Het was FIREme die een tijd geleden een bericht schreef aan zijn jongere zelf. Ik kan geen link naar dat bericht toevoegen, want zijn site staat op zwart blauw sinds er een dure rekening binnenkwam voor een foto, waarmee de lol er begrijpelijkerwijs wel een beetje afging. Hopelijk komt ‘ie snel terug! Ik vond dat bericht een heel origineel idee. En liep al een tijdje rond met het plan om zelf ook een bericht aan mijn jongere ik te schrijven. Geldnerd voor ik Geldnerd werd. Dan moeten we terug naar ongeveer 1995. Het jaar dat ik afstudeerde en echt aan het werk ging.
1995
Ik studeerde af ongeveer halverwege dat jaar, en kreeg een baan aangeboden bij het grote financiële concern waar ik ook mijn afstudeerstage gedaan had. Ik had een bovenhuisje met een huur die ik al kon betalen van mijn studiefinanciering en stagevergoeding. Mijn eerste salaris betekende een ruime verdubbeling van mijn inkomen. Een relatie had ik op dat moment nog niet.
Goed gedaan, Geldnerd! Een prima start! Plek om veel te leren en veel leuke projecten te doen, ook internationaal. En je inkomen groeit mee met die projecten en jouw resultaten. Bovendien begin je niet helemaal met een lege bankrekening. Je hebt vakantiebaantjes gehad vanaf je twaalfde. Vanaf je zestiende ook buiten de vakanties gewerkt. Naast een dure stereo-installatie en uitgebreide platencollectie, die je erg belangrijk vindt, heb je ook een redelijk gevulde spaarrekening.
Denk om je Spaarpercentage!
Maar toch gaat er iets mis. Je bouwt namelijk niet de gewoonte op om elke maand een deel van dat nieuwe salaris te sparen. Liefst op het moment dat het binnenkomt. Ik weet dat ik nu klink als je vader. maar ik bén inmiddels ook ongeveer zo oud als jouw vader toen was. En je vergeet ook om dat spaarbedrag aan te passen als jouw salaris stijgt.
Er komt iets anders voor in de plaats. Levensstijlinflatie. Goed, af en toe een CD-tje tikt niet echt aan. Maar die andere dingen wel. Welke andere dingen? Die kostuums van € 1.000 – 1.500 per stuk, zijn die nou echt nodig? Die overhemden van € 150 per stuk? En dan ook in grote aantallen? Die designmeubelen die stap voor stap jouw Ikea / studenteninterieur vervangen? Een telefoon van Bang & Olufsen. Een antwoordapparaat van Bang & Olufsen. Als één van de eerste particulieren een mobiele telefoon met een hoge rekening per maand. Die ‘kunst’ of wat daar voor moet doorgaan, om aan de muur te hangen.
Wel een goede keuze: jouw eerste koopappartement. Terugkijkend dan, hè? Want spannend vond je het wel. Veel geld ook. En je was er weinig, de eerste jaren. Want veel in het buitenland. Maar de huizenprijzen stegen. En ergens in die jaren komt Ex in beeld. Waarvan je nog lang niet weet dat het Ex zou worden. En daar moeten we het ook nog even over hebben…
Romantiek en Geld gaan slecht samen!
Daar kwam Ex. Die je ontmoet tijdens een van de reizen voor jouw werk. Zij komt dus ook uit een Ver Land (warm is het daar alleen in de zomer, in de winter kan het bitter koud zijn). En brengt een klein beetje spaargeld mee. Minder dan een kwart van jouw eigen spaargeld, en dat is nog zonder de overwaarde van jouw appartement.
Het is allemaal heel romantisch en zo en ik probeer je ook echt niet aan te sporen om er niet aan te beginnen, al ken ik inmiddels de afloop. Er zijn mooie tijden en er zijn wijze lessen. Maar één ding wil ik toch wel zeggen. Die Gemeenschap van Goederen… Doe het niet! Ik weet dat het als jij gaat trouwen de standaardoptie is. Dat verandert pas in 2018, vanaf dat moment geldt automatisch een beperkte gemeenschap van goederen. Dat is al beter. Nog beter: huwelijkse voorwaarden. Klinkt allemaal niet romantisch en zo, en ik weet dat je erin zult stappen met de oprechte overtuiging dat het voor altijd zal zijn, maar soms gebeuren er nou eenmaal dingen in het leven. Het bespaart je veel geld, dat weet ik wel, die huwelijkse voorwaarden.
Timing is soms belangrijk!
De aandelenmarkt is niet te timen. Daar kom ik straks nog op terug. Sommige andere dingen wel. Eerst even over dat grotere en duurdere appartement dat je in 2001 gaat kopen. Op zich een prima keuze. Goede locatie. Veel ruimte. Maar weersta de verleiding om het helemaal vol te zetten met nieuwe dure meubels. Daar zitten echt een paar miskopen tussen. Die ene stoel in de woonkamer bijvoorbeeld, waar je uiteindelijk bijna nooit in zit. En ook al die extra kastruimte. Die nodigt je alleen maar uit om meer spullen te kopen om erin op te bergen.
En die Woekerhypotheek! Niet doen! Doe iets met de overwaarde van je eerste appartement. Neem een annuïtaire of lineaire hypotheek, dat kan best. En is een stuk goedkoper.
Wel heel goed van je dat je in de zomer van 2008 die private banker belt en hem opdracht geeft om de beleggingshypotheek om te zetten naar een spaarhypotheek. Want een paar maanden later valt Lehman Brothers om en komen we in een heel turbulente tijd terecht. Als je ergens in het voorjaar van 2009 de boel terugrekent zie je dat dat ene telefoontje jou tienduizenden Euro’s heeft opgeleverd.
Gelukkig ben je op dat moment al deels wakker geworden. Vanaf 2003 wordt er beter op de uitgaven gelet. Voorzichtige eerste spreadsheets gebouwd. De basis tot wat uiteindelijk het Geldnerd Spreadsheet Imperium wordt. Hier heb je het basisontwerp vast, dat scheelt je veel denkwerk. En leer zo snel mogelijk Visual Basic programmeren. Dat scheelt je veel tijd.
Maar je beleggingen stellen nog niet veel voor. Individuele fondsjes uitzoeken waarvan je denkt dat ze gaan stijgen. Daar leer je nog wel wat dure lessen mee. De enige die daar beter van wordt is jouw huisbank, die gretig de transactie-fees en het bewaarloon incasseert.
Turbulente Tijden
Helaas zal je weinig tijd hebben om daar aandacht aan te schenken. Wat na 2008 ook in een turbulente tijd terechtkomt: jouw huwelijk. Bereid je maar voor op een achtbaan die een paar jaar gaat duren. En uiteindelijk uitmondt in een echtscheiding. Je maakt zelf fouten maar doet ook je best, maar soms is dat niet voldoende.
Uiteindelijk doe je er te lang over. En rond je af op het moment van een dieptepunt van de huizenmarkt. Je hebt er lang over gedaan. Nu verkoop je het appartement op het dieptepunt van de markt aan je Ex, en hebt mazzel dat zij het appartement tegen hypotheekwaarde overneemt. Gelukkig zonder restschuld. Je komt er met een redelijk goed startkapitaal uit, maar het zou beter zijn met de huwelijkse voorwaarden en een iets gelukkiger timing van de verkoop.
Daarna wordt het leven rustiger en stabieler. Vriendin komt in je leven. Samen ga je voor een aantal jaren naar een Ver en Warm Land. Er komt zelfs een Hondje in je leven. Wie had dat ooit gedacht? En ergens In die jaren in het Verre Warme Land suggereert Vriendin dat je een blog zou kunnen beginnen over die gekke spreadsheethobby van je. Denk daar goed over na. Want je houdt het in elk geval 5,5 jaar vol en het is best een tijdrovende hobby.
Hoe je leven verder gaat? Dat weet ik ook nog niet. Dat schrijf ik je over een jaar of 10 nog wel eens.
Jouw grootste fout!
Je bouwt pas na jaren de gewoonte op om elke maand een deel van dat nieuwe salaris te sparen. En je vergeet ook om dat spaarbedrag aan te passen als jouw salaris stijgt. Ik schreef het al. Een grote fout. Maar niet eens de grootste. Want je bent met dat niet gespaarde geld ook nog eens niet gaan beleggen vanaf dag 1. En dat is een hele grote fout.
Wat als je van je eerste salaris NLG 100 had gespaard? € 50, voor het gemak. En de maand daarna weer? En dat geld was gaan beleggen in de S&P500? En wat als je elk jaar jouw inleg iets had verhoogd? Gewoon, met de stijging van jouw inkomen. De inleg in die beleggingen stapsgewijs verhogen met € 50 zodat je in 2020 uitkomt op het niveau waar jouw inleg nu zit. Dus niks geen gedoe met inflatie, alleen maar een deel van de inkomensgroei?
We doen ook geen stock picking, niks ingewikkelds. Gewoon een indexfonds. En laten we daar ook even bij meerekenen dat de S&P gemiddeld in die periode ongeveer 1,75% dividend uitgekeerd heeft. Daar maak ik 1,25% om te corrigeren voor kosten en de tracking error (afwijking van de index) die een indexfonds en een broker laten zien. En we moeten er natuurlijk wel rekening mee houden dat de S&P500 een Amerikaanse index is. Ik heb de inleg en de waarde dus voor het gemak even berekend op de dollarkoers van de 15e van elke maand.
Ik heb het ook even voor je in een grafiekje gezet. Met behulp van een eenvoudige Excel-spreadsheet. Hij staat op jouw laptop in 2021, dan kun je het zelf controleren. Wat een service hè?
Gewoon elke maand inleggen Geldnerd. Ja, dan zijn er wat moeilijke tijden. De nasleep van de dot-com crisis bijvoorbeeld, 2002 tot 2006. Je maakt in 1995 voor het eerst kennis met internet, ik weet het nog goed. Overigens leg je dan nog relatief kleine bedragen per maand in. Ik bouw het immers stapsgewijs op van € 50 per maand naar € 1.000 per maand. En ook in de nasleep van de grote financiële crisis van 2008 duik je even in het rood. Maar daarna gaat het pas echt los. Dus als je jouw maandelijkse inleg wat sneller verhoogt dan ik in dit model doe, dan wordt de opbrengst nog hoger.
Maar zelfs als je begint met € 50 per maand vanaf medio 1995. En stapsgewijs opbouwt naar € 1.000 per maand in 2020. En gewoon elke maand dat bedrag omwisselt in dollars tegen de koers van de 15e van elke maand. En dat inlegt op een indextracker van de S&P500. Accumulating, zodat het dividend automatisch ook weer in de indextracker wordt belegd. En met totale kosten van 0,5% per jaar. Dan heb je begin 2021 bijna € 500.000 in belegd vermogen. Naast een gedeeltelijk afgelost huis en een contant geld buffer op de spaarrekening.
Je bent een eikel, Geldnerd! Dat je dat niet doet. Grote fout. Hele grote fout. Dus begin ermee, in 1995.
Genieten en Zorgen!
En ik eindig met de oproep die FIREme ook deed aan zijn jongere zelf. Geniet een beetje meer! Al dat harde werken, je redt het ook wel als je dat een tandje minder doet. Dat is toch vooral ook jouw eigen onzekerheid en bewijsdrang. Laat dat een beetje eerder los, alsjeblieft. Dat gaat je veel stress schelen
En zorg wat beter voor jezelf. Voor je gezondheid, je conditie, je lijf. Verwaarloos jezelf niet twee decennia. Let op die kilo’s. Doe iets aan sport. Want anders moet je achter in de veertig heel drastische maatregelen nemen om weer een beetje gezond en fit te worden. Voorkomen is beter, jonge vrind…
Nawoord
Ik weet het. Terugkijken is zinloos. Ik kan er niks meer aan veranderen, ik leef hier en nu. Ik mag al lang blij zijn dat ik de dingen geleerd heb die ik geleerd heb, en dat ik nu wel verstandig met mijn geld en mijn gezondheid omga (vind ik dan). Maar wie weet is er iemand die dit leest die op hetzelfde punt in zijn of haar leven staat als ik destijds in 1995. Doe er je voordeel mee!
Wat zou jij willen vertellen aan jouw jongere zelf?
Heel herkenbaar verhaal! Ik zie dat ik ongeveer hetzelfde pad bewandeld heb. Afgestudeerd in 1996, vanaf 2001 met spreadsheets in de weer, beleggingen kopen en weer verkopen, relatiebreuk die me een ton heeft gekost. Ik ben nu ook goed bezig, vind ik.
Ik heb nu drie opgroeiende kinderen; voor alle drie spaar ik via Zilvervloot zodat ze als ze 18 zijn wat geld hebben om studie en rijbewijs te kunnen betalen. Aan de andere kant overweeg ik om ook beleggingsrekeningen te openen. Lijkt alleen niet zo simpel te zijn om dit te kunnen doen voor minderjarigen. En we weten niet hoe de toekomst eruit gaat zien. De Nikkei staat bijvoorbeeld nog steeds lager dan de hoogste stand uit 1990.
Dus ja, met de “benefit of hindsight” is het makkelijk om te oordelen over beslissingen in het verleden.
Waar ik vooral benieuwd naar ben: hoe kijken we over 10 jaar terug op de beslissingen die we nu aan het nemen zijn?
Ik heb een reminder in mijn agenda staan (lang leve digitale agenda’s), als ik over 10 jaar nog blog dan schrijf ik een vervolg…
beleggingsrekeningen voor minderjarigen zijn er wel hoor, In iedre geval voor fondsen. Alleen je hebt er dan niets over te zeggen als ze 18 zijn…. Ik had eerst alleen een zilvervloot voor mijn dochter, maar heb nu, bij wijze van experiment, op onze eigen naam ook een beleggingsrekening bij BND geopend. Hier leg ik evenveel op in als op de zilvervloot, met een zelfde startbedrag vanaf 1-1-2021. Hopelijk is het rendement over een jaar of 12 dan flink hoger dan die op de Zilvervloot. Dochter mag dan op haar verjaardag kiezen welk bedrag ze wil, Zilvervloot of beleggingsrekening. Ik hoop dat het een aanschouwelijke les zal zijn, we gaan het zien!
Ik wou dat ik me op mijn 25e in mijn pensioen had verdiept, in plaats van op mijn 35e. En dat we dat huisje van 85.000 euro hadden gehouden (en geen woekerhypotheek hadden genomen). Dan leefde ik nu hypotheekvrij. Maar he, dan was dochter er waarschijnlijk ook niet geweest, en andere vrienden en vriendinnen… No regrets!
Mooi stuk, Geldnerd! Je weet dat ik het helemaal met je eens ben over die huwelijkse voorwaarden. Of niet trouwen, dat kan ook. En die laatste grafiek, dat is natuurlijk de ultieme reclame voor vroeg beginnen en stelselmatig blijven inleggen…
Grappig, ik werk vanaf 1996 en heb van 1997 geprobeerd om minimaal 10% van mijn netto salaris te beleggen, dat liep op een gegeven moment op tot 40% en weer terug naar 10% toen ik kinderen kreeg (3 stuks), nu weer terug naar 30% in indexfondsen via meesman. Nooit getrouwd (woon samen) dus geen partner alimentatie verplichtingen of delen van vermogen als we uit elkaar zouden gaan. Het enige dat we samen bezitten is ons huis. Auto is van de man.
Ik heb dan weer helemaal niets met spreadsheets, ik kan daar helemaal niets mee. Voor mij voegt het ook niet zoveel toe (denk ik), globaal weet ik wel waar ons geld heen gaat. Ander verschil met jou is bijv. dat wij echt elke dag geld uitgeven, met 3 pubers in huis, een kleine ijskast, geen voorraadkast en 4 supermarkten binnen 500 meter kopen wij elke dag wel wat.
Zou nu wel kunnen stoppen met werken, maar waarom zou ik? Ik heb leuk werk met hele leuke collega’s op fietsafstand van mijn huis. En het duurt nog minimaal 6 jaar voordat de jongste uit huis gaat, dus ik kan toch niet weg van hier (de kinderen zouden me vermoorden als ik dat zou willen). En zelfs als ze allemaal uit huis zijn wil ik niet naar een warm (of koud) buitenland verhuizen omdat ik het leuk vind om mijn kinderen, familie en vrienden regelmatig te blijven zien. Wat dat betreft ben ik een enorme huismus. Ik werk vrolijk verder.
AnneJ.
Ik liep vroeger meerdere krantenwijken en had als puber geld als water. Zelfs een tijdje belegd. Maar toen werd ik nét iets ouder (16) en begon het: beleggingen verkocht voor een vakantie (in 2001, dus je kunt bedenken dat dit geen winst opleverde). Een nieuwe mountainbike. En een racefiets. Een playstation, tv, computer, stapels cd’s. Roken, later blowen. Naar poolcafés gaan (ipv. naar school!) en naar de Mac. Iedere maand ging de 600-700 EUR die ik van mijn krantenwijken had volledig op. Volledig!
Ik heb als puber uiteindelijk geen cent gespaard, terwijl ik op jaarbasis ruim 7.000 EUR verdiende met de krantenwijken (ik liep er 2-3 in de ochtend en 1 in de middag). Dat heb ik lang gedaan: van mijn 13e (op naam van mijn broer, en in den beginne slechts 1 wijk) tot mijn 17e. 5 jaar dus, ongeveer 25.000 EUR denk ik. Dat is nog exclusief andere bijbaantjes op zaterdag en in de vakanties.
Op mijn 17e ging ik het leger in en verdiende ik 1074 EUR per maand. Maar ik woonde in het weekend bij mijn ouders en doordeweeks op de kazerne. Soms ook in het weekend. Alles ging op. Iedere cent en meer.
Daar heb ik wel spijt van; ik ben er van overtuigd dat ik net zoveel lol had kunnen hebben voor de helft van het geld. Als ik maar de helft van het geld gespaard had wat ik destijds verdiende (wat makkelijk kon, echte kosten waren er niet), dan had ik inmiddels een passief inkomen van ruim 12.000 EUR per jaar gehad (bij 7% rendement). Zonder nog een cent in te leggen na mijn 22e.
Time in the market is the key!
Erg leuke blogpost. Ik spaarde altijd 50% van mijn salaris, was altijd bewust van de uitgaven. Nu denk ik te veel, zou meer moeten uitgeven toen ik jonger was 😉 maar met deze besparing heb ik mijn huis afbetaald, heb ik 2 kleine appartementen in buitenland, ik huur ze en dit genereer wat passief inkomen.
Maar ik heb er een grote spijt dat ik heb niet beleggen. altijd wilde, maar wist gewoon niet echt wat te kopen ….. en mijn vader is tot nu toe bezig met beleggen in singel-aandelen, die elke dag om 5 uur opstaan om al het nieuws te lezen. hij zei altijd dat het beter is buiten blijven, omdat het veel tijd en stress kost….en is als casino
op een dag ik heb in cosumenbond geld magazine gelezen over jouw blog en toen in your blog over ETF’s / indexbeleggen; an eye opener. Dit is mijn grootste spijt dat ik je bolg niet eerder heb gelezen … dankzij jou eindelijk weet ik hoe ik wil beleggen!!! BEDANK 🙂
Leuk stuk Geldnerd. Die grafiek laat goed zien waar het over gaat: vroeg beginnen en niet timen (al leg je natuurlijk je grootste maandelijkse bedragen in in de grootste bullmarkt). Dat zou ik mezelf ook als tip meegeven.
Maarja, je bent jong en je hebt andere interesses. Als je dat niet hebt gedaan/gekocht, had je jezelf ook weer anders ontwikkeld. Daarom kijk ikzelf ook weinig achteruit.