Hypotheekweg en ik maken ons wel eens druk over dezelfde onderwerpen, dat heb ik al vaker gemerkt. De Nederlandse staatsschuld. Ik vraag me al langer af waarom dat niet wat meer een verkiezingsthema is. Hypotheekweg schreef er vandaag een interessant stukje over. De Nederlandse staatsschuld stijgt met € 335 per seconde, en bedraagt momenteel bijna € 28.500 per inwoner.
Zelf zou ik ‘de overheid’ niet met een particulier huishouden vergelijken (zoals Hypotheekweg wel doet), maar met een bedrijf. En in een bedrijfsmatige context zijn er soms lange-termijn investeringen waarvoor het handig is om die met vreemd vermogen (lees: schuld) te financieren. Ik kan me voorstellen dat dat ook geldt voor de overheid.
Dat gezegd hebbende is de Nederlandse staatsschuld wel een beetje (boel veel) doorgeschoten. Dat gaat echt niet alleen maar om lange-termijn investeringen. Bovendien vallen van veel overheidsinvesteringen de baten in de samenleving, niet bij de overheid zelf. Als de overheid een weg aanlegt, verdient ze daar zelf geen geld aan. De politiek geeft blijkbaar graag meer geld uit dan er binnenkomt. Ik wil niet weten hoe hun huishoudboekje thuis er uit ziet… Aan de andere kant houd ik ook mijn hart vast over wat er zou gebeuren als ‘zakelijke types’ het ‘wel even op gaan lossen’ (bijvoorbeeld in de Verenigde Staten).
Wat ook niet helpt is dat de Nederlandse politiek een ‘pro-cyclisch’ begrotingsbeleid voert. Geld uitgeven als het economisch goed gaat, en bezuinigen als het economisch minder gaat. Ik hoor bij de mensen die denken dat het huidige kabinet daarmee de crisis erger gemaakt heeft. Sommige landen voeren een anti-cyclisch begrotingsbeleid. Zuinig aan doen en schuld aflossen als het economisch goed gaat, en uitgeven om de pijn te verzachten als het economisch minder gaat. De meeste economen zijn het er over eens dat je daarmee minder diepe crises krijgt en er sneller uit bent.
Zo, dat is wel weer genoeg politieke woede voor een zondag… Hoe denk jij over de Nederlandse staatsschuld?
Stel je hebt een hypotheek tegen 0,6%. Jaarlijks stijgt je inkomen met 2% en neemt de waarde van je schuld ook nog eens af met 2%. (Groei BBP en inflatie). Is het dan handig om af te lossen?
Daarnaast is je inkomen jaarlijks 100.000 euro en is je totale hypotheekschuld ca. 65.000 euro (65%) en daalt nog elk jaar.
Het is dus eigenlijk. Let op, geld lenen levert geld op. Want, door groei van inkomen groeit je afloscapaciteit, door inflatie neemt de schuld automatisch af en kost het meer om af te lossen dan te sparen.
Bizar, vind ik ook. Maar de staatsschuld is op dit moment een no-brainer.
De Nederlandse staatsschuld is ruim 470 miljard. Het jaarlijkse inkomen van de Nederlandse overheid is ongeveer 260 miljard. Dus dat is dan eerder de situatie € 100.000 jaarinkomen en € 180.000 hypotheek…
En juist omdat nu een no-brainer is zouden we volgens mij de gelegenheid moeten gebruiken om de schuld naar beneden te brengen.
Je kunt de staatsschuld afmeten tegen de inkomsten van de overheid of tegen het BBP. In jouw pleidooi is het gunstiger om daar de staatsinkomsten voor te gebruiken, in mijn pleidooi het BBP.
De staat, dat zijn wij. Wij brengen met ons allen het BBP bij elkaar, en hebben daar een lening voor afgesloten. Die bedraagt nu 65% en is dalende. Meer aflossen betekent dat er minder geld is voor onderwijs, zorg, veiligheid, etc.
Politiek zie ik geen meerderheid om in tijden waar geld lenen geld oplevert af te gaan lossen. En, bedrijfseconomisch is dit ook helemaal niet verstandig, je zou er de concurrentiepositie mee verzwakken.
Hier gaan we het niet over eens worden, maar dat hoeft gelukkig ook niet. We kijken volgens mij namelijk anders naar de overheid. Jij ziet het als iets waar we onderdeel van zijn (vandaar het BBP als maatstaf). Ik zie het als een bedrijf waar ik ‘abonnementsgeld’ (belasting) aan betaal om een aantal diensten af te nemen. In het ‘beste’ geval ben ik aandeelhouder van dat bedrijf. In dat laatste geval wil ik een gezonde financiële huishouding bij dat bedrijf. Maar is het dus ook logisch om de overheidsinkomsten als maatstaf te nemen.
He wat leuk, weer hetzelfde onderwerp. En interessant dat we een andere invalshoek kiezen.
Ik was nog niet klaar. Ik zal dit artikel ook even in die van mij noemen..
Tja. Ik ben het niet mee eens met hoe en voor wat de overheid geld uitgeeft. De verkeerde subsidies worden gekort en aan het bedrijfsleven wordt zoveel coulance gegeven. Maar de uitgaves zijn politiek gemotiveerd. Ik mis het een beetje dat men in de Tweede Kamer echt kijkt naar wat de burger nodig heeft.
De nederlandse staatschuld is doorgeschoten ja, maar zo ook de rest van de begroting.
Over anderhalve week is er weer de vierjaarlijkse ‘aandeelhoudersvergadering’. 15 maart, mis het niet!
Procyclisch versus anticyclisch is een belangrijk verschil tussen linkse en rechtse partijen. Rechtse partijen verbrassen het geld als het goed gaat, en bezuinigen het hele land naar de klote als het slecht gaat.
Linkse partijen zijn doorgaans anticyclisch, ze bezuinigen in tijden van voorspoed, zodat ze kunnen investeren in tijden van crisis, om zo de economische conjunctuur te dempen.
Iets om over na te denken als je volgende week in het stemhokje staat…
Ik ben iets sceptischer dan jij. Volgens mij verbrassen alle politici onder alle omstandigheden.
Hierin ga ik met je mee Geldnerd!
Interessant onderwerp! Ik ben het nooit helemaal eens geweest met waar de overheid haar geld aan uitgeeft! Maar ja.. Dat is niet aan ons helaas.