Extra aflossen of beleggen? Een kwestie van vrijheid!

Onlangs schreef ik over het omslagpunt van onze hypotheek, het punt waarop onze (door de sneeuwbal stijgende) extra aflossing structureel hoger werd dan onze (door het lineaire karakter dalende) reguliere rente en aflossing. Tot mijn eigen verbazing brak deze post alle bezoekersrecords, met dank aan Google vonden letterlijk tienduizenden lezers de weg naar mijn bescheiden schrijfsel. Dat leverde ook een groot aantal reacties op, bij de blogpost en in de e-mail. Een aantal van deze reacties en vragen vragen een uitgebreider antwoord, oftewel een aparte blogpost.

Een aantal reacties ging over de vraag of het niet aantrekkelijker zou zijn om dat geld maandelijks in een indexfonds te stoppen. Het gemiddelde rendement op beleggen (historisch een procent of 7 jaarlijks bij een goed gespreide portefeuille over meerdere decennia) is economisch misschien interessanter dan het versneld aflossen van een hypotheek met (in ons geval) 2,2% rente. Daarmee wordt een oude en regelmatig terugkerende discussie in de wereld van financieel bewust levende mensen aangestipt. Ga je extra aflossen of ga je beleggen?

Vorig jaar heb ik er ook al eens over geschreven, toen naar aanleiding van de plannen met Box 3. Een aantal jaren geleden heb ik namelijk een andere route gekozen. Een tweesporenbeleid. Enerzijds versneld aflossen op de hypotheek ter structurele verlaging van maandlasten en anderzijds maximaal vermogen opbouwen via ETF-beleggen. Die laatste categorie zal, als de nieuwe belastingplannen doorgaan, wel met een procentje minder verwacht gemiddeld rendement per jaar plaatsvinden door de hogere belasting op beleggingen. Maar de weg naar financiële onafhankelijkheid is een marathon, geen sprint. En ik eet van twee walletje, zowel in #teamlagelasten als in #teambeleggen.

Als ik zo snel mogelijk financieel onafhankelijk zou willen worden en alleen naar rendement zou kijken, dan is beleggen met een lange tijdshorizon inderdaad de betere optie. Maar dat is niet het enige perspectief. We zoeken immers naar financiële vrijheid en onafhankelijkheid, toch? Die in elkaars verlengde liggen volgens de Dikke Van Dale. Vrijheid (vrij·heid) (de; v; meervoud: vrijheden) wordt gedefinieerd als ‘het vrij-zijn; = onafhankelijkheid’. Maar ook als ‘daad die de gewone grenzen overschrijdt: zich vrijheden veroorloven’. Die luie Van Dale definieert Onafhankelijkheid (on·af·han·ke·lijk·heid) (de; v)) vervolgens als ‘vrijheid, zelfstandigheid’. De sociologie definieert vrijheid als de mogelijkheid om naar eigen wil te handelen. En maakt een onderscheid tussen negatieve en positieve vrijheid. Negatieve vrijheid is de ‘vrijheid van invloed van anderen’, en positieve vrijheid is de ‘vrijheid tot het inzetten van je eigen vermogen’. De mogelijkheid om te kiezen en het eigen leven in te richten, de vrijheid wanneer het gaat over de vrije wil. Financieel vrij zijn, of financieel onafhankelijk zijn, heeft natuurlijk iets van beiden. Het is de vrijheid van de invloed van een werkgever, de belastingregels, de hypotheekverstrekker, maar ook de vrijheid om echt zelf te kiezen hoe je jouw dagen besteedt.

En daar wringt het. Onze samenleving is ingericht rond het verschijnsel geld. Vrijwel iedereen heeft een bepaalde hoeveelheid geld nodig om staande te blijven en deel te nemen. En er is een sterke druk om te streven naar meer. Meer geld, een groter (duurder) huis, meer spullen, exotischer en duurdere vakanties. Je wordt geacht om mee te doen en te streven naar meer. Door harder en meer werken meer inkomen verdienen om een steeds duurdere levensstijl te bekostigen. Maar ‘meer’ betekent meestal ook: meer afhankelijkheid. En dus minder vrijheid.

Hier komen we dus op dat aspect van vrijheid waar Van Dale het absoluut bij het rechte eind heeft. Ik stel een daad die de gewone grenzen overschrijdt, ik veroorloof mijzelf vrijheden. Op twee manieren wijk ik af van wat we ‘gewoon’ zijn gaan vinden. Ik streef niet meer naar meer. Ik wil geen groter huis. Ik wil minder spullen, niet meer. Maar financieel zorg ik ook dat ik met minder toe kan. En dat is waar het versneld aflossen van de hypotheek aan bijdraagt. Want elke maand wordt het bedrag dat we moeten betalen aan onze hypotheek 0,6% lager. We betalen dat geld wel, het vormt bij elkaar opgeteld onze sneeuwbal. In de meeste huishoudens is ‘wonen’ namelijk de grootste uitgavenpost. Voor huurders gemiddeld 38% van het besteedbaar inkomen, voor kopers zo’n 29%. In Huize Geldnerd zitten we iets onder het gemiddelde. Maar de vaste lasten van onze hypotheek zijn wel ongeveer 40% van de uitgaven in de gezamenlijke huishouding. Met afstand de grootste post. Bijna 4 keer zoveel als wat ons Hondje maandelijks kost, en ook ongeveer 4 keer zoveel als we aan boodschappen uitgeven.

Daar zit wat mij betreft de crux. Want je kunt dus wel af en toe een latte minder kopen, maar dat zet niet zo heel veel zoden aan de dijk. Maar consequent elke maand die sneeuwbal vergroten en extra aflossen eet, stapje voor stapje, onze grootste kostenpost op. Onze sneeuwbal is op dit moment al ongeveer € 400 per maand. En we lossen maandelijks vrijwillig € 1.000 af bovenop de verplichte rente en aflossing. Niet omdat het moet, maar omdat het kan. Als er in Huize Geldnerd dus een keer iets gebeurt, kunnen we nu al in één klap € 1.400 per maand besparen. Gewoon door te stoppen met wat we niet hoeven te betalen. Het gaat niet alleen om de meer! meer! meer! van het verwachte beleggingsrendement, maar ook om de minder! minder! minder van minder geld nodig hebben om toch het leven te kunnen leiden dat je wenst.

En over 9 jaar? Dan is de hypotheek klaar. Afgelost. En dan halveren dus zo ongeveer de maandlasten in Huize Geldnerd. En zo wordt onze afhankelijkheid van de invloed van anderen, van de werkgever, het belastingstelsel, de hypotheekverstrekker, al die afhankelijkheden die de meeste mensen in hun leven opbouwen, met elke maand die verstrijkt een stuk kleiner.

Dat is Vrijheid. Ook vandaag al, en niet pas over 9 jaar. Dat is wat ik zie als ik naar mijn Sneeuwbal-grafiek kijk. En daar gaat het om. Voor mij in elk geval wel.

Wat betekent vrijheid voor jou?

Dit bericht heeft 20 reacties

  1. Erik Bakker

    Geniaal verwoord Geldnerd! ik had het ook zo kunnen schrijven. zo verkondig ik ook al jaren dit ‘evangelie’ als het onderwerp ter sprake komt

  2. Adriaan

    Vrijheid betekent voor mij lage lasten zodat je vrijheid hebt om keuzes te maken.

    Ik ben jong gaan werken omdat ik geen goede studiekeuze kon maken voor een vervolg opleiding. Na een paar jaar werken heb ik alsnog een deeltijd studie gedaan. Dat kon want ik woonde nog thuis en had ook geen auto en nauwelijks vaste lasten.

    Later heb ik een klein huisje gekocht in mijn dorp met een kleine hypotheek. Dat kon ik doen omdat ik al veel gespaard had en mijn nieuwe huis met achterstallig onderhoud niet gelijk ging verbouwen maar eerst mijn hypotheek heb afgelost.

    Nadat de hypotheek afgelost was ben ik aan het sparen voor de verbouwing van mijn huisje. Eerst sparen en dan offertes opvragen en stukje bij beetje de woning aanpassen naar mijn wensen. Sommige dingen doe ik zelf maar ik heb de vrijheid en middelen om vakmensen in te huren. Dat betekend wel 10 jaar wonen met een jaren 80 badkamer. En kozijnen houtrot verwijderen en met dat spul aanvullen. Niet allemaal nieuwe meubels kopen maar ook bij kringloop spullen kopen. Omdat ik single ben kan ik makkelijker dit soort keuzes maken. Je hoef niet met mijn partner te overleggen en ik heb geen kinderen.

    Wat loopbaan betref heb ik in 2011 mijn diploma behaald. Door de economische crisis was er geen baan die geschikt was voor mijn opleiding. Ik vond de baan die ik toen had nog prima en heb tot 2017 gewacht toen er een deeltijd vacature kwam in mijn huidige organisatie. Dat is voor mij ook een vorm van vrijheid.

  3. Mr. Groeigeld

    Goed stuk. We hinken zelf ook op deze twee benen maar blijven aflossen. Precies om de reden die je beschrijft: omdat als we nu zouden stoppen met aflossen we per maand de sneeuwbal (besparing) plus extra aflossen over zouden hebben. Door iets niet te doen! Dat geeft een sterke motivatie, ondanks dat beleggen op langere termijn meer vermogen biedt (als alles goed gaat)

  4. Audrey

    Mooi artikel! En ja, voor mij geldt precies hetzelfde. Doe mij die steeds lager wordende (verplichte) lasten maar, en de vrijheid die dat oplevert. Als we hopelijk binnen een paar jaar een kind mogen krijgen, ga ik lekker een dag minder per week werken zonder geldzorgen.

  5. fighttofire

    Financiële onafhankelijkheid kan je op verschillende manieren bekijken. Door te investeren in een huis en het af te lossen zal je ook minder afhankelijk zijn van anderen. Van de bank maar ook van een verhuurder als je geen huis zou hebben.

  6. kruidigmeisje

    Deze redenering zorgde er 10 jaar geleden al voor dat ik uit een vaste baan kon stappen, waar ik al 2 jaar niet gelukkig was. Toen nog als alleenstaande moeder. Van mijn collega’s (die veel meer verdienden dan ik, over t algemeen) waren er een derde verbaasd en jaloers: hoe kon ik dat doen? “Verstand en moed gebruiken” was te kort, deze blog was betere uitleg geweest.
    Nu zorgt deze zelfde redenering er voor dat we met 1 klein salaris (van KruidigJochie) kunnen rondkomen. En zo niet, dan is er genoeg gespaard (ja, via ETF achtige zaken) om rond te komen; de maandlasten zijn niet hoog. Dus ons FIRE/HOT zijn lukt door de lage woninglasten.
    Omdat belastingtechnisch de geen-hypotheeksituatie niet super wordt aangemoedigd (afschaffing wet Hillen), zijn we die kant niet op gegaan.

    En nu kan al 3 maanden studeren op wat ik wil doen, nu ik later groot ben. Maf hoor, maar wij vinden het wel lekker!

    1. Karin

      ik wil even reageren op de wet Hillen. Die wordt inderdaad afgeschaft, maar dan nog is het interessant om de hypotheek af te lossen. Rekenvoorbeeld:
      Belastingschijf: 38%
      eigenwoning forfait 1000
      Betaalde rente €500 (bijv. 2% op 50.000)

      Met Hillen :
      €500 rente + €0 belasting (1000 forfair-500 rente – 500 hillen x 38%)
      Kost je dus netto 500 euro

      Zonder Hillen:
      €500 rente + €190 (1000-500*38%)
      Kost je dus €690 euro

      Volledig Aflossen met Hillen:
      €0 rente + €0 belasting (€1000 forfait – €1000 hillen *38%)

      Volledig Aflossen zonder wet hillen:
      €0 rente + €380(1000 forfait * 38%)
      Kost je dus €380 euro

      Zoals je kan zien was volledig aflossen met wet Hillen een no-brainer.
      Maar Zonder Wet Hillen is het nog steeds de voordeligste optie.

      De fout die mensen vaak maken is dat ze alleen denken aan de belasting
      maar vervolgens vergeten dat ze de ze rente wel gewoon eerst betalen..

      Ik vergelijk het altijd met het kopen van frisdrank om naderhand het statiegeld te kunnen claimen.

      1. Geldnerd

        Ik vergelijk het altijd met het kopen van frisdrank om naderhand het statiegeld te kunnen claimen.

        Mooie vergelijking

      2. nerd01

        Kleine aanvulling. Zelfs met de hoogste hypotheekrente aftrek (nu nog 49,50%, en dalende) loont aflossen dus. In jouw voorbeeld betaal je i.p.v. 500 rente aan de bank 495 euro belasting aan de staat. Wat doe je liever? Bovendien wordt deze situatie pas over 30 (!) jaar bereikt om dat de Wet Hillen heel langzaam wordt afgebouwd. In die 30 jaar klimt de belasting dus van bijna nul nu tot 495 euro. Afbouw Hillen is geen reden om je rente niet af te bouwen.

  7. Mr.T

    Bij de aanschaf van onze woning leek een annuïteitenhypotheek de beste variant, omdat de maandlasten bij de lineaire variant aan het begin van de looptijd – voor ons – te hoog zouden liggen.
    Hoe zou je met een annuïteitenhypotheek een dergelijk sneeuwbaleffect kunnen inbouwen? En is dat zinvol?

    1. DutchRN

      Ik heb een annuïteiten hypotheek. 20 jaar vast, 4.45% – ik los elk jaar in januari extra af, en ben volgend jaar hypotheek vrij. Het eerste jaar dat ik dit deed scheelde het 45 euro per maand. Nu scheelt het 310 euro per maand. Ik denk dat het wel zinvol is. Ik de hypotheek volgend jaar in 8 jaar afbetaald.

    2. Geldnerd

      Zeker heeft het zin. Misschien nog wel meer dan bij lineair, afhankelijk van waar je staat in je hypotheekduur. De eerste jaren gaat dat reguliere aflossen bij annuitair namelijk nog niet zo snel, je betaalt veel rente en weinig aflossing. Extra aflossen tikt dus extra hard aan. Naarmate de tijd verstrijkt, gaat de annuïteit voor een steeds groter deel uit aflossing bestaan. Wanneer je niet extra aflost, heb je bij een annuitaire hypotheek meestal pas na 20-22 jaar de helft van je hypotheek afgelost.

  8. Luxe of Zuinig

    Wij lossen elk jaar netjes af volgens het plan wat min of meer lijkt op die van jou, al het geld dat het bespaard stoppen we weer in het potje van extra hypotheekaflossing. Een mooie sneeuwbal inmiddels want na vele jaren is deze behoorlijk aan het groeien. Ik maak mij dan ook niet zo druk over de hypotheek, die gaat wel afgelost worden, maar niet zo hard als bij jou.
    Maar vrijheid is in mijn ogen niet alleen een afgelost huis, ook investeringen vallen hieronder, of beter gezegd, is het overgrote deel van de som. Om precies te zijn 8x zoveel dan in de aflossing van de hypotheek.
    Ook dat alleen is niet zaligmakend, want naast investeren en je hypotheek aflossen dien je ook op je kosten te letten. Nu in deze thuiswerk situatie zie ik dat onze uitgaven onder de 2000 euro zijn gekomen. En dat is ook het streven wat wij hebben na ons pensioneren. Overigens is die 2000 euro inclusief de hypotheek! Die hoop ik op het moment dat ik FIRE ben toch ook weggewerkt te hebben waardoor onze uitgaven laag zijn en we (als het moet) toch kunnen genieten zonder te beknibbelen.

  9. stellaiszuinig

    Nu ik mijn hypotheek volledig heb afgelost en een leuk spaarbedrag heb kan ik minder gaan werken. Eerst vond ik deze stap eng – weet niet precies waarom – maar ik heb de beslissing nu toch genomen. Het is nog niet zover, ik heb een datum in mijn hoofd per wanneer ik het wil laten ingaan. Dit ga ik binnenkort met mijn werkgever bespreken en verder uitzoeken.

  10. Aladinn

    Ik heb nog een oude spaarhypotheek. Een extra storting heeft het voordeel dat het rente oplevert (circa 2%), maar ook dat de toekomstige inleg per maand daalt. Dat laatste gaat best hard met een looptijd van nog 10 jaar. De vraag is of je dat als rendement mag zien, want het is gewoon geld wat je anders ook had betaald, alleen een een paar jaar later. Als je het wel meerekend is het dus circa 10% rendement (voor 10 jaar looptijd).

  11. Groot groter grootst doorbreken

    Wij hebben een lineaire hypotheek en lossen iedere maand extra af. De bank deelt dan het nog openstaande bedrag door de resterende maanden, hierdoor neemt de maandlast af. Wij willen zo snel mogelijk de hypotheek aflossen. Omdat wij jaarlijks 10% boetevrij mogen aflossen en dit ook doen stuur ik iedere maand een mail naar de bank met het verzoek om niet de maandlast te verlagen (waardoor het verplichte aflossingsdeel daalt en je dus langer moet aflossen en meer rente betaalt) maar om het oorspronkelijke lineaire aflossingsdeel in stand te houden maar de looptijd in te korten. Op deze manier betaal je in minder als 8 jaar je hypotheek af, we zijn eind dit jaar op de helft. De online verhalen stimuleren en het is leuk om te lezen dat er vele wegen zijn die naar Rome leiden.

  12. uitklokken

    Net zoals Aladinn een (bank)spaarhypotheek. Ik ben er erg blij mee, en stort elk jaar bij. Dit zie ik als aflossen, want de verschudigde premie daalt.
    In de laatste jaren voor einde looptijd levert het me goed geld op. Meer dan ik had bespaard met een lineaire/annuïteitenhypotheek.
    Nog een voordeel: het einde van de looptijd wil ik ongeveer stoppen met werken. En dan ben ik lekker hypotheekvrij. Over vrijheid gesproken!

  13. Mark

    Wat een mooi artikel! Dank daarvoor.
    Dit jaar ben voorzichtig begonnen met ETF beleggen. De door de Corona dalende beurskoersen leken mij een mooi moment om in te stappen. Never waste a good crisis 😉 Tegelijkertijd lossen we extra af op onze hypotheek. Wij doen dus ook een combi.

    Daarnaast ben ik flink aan het lezen over financieel bewust leven. Niet dat we het nu slecht doen, maar ik laat me altijd graag inspireren en probeer interessante punten te integreren in mijn eigen systeem.
    Zo lees ik ook dit blog en daar kwam ik al een paar keer iets tegen over het Spaarpercentage (Savingsrate). Deze heb ik voor onze situatie ook inzichtelijk gemaakt. Ben ook dol op fancy spreadsheets en shiny grafiekjes 😉 Gemiddeld zit ik nu YTD op 21%. Ik ben er blij mee. For what it’s worth.

    Ik stoei nu alleen nog met het volgende: hoe om te gaan met uitgaven waar een spaarpotje tegenover staat. Zo heb ik bijvoorbeeld een vooruitbetaalde vakantie uitgave gedaan. Die loopt nu mee in de uitgaven (wat in deze maand zorgt voor een sterke lager spaarpercentage). Echter heb ik daar in eerdere perioden voor gespaard. Dit spaarpotje valt als het ware nu vrij. Neem je deze vrijval dan mee in de inkomsten? Dan heeft de vakantie per saldo geen impact op je spaarpercentage. De opbouw van het potje heb ik niet eerder in de uitgaven gestopt. Ik hanteer nu namelijk het simpele principe: alleen uitgaven meetellen die daadwerkelijk voor een uitgaande cashflow zorgen.

    Denk ik te moeilijk? Of juist te makkelijk.. 😀 Graag zou ik horen hoe jij of anderen dit doen!

    1. Geldnerd

      Volgens mij denk je logisch. Ofwel je neemt beide

        wel

      mee in het spaarpercentage, en accepteert een dip op het moment van de uitgave. Ofwel je neemt beide

        niet

      mee in het spaarpercentage, en dan heeft het geen impact op het moment van de uitgave. Het maakt niet zoveel uit, als je het maar consequent doet. Per slot van rekening is het spaarpercentage alleen een wedstrijd met jezelf, niet met anderen.

      1. Mark

        Dank! Die wedstrijd met mezelf ga ik aan 😉 Ik blijf voorlopig gewoon deze methode hanteren en ‘accepteer’ de dip van deze maand. Uiteindelijk is het jaargemiddelde het meest interessant. Keep it simple!

Reacties zijn gesloten.