Doorsnee?

Het begin van het einde van het solidariteitsbeginsel? Vandaag op diverse plekken het bericht dat een pensioenfonds heeft besloten om een einde te maken aan de doorsneepremie (ondermeer hier en hier).

De doorsneepremie verwijst naar een pensioenregeling waarbij de pensioenpremie voor iedereen gelijk is vastgesteld, zonder dat rekening gehouden wordt met verschillen in geslacht, leeftijd, gezondheidstoestand of andere mogelijke factoren. Het is één van de hoekstenen van het Nederlandse pensioenstelsel. De premie, meestal een percentage van het salaris of van de pensioengrondslag, is voor iedereen gelijk. Als je dat los gaat laten, staat de deur open voor nog veel meer veranderingen.

Er wordt al jaren gediscussieerd over de (on)houdbaarheid van de doorsneepremie. Tegenstanders zeggen ondermeer dat in dit systeem de jongeren meebetalen aan het pensioen van de ouderen. Zij stellen dat er per Euro pensioen voor een jongere medewerker nu een lagere inleg mogelijk is, omdat de pensioenpremie voor een jonge werknemer veel langer kan worden belegd dan de pensioenpremie die voor een oude werknemer wordt betaald. Een groter deel van het pensioen van jonge werknemers komt dus uit rendement.

Geldnerd is het daar niet helemaal mee eens, want een jonge werknemer wordt vanzelf oud en dan wordt er in ons systeem vanzelf gecompenseerd voor die relatief hoge premie eerder in zijn of haar loopbaan. Maar dit gaat wel minder vaak op, omdat mensen tegenwoordig vaker ‘switchen’ in hun loopbaan. Deels wordt het effect ook opgevangen door inflatiecorrectie. Want de jongere werknemer heeft over 40 jaar natuurlijk meer Euro’s nodig om dezelfde koopkracht te hebben als de oudere werknemer nu. Een deel van de pijn zit er waarschijnlijk ook in dat die inflatiecorrectie de laatste jaren vaak achterwege blijft. En dat heeft voor de jongeren over 40 jaar een grotere impact.

Het zal nog niet meevallen om een goede oplossing te vinden. Het Nederlandse pensioensysteem wordt vaak geprezen om zijn toekomstvastheid. En de solidariteit biedt ook voordelen, want de risico’s delen levert echt nog steeds een beter pensioen op voor alle deelnemers.

Wat vindt jij van deze voorgenomen afschaffing van de doorsneepremie?

Meetbare financiële doelen

‘Life is what happens to you while you are busy making other plans’ – John Lennon

Financiële doelen, hoe maak je ze meetbaar? Ik vind het een worsteling en ik heb er een aantal jaren over gedaan. Terugkijkend was het vooral vanwege de aannames die ik moest doen. Financiële dromen en de werkelijkheid verhouden zich niet altijd goed tot elkaar. Hoe oud word ik? Wat wil ik allemaal doen. Onderstaand mijn ‘exercitie’.

Mijn belangrijkste financiële doel is mijn pensioen. Zoals ik al vaker heb geschreven ben ik niet erg optimistisch over wat ik ga krijgen. Ik bouw op papier een goed pensioen op, maar wat daar straks van over blijft is een goede vraag. En over de AOW wil ik het dan niet eens hebben.
Daarom heb ik als doel om na mijn pensioen jaarlijks € 20.000 uit mijn vermogen te gebruiken om mijn inkomen aan te vullen. Maar dat moet wel € 20.000 zijn naar de koopkracht van vandaag. De gemiddelde inflatie over de afgelopen 25 jaar was 2,2%. Verwerk ik dat in mijn berekeningen, dan moet die € 20.000 van vandaag straks ongeveer € 35.000 per jaar zijn om dezelfde koopkracht te behouden. Ik ga ervan uit dat ik ergens tussen mijn 67e en 69e met pensioen ga. En ik ga er van uit dat ik 90 jaar oud word. Word ik ouder, dan is het potje leeg.

OK, dus ik wil € 35.000 per jaar uit mijn vermogen kunnen gebruiken na mijn pensionering. Gelukkig heb ik al het nodige opgebouwd, en ik heb nog 20 – 25 jaar om dat aan te vullen tot wat er nodig is. Mijn vermogen groeit op twee manieren:

  1. Door een deel van mijn inkomen niet te consumeren, maar toe te voegen aan mijn vermogen.
  2. Door het rendement op mijn spaargeld en mijn beleggingen.

Ik heb uitgerekend dat ik dit kan halen. Daarvoor moet ik ieder jaar (1) minimaal € 10,000 van mijn inkomen aan mijn vermogen toevoegen. En ik moet ieder jaar (2) een netto rendement (na belastingen) halen van 4,0% op mijn spaargeld en mijn beleggingen. En omdat ik gemiddeld 4,0% moet halen, is mijn doelstelling om 5,0% te halen. Voor de veiligheid. De afgelopen 10 jaar is dat gelukt. Dus wordt het een kwestie van stug doorploegen.

Wat zegt dit over mij? Ik ga tussen 67 en 69 met pensioen. Dus niet al op mijn 55e. En ik word 90 jaar oud. Als ik tussendoor nog iets anders wil (een boot kopen, een tweede huis, et cetera) dan moet ik mijn plannen aanpassen. En dat zal ook nog wel gebeuren. Want plannen overleven zelden de confrontatie met de werkelijkheid.

We must let go of the life we have planned, so that we can accept the life that is waiting for us’ – J. Campbell

Heb jij je doelen meetbaar gemaakt?

De afwezigheid van Maxima

Het ging een beetje langs mij heen, totdat ik een bericht zag dat koningin Maxima niet aanwezig kon zijn bij een evenement. Maar het is Pensioendriedaagse. De deelnemers (vooral overheid en financiële instellingen) willen graag dat we ons beter informeren over ons pensioen. Dus is er een lijst met ‘evenementen’ en uiteraard de nodige persberichten.

Tsja. Ik weet niet of dit nou de manier is om mensen warm te maken voor hun pensioen. Over je pensioen nadenken in een hippe ‘pop-up store’? Zoals het bericht ook al zegt: “Extra communicatie over de problemen lijkt niet te helpen. Nog steeds hebben veel mensen geen goed overzicht in hun specifieke situatie. Alleen informeren is geen oplossing.”

De AFM zegt “meer te zien in het wegnemen van barrières om in actie te komen en gerichte ondersteuning, bijvoorbeeld via gepersonaliseerde digitale hulpmiddelen. Een persoonlijke aanpak in combinatie met periodiek digitale ondersteuning kan hindernissen overbruggen”. Helaas blijft dat allemaal een beetje vaag. Ik ben wel benieuwd hoe ze dat concreet voor zich zien.

Het is ook lastig. Voor veel mensen is het pensioen nog ver weg, en nadenken over financiën is altijd vervelend. Het papieren Uniform Pensioen Overzicht wordt niet gelezen, dat wordt vast niet anders als dat digitaal wordt. En wanneer je advies gaat geven over hoe iemand z’n pensioen in moet gaan richten of aanvullende maatregelen moet/kan nemen, dan kom je al gauw in een wirwar van commerciële belangen terecht. Ik weet niet of het daar nou beter van wordt. Maar een betere oplossing heb ik ook nog niet bedacht.

Voor mij is het elke week Pensioendriedaagse. En voor jou?

Vergeten Pensioen

Aan het begin van mijn loopbaan ben ik een aantal keren van baan gewisseld. Met mijn pensioen was ik toen nog helemaal niet bezig. Af en toe kreeg ik brieven waar het woord pensioen opstond. Die stopte ik dan in mijn mapje met het woord ‘Pensioen’ erop. En als ik ergens in dienst kwam riep ik iets over pensioenoverdracht. Dan kreeg ik formulieren om te tekenen en terug te sturen. Klaar. Alles onder controle. Dacht ik.

In januari 2011 las ik over MijnPensioenoverzicht. In dat register kun je zien waar je pensioen hebt opgebouwd.

Ik had het uiteraard niet nodig, want ik was ‘in control’. Maar uit nieuwsgierigheid ben ik toch even gaan kijken. Inloggen was simpel met mijn DigiD. En wat bleek? Ook ik had een Vergeten Pensioen. Eén deelpensioen van één van mijn vroegere werkgevers was niet overgedragen, en stond daar maar te staan. Het ging toch om een paar duizend Euro per jaar. Tegen de tijd dat ik met pensioen ga, kan ik daar echt nog wel een paar kopjes koffie van kopen!

Ik heb me snel gemeld bij het betreffende pensioenfonds, en sindsdien krijg ik weer keurig de overzichten, en houd ik ze op de hoogte bij adreswijzigingen. Het is van belang dat je je zelf meldt bij de pensioenfondsen, want het pensioen is een Haalschuld. Dat betekent dat je zelf actie moet ondernemen om ervoor te zorgen dat je krijgt waar je recht op hebt. Als de Pensioenfondsen zelf niet meer weten waar je woont, omdat je nooit meer iets van je hebt laten horen, blijft het geld op de plank liggen.

De pensioenen die je privé hebt afgesloten bij verzekeringsmaatschappijen zijn niet in het register opgenomen.

Heb jij je pensioen helemaal in beeld?

Beter met geldzaken?

Goed nieuws (?) vandaag van het Platform Wijzer met Geldzaken (hier en hier). Nederlanders hebben hun geldzaken beter onder controle dan twee jaar geleden. Steeds meer mensen betalen hun rekeningen altijd op tijd, en steeds minder staan mensen wel eens rood op de betaalrekening.

Maar het nieuws is niet alleen maar goed. Eén op de drie mensen zag de eigen financiële situatie de afgelopen drie jaar verslechteren. En het aantal mensen zonder financiële buffer is iets groter dan vorig jaar. Ook kijkt slechts 22 procent van de mensen verder dan tien jaar vooruit.

Dus we gedragen ons gemiddeld iets beter, maar de structurele factoren zijn iets verslechterd. Dat durf ik nauwelijks goed nieuws te noemen.

Mijn financiële situatie is het afgelopen jaar verbeterd. In 2014 heb ik een periode een onbetaald sabbatical genomen. Sinds ongeveer een jaar ben ik weer aan het werk en worden de spaarpotjes weer bijgevuld.

Hoe heeft jouw financiële situatie zich het afgelopen jaar ontwikkeld?