Als je wilt beleggen is een broker onmisbaar. Het is de partij tussen jou en de aandelenmarkt, die jou in staat stelt om aandelen, beleggingsfondsen, ETFs, opties, en al die andere levensgevaarlijke financiële massavernietigingswapens te kopen en verkopen. Elk jaar kijk ik wel een keertje hoe het gaat op de brokermarkt in Nederland. Normaliter maak ik geen gedetailleerde vergelijkingen tussen brokers. Er zijn anderen die dat veel beter kunnen dan ik, en wat het beste is voor jouw situatie hangt af van hoe je wilt beleggen en van persoonlijke voorkeuren. Maar ik kijk wel naar de grotere ontwikkelingen en de dingen die me opvallen. En wat dat betekent voor mijn eigen keuzes.

Dit jaar stel ik mijzelf een extra vraag. Misschien wil ik er een extra broker bij nemen, om mijn vermogen beter te kunnen spreiden. Maar welke dan?

Dus pak nog een kop koffie of thee of wat dan ook, en neem rustig even de tijd. Want er is weer veel gebeurd op de markt voor particuliere beleggingen.

Wat gebeurde er het afgelopen jaar?

Het jaar 2022 was, voor het eerst in lange tijd, weer een jaar van vooral dalende koersen. Dus zie je veel (met name pas gestarte) beleggers dan meteen weer naar de uitgang rennen, want dat hadden ze zich natuurlijk vooraf niet gerealiseerd. Anderen gaan stilzitten. En dat is weer een probleem voor veel brokers. Want als je geen beheerkosten rekent voor een portefeuille, ben je voor je inkomsten afhankelijk van de transacties. Minder transacties is minder inkomsten.

En dat heeft effect. Gratis broker Bux maakte een ommezwaai en gaat voor winstgevendheid. Op social media zag ik het bedrijf al omgedoopt worden van BuxZero in BuxTweeNegenennegentig. Ook kwamen er ontslagen. Ook de door veel mensen gebruikte broker DeGiro verhoogde afgelopen jaar de tarieven, net als de in mijn ogen toch al veel te dure broker Peaks. Verder nam Van Lanschot Kempen de particuliere klantentak van Robeco over en bracht die klanten onder bij Evi van Lanschot. Het was niet saai op de markt…

Mijn eigen broker Saxo Bank verhoogde de prijzen niet. Dat zouden ze wat mij betreft ook niet moeten proberen, eerst maar eens alle problemen oplossen… Wel kregen ze een boete van de AFM. Maar niet alleen Saxo had een probleem, ook DeGiro had problemen met toezichthouders en gaf een omzetwaarschuwing af. En vorige week nog dit nieuws over de zoveelste tik op de vingers voor DeGiro omdat ze (nog steeds?) niet eerlijk zijn tegen hun klanten. Het geld moet ergens verdiend worden, dus als iets (bijna) gratis is, is er altijd iets anders aan de hand.

Verder werden ook nog een paar nieuwe brokers actief op de Nederlandse markt. Na Flatex en Trade Republic kwam ook de Duitse discountbroker Scalable naar Nederland. Op het gebied van vermogensbeheer werken zij in Duitsland samen met ING. Dat vind ik nou niet bepaald een aanbeveling, ik ben geen fan van ING. En ook de Britse broker LightYear werd actief. Dat gebeurde heel stilletjes, ik heb er nergens een bericht of reclame voor gezien. Maar het werd dus nog drukker op een toch al drukke markt.

En verder is (was) er iets aan de hand bij InDelta, ooit ontstaan uit de overname van Robein door Fundshare Fund Management B.V. in oktober 2020. De InDelta Indexfondsen (voorheen Robein) zijn opgericht in 2012. Er was een klantenstop, en de website meldt dat W&O Beleggingsfondsen per 5 juni het beheer van de InDelta Indexfondsen heeft overgenomen. W&O (Wijs & van Oostveen) is een vermogensbeheerder die vier eigen actief beheerde fondsen aanbiedt.

Ook was er onlangs interessant nieuws op het terrein van EU-regelgeving. Er is een akkoord over het verbieden van commissie bij het doorverkopen van orders door de broker. In Nederland was dat al verboden, maar in andere landen mag het nog wel. Als dit verbod inderdaad door gaat heeft dat veel impact op het verdienmodel van buitenlandse brokers die hun orders nog wel doorverkopen, zoals bijvoorbeeld Trade Republic. De Duitsers zijn dan ook ‘teleurgesteld’. Ook zijn er in de EU voorstellen gedaan om de teruggave van dubbele dividendbelasting te vergemakkelijken. Maar nog niks over het aanpassen van MIFID.

En tsja, je kunt nog zoveel regels stellen, maar de menselijke hebberigheid is hardnekkig. Ik moest de afgelopen periode gniffelen over het bericht in FD dat beleggers speculanten miljoenen verloren hebben op het platform ‘Grinta Invest‘. Dat werd aangeprezen door een tiental ‘financial influencers’, die commissies verdienden met het aanbrengen van klanten. De AFM is uiteraard een onderzoek gestart naar Grinta en de betrokken finfluencers. Ik was het in elk geval niet…

Wat vindt Geldnerd belangrijk?

Geldnerd wil zijn zuurverdiende centjes niet zomaar aan elke broker toevertrouwen. Een online platform om mijn orders uit te voeren hebben ze tegenwoordig allemaal wel, dus dat is eigenlijk geen onderscheidende factor meer. Ook de veiligheid is meestal wel op orde (ik heb graag multifactor-authenticatie, al is SMS-authenticatie tegenwoordig voor mij al een rode vlag want niet meer sterk genoeg). Gebruikersgemak van een platform vind ik eigenlijk al van secundair belang, ik kom er immers maar een keer per maand om mijn order in te leggen. Maar waar let ik dan verder op? Grotendeels bekende criteira die ik ook bij collega-bloggers terugzie.

Bedrijfshistorie

Ik kijk altijd even naar de bedrijfshistorie. Waar komen ze vandaan en hoe lang bestaan ze al? Ik zal niet snel instappen bij een net gestarte broker. Wie is de eigenaar? Wat zijn hun andere activiteiten? ‘Broker spelen’ hoeft niet de enige activiteit te zijn, maar het moet wel een strategisch belangrijke activiteit zijn. Overigens is dat ook geen garantie voor continuïteit. Alex en Binck werden tenslotte ook overgenomen.

Toezichthouder

Ondanks al mijn commentaar voel ik me nog steeds het minst oncomfortabel bij Nederlands toezicht. Zelfs binnen de EU vermijd ik cowboylanden. Zo noem ik kleine landen met een verhoudingsgewijs grote financiële sector, maar vanwege hun beperkte schaal ook een kleine en/of slecht bekendstaande toezichthouder. Ik zal mijn geld dus niet snel onderbrengen in bijvoorbeeld Estland of Cyprus.

Ik heb mijzelf ooit uitgebreid verdiept in de Wet Giraal Effectenverkeer en ken dus de verplichtingen rond het aparte bewaarbedrijf. Maar mijn zorg blijft hier (zoals ik al eerder schreef) toch ook wel zitten in het gebrek aan transparantie van de toezichthouders. Maar als blijkt dat een broker dit niet goed doet, in de problemen komt, en het blijkt ook nog dat de toezichthouders ervan wisten, dan zijn wij grote graaiers (beleggers) natuurlijk ook heel snel met het aanspannen van rechtszaken. Nou maar hopen dat ze dat bij de AFM en DNB ook snappen.

Aanbod

Hoe simpel mijn strategie ook is, ik wil graag zelf beleggen. Zelfs het beleggen op de automatische piloot bij Saxo voelde niet comfortabel. Ik wil zelf mijn orders invoeren. Daarom vallen partijen die alleen beheerd beleggen aanbieden voor mij ook af. Beheerd beleggen brengt namelijk hoe dan ook extra kosten met zich mee. Die kan ik eenvoudig vermijden.

En daarbij wil ik mij eigen keuze in ETFs maken. Dus geen eigen fondsen van de broker, en ook geen modelportefeuilles.

Doorverkopen van orders

Over het doorverkopen van orders is al veel geschreven, ik las er afgelopen jaar nog een interessant Amerikaans onderzoek over. Geldnerd is er geen voorstander van. Het is namelijk minder transparant voor mij als klant. De broker heeft een belang, namelijk het verdienen van geld. Dat is niet mijn belang. Mijn belang is een tegen de scherpst mogelijke prijs uitgevoerde order. Die twee belangen staan op gespannen voet met elkaar, en ik vrees dat de broker z’n eigen belang dan voor laat gaan. Een broker die orders doorverkoopt valt voor mij automatisch af.

Uitlenen van effecten

Nog zoiets. Het uitlenen van effecten. Een extra bron van inkomsten voor de broker, bij DeGiro en Bux is het tegenwoordig standaard. Mijn eigen broker biedt het als optie aan. Ik maak daar uiteraard geen gebruik van. Het is een risico dat ik niet goed kan overzien. En die vermijd ik liever als dat kan.

Andere schimmigheden

Ook kijk ik naar andere schimmigheden in het businessmodel. Zo probeer ik te achterhalen wie er gebruikt wordt als Custodian. En zit het mij dus al jaren dwars dat Rabobank op de achtergrond BNP Paribas gebruikt. En dat je daar op hun website niets over terugvindt. Prima als ze daar gebruik van maken, daar hebben ze vast goede redenen voor, maar ik heb een enorme hekel aan een gebrek aan transparantie. Dat is een rode vlag.

Kosten

Afgelopen jaar is nogmaals duidelijk geworden dat ‘gratis’ niet bestaat. Zie de gang van Bux en het effectief afschaffen van de gratis kernselectie door DeGiro. Maar dat betekent nog steeds niet dat je de hoofdprijs hoeft te betalen.

In de overzichten van brokers kom ik allerlei soorten kosten tegen. Beheerkosten, transactiekosten, overige kosten (bijvoorbeeld voor dividendtransacties), meestal in verschillende staffels naar ordergrootte en de omvang van je portefeuille, en wat al niet meer. Die wirwar aan tarieven maakt het vergelijken van verschillende brokers extreem moeilijk. Wat voor jou het beste is hangt heel erg af van jouw eigen beleggingsstrategie en portefeuille-omvang. En wie weet dat nu op het moment dat ‘ie begint met beleggen?

Wat ik in elk geval belangrijk vind is dat de broker transparant is over de kosten. Geen (negatieve) verrassingen.

Wordt vervolgd

Een lange blogpost. En de blogpost is nog niet af. Dus komt er later deze week een deel 2. Want hoe denk ik nou eigenlijk over de brokers die in Nederland actief zijn? En wat betekent dat voor mijn eventuele keuze van een tweede broker naast Saxo, om mijn vermogen beter te spreiden en zo mijn risico te beperken. Voldoende stof voor een lang vervolg…

Hoe kijk jij naar de ontwikkelingen op de brokermarkt in Nederland?