal beschikbaar stellen. Navraag bij een aantal aanbieders (onder andere iShares en Vanguard) leert mij dat dit komt door de relatief kleine omvang van de Nederlandse markt. En van bevriende beleggers weet ik dat ook andere aanbieders dezelfde stap gezet hebben. Als gevolg hiervan hebben Nederlandse beleggers toegang tot een veel kleiner spectrum aan beleggingsproducten, waarbij de gemiddelde kosten hoger zijn (zie hiervoor ook het bericht ‘Particuliere belegger blijft afgesloten van Amerikaanse indextrackers‘ in het Financieele Dagblad van 11 juni 2018).
Op 14 mei 2018 heeft het Tweede-Kamerlid Van der Linde (VVD) over deze problematiek vragen gesteld aan minister Hoekstra van Financiën. Op 12 juni 2018 heeft de minister in zijn antwoorden aangegeven dat het de AFM is die (1) aangegeven heeft welke fondsen als verpakte beleggingsproducten met een beleggingscomponent (PRIIP) moeten worden aangemerkt, en (2) ook bepaald heeft dat alleen Essentiële Informatiedocumenten (EID) in de Nederlandse taal geaccepteerd worden.
Uit deze antwoorden, en uit de contacten met mijn tussenpersoon en de aanbieders van diverse beleggingsproducten in mijn portefeuille, concludeer ik dat het vooral de AFM is die met haar visie op de MIFID-II regelgeving de huidige situatie veroorzaakt en in stand houdt. Ik wil de AFM dringend verzoeken om dit standpunt te herzien, en draag daarvoor een aantal argumenten aan.
Vergrijzing en de financiële crisis maken dat de overheid enerzijds de pensioenleeftijd verhoogt, en anderzijds van burgers verwacht dat zij zelf maatregelen treffen om voor een groter deel voor hun oudedagsvoorziening te zorgen. Dit staat of valt met de beschikbaarheid van betaalbare en effectieve mogelijkheden om te sparen en beleggen. Juist de categorie beleggingsfondsen die nu geraakt wordt door de AFM-opstelling inzake MIFID-II leverde hier een belangrijke bijdrage aan. Dit staat haaks op de constateringen van diezelfde AFM in 2015 (‘Neem drempels weg opdat Nederlanders in actie komen voor hun pensioen’, AFM, oktober 2015, Amsterdam). Kan de AFM aangeven hoe de conclusies uit deze publicatie, en het standpunt van de AFM inzake MIFID-II, zich tot elkaar verhouden?
Daarnaast denk ik dat de opstelling van de AFM zich slecht verhoudt met de gedachte van één Europese markt. Overweging (3) van de Europese Richtlijn 2014/65/EC stelt dat, om de doelstelling van de richtlijn te bereiken, een zodanige harmonisatie moet worden bewerkstelligd dat beleggers een hoog niveau van bescherming wordt geboden en dat beleggingsondernemingen in staat zijn overal in de Unie, die een interne markt vormt, diensten te verlenen, op basis van toezicht door de lidstaat van herkomst. Door in Nederland alleen documentatie in de Nederlandse taal toe te staan, legt de AFM een onaanvaardbare beperking op aan deze beleggingsondernemingen in het aanbieden van hun producten en diensten aan Nederlandse beleggers. Hiermee ontstaan ook grote verschillen in het speelveld in de verschillende lidstaten van de Europese Unie, iets dat haaks staat op de letter en geest van de Europese regelgeving. Graag verneem ik de overwegingen van de AFM om de bescherming van beleggers zwaarder te laten wegen dan de andere, even belangrijke, doelstellingen?
Het beleid van de AFM in deze is ook niet consistent. Zeker voor indextrackers is het niet terecht om deze als PRIIP te classificeren, en daarmee een Essentieel Informatie Document (EID) te verplichten. Het staat mij, als belegger, namelijk wel volledig vrij om een grote portefeuille op te bouwen uit individuele aandelen, en daarmee een willekeurige index te ‘imiteren’. Maar zodra dit ‘verpakt is in een indextracker, juist ook met als enig doel deze index te kopiëren, dan wordt mij daartoe de toegang ontzegd. En dat alleen omdat de documentatie van deze ETF niet in de Nederlandse taal beschikbaar is. Dit is inconsequent, en ook een belediging voor de zelfstandigheid en de intelligentie van de Nederlandse belegger. Als de AFM hierin consequent zou zijn, dan zou het beleggen op buitenlandse beurzen helemaal verboden moeten worden.
Welke argumenten zou jij nog toe willen voegen aan mijn betoog?
Denk je dat de AFM hier iets aan kan veranderen?
Ik zou ze met rust laten, ze hebben wel belangrijkere dingen om te doen.
Ja, ik ben er van overtuigd dat de AFM er iets aan kan veranderen. En dit is ook hun werk, dus belangrijk.
Dat ziet er alvast uit als een mooi betoog. Zelf heb ik te weinig kennis van de MIFID en PRIIPS om er nog toevoeging aan te kunnen geven.
Ik denk dat het inderdaad goed is om een brief te schrijven met goede argumenten erin. Wellicht gaan ze dan heroverwegen, het is de moeite waard.
Je zou de brief op zodanige wijze op kunnen stellen dat anderen hem kunnen, en mogen, kopiëren en onder eigen naam door kunnen mailen. Niet iedereen hoeft dan opnieuw het wiel uit te vinden en de AFM krijgt meerdere signalen die dan wellicht meer gewicht in de schaal kunnen leggen. Ik zou daar ook wel interesse in hebben omdat ik niet zo’n doorwrocht epistel als jij kan schrijven.
Ik zou de laatste regel van je betoog echter niet toevoegen, je zou ze zo maar op ideeen kunnen brengen. ?
Dat is ook mijn bedoeling, die brief komt gewoon beschikbaar via mijn blog.
Ah, fijn.
Mooi betoog. De gelijke toegang tot de markt is denk ik het sterkste onderdeel van je betoog.
De zin m.b.t. de belediging van de belegger verwacht ik van de AFM een reactie dat ze voor alle burgers zijn. Dus dat als iemand belegt hij/zij niet direct intelligent genoemd kan worden. Daar zou ik dus nog even naar kijken.
Ook een risico’tje, mocht de AFM meegaan in jouw logica zullen waarschijnlijk ze een taaltoets verplichten voor EBI’s in een andere taal dan de Nederlandse. (a la de hypotheek-kennis toets etc.) 😉 .
Aanvullend zou je kunnen kijken:
– of je aanmelden als professionele belegger je meer ruimte geeft voor aan/verkoop. En dat vervolgens de AFM voor de voeten kan werpen dat dat toch ook niet de bedoeling kan zijn…
– of vermogensbeheerders wel in die trackers mogen beleggen en dat de AFM je dus opzadelt met een dure dienstverlening, dus zelfs binnen de NL markt je opzadelt met dure dienstverlening.
En je kan ook een overzicht maken van wat de ratingagency’s zeggen over de verschillende trackers. Selecteer een aantal grote trackers met een betere rating dan de kleine (in NLse taal) trackers en verwijdt de AFM dat ze met dit gedrag de NL belegger juist met minder veilige trackers opzadelt.
Dank! Dit zijn toevoegingen die ik in elk geval nog even nader onderzoek.
Je zou ook nog iets kunnen opmerken dat volledige opleidingen in Nederland in het Engels worden gegeven, of bijv. tweetalig middelbaar onderwijs en dat het dan wel heel vreemd is dat beleggers in relatief simpele producten als etf’s dan te dom zouden zijn om een Engelstalige brochure te kunnen begrijpen.
Dat is een goede toevoeging, die neem ik ook zeker mee!
Ik weet niet of het iets is om hierin mee te nemen, maar zou er ook niet een bepaalde mate van flexibiliteit moeten zijn in het aanleveren van die in dit geval Nederlandse versies? Dan zouden de vertalingen misschien wel kunnen worden aangeleverd vanuit ‘de community’. Hoeft een Vanguard niet extra te investeren en zijn wij ook blij.
Goed idee, daar heb ik ook al eens over nagedacht. Iets om nader te verkennen.
Bij iedere vorm van beleggen, bijvoorbeeld via een bank, dien je tegenwoordig eerst een aantal vragen te beantwoorden waarmee getoetst wordt of je voldoende basiskennis van beleggen hebt.
Vervolgens wordt deze regelgeving in het leven geroepen om de doorsnee Nederlander te beschermen. Maar als je eerst (wettelijk?) het kaf van het koren scheidt door te selecteren op beleggingsinzicht, dan hoeft de regelgeving vervolgen toch niet meer toegespitst te worden de gehele bevolking en mag je toch juist een bepaalde basiskennis verwachten?
Ziet er goed uit. Ik zou nog één of twee concrete voorbeelden geven van ETF’s die niet meer verhandelbaar zijn en waarvan geen equivalent te vinden is met een gelijk kostenniveau (wat ik het sterkste argument vind, want: hard) of trackrecord.. Zie hieronder twee voorbeelden:
https://www.financieelonafhankelijkblog.nl/amerikaanse-indexfondsen-weer-te-koop/
Groeten, Bas